Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka akcyjna wniósł pozew przeciwko pozwanemu K. P. o zapłatę kwoty 2076,33 zł, z tytułu nieopłaconej składki związanej z umową ubezpieczenia.

Pozwany złożył sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód (...) spółka akcyjna w W. w dniu 8 lutego 2018r. zawarł z pozwanym K. P. na podstawie jego wniosku umowę ubezpieczenia pojazdu M. (...) nr rej. (...), potwierdzoną polisą nr (...). Umowa została zawarta poprzez wyminę korespondencji elektronicznej. Umowa obejmowała ubezpieczenie obowiązkowe odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, ubezpieczenia dobrowolne: program pomocy z samochodem zastępczym i assistance opony, ubezpieczenie auto casco kradzieżowe i wypadkowe, ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków, kluczyki, szyby i assistans. Franszyza redukcyjna została określona na 500 zł.

Okres ubezpieczenie trwał od 8 lutego 2018 roku do dnia 7 lutego 2019 roku.

Ustalona składka wynosiła 3509,55 złotych, w tym 883,07 zł z tytułu OC, termin płatności postał ustalony na dzień 15 lutego 2018 roku. Pozwany uiścił umówioną składkę w całości.

Dokument polisy został przesłany pozwanemu drogą elektroniczną w dniu 6 lutego 2018r., m.in. z informacją że żaden z dokumentów polisowych nie wymaga podpisania ani odesłania do powoda.

Pismem z dnia 24 kwietnia 2018r., przesłanym pozwanemu również za pomocą poczty elektronicznej, powód poinformował o dokonaniu zmian w umowie ubezpieczenia, poprzez podwyższenie składki o kwotę 1919,85 złotych, płatną w terminie do dnia 24 kwietnia 2018 roku. Kwota należna z tytułu OC wynosiła 983,54 zł. jednocześnie ponownie poinformowano, że żaden z dokumentów polisowych nie wymaga podpisania ani odesłania do powoda.

Bezsporne, a nadto dowód:

- potwierdzenie polisy k. 72- 73,

- pismo wraz z wydrukiem wiadomości mailowej, k. 84-85,

- pismo z 6.02.2018r. wraz z wydrukiem wiadomości mailowej, k. 74-75,

- aneks do umowy, k. 81-83.

Pozwany nie wyraził zgody na zmianę wysokości składki w mailu z dnia 24 kwietnia 2018r.

Następnie pozwany również za pośrednictwem poczty elektronicznej, w dniu 8 maja 2018 roku złożył wypowiedzenie umowy ubezpieczenia w trybie art. 816 kc.

Bezsporne, a nadto dowód:

- wydruk wiadomości mailowej, k. 85, 86.

Ponownie za pośrednictwem poczty elektronicznej w dniu 9 maja 2018r. powód przesłał pozwanemu pismo informując, że nie uznaje wypowiedzenia za skuteczne z uwagi na nie opatrzenie pisma własnoręcznym odpisem.

Pismem z 21 maja 2019r. powód wezwał pozwanego do zapłaty składki w wysokości 1919,85 złotych wraz z odsetkami, a w piśmie z dnia 11 czerwca 2018r. wskazywał, że podwyższenie składki wiązało się z ujawnieniem szkody zgłoszonej przez pozwanego do ubezpieczenia AC w związku z poprzednią umową ubezpieczenia.

Dowód:

- pismo wraz z wydrukiem wiadomości mailowej, k. 88-89,

- wezwanie do zapłaty, k. 49,

- pismo, k. 95.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w części.

Wyrok wydano w trybie art. 148 ¹ kpc mają na uwadze, że strony złożyły pisma procesowe, z których nie wynikała potrzeba kierowania sprawy na rozprawę, postępowanie dowodowe oparto o dokumenty, a żadna ze stron w pierwszym piśmie procesowym nie złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy.

Zgodnie z treścią art. 805 § l kc przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający się zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę odszkodowania odpowiadającego wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody wskutek przewidzianego w umowie wypadku (§ 2 pkt 1).

W sprawie bezsporne było zawarcie umowy ubezpieczenia w zakresie OC i ubezpieczenia dobrowolnego, jej treść, żądanie powoda zmiany wysokości składki, forma prowadzenia korespondencji, wysłania przez pozwanego maila zawierającego wypowiedzenie umowy i oświadczenie powoda o nieuznaniu skuteczności takiego wypowiedzenia.

Spór zaś dotyczył skuteczności wypowiedzenia umowy i wysokości roszczenia.

W tym więc zakresie uznano za trafny zarzut pozwanego co do skuteczności złożonego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, w zakresie ubezpieczenia dobrowolnego. Po pierwsze zdaniem sądu nie ulegało żadnej wątpliwości, zarówno w świetle przepisów prawa jak i okoliczności rozpoznawanej sprawy, że oświadczenie woli może być złożone skutecznie nie tylko w formie pisemnej. Zgodnie z art. 60 kc, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). Nie było między stronami sporu, że pozwany wysłał, a powód odebrał wiadomość mailową, w której wyraźnie oświadczył, że wypowiada umowę ubezpieczenia. Tym samym było oczywiste, że takie oświadczenie pochodziło od pozwanego, a jego treść nie mogła pozostawiać wątpliwości w zakresie woli rozwiązania łączącej ich umowy. Co więcej powód nie miał takich wątpliwości, kierując do pozwanego maila, w którym potwierdził prawidłowe odczytanie woli pozwanego, lecz jedynie – z niewyjaśnionych przyczyn – uznał, że winno być ono złożone w formie pisemnej. Tymczasem ani przepis szczególny ani umowa stron nie nakładały na strony takiego obowiązku. Stanowisko powoda jest dodatkowo niezrozumiałe, w kontekście sposobu prowadzenia przez niego całej korespondencji z pozwanym właśnie w formie elektronicznej. Powód nawet pismo z 9 maja 2018r. zarzucające pozwanemu brak własnoręcznego podpisu na wypowiedzeniu, również przesłał mailem nie opatrując go jakimkolwiek podpisem. Co więcej powód sam wskazywał w kierowanej do pozwanego korespondencji, że żaden z „dokumentów polisowych”, nie wymaga podpisu. Tym samym, nieznajdujące uzasadnienia prawnego i faktycznego, nakładana przez powoda na pozwanego obowiązku kierowania oświadczeń woli w formie pisemnej, jawiło się jako zmierzające do wykorzystania pozycji silniejszej strony umowy.

Jedynie więc na marginesie należało wskazać, że nawet gdyby przyjąć, iż pozwany istotnie był zobowiązany do zachowania formy pisemnej wypowiedzenia, lecz zastrzeżonej dla celów dowodowych, to zgodnie z art. 74 §4 kc w stosunkach między przedsiębiorcami, fakt dokonania czynności mógł być wykazywany wszelkimi środkami dowodowymi.

Mając na uwadze powyższe, uznano, że pozwany skutecznie wypowiedział umowę, lecz wyłącznie w zakresie dotyczącym ubezpieczeń dobrowolnych. Jak wskazywał pozwany umowę wypowiedział w trybie art. 816 kc, w tym zaś zakresie możliwa jest zmiana umowy i wypowiedzenie wyłącznie w zakresie ubezpieczeń dobrowolnych. Ewentualne zmiany i możliwości rozwiązania umowy obowiązkowej OC, reguluje ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, a w szczególności art. 8a. Ustawa ta nie przewiduje zaś możliwości wypowiedzenia ubezpieczenia obowiązkowego z uwagi na zmianę składki.

Tym samym umowa ubezpieczenia obowiązywała nadal w zakresie ubezpieczenia OC. Pozwany w toku procesu w żaden sposób nie kwestionował zaś zarówno podstawy podwyżki, jak i jej wysokości w zakresie OC, koncentrując się wyłącznie na dowodzeniu skuteczności wypowiedzenia umowy w trybie art. 816 kc. Tym samym przyjęto, że powód dokonał skutecznej zmiany obowiązującej umowy OC na podstawie ww. przepisu ustawy, podwyższając składkę o kwotę 936,31 zł.

Niezależnie od tego uznano również, że z przedłożonych dokumentów wynikało, iż składka została podwyższona właśnie, na skutek powstania szkody z tytułu ubezpieczenia dobrowolnego, która miała miejsce przed zawarciem spornej umowy ubezpieczenia. Jak wynikało z treści przedłożonych przez pozwanego dokumentów, w tym uzasadnienia wyroku w sprawie XI GC 2088/18, istotnie przed zawarciem umowy z dnia 8 lutego 2018r., doszło – w dniu 7 lutego 2018r. - do powstania szkody likwidowanej następnie z AC.

W związku z czym do zapłaty pozostawała składka z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego 936,31 zł wraz z dochodzonymi odsetkami 127,40 zł.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 kpc. Powód wygrał sprawę w 51%, pozwany w 49%. Na koszty powoda składało wynagrodzenie pełnomocnika 900 zł, opłata od pozwu 30 zł, z czego do zawrotu pozostawała kwota 474,30 zł. Koszty pozwanego wynosiły 917 zł z czego do zwrotu pozostawało 449,33 zł. Dokonując wzajemnej kompensaty orzeczono jak w pkt III wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)