Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z 28 lutego 2019 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi

- ustanowił na rzecz (...) S.A w L. służebność przesyłu o powierzchni 232 metrów kwadratowych i przebiegu wyznaczonymi punktami a,b,c,d,a na mapie sporządzonej przez biegłego geodetę uprawnionego M. R. , zaewidencjonowaną w (...) Ośrodku Geodezji w dniu 2 sierpnia 2017 roku pod numerem 957, obciążającą nieruchomość położoną w Ł. przy ulicy (...) obejmującą działkę o numerze ewidencyjnym (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą KW (...), polegającą przebiegu nad nieruchomością napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kV służącej do przesyłania energii elektrycznej oraz prawa wejścia i wjazdu na nieruchomość przez osoby upoważnione w wypadku konieczności przeprowadzenia prac remontowych, modernizacyjnych, konserwacji i usunięcia awarii z wykorzystaniem drogi dojazdowej w pasie gruntu o obszarze 195 m ²znajdującym się pomiędzy punktami A-C-D-E-F-G-H-B-A zaznaczonymi na tej samej mapie;

- zasądził od (...) S.A w L. solidarnie na rzecz H. K. i B. K. solidarnie kwotę 34.405 złotych tytułem jednorazowego wynagrodzenia;

- umorzył postępowanie w pozostałej części;

oraz orzekł o kosztach sądowych.

W apelacji od powyższego postanowienia wnioskodawcy, zarzucając rozstrzygnięciu naruszenie:

- art. 287, 288 i 305 ² § 2 k.c., art. 227, 278 § 1 i 233 § 1 k.p.c. w zw. z (...) poprzez załączenie do treści postanowienia mapy geodezyjnej wyłącznie z zaznaczeniem przebiegu samej linii ( pasem między jej skrajnymi przewodami) bez pasa służebności co powoduje nadmierne i nieuzasadnione obciążenie służebnością nieruchomości wnioskodawców;

- art. 305 ² § 2 poprzez zasądzenie wynagrodzenia, które nie jest wynagrodzeniem „odpowiednim” w rozumieniu tego przepisu;

- art. 520§ 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie.

wnosili o zmianę orzeczenia przez zasądzenie na rzecz wnioskodawców kwoty 85.432 złote tytułem ustanowienia przedmiotowej służebności oraz o obciążenie wszystkimi kosztami uczestnika postepowania względnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Z przedmiotowym postanowieniem nie zgodził się również uczestnik postępowania, zaskarżając je w zakresie jego punktu 2 oraz w zakresie punktu 4, 5 zarzucając rozstrzygnięciu:

- naruszenie art. 305 ¹§2 k.c. oraz art. 305 ²k.c. polegającą na przyznaniu wynagrodzenia, które nie jest odpowiednie i nie uwzględnia rzeczywistego zakresu korzystania z nieruchomości wnioskodawców przez uczestnika.

Skarżący uczestnik wnosił o zmianę zaskarżonego postanowienia i zasadzenie w punkcie 2 wynagrodzenia w wysokości 21,121 złotych i oddalenie wniosku w pozostałym zakresie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obie apelacje nie są zasadne i jako takie podlegają oddaleniu.

Sąd Rejonowy bowiem dokonując prawidłowych ustaleń faktycznych zgodnie z wytycznymi Sądu Okręgowego rozpoznającego poprzednio sprawę w sposób prawidłowy ustalił zarówno zakres służebności obciążający nieruchomość wnioskodawców jak i wysokość wynagrodzenia.

Wbrew bowiem twierdzeniom zawartym w apelacji wnioskodawców, Sąd Rejonowy trafnie uznał, iż zakres służebności należy ustalić w zakresie pasa technicznego jako pasa potrzebnego do korzystania z urządzenia przesyłowego o, którym mówił Sąd Okręgowy rozpoznając poprzednio przedmiotowa sprawę.

Sąd Okręgowy bowiem w pełni podziela stanowisko Sądu meriti, w zakresie przyjęcia, iż przedmiotowa służebność jako służebność o czynnym charakterze polega na możliwości korzystania z niej w zakresie jakie wymagają urządzenia na niej posadowione.

W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowym stanie faktycznym, nie ma uzasadnionych podstaw do wyznaczania szerszego pasa służebności niż to jest niezbędne do korzystania przez uczestnika postepowania z urządzeń przesyłowych.

Z tych też względów wbrew twierdzeniom zawartym w apelacji wnioskodawców określenie zakresu służebności na załączonej mapie w sposób prawidłowy określa zakres ustanowionej służebności i nie powinno stanowić dla wnioskodawców nadmiernego obciążenia.

Warto w tym miejscu podkreślić, że to właśnie pas techniczny winien określać zakres służebności jako, że pas technologiczny na, który powołuje się strona skarżąca jest pasem, który ogranicza jedynie właścicieli nieruchomości a nie upoważnia do korzystania z tego pasa przez przedsiębiorcę, który może działać li tylko w obszarze pasa technicznego.

Zważyć należy ponadto, iż uwzględniając położenie urządzeń przesyłowych na działce wnioskodawców, Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy ustalił drogę dojazdową do tych urządzeń ustalając za ustanowienie tej drogi odpowiednie wynagrodzenie.

Zgodnie z art. 305 ² k.c. wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu ma być odpowiednie, a przy braku ustawowych kryteriów jego ustalania, decyzja należy do sądu. Wynagrodzenie takie ma uwzględniać wszelkie okoliczności, związane zakresem, charakterem i trwałością obciążenia, wynikającego z służebności dla właściciela gruntu, nadto z uciążliwością tego obciążenia i wpływem na sposób korzystania z nieruchomości przez jej właściciela. Wynagrodzenie ma być zatem zapłatą za wszelkie niedogodności związane z usytuowaniem na działce konkretnych urządzeń przesyłowych, a równocześnie winno być ekwiwalentem korzyści, jakich obciążony właściciel zostaje pozbawiony na skutek służebności oraz ewentualnie rekompensatą uszczerbku właściciela, wynikającego ze zmniejszenia wartości nieruchomości na skutek posadowienia urządzeń i ustanowienia służebności przesyłu.

Jako podstawę określenia wartości wynagrodzenia za służebność przesyłu Sąd Rejonowy posłużył się opinią biegłej z zakresu szacunku nieruchomości która jest jasna, czytelna i uwzględnia wszystkie aspekty związane z charakterem zajętego gruntu na służebności przesyłu, zakresem obciążenia i wpływem na sposób korzystania z nieruchomości przez jej właścicieli. Sąd Rejonowy jednak trafnie uznał, iż wysokość wynagrodzenia nie powinna uwzględniać wyliczonej przez biegłego kwoty związanej z utratą wartości nieruchomości jako, że wnioskodawcy nabywając przedmiotową nieruchomość winni być świadomi, że na niej znajdują się urządzenia przesyłowe co niewątpliwie winno mieć wpływ na jej wartość.

W zakresie orzeczenia o kosztach postepowania, Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, iż podstawą jego winien być art. 520§1 k.p.c.

Bezspornym musi być przecież, iż w postępowaniu nieprocesowym przy rozstrzyganiu o kosztach postępowania pierwszeństwo ma zasada z art. 520 § 1 k.p.c. zgodnie z którą, każdy uczestnik postępowania ponosi koszty, które sam wydatkował bezpośrednio lub które powstały na skutek uwzględnienia przez sąd jego wniosku o przeprowadzenie określonych czynności procesowych, z czego wynika, że wedle tej reguły nikt nikomu nie zwraca poniesionych kosztów. Rozstrzygniecie o kosztach postępowania na podstawie zasady odpowiedzialności za wynik sprawy (art. 520 § 2 k.p.c.), czy też zasady zawinienia (art. 520 § 3 k.p.c.) mają zaś charakter wyjątkowy.

Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu I instancji , iż w rozpoznawanej sprawie brak jest podstaw do odstąpienia od zasady wyrażonej w art. 520 § 1 k.p.c. jako, że zarówno strona wnioskująca jak i uczestnik postępowania byli w tym samym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania.

Sąd Rejonowy bowiem trafnie przyjął, iż w przedmiotowej to jest w sprawie o ustanowienie służebności przesyłu za wynagrodzeniem, wynik sprawy uregulował wzajemne prawa i obowiązki wnioskodawców i uczestnika postępowania co powoduje, iż § 2 art. 520 k.p.c. nie mógł mieć zastosowania jak tego błędnie domagała się strona wnioskująca.

Rozważania w zakresie wysokości wynagrodzenia należnego wnioskodawcą z tytułu ustanowienia służebności przesyłu zwalniają Sąd Okręgowy od odrębnego ustosunkowania się do apelacji uczestnika postępowania jako, że uznanie za trafne wysokości tego wynagrodzenia musi skutkować, że domaganie się jego obniżenia przez uczestnika nie znajduje uzasadnienia w materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy.

Z tych też względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13§2 k.p.c. oddalił obie apelacje i orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego w oparciu o art. 520§1 k.p.c.