Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 grudnia (...)roku R. C. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od Skarbu Państwa – Dyrektora A. Ś.w G. kwoty 60 000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Uzasadniając swoje żądanie wskazał, iż od lutego 2013 roku przebywa w A. Ś.w G., gdzie od początku miał dietę (...), czyli beztłuszczową przyprawową. W październiku 2016 roku wykryto u niego (...), przez co dietę zmieniono na (...), zwaną (...). Powód domagał się zadośćuczynienia za okres od czerwca 2016 roku, bowiem jego dieta zmieniła się radykalnie na gorsze. Otrzymywał jedzenie, którego nie wolno mu było spożywać, a to kiełbasę białą, mielonkę, kiełbasę senatorską i serek F.. Powód podniósł, iż zgłaszał swoje zastrzeżenia lekarzowi, pielęgniarce i kwatermistrzowi, jednak nie przyniosły one skutku. Z racji złej diety stan zdrowia powoda uległ znacznemu pogorszeniu.

Postanowieniem z dnia 13.2.2018 r. powód został zwolniony od kosztów sądowych w całości.

W odpowiedzi na pozew Skarb Państwa – Dyrektor A. Ś.w G. domagał się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany wyjaśnił, iż wA. Ś.w G. powód przebywał kilkukrotnie w okresie od (...)roku. R. C. od 11 lutego (...)roku żywiony był zgodnie z dietą lekkostrawną, a od 11 października (...)roku według diety cukrzycowej. Powyższe diety spełniają wymagania w zakresie wartości odżywczych i energetycznych. Opisane przez powoda kiełbasy biała i senatorska, jak również mielonka, to produkty drobiowe, które nie są zabronione ani w diecie lekkostrawnej ani cukrzycowej. Podobnie serek F.. Przygotowane posiłki kontrolowane są przez pracownika służby zdrowia. Roszczenie powoda nie zostało wykazane, a nawet uprawdopodobnione. Brak jest uzasadnienia jego wysokości, a tym bardziej wykazania normalnego związku przyczynowego. Zgodnie z art. 448 k.c. zadośćuczynienie należne jest w przypadku bezprawnego działania lub zaniechania. Działań funkcjonariuszy Służby Więziennej nie można uznać za bezprawne. Działali oni na podstawie przepisów w ramach ustawowych uprawnień.

Na rozprawie w dniu 7 lutego (...)roku powód potrzymał dotychczasowe żądanie wskazując, iż domaga się zadośćuczynienia za okres od czerwca (...)roku do grudnia (...)roku, kiedy to przebywał w A. Ś.w G..

W dniu 23.5.(...)r. Sąd cofnął zwolnienie powoda od kosztów sądowych w zakresie opłaty do wysokości 2 000 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

R. C. kilkukrotnie był osadzony w A. Ś.w G., w tym w okresie od czerwca do grudnia (...)roku.

/okoliczności bezsporne/

Od 11.2.(...)roku, zgodnie ze wskazaniem lekarza, przebywał na diecie lekkostrawnej. Podstawą zaleceń lekarza była niedokrwienna choroba serca spowodowana przebytym zawałem oraz obturacyjna niewydolność płuc.

/dowód: książeczka zdrowia powoda, zeznania świadka T. N. (k. 252-253), jadłospis za okres od 1 czerwca (...)roku do 10 października (...)roku (k. 62-130v.), zeznania świadka M. G. (k. 217-218v.)/

Powód stale i systematycznie korzystał z wizyt w ambulatorium A. Ś.w G.. Podczas wizyty lekarskiej w dniu 11 października (...)roku lekarz chorób wewnętrznych T. N. zdiagnozował u niego (...)i zalecił zmianę dotychczasowej diety na dietę LCI ((...)).

/dowód: książeczka zdrowia powoda, zeznania świadka T. N. (k. 252-253), zeznania świadka M. G. (k. 217-218v.)/

Od dnia 11 października (...)roku dieta powoda została zmieniona zgodnie z zaleceniami lekarza.

/dowód: jadłospis za okres od 11 października (...)roku do 31 grudnia (...)roku (k. 131-173v.), zeznania świadka T. N. (k. 252-253), zeznania świadka M. G. (k. 217-218v.)/

Niektóre produkty otrzymywane przez powoda do spożycia w okresie od czerwca (...)roku do grudnia (...)roku były takie same jak innych osadzonych, nie posiadających zaleceń diety lekkostrawnej lub (...). Powód między innymi otrzymywał kiełbasę białą, mielonkę, kiełbasę senatorską, które były przetworami drobiowymi oraz serek śmietankowy o zawartości tłuszczu 32%.

Kierownik działu kwatermistrzowskiego nie odnotował skarg zgłaszanych przez powoda dotyczących nieprawidłowości w zakresie wydawanych mu posiłków, które byłyby niezgodne z jadłospisem.

/ dowód: zeznania świadka M. G. (k. 217-218v.), zeznania świadka D. S. (1) (k. 217v.-218), zeznania świadka T. N. (k. 252-253), jadłospis za okres od 1 czerwca (...)roku do 31 grudnia (...)roku (k. 62-173v.), opakowanie po serku śmietankowym (k. 211)/

Posiłki podawane w A. Ś.w G. przygotowywane były zgodnie z obowiązującymi normami. Jadłospis sporządzany był przez inspektora do spraw wyżywienia, który przy jego tworzeniu zwracał uwagę na zawartość składników odżywczych, uwzględniając zaleconą dietę. Wartość odżywcza poszczególnych składników wyliczana była dla każdego z posiłków osobno. Każdorazowo przed wydaniem sprawdzano czy posiłek jest zgodny z jadłospisem, czy organoleptycznie jest bez zastrzeżeń. Przygotowany jadłospis sygnowali: osoba sporządzająca go, kierownik działu kwatermistrzowskiego oraz osoba z personelu medycznego ambulatoriuma. ś.. Kontrole przeprowadzone przez jednostki nadrzędne nie wykazały nieprawidłowości w zakresie jadłospisów przygotowywanych w A. Ś.w G..

/dowód: jadłospis za okres od 1 czerwca (...)roku do 31 grudnia (...)roku (k. 62-173v.), zeznania świadka M. G. (k. 217-218v.)/

Powód jest osobą palącą papierosy pomimo niedokrwiennej choroby serca i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. W roku (...)i (...) R. C. przeszedł zawały serca. Poza posiłkami serwowanymi w areszcie spożywał inne produkty, które nabywał w kantynie znajdującej się na terenie więzienia. Lekarz zalecił mu odchudzanie, więc ograniczył dodatkowe spożycie.

Rolą diety jest dostarczanie właściwej ilości kalorii. Leczenie (...)odbywa się przez stosowanie odpowiednich medykamentów. Współgrać powinna właściwa dieta. Kupowane przez powoda posiłki w kantynie mogły zaburzać ułożoną dietę lekkostrawną i (...). Ważne w diecie powoda było ograniczenie cukrów prostych, zawartych np. w słodyczach.

Ważnym elementem leczenia było zachowanie prawidłowej masy ciała. Powód miał dodatkowe spacery.

/dowód: przesłuchanie powoda R. C. (k. 235v.), zaświadczenie lekarskie z 25 wrześnie (...)roku (k. 229), książeczka zdrowia powoda (dołączona z tyłu akt), zeznania świadka T. N. (k. 252-253)/

R. C. dostawał to, co wpisane było do jadłospisu. Jeżeli było zapisane, że dany produkt jest drobiowy, to rzeczywiście tak było. Nie jadł pokarmów serwowanych w areszcie, które według niego były dla niego nieodpowiednie. Zadawalał się wówczas chlebem z margaryną. Chciał przejść na dietę wegetariańską, ale zrezygnował. Aby schudnąć uprawiał gimnastykę. W areszcie są przyrządy do ćwiczeń.

Powód pozostaje pod kontrolą psychiatry. Pomimo wielu schorzeń czuje się dobrze. Codziennie rano i wieczorem wydawane mu są przez pielęgniarkę lekarstwa.

R. C. miał zapewnioną fachową opiekę medyczną. Po włączeniu leczenia farmakologicznego wyniki uzyskane u powoda były prawidłowe, zarówno jeśli chodzi o parametry (...), jak i miażdżycowe. W A. Ś.w G. został on podleczony.

/dowód: przesłuchanie powoda R. C. (k. 235v.), zeznania świadka T. N. (k. 252-253)/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych wyżej dowodów
z dokumentów, których treść i autentyczność nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Sąd oparł się również na zeznaniach świadków T. N., M. G. oraz D. S. (1), jak również przesłuchaniu powoda R. C..

Sąd w całości uznał za wiarygodne zeznania świadków M. G. oraz T. N., które w pełni korelowały ze sobą, jak i z pozostałymi dowodami zebranymi w sprawie.

Zeznania D. S. (1) oraz przesłuchanie R. C. jedynie w części były wiarygodne. Za nieprawdziwe Sąd uznał przytaczane fakty, że niektóre posiłki były odmienne od wskazanych w jadłospisie. Za taką oceną zeznań powoda i świadka przemawiała okoliczność, iż nie znajdywały one potwierdzenia w żadnym innym dowodzie zgromadzonym w sprawie. Ponadto świadek i powód wzajemnie sobie przeczyli co do faktu czy powód zgłaszał uwagi co do jakości posiłków wydawanych szefowi kuchni (powód oświadczył, że skarg do szefa kuchni nie kierował, świadek przeciwnie).

Powód podczas przesłuchania wbrew swemu stanowisku z pism podał, że dostawał to, co wpisane było do jadłospisu. Jeżeli było zapisane, ze dany produkt jest drobiowy, to rzeczywiście tak było. Dodał, że nie jadł pokarmów serwowanych w areszcie, które według niego były nieodpowiednie. Zadawalał się wówczas chlebem z margaryną.

Powód przedłożył kserokopie zaświadczeń lekarskich o stanie zdrowia wydanych dla potrzeb Miejskiego Zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności z dnia 19.12.(...)r. i 25.9.(...)roku. W druku zaświadczeń widnieje informacja, że nastąpiło istotne pogorszenie stanu zdrowia osoby badanej od czasu poprzedniego badania przez zespół. W zaświadczeniu z dnia 25.9.(...)roku dodatkowo wskazano, że ma być wydane orzeczenie pierwszorazowe. Z ich porównania wynika, że na podstawie wcześniejszego dokumentu powód nie został uznany za osobę niepełnosprawną. Należy podkreślić, że oba zaświadczenia kierownika ambulatoriuma. ś.wystawione były w celu uzyskania statusu niepełnosprawnego w postępowaniu administracyjnym. Z zeznań lekarza podpisującego się pod dokumentem wynikało, że po włączeniu leczenia farmakologicznego wyniki uzyskane u powoda były prawidłowe, zarówno jeśli chodzi o parametry (...), jak i miażdżycowe. W a. ś.w G. został on podleczony.

W dniu 27.9.(...)r. powód odebrał wezwanie do ustosunkowania się do stanowiska pozwanego, wskazania w terminie 14 dni wszystkich twierdzeń i dowodów pod rygorem ich utraty w dalszym toku postępowania. Sąd pominął dowód z opinii biegłego (...)zgłoszony na ostatniej rozprawie przez powoda jako spóźniony.

Sąd zważył

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszym postępowaniu powód domagał się zasądzenia na jego rzecz zadośćuczynienia w kwocie 60 000 zł z uwagi na pogorszenie stanu zdrowia spowodowane otrzymywaniem niezgodnych z zaleconą dietą posiłków w okresie od czerwca (...)do grudnia (...)roku.

Odpowiedzialność pozwanego Skarbu Państwa – Dyrektora A. Ś.w G. podlega ocenie w oparciu o przepisy art. 448 k.c. w związku z art. 23, art. 24 k.c. i art. 417 § 1 k.c..

Zgodnie z treścią przepisu art. 417 § 1 k.c. za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

W myśl art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza
i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Z art. 24 k.c. wynika z kolei, iż ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Na podstawie art. 448 k.c. w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

O pociągnięciu sprawcy do odpowiedzialności cywilnej decyduje fakt naruszenia dobra osobistego, zaistnienia związku przyczynowego między zachowaniem sprawcy a naruszeniem dobra, wystąpienie bezprawności czynu oraz winy sprawcy.

Pokrzywdzony żądający kompensaty krzywdy nie musi dowodzić bezprawności naruszenia dobra osobistego. Wobec brzmienia art. 24 § 1 k.c. to adresat roszczeń musi dowieść braku bezprawności naruszeń (por. wyrok SN z 28 lutego 2007 r., V CSK 431/06, OSNC 2008, nr 1, poz. 13). Natomiast na pokrzywdzonym spoczywa ciężar dowiedzenia, że dobro osobiste zostało naruszone, związku przyczynowego między szkodą a zachowaniem sprawcy oraz winy, chociażby w najlżejszej postaci. Przesłanką zasądzenia zadośćuczynienia pieniężnego za naruszenie dóbr osobistych jest krzywda wyrządzona z winy umyślnej lub nieumyślnej.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało, aby miała miejsce sytuacja opisana przez powoda – a to że w okresie od czerwca do grudnia (...)roku otrzymywał posiłki niezgodne z ułożonym jadłospisem, jak też że jadłospis był nieprawidłowo ułożony.

Aby pozwany w niniejszym procesie mógł zostać potraktowany jako podmiot zobowiązany do wynagrodzenia powodowi krzywdy wyrządzonej naruszeniem dóbr osobistych, w pierwszej kolejności należało ocenić, czy działanie funkcjonariuszy służby więziennejA. Ś.nosiło znamiona działań niezgodnych z prawem.

Z dokumentów przedłożonych do akt postępowania oraz zeznań świadków wynika, że R. C. od momentu osadzenia w A. Ś.w G. zgodnie ze wskazaniem lekarza przebywał na diecie lekkostrawnej. Posiłki podawane wA. Ś.w G. przygotowywane były zgodnie z obowiązującymi normami. Jadłospis sporządzany był przez inspektora do spraw wyżywienia, który przy jego tworzeniu zwracał uwagę na zawartość składników odżywczych, uwzględniając zaleconą dietę. Wartość odżywcza poszczególnych składników wyliczana była dla każdego z posiłków osobno. Każdorazowo przed wydaniem sprawdzano czy posiłek jest zgodny z jadłospisem, czy organoleptycznie jest bez zastrzeżeń. Przygotowany jadłospis sygnowali: osoba sporządzająca go, kierownik działu kwatermistrzowskiego oraz osoba z personelu medycznego ambulatorium z izbą chorych a. ś.. Kontrole przeprowadzone przez jednostki nadrzędne nie wykazały nieprawidłowości w zakresie jadłospisów przygotowywanych w A. Ś.w G.. Bez znaczenia dla sprawy jest podnoszona zarówno przez powoda, jak i świadka D. S. (2) okoliczność, że powód w okresie gdy otrzymywać miał posiłki zgodne z dietą (...)czasami dostawał takie same potrawy jak pozostali osadzeni. Produkty spożywcze przyjmowane przez osoby chore na (...)nie muszą bowiem całkowicie różnić się od produktów spożywanych przez osoby zdrowe. Z zebranych dowodów wynika, iż przetwory mięsne wskazane w pozwie były niskotłuszczowe i składały się z mięsa drobiowego, a zawartość tłuszczu w serku śmietankowy, który otrzymał powód, to 32%. Po dokonaniu analizy dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz zeznań lek. med. T. N. Sąd doszedł do wniosku, iż nie były to produkty stanowiące zagrożenie dla zdrowia powoda. Istotne w diecie powoda było ograniczenie cukrów prostych, zawartych np. w słodyczach. Rolą diety jest dostarczanie właściwej ilości kalorii. Leczenie (...)odbywa się przez stosowanie odpowiednich medykamentów. Współgrać powinna właściwa dieta.

Podczas przesłuchania R. C. sam stwierdził, że dostawał to, co wpisane było do jadłospisu. Jeżeli było zapisane, że dany produkt jest drobiowy, to rzeczywiście tak było.

Brak bezprawności po stronie pozwanego.

Powód stale i systematycznie korzystał z wizyt w ambulatorium więzienia. Podczas wizyty lekarskiej w dniu 11 października (...)roku lekarz chorób wewnętrznych zdiagnozował u niego (...)i zalecił zmianę dotychczasowej diety na dietę (...). Po włączeniu leczenia farmakologicznego wyniki uzyskane u powoda były prawidłowe, zarówno jeśli chodzi o parametry (...), jak i miażdżycowe. W a. ś.w G. został on podleczony. Miał dodatkowe spacery. Powód oświadczył, że pomimo wielu schorzeń czuje się dobrze. Codziennie rano i wieczorem wydawane mu są przez pielęgniarkę lekarstwa.

Fakty te świadczą o bardzo dobrej, kompleksowej opiece medycznej roztoczonej nad powodem w A. Ś.w G.. Nie wykazane zostało powstanie po stronie powoda szkody niemajątkowej (krzywdy w postaci uszczerbku na zdrowiu) w związku z serwowanymi w A. Ś.w G. posiłkami.

W konsekwencji braku niezgodności z prawem działań funkcjonariuszy służby więziennej, jak też naruszenia dobra osobistego w postaci zdrowia, powództwo w niniejszej sprawie musiało ulec oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając je w całości na rzecz pozwanego od powoda, który przegrał spór. Na koszty poniesione przez pozwanego złożyła się kwota w wysokości 5 400 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, zgodnie z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015. poz. 1809 z późn. zm.).

Z uwagi na cofnięcie zwolnienia powoda R. C. od kosztów sądowych w części na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 98 par. 1 i 3 k.p.c. Sąd nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 2 000 zł tytułem części opłaty.

W pozostałym zakresie kosztami sądowymi, do których uiszczenia obowiązany był powód, Sąd obciążył Skarb Państwa.

SSR Joanna Zachorowska

Z:

1.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć powodowi;

2.  Akta przedłożyć Ref.Sąd. celem wydania postanowienia w przedmiocie wydatków za konwojowanie;

3.  K.. 14 dni

G., dnia 12 czerwca (...)roku

SSR Joanna Zachorowska