Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2013 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Śródmieścia Wydział VIII Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSR Anna Martyniec

Protokolant: Małgorzata Pluskota

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2013 r. we Wrocławiu na rozprawie sprawy

z powództwa Skarbu Państwa – Komendanta Wojewódzkiego Policji we W.

przeciwko Z. P. i T. R.

o zapłatę

I.  umarza postępowanie w części tj. w zakresie kwoty 531,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi:

- od kwoty 18,07 zł od dnia 16 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 120,28 zł od dnia 3 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 393,42 od dnia 10 lipca 2011 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanych Z. P. i T. R. solidarnie na rzecz strony powodowej Skarbu Państwa – Komendanta Wojewódzkiego Policji we W. odsetki ustawowe liczone:

- od kwoty 6 275,20 zł od dnia 19 kwietnia 2011 r. do dnia 16 grudnia 2011 r.,

- od kwoty 2 043,49 zł od dnia 19 kwietnia 2011 r. do dnia 16 grudnia 2011 r.,

- od kwoty 5 140,56 zł od dnia 19 kwietnia 2011 r. do dnia 16 grudnia 2011 r.;

- od kwoty 7 288,85 zł od dnia 12 lipca 2011 r. do dnia 16 grudnia 2011 r.,

- od kwoty 10 939,25 zł od dnia 29 maja 2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 11 756,57 zł od dnia 29 maja 2012 r. do dnia zapłaty;

III.  oddala dalej idące powództwo;

IV.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanych kwotę 720 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

V.  nakazuje pozwanym uiścić na rzecz Skarbu Państwa solidarnie (kasa Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia) kwotę 1 146,80 zł tytułem części opłaty od pozwu, od której uiszczenia strona powodowa była zwolniona.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 maja 2012 r. strona powodowa Skarb Państwa – Komendant Wojewódzki Policji, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o zasądzenie na jej rzecz solidarnie od pozwanych Z. P. i T. R. kwoty 57.033 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od:

- kwoty 5980,57 zł od dnia 15.03.2011 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 24308,87 zł od dnia 31.03.2011 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 11756,57 zł od dnia 31.03.2011 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 7409,13 zł od dnia 03.04.2011 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 5140,56 zł od dnia 16.04.2011 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 2043,49 zł od dnia 17.04.2011 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 393,42 zł od dnia 10.07.2011 r. do dnia zapłaty.

Jednocześnie wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu podała, iż w dniu 26 listopada 2011 r. zawarła z pozwanymi dwie umowy dzierżawy, których przedmiotem były części nieruchomości położonych we W. przy Placu (...), o powierzchni odpowiednio 439,90 m ² i 166,50 m ². Umowy zostały zawarte na czas określony od dnia 15 grudnia 2010 r. do 14 grudnia 2013 r. Pozwani obowiązani byli jako dzierżawcy do uiszczania za każdy lokal osobno czynsz oraz koszty eksploatacyjne wymienione w załącznikach będących integralną częścią umów. Ponadto pozwani zobowiązani byli do przystosowania i wyposażenia lokalu do prowadzonej działalności, a to przeprowadzenia we własnym zakresie i na własny koszt remontów, modernizacji oraz nakładów zwiększających wartość przedmiotu dzierżawy bez prawa dochodzenia roszczeń w tym zakresie. Wskazała, iż na podstawie zawartej umowy wystawiła pozwanym faktury i obciążyła ich należnym czynszem (za okres od 15.12.2010 r. do dnia 31.12.2010 r., za miesiąc styczeń 2011 r. oraz za miesiąc luty 2011 r.) oraz kosztami eksploatacji. W dniu 20 stycznia 2011 r., zgodnie z zawartą umową, pozwani wystąpili o rozwiązanie umów z końcem stycznia 2011 r., zaś protokół zdawczo odbiorczy lokali sporządzony został w dniu 4 marca 2011 r. Podniosła, iż pozwani nie uregulowali należności wynikających z wystawionych faktur, zarzucając ich iż nie otrzymali, a następnie złożyli oświadczenie o potrąceniu swoich wierzytelności z wierzytelnościami strony powodowej. Wskazała, iż kwestionuje istnienie wierzytelności pozwanych z tytułu demontażu o montażu instalacji wentylacyjnej w dzierżawionym pomieszczeniu, gdyż nie ma żadnej podstawy prawnej obciążenia jej kosztem takie demontażu.

W dniu 21 maja 2012 r. w niniejszej sprawie wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, od którego pozwani skutecznie wnieśli sprzeciw, zaskarżając nakaz zapłaty w części dotyczącej kwoty ponad 22.695,82 zł wraz z odsetkami, odsetek od kwoty 22.695,82 zł oraz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu przyznali, iż zawarli przedmiotowe umowy dzierżawy. Jednakże wskazali, iż zawarte one zostały w wyniku postępowania w sprawie zamówień publicznych. Zgodnie z ogłoszeniem o przetargu dzierżawa miała dotyczyć lokali użytkowych przystosowanych i przeznaczonych do działalności gastronomicznej, z wyłączeniem działań zagrażających ładowi i bezpieczeństwu publicznemu oraz sprzecznym z prawem. Według treści ogłoszenia lokale wyposażone miały być m.in. w instalację: gazową, elektryczną, wentylacji mechanicznej, wodno-kanalizacyjną, hydrantową i centralnego ogrzewania. Podnieśli, iż po wygraniu przez nich przetargu okazało się, że od lat 90-tych strona powodowa była zobowiązana przez służby sanitarne do demontażu starej i montażu nowej wentylacji. W przeciwnym razie lokale nie mogły być wykorzystywane jako gastronomiczne. Wskazali, iż za pisemną zgodą powoda wykonali prace niezbędne do demontażu starej i montażu nowej instalacji wentylacyjnej, w związku z czym ponieśli koszty w wysokości 5.000 zł za demontaż wykonany własnymi środkami oraz w wysokości 19.048 zł netto za montaż nowej instalacji, zaś przedstawiciele powoda zapewniali ustnie o partycypacji w kosztach. Podnieśli, iż poczynione przez nich wydatki nie stanowią nakładu zwiększającego wartość przedmiotu dzierżawy, o którym mowa w § 6 p.8 umów, ani w art. 676 k.c, a w żadnej części umowy nie zostali obciążeni obowiązkiem przystosowania lokali do umówionego użytku. Dlatego też stronę powodową obciąża obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez pozwanych na przystosowanie przedmiotu dzierżawy do umówionego użytku w kwocie 24.048 zł. Ponadto wskazali, iż wszystkie faktury przesłane zostały im dopiero po wysłaniu przez nich pisma z dnia 7 kwietnia 2011 r., a mianowicie faktura nr (...) w dniu 28 kwietnia 2011 r., (...) w dniu 28 kwietnia 2011 r., (...) w dniu 28 kwietnia 2011 r., (...) w dniu 16 czerwca 2011 r., (...) w dniu 20 czerwca 2011 r., (...) w dniu 7 maja 2012 r., (...) w dniu 7 maja 2012 r. Z uwagi natomiast na fakt, iż z dniem 31 marca 2011 r. zlikwidowali działalność gospodarczą nie mogli rozliczyć podatku VAT, zgodnie z obowiązującymi regułami. Dlatego też pismem z dnia 16 grudnia 2011 r. dokonali potrącenia wzajemnych wierzytelności. Wobec dokonanego potrącenia obie wierzytelności umorzyły się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej, tj. kwoty 20.730,04 zł. Wskazali, iż po złożeniu oświadczenia doręczone zostały im kolejne faktury VAT, w związku z czym złożyli kolejne oświadczenie o potrąceniu swojej wierzytelności z wierzytelnością strony powodowej wynikającą z tych faktur. Ponadto zakwestionowali zasadność obciążania ich obowiązkiem zwrotu podatku od nieruchomości od powierzchni gruntowej (obciążanie zawarte w FV nr (...) i nr (...)) oraz kosztami zużycia gazu (obciążenie zawarte w FV nr (...), nr (...)). Wskazali również, iż faktura z dnia 19 maja 2011 r. nr (...) opiewa na kwotę brutto i został do niej ponownie doliczony podatek VAT.

Na rozprawie w dniu 9 stycznia 2013 r. strona powodowa podtrzymała żądanie w części tj. do kwoty 56.795,47 zł w tym:

- z faktury (...) na kwotę 6 275,20 zł,

- z faktury (...) na kwotę 2 043,49 zł,

- z faktury (...) na kwotę 5 122,49 zł,

- z faktury (...) na kwotę 7 288,85 zł,

- z faktury (...) na kwotę 24 308,87 zł,

- z faktury (...) na kwotę 11 756,57 zł.

W pozostałym zakresie cofnęła powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 30 września 2010 r. Komendant Wojewódzki Policji we W. ogłosił I pisemny przetarg nieograniczony na dzierżawę lokali użytkowych Kasyno nr I przy Placu (...) i zaplecze kasyna nr I przy Placu (...). W ogłoszeniu wskazano, iż lokal użytkowy kasyno nr I składa się z położonych na parterze jadalni wraz z pomieszczeniem wydawalni, zmywali oraz kasy z podstawowym wyposażeniem i wyposażony jest w instalacje: elektryczną, wentylacji mechanicznej, wodno-kanalizacyjną, hydrantową, i centralnego ogrzewania, natomiast lokal użytkowy zaplecze kasyna nr I składa się z położonych w piwnicy budynku pomieszczeń kuchni z podstawowym wyposażeniem zaplecza kuchennego, socjalnego i sanitarnego i wyposażony jest w instalacje: gazową, elektryczną, wentylacji mechanicznej, wodno-kanalizacyjną, hydrantową i centralnego ogrzewania. Lokal użytkowy Kasyno nr I oraz Zaplecze Kasyna nr I przeznaczone były na działalność gastronomiczną.

Dowód:

-

Ogłoszenie w sprawie przeprowadzenia postępowania na dzierżawę lokali k. 59;

-

Regulamin przetargu k. 66-69

W dniu 26 listopada 2010 r. strona powodowa Skarb Państwa – Komendant Wojewódzki Policji we W. zawarła z pozwanymi Z. P. i T. R. jako dzierżawcami dwie umowy dzierżawy. Mianowicie umowę nr (...), na podstawie której strona powodowa wydzierżawiła pozwanym część nieruchomości zlokalizowanej we W. przy Placu (...) o łącznej powierzchni 439,90 m ², w zamian za zapłatę czynszu w wysokości 7.918,20 zł za miesiąc bieżący oraz kosztów eksploatacyjnych nieruchomości ponoszonych przez wydzierżawiającego za miesiąc poprzedni (§5 umowy dzierżawy) oraz umowę nr (...), na podstawie której strona powodowa wydzierżawiła pozwanym jako dzierżawcom część nieruchomości zlokalizowanej we W. przy Placu (...) o łącznej powierzchni 166,50 m, w zamian za zapłatę czynszu w wysokości 3.829,50 zł za miesiąc bieżący oraz kosztów eksploatacyjnych nieruchomości ponoszonych przez wydzierżawiającego za miesiąc poprzedni. Opłaty miały być powiększane o należny podatek VAT i uiszczane w terminie 21 dni kalendarzowych od daty otrzymania faktury VAT (§5 ust. 3 umów dzierżawy). W umowach zastrzeżono, iż pomieszczenia będące przedmiotem dzierżawy są przeznaczone do funkcji gastronomicznej. Dzierżawca zobowiązany był do przystosowania i wyposażenia lokalu do prowadzonej działalności według potrzeb, uzyskania przed rozpoczęciem działalności oraz w okresie jej trwania wymaganych prawem pozwoleń i uzgodnień wynikających z obowiązujących przepisów prawa (§6 ust. 1). W umowach zastrzeżono, iż remonty, modernizację oraz konserwację przedmiotu umowy zapewnia dzierżawca we własnym zakresie (§6 ust. 5), dzierżawca zobowiązany był do niezwłocznego usuwania we własnym zakresie i na własny koszt awarii związanych z przedmiotem dzierżawy oraz wyposażeniem gastronomicznym lub pokrycia wszystkich kosztów ich usunięcia przez wydzierżawiającego (§6 ust. 7). Ponadto zastrzeżono, iż dzierżawca ma prawo dokonać nakładów zwiększających wartość przedmiotu dzierżawy za zgodą i w zakresie uzgodnionym w formie pisemnej z wydzierżawiającym, bez prawa do dochodzenia wobec niego roszczeń w tym zakresie (§ 6 ust. 8). Umowy zostały zawarte na czas określony od dnia 15 grudnia 2010 r. do 14 grudnia 2013 r. W związku z koniecznością dostosowania pomieszczeń objętych umową do wymagań (...) MSWiA (m.in. wykonanie nowej instalacji wentylacyjnej) dzierżawca do dnia 15.12.2010 r. miał nie ponosić opłat z tytułu czynszu, a miał być obciążany jedynie za zużycie mediów (§ 5 ust.4)

Dowód:

-

Umowa dzierżawy (...) wraz z załącznikami k. 9-11;

-

Umowa dzierżawy (...) wraz z załącznikami k.12-14;

Zainstalowana w nieruchomościach będących przedmiotem dzierżawy instalacja wentylacja była niesprawna. Konieczne był zdemontowanie starej instalacji i zamontowanie nowej.

(bezsporne)

Decyzją administracyjną z dnia 23 lipca 2008 r., wydaną w wyniku kontroli sanitarnej, nakazano zapewnić w pomieszczeniach kuchni wentylację zapewniającą skuteczną wymianę powietrza, w terminie do 31 grudnia 2009 r. Termin ten został następnie przedłużony, decyzją z dnia 7 stycznia 2010 r., do dnia 31 grudnia 2010 r.

Dowód:

-

Zeznania świadka J. D. k. 206;

Aby nieruchomość będąca przedmiotem dzierżawy mogła służyć do prowadzenia działalności gastronomicznej konieczne jest wyposażenie lokalu w sprawną instalację wentylacyjną.

(bezsporne)

Pismem z dnia 5 grudnia 2010 r. pozwani zwrócili się do strony powodowej o pisemne potwierdzenie zgody na zdemontowanie starej, nieczynnej wentylacji zainstalowanej w dzierżawionych przez nich pomieszczeniach i zamontowanie instalacji wywiewnej z dwoma okapami. Pismem z dnia 9 grudnia 2010 r. strona powodowa poinformowała pozwanych, iż wyraża zgodę.

Dowód:

-

Pismo z dnia 5 grudnia 2010 r. k. 81;

-

Pismo z dnia 9 grudnia 2010 r. k. 82;

Pozwani zdemontowali starą instalację wentylacyjną i zamontowali instalację wywiewną z dwoma okapami. W związku z czym ponieśli koszt w łącznej wysokości 24.048 zł, w tym 19.048 zł za montaż nowej instalacji oraz 5.000 zł za demontaż starej.

Bezsporne, a nadto:

-

Faktura VAT nr (...) k. 89;

Pismem z dnia 20 grudnia 2010 r. pozwani poinformowali stronę powodową, iż nie udało im się rozpocząć działalności od dnia 15 grudnia 2010 r., w związku z czym zwrócili się o naliczanie czynszu dzierżawy dopiero od dnia 20 grudnia 2010 r. W piśmie pozwani wskazali adres we W., a mianowicie ul. (...) W..

Dowód:

-

Pismo z dnia 20 grudnia 2010 r. k. 83;

Na podstawie zawartej umowy strona powodowa wystawiła pozwanym następujące faktury VAT:

-

Fakturę nr (...) z dnia 17 lutego 2011 r., opiewającą na kwotę 6.275,20 zł, w tym 1.131,59 zł podatku VAT;

-

Fakturę korygującą nr (...) z dnia 28 lutego 2011 r. do faktury nr (...) opiewającą na kwotę 294,63 zł;

-

Fakturę nr (...) z dnia 28 lutego 2011 r., opiewającą na kwotę 24.308,87 zł, w tym 4.513,37 zł podatku VAT;

-

Fakturę nr (...) z dnia 28 lutego 2011 r., opiewającą na kwotę 11.756,57 zł, w tym 2.182,82 zł podatku VAT;

-

Fakturę nr (...) z dnia 3 marca 2011 r., opiewającą na kwotę 7.409,13 zł, w tym 1.145,91 zł podatku VAT;

-

Fakturę nr (...) z dnia 16 marca 2011 r., opiewającą na kwotę 5.140,56 zł, w tym 721,71 zł podatku VAT;

-

Fakturę nr (...) z dnia 17 marca 2011 r., opiewającą na kwotę 2.043,49 zł, w tym 382,12 zł podatku VAT;

-

Fakturę nr (...) z dnia 9 czerwca 2011 r., opiewającą na kwotę 393,42 zł, w tym 73,57 zł podatku VAT;

Dowód:

-

Faktura VAT nr (...) k. 15;

-

Faktura korygująca nr (...) k. 17;

-

Faktura VAT nr (...) k. 18;

-

Faktura VAT nr (...) k. 20;

-

Faktura VAT nr (...) k. 21;

-

Faktura VAT nr (...) k. 28;

-

Faktura VAT nr (...) k. 31;

-

Faktura VAT nr (...) k. 33;

Pismem z dnia 20 stycznia 2011 r. pozwani zwrócili się do strony powodowej o rozwiązanie umów dzierżawy (...) za porozumieniem stron z dniem 31 stycznia 2011 r.

Dowód:

-

Pismo z dnia 20 stycznia 2011 r. k. 35;

Pismem z dnia 17 lutego 2011 r. pozwani poinformowali stronę powodową, iż w dniu 14 lutego 2011 r. opróżnili dzierżawione pomieszczenia, wskazując jednocześnie iż nie otrzymali faktur za dzierżawę za miesiąc listopad, grudzień i styczeń. Pozwani podali swój adres do korespondencji: ul. (...) W..

Dowód:

-

Pismo z dnia 17 lutego 2011 r. k. 84-85;

W dniu 4 marca 2011 r. pozwani wydali stronie powodowej lokale będące przedmiotem umów dzierżawy.

Dowód:

-

Protokół zdawczo-odbiorczy k. 36-38;

W dniu 31 marca 2011 r. pozwani wykreśleni zostali z ewidencji działalności gospodarczej.

Dowód:

-

Decyzja k. 108;

Pismem z dnia 7 kwietnia 2011 r. pozwani poinformowali stronę powodową, iż nie otrzymali dotychczas żadnej faktury. Ponadto zaproponowali zawarcie ugody, na podstawie której strony zrzekną się wzajemnie wszelkich roszczeń istniejących lub mogących powstać w związku z umowami dzierżawy nr (...). Jednocześnie wskazali aby wszelką korespondencje w przedmiotowej sprawie kierować na adres kancelarii wymieniony w piśmie.

Dowód:

-

Pismo z dnia 7 kwietnia 2011 r. k. 39-40;

W dniu 16 grudnia 2011 r. pozwani złożyli stronie powodowej oświadczenie o potrąceniu przysługującej im wierzytelności w wysokości 27.403,47 zł wynikającej z tytułu poniesionych kosztów demontażu starej i montażu nowej instalacji wentylacyjnej oraz szkody poniesionej w związku z uniemożliwieniem rozliczenia podatku VAT z wierzytelnością przysługującą stronie powodowej w wysokości 20.730,04 zł wynikającą z faktur VAT nr (...) z dnia 17 lutego 2011 r., nr (...) z dnia 17 marca 2011 r., nr (...) z dnia 16 marca 2011 r. oraz nr (...) z dnia 3 marca 2011 r.

Dowód:

-

Oświadczenie o potrąceniu wierzytelności k. 46;

W dniu 21 maja 2012 r. pozwani złożyli stronie powodowej oświadczenie o potrąceniu przysługującej im wierzytelności wynikającej z poniesionych kosztów demontażu starej i montażu nowej instalacji wentylacyjnej oraz szkody poniesionej w związku z uniemożliwieniem rozliczenia podatku VAT opiewającej łącznie na kwotę 13.369,62 zł z przysługującą jej wierzytelnością w kwocie 36.065,44 zł wynikającą z faktur nr (...) z dnia 28 lutego 2011 r. oraz nr (...) z dnia 28 lutego 2011 r.

Dowód:

-

Oświadczenie o potrąceniu k. 149;

Sąd zważył co następuje

Powództwo, w części zaskarżonej sprzeciwem, zasługiwało na uwzględnienie jedynie w zakresie odsetek ustawowych żądanych obok należności głównej.

W sprawie bezspornym było, iż strony związane były umową dzierżawy części nieruchomości, które przeznaczone były do prowadzenia działalności gastronomicznej, jak również okoliczność, iż w pomieszczeniach tych niesprawna była instalacja wentylacyjna, w związku z czym konieczna była jej wymiana, której na własny koszt dokonali pozwani. Poza wszelkim sporem pozostawał również fakt, iż pozwani są zobowiązani względem strony powodowej do zapłaty kwoty 56.795,47 zł, stanowiącej sumę opłat czynszowych i eksploatacyjnych, wynikających z następujących faktur.

- z faktury (...) na kwotę 6 275,20 zł,

- z faktury (...) na kwotę 2 043,49 zł,

- z faktury (...) na kwotę 5 122,49 zł,

- z faktury (...) na kwotę 7 288,85 zł,

- z faktury (...) na kwotę 24 308,87 zł,

- z faktury (...) na kwotę 11 756,57 zł.

Wobec złożonego przez pozwanych oświadczenia o potrąceniu wierzytelności powoda z przysługującymi im wierzytelnościami z tytułu zwrotu kosztów wymiany instalacji wentylacyjnej oraz odszkodowania za szkodę spowodowaną nieterminowym dostarczeniem faktur VAT, rozstrzygnięcie niniejszej sprawy sprowadzało się do ustalenia czy pozwanym przysługują wskazane w oświadczeniach wierzytelności, a w konsekwencji czy są oni w dalszym ciągu zobowiązani względem strony powodowej.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż z uwagi na fakt, iż strona powodowa cofnęła powództwo w części dotyczącej kwoty ponad 56.795,47 zł wraz ze zrzeczeniem się roszczenia wskazując, iż podtrzymuje powództwo w zakresie należności wynikających:

- z faktury (...) na kwotę 6 275,20 zł,

- z faktury (...) na kwotę 2 043,49 zł,

- z faktury (...) na kwotę 5 122,49 zł,

- z faktury (...) na kwotę 7 288,85 zł,

- z faktury (...) na kwotę 24 308,87 zł,

- z faktury (...) na kwotę 11 756,57 zł, Sąd w pkt I wyroku umorzył postępowanie w zakresie kwoty 531,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 18,07 zł od dnia 16 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty, od kwoty 120,28 zł od dnia 3 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty, oraz od kwoty 393,42 zł od dnia 10 lipca 2011 r. do dnia zapłaty. Jak wynikało bowiem z porównania pierwotnego żądania z żądaniem zmodyfikowanym ograniczenie powództwa dotyczyło należności wynikających z faktur:

-

nr (...) w części dotyczącej kwoty 18,07 zł, od której strona powodowa żądała odsetek od dnia 16 kwietnia 2011 r.;

-

nr (...) w części dotyczącej kwoty 120,28 zł, od której strona powodowa żądała odsetek od dnia 3 kwietnia 2011 r.;

-

nr (...) w całości, a więc kwoty 393,42 zł, od której strona powodowa żądała odsetek od dnia 10 lipca 2011 r.

Podstawą takiego rozstrzygnięcia jest art. 355 § 1 k.p.c. zgodnie, z którym sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew. Stosownie zaś do treści art. 203 § 1 k.p.c pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego, aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku. Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu lub zrzeczenie się roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa.

Sąd nie znalazł podstaw aby w niniejszej sprawie uznać, iż cofnięcie pozwu jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a na cofnięcie powództwa nie była wymagana zgoda pozwanych, w związku z czym umorzył postępowanie w zakresie kwoty o jaką zostało ograniczone powództwa.

W ocenie Sądu zarzuty podniesione przez pozwanych zasługiwały na uwzględnienie. Mianowicie pozwani skutecznie złożyli oświadczenia o potrąceniu wierzytelności strony powodowej z wierzytelnościami im przysługującymi.

Zgodnie z art. 498 § 1 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej (§ 2). Jak wynika z tego przepisu potrącenie jest możliwe, gdy spełnione są łącznie następujące przesłanki: dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami (wzajemność wierzytelności), przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku (jednorodzajowość wierzytelności), obie wierzytelności są wymagalne (wymagalność roszczeń), obie wierzytelności mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym (zaskarżalność wierzytelności). Skuteczne złożenie oświadczenia o potrąceniu prowadzi do umorzenia wzajemnych należności, czyli wygaśnięcia zobowiązania.

W ocenie Sądu materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie jednoznacznie wskazuje, iż zostały spełnione wszystkie przesłanki uprawniające pozwanych do skorzystania ze wskazanej instytucji prawa cywilnego, a zatem złożyli oni skuteczne oświadczenia o potrąceniu, doprowadzając tym samym do wygaśnięcia ich zobowiązania względem strony powodowej.

Pozwani do potrącenia zgłosili dwie przysługujące im względem strony powodowej wierzytelności. Mianowicie wierzytelność z tytułu pokrycia kosztów demontażu oraz montażu nowej instalacji wentylacyjnej oraz wierzytelność o naprawienie szkody wynikającej z niemożliwości odliczenia podatku VAT.

Sąd zważył, iż analiza stosunku prawnego łączącego strony jednoznacznie wskazuje, iż koszt remontu instalacji wentylacyjnej w przedmiocie najmu obciążał stronę powodową, zatem pozwanym przysługiwało roszczenie o zwrot kosztów jej demontażu i montażu w łącznej wysokości 24.048 zł

Mianowicie strony łączyła umowa dzierżawy pomieszczeń, które miały służyć działalności gastronomicznej. Takie ich przeznaczenie zostało określone zarówno w ofercie przetargowej jak i w podpisanych przez strony dokumentach umowy. W sprawie bezspornym było natomiast, iż pomieszczenia te aby mogły być wykorzystane dla celów gastronomicznych powinny być wyposażone w instalację wentylacyjną. Okoliczność ta potwierdzona została również zeznaniami świadka J. D. (k. 206) .

Zgodnie zaś z art. Art. 662 § 1 k.c., określającym główny obowiązek wynajmującego, powinien on wydać najemcy rzecz w stanie przydatnym do umówionego użytku i utrzymywać ją w takim stanie przez czas trwania najmu. Skoro zatem pomieszczenia miały pełnić funkcję gastronomiczną, aby były przydatne do umówionego użytku musiały być wyposażone w instalacje wentylacyjną. Tym samym to na stronie powodowej jako wynajmującym spoczywał obowiązek jej zainstalowania, wobec czego powinna ponieść związane z tym koszty. Ponadto podkreślić należy, iż w ofercie przetargowej strona powodowa wskazała, iż przedmiotowe nieruchomości wyposażone są w instalacje: gazową, elektryczną, wentylacji mechanicznej, wodno-kanalizacyjna, hydrantową i centralnego ogrzewania.

Mając na uwadze, iż przytoczony wyżej przepis ma charakter dyspozytywny i jego zastosowanie mogło zostać wyłączone odmienną regulacją umowną, Sąd dokonał analizy treści zawartych między stronami umów. Jednakże w jego ocenie żadne z postanowień umów łączących strony nie dotykają tej kwestii.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż wbrew twierdzeniom strony powodowej z obowiązku wydania rzeczy w stanie przydatnym do umówionego użytku nie zwolniło strony powodowej zawarcie w umowie postanowienia § 6 ust. 1, zgodnie, z którym dzierżawca zobowiązany jest do przystosowania i wyposażenia lokalu do prowadzonej działalności według potrzeb, uzyskania przed rozpoczęciem działalności oraz w okresie jej trwania wymaganych prawem pozwoleń i uzgodnień wynikających z obowiązujących przepisów prawa. Z postanowienia tego wynika bowiem jedynie, iż dzierżawca zobowiązany jest dostosować pomieszczenia według potrzeb do prowadzenia konkretnego rodzaju działalności gastronomicznej, a nie do prowadzenia działalności gastronomicznej w ogóle.

Także nałożenie na dzierżawce obowiązku zapewnienia remontów, modernizacji oraz konserwacji we własnym zakresie (§6 ust. 5) nie spowodowało, iż strona powodowa nie była obowiązana do wydania przedmiotu umowy w stanie przydatnym do umówionego użytku. W ocenie Sądu postanowienie to odnosi się bowiem do prac wynikających w trakcie trwania stosunku prawnego, które spowodowane są zużywaniem przedmiotu najmu podczas bieżącej eksploatacji.

Ponadto poza wszelką wątpliwością pozostaje również okoliczność, iż zainstalowanie nowej wentylacji, która jest niezbędna w lokalu gastronomicznym, w miejsce niesprawnej, nie jest nakładem zwiększającym wartość przedmiotu dzierżawy.

Z powyższych względów, koszt demontażu starej i montażu nowej instalacji obciążał stronę powodową. Skoro zatem, co było bezsporne w niniejszej sprawie, koszt ten pokryli pozwani, przysługiwało im roszczenie o jego zwrot. Tym samym uznać należało, iż pozwanym przysługiwała wierzytelność względem strony powodowej w wysokości 24.048 zł.

Ponadto Sąd stoi na stanowisku, iż pozwanym przysługiwała także wierzytelność o naprawienie szkody powstałej, w związku z niewywiązaniem się przez stronę powodową z obowiązku doręczania faktur VAT .

Pozwani w sposób należyty wykazali fakt poniesienia szkody, jak również jej wysokość oraz związek przyczynowy pomiędzy zaniechaniem strony powodowej a szkodą.

Na wstępie wskazać należy, iż materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstaw do ustalenia, iż pozwani otrzymali faktury w datach przyjętych przez stronę powodową. Pozwani zakwestionowali tą okoliczność, wskazując, iż faktury otrzymali dopiero: fakturę nr (...) w dniu 28 kwietnia 2011 r., fakturę nr (...) w dniu 28 kwietnia 2011 r., fakturę nr (...) w dniu 28 kwietnia 2011 r., fakturę nr (...) w dniu 16 czerwca 2011 r., fakturę nr (...) w dniu 20 czerwca 2011 r., fakturę nr (...) w dniu 7 maja 2012 r., fakturę nr (...) w dniu 7 maja 2012 r., a strona powodowa w żaden sposób tej okoliczności nie udowodniła, dlatego też przyjąć należało, iż faktury zostały doręczone dopiero we wskazanych przez pozwanych datach. W celu wykazania wywiązania się z obowiązku doręczania faktur strona powodowa przedstawiła co prawda koperty z drukami potwierdzeń odbioru. Jednakże wynika z nich, iż przesyłki zostały zwrócone adresatowi, z uwagi na ich niepodjęcie w terminie. Doręczenia takiego nie można zaś uznać za prawidłowe. Ponadto przesyłka ta została wysłana na adres nieprawidłowy, co prawda adres S. 37/3 W. został wskazany przez pozwanych w piśmie z dnia 20 grudnia 2010 r., to jednak w piśmie z dnia 17 lutego 2011 r. podali swój adres do korespondencji: ul. (...) W.. Również przedłożona przez stronę powodową wewnętrzna książka pocztowa (k. 174-176) nie świadczy o tym, iż faktury w istocie zostały doręczone pozwanym.

Ze wskazanych wyżej względów Sąd przyjął, iż w istocie faktury zostały doręczone pozwanym w terminach przez nich wskazanych, a zatem po zaprzestaniu prowadzenia przez nich działalności.

Okoliczność ta spowodowała natomiast, iż nie byli oni uprawnieni do złożenia deklaracji VAT. Stosownie do treści art. 96 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnik VAT, który zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu obowiązany jest zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego, zgłoszenie to stanowi podstawę dla naczelnika urzędu skarbowego do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT. Zgodnie zaś z art. 88 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7. Jak wynika natomiast z ugruntowanych poglądów doktryny w tym względzie oznacza, to iż w przypadku gdy podatnik kończy działalność i zgłasza ten fakt do urzędu skarbowego za pomocą zgłoszenia VAT-Z, nie przysługuje mu już uprawnienie do uzyskania zwrotu nadwyżki podatku. Nie jest on już bowiem wówczas podatnikiem VAT, stąd też nie może mieć uprawnienia, które przysługuje tylko podatnikom. Pogląd taki wyrażony został również w orzeczeniu SN z dnia 23 stycznia 2003 r., które zachowuje aktualność w obecnym stanie prawnym (III RN 242/01, M. Pod. 2003, nr 6, s. 29): "Jeżeli podatnik (z jakichkolwiek względów) nie złoży prawidłowego rozliczenia przed wykreśleniem z rejestru podatników, to traci prawo do obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego". Należy uznać, iż z tego samego względu po zaprzestaniu działalności nie przysługuje także uprawnienie do składania korekty deklaracji VAT. Z treści art. 81 § 1 ordynacji podatkowej jednoznacznie bowiem wynika, iż prawo to przysługuje wyłącznie podatnikowi.

Tym samym stwierdzić należało, iż pozwani ponieśli szkodę, odpowiadającą wysokości naliczonego w fakturach podatku VAT, a zatem w wysokości 10.051,65 zł. Przysługiwało im zatem roszczenie o jej naprawienie.

Reasumując tą część rozważań wskazać należy, iż pozwanym przysługiwała względem strony powodowej wierzytelność w wysokości 34.099,65 zł, zatem uprawnieni byli do złożenia oświadczenia o potrąceniu. Zatem skoro strona powodowa dochodziła należności w wysokości 56.795,47 zł, z czego pozwani nie zakwestionowali kwoty 22.695,82 zł, wobec czego nakaz zapłaty w tej części się uprawomocnił, powództwo strony powodowej w pozostałym zakresie było niezasadne, gdyż wierzytelności obu stron uległy wzajemnemu umorzeniu.

Z powyższych względów stwierdzić należy, iż żądanie strony powodowej zasądzenia na jej rzecz kwoty 34.099,65 zł nie zasługiwało na uwzględnienie.

Orzeczenie zawarte w punkcie II sentencji wyroku znajduje uzasadnienie w art. 481 § 1 k.c., zgodnie, z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Złożone przez pozwanych oświadczenia o potrąceniu spowodowały umorzenie należności głównej, jednakże z uwagi na fakt, iż złożone one zostały dopiero w dniu 16 grudnia 2011 r. oraz w dniu 21 maja 2012 r. stronie powodowej należne są odsetki ustawowe za okres w jakim pozwani pozostawali w opóźnieniu.

Skoro zatem pozwani otrzymali:

-

fakturę nr (...) w dniu 28 marca 2011 r., a oświadczenie o potrąceniu należności z niej wynikającej złożyli dopiero w dniu 16 grudnia 2011 r. stronie powodowej należą się odsetki ustawowe za okres od 19 kwietnia 2011 r. do dnia 16 grudnia 2011 r. liczone od kwoty na jaką opiewała faktura tj. od kwoty 6.275,20 zł,

-

fakturę nr (...) w dniu 28 marca 2011 r., a oświadczenie o potrąceniu należności z niej wynikającej złożyli dopiero 16 grudnia 2011 r. stronie powodowej należą się odsetki ustawowe za okres od 19 kwietnia 2011 r. do dnia 16 grudnia 2011 r., liczone od kwoty na jaką opiewała faktura tj. od kwoty 2.043,49 zł,

-

fakturę nr (...) w dniu 28 marca 2011 r., a oświadczenie o potrąceniu należności z niej wynikającej złożyli dopiero w dniu 16 grudnia 2011 r. stronie powodowej należą się odsetki ustawowe za okres od 19 kwietnia 2011 r. do dnia 16 grudnia 2011 r., liczone od kwoty na jaką opiewała faktura tj. od kwoty 5.140,56 zł,

-

fakturę nr (...) w dniu 20 czerwca 2011 r., a oświadczenie o potrąceniu należności z niej wynikającej złożyli dopiero w dniu 16 grudnia 2011 r. stronie powodowej należą się odsetki ustawowe za okres od 12 lipca 2011 r. do dnia 16 grudnia 2011 r., liczone od kwoty jakiej strona powodowa dochodziła z tej faktury, tj. kwoty 7.288,85 zł.

W związku z faktem, iż faktura nr (...) oraz faktura nr (...) doręczone zostały w dniu 7 maja 2012 r., a oświadczenie o potrąceniu należności z nich wynikających pozwani złożyli w dniu 21 maja 2012 r. brak było podstaw do naliczenia odsetek ustawowych od kwot w nich wskazanych, albowiem pozwani nie pozostawali w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia z nich wynikającego, w części jakiej należności te uległy umorzeniu w wyniku potrącenia. Mając jednak na uwadze, iż pozwani nie kwestionowali należności wynikających z tych faktur w zakresie kwoty 22.695,82 zł, a jedynie zarzucili, iż odsetki od tej daty powinny być naliczane od daty późniejszej albowiem otrzymali oni faktury dopiero w dniu 7 maja 2012 r. Sąd uwzględniając z przytoczonych wcześniej względów ten zarzut, zasądził odsetki od tej kwoty od dnia 29 maja 2012 r. do dnia zapłaty

Z powyższych względów orzeczono jak w punkcie II i III wyroku.

Orzeczenie o kosztach zawarte w IV wyroku znalazło podstawę w treści art. 100 zd. 1. k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Do rozliczenia poniesionych przez stronę powodową kosztów postępowania przyjęto kwotę 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, albowiem strona ta nie była obowiązana do uiszczania opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Koszty w takiej samej wysokości, ponieśli pozwani. Mając na uwadze, że strona powodowa wygrała sprawę w 40%, po wzajemnym zniesieniu wymienionych wyżej kosztów na rzecz pozwanych przypadało 720 zł ([60% x 3.600 zł] – [40% x 3.600 zł]).

Ze względu na fakt, iż strona powodowa była z mocy ustawy zwolniona od kosztów sądowych do rozliczenia pozostawała kwota nieuiszczonej opłaty od pozwu. Kwota ta obciąża pozwanych, w części jakiej przegrali sprawę. Dlatego też Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał im uiścić na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.146,80 zł.