Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 października 2020 roku

Sąd Rejonowy w Kole I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Skiera-Bilska

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2020 roku w Kole

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w M.

przeciwko K. M.

o zapłatę

ze skargi pozwanego K. M. o wznowienie postępowania w sprawie o sygn. akt (...) zakończonej prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego L. VI Wydział Cywilny z dnia 11.12.2018 r.

p o s t a n a w i a :

1.  zwolnić pozwanego od kosztów sądowych w całości;

2.  oddalić wniosek o udzielenie zabezpieczenia.

3.  odrzucić skargę.

Sędzia Agnieszka Skiera-Bilska

Sygn. akt I C 927/20

UZASADNIENIE

Postanowienia z dnia 16.10.2020 r. co do punktów 2 i 3.

Skargą nadaną w dniu 18 września 2019 r. pozwany K. M. reprezentowany przez adwokata wniósł o wznowienie postępowania w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym L. (...)pod sygn. akt (...), zakończonej prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego L. (...) z dnia 11.12.2018 r., uchylenie ww. nakazu zapłaty, zasądzenie od powoda (...) S.A. z siedzibą w M. kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych oraz o zwolnienie pozwanego od kosztów sądowych w całości. Jednocześnie pozwany wniósł o udzielenie zabezpieczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kole B. M. pod sygn. akt Km 1802/19.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 11.12.2018 r. Sąd Rejonowy L. (...) nakazał pozwanemu K. M., aby zapłacił stronie powodowej określone świadczenie pieniężne z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz zwrot kosztów procesu w terminie dwutygodniowym od dnia doręczenia nakazu albo wniósł w tymże terminie sprzeciw. Pozwany wskazał, że powołane rozstrzygnięcie zostało wydane w związku z pozbawieniem strony pozwanej możności działania, albowiem wszelka korespondencja w tej sprawie była przesyłana na niewłaściwy adres zamieszkania pozwanego, gdzie najprawdopodobniej była doręczana do rąk osób nieuprawnionych. Z tego też powodu pozwany nie posiadał wiedzy nie tylko o toczącym się postępowaniu, ale także wydania wobec niego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. Wskazano, że zaistniała sytuacja najprawdopodobniej została podyktowana działaniami A. M., który w okresie od 8.11.2017 r. do 29.01.2019 r. dopuścił się szeregu przestępstw polegających na nieuprawnionym posługiwaniu się danymi osobowymi K. M.. Zachowania te były ukierunkowane na uzyskiwanie pożyczek gotówkowych oraz systematycznie wypłacane środków pieniężnych z rachunku bankowego pokrzywdzonego. Wskazano, że nierzadko zdarzało się przy tym, że dokumentacja dotycząca udzielenia pożyczki była uzupełniona danymi osobowymi pozwanego, zaś jako adres zamieszkania powoływano ul. (...) r. 7/34, (...)-(...) K., gdzie swoje miejsce stałego pobytu posiadał sprawca przestępstwa. Taka praktyka pozwalała na pozbawienie strony skarżącej możliwości wykrycia niedozwolonego procederu oraz zainicjowania odpowiednich kroków prawnych. Nadto wskazano, że w przedmiotowej sprawie przed Sądem Rejonowym w Kole prowadzone jest obecnie postępowanie karne, które toczy się pod sygn. akt II K 146/20, które toczy się wobec sprzeciwu prokuratora co do wysokości orzeczonej wobec oskarżonego kary jako rażąco niewspółmiernej do wagi popełnionego czynu zabronionego. Pełnomocnik pozwanego jako postawę wznowienia wskazał art. 401 pkt 2 k.p.c., albowiem pozwany został pozbawiony możności zainicjowania jakiejkolwiek obrony oraz zainicjowania odpowiednich czynności procesowych. Pełnomocnik wskazał na zaświadczenie o zameldowaniu pozwanego z dnia 22.06.2020 r., z którego jednoznacznie wynika, że jedynym miejscem zamieszkania K. M. jest lokal mieszkalny położony w K. przy ul. (...) r. 7/38. Nadto wskazano, że pozwany nie posiada żadnych domowników ani osób uprawnionych do odbioru w jego imieniu korespondencji. Jednocześnie wskazano, że pozwany dochował terminu do wniesienia skargi, albowiem informację o wydaniu ww. nakazu zapłaty uzyskał dopiero w dniu 19.06.2020 r., kiedy doręczono mu zaświadczenie o dokonanych wpłatach. W uzasadnieniu wniosku o zabezpieczenie pozwany wskazał, że utrzymywanie stanu, w którym pozwany będzie narażony na prowadzenie wobec niego egzekucji opartej na tytule wykonawczym, który został wydany w związku z pozbawieniem strony możności podjęcia jakiejkolwiek obrony rodzi realne zagrożenie dla obecnej sytuacji materialnej zobowiązanego.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwem wniesionym w dniu 29 listopada 2018 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym zarejestrowanym pod sygn. akt VI Nc-e 2224286/18 powód (...) S.A. siedzibą w M. wniósł o zasądzenie od pozwanego K. M. zapłaty kwoty 1.200,87 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 11 grudnia 2018 r. Sąd Rejonowy L. (...) VI Wydział Cywilny nakazał pozwanemu K. M., aby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacić powodowi kwotę 1200,87 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych od dnia 29.11.2018 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 210,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, albo wniósł w tym terminie sprzeciw.

Powyższy nakaz zapłaty wraz z odpisem pozwu został nadany w dniu 20 grudnia 2018 r. na adres pozwanego K. M. wskazany w pozwie tj. (...)-(...) K. ul. (...). Z powodu niepodjęcia w terminie i dwukrotnym awizowaniu tj. w dniu 24.12.2018 r. i w dniu 2.01.2019 r., korespondencja powróciła do Sądu Rejonowego - L. (...)w dniu 10 stycznia 2019 r.

Zarządzeniem z dnia 14 lutego 2019 r. na podstawie art. 139 § 1 k.p.c. korespondencja dla pozwanego pozostawiona została w aktach ze skutkiem doręczenia na dzień 9 stycznia 2019 r.

Postanowieniem z dnia 14 lutego 2019 r. Sąd Rejonowy L. (...)nadał klauzulę wykonalności ww. nakazowi zapłaty przeciwko pozwanemu.

Okoliczności wynikające z powyższych dokumentów zgromadzonych w aktach (...): pozew (k.30-33); nakaz zapłaty (k.33v); awizo (k.34); elektroniczne potwierdzenie odbioru (k.35); zarządzenie (k.35v); postanowienia o nadaniu klauzuli (k.36)

Pozwany K. M. od dnia 6 maja 1985 r. jest zameldowany na pobyt stały i zamieszkuje pod adresem: (...)-(...) K. ul. (...) r. 7/38.

Dowód: zaświadczenie z 22.06.2020 r. (k.41v)

W piśmie z dnia 15 czerwca 2020 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kole B. M. w sprawie egzekucyjnej prowadzonej pod sygn. akt Km 1802/19 z wniosku powoda z dnia 3 grudnia 2019 r. na podstawie ww. nakazu zapłaty, zawiadomił pozwanego o dokonanych wpłatach.

Dowód; zaświadczenie o dokonanych wpłatach (k.42)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. W myśl § 2 tego artykułu interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Zgodnie zaś z § 3 przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę. Uprawdopodobnienie roszczenia polega przy tym na wskazaniu prawdopodobieństwa prawdziwości podniesionych twierdzeń i nie wymaga zachowania szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym (art. 243 k.p.c.). Rezygnacja z przeprowadzenia postępowania dowodowego co do istnienia roszczenia wynika z faktu, że postępowanie zabezpieczające jest postępowaniem, w którym nie rozstrzyga się sprawy merytorycznie. Wnioskodawca zatem musi przytoczyć takie okoliczności, z których będzie wynikać, że roszczenie mu przysługuje, a okoliczności te będą przez niego uprawdopodobnione. Przy ocenie prawdopodobieństwa roszczenia nie można abstrahować od tego, czy fakty przytoczone przez uprawnionego tworzą to roszczenie w świetle przepisów prawa (Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz pod red. T. Erecińskiego, art. 730 (1) – teza 4, s.420-421).

Pozwany wniósł o udzielenie zabezpieczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kole B. M. pod sygn. akt Km 1802/19 na podstawie nakazu zapłaty Sądu Rejonowego L. (...) wydany w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt (...) z dnia 11.12.2018 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, w związku z wniesioną skargą o wznowienie postępowania zakończonego ww. prawomocnym nakazem zapłaty.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 399 § 1 k.p.c. można żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym wyrokiem. Regulację tę należy rozumieć w ten sposób, że wznowienie postępowania służy w stosunku do prawomocnych orzeczeń merytorycznych rozstrzygających sprawę co do istoty, a więc w stosunku do wyroków, nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym, upominawczym jak również w elektronicznym postępowaniu upominawczym (art. 353 ² k.p.c. ). Zgodnie z art. 505 ³⁹ k.p.c. w razie wniesienia skargi o wznowienie postępowania sąd przekazuje sprawę do sądu według właściwości ogólnej. Do wznowienia postępowania właściwy jest sąd według właściwości ogólnej.

Zgodnie z art. 401 pkt 2 k.p.c. można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana bądź jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się wyroku niemożność działania ustała lub brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe.

Zgodnie z art. 410 § 1 k.p.c. sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie.

Skarga o wznowienie postępowania, funkcjonalnie spełniająca rolę środka zaskarżenia sensu largo, jest formalnie zmodyfikowaną postacią powództwa o złożonym charakterze. Nadzwyczajny charakter, polegający na obalaniu prawomocnych orzeczeń sądowych wbrew zasadzie ich nienaruszalności (art. 365 § 1 k.p.c.), oznacza, że regulujące ją przepisy muszą być interpretowane ściśle. Wskazać należy, że w sytuacji, gdy strona skarżąca wyraźnie oznacza podstawę wznowienia i okoliczności ją uzasadniające, ale w sposób niewątpliwy nie odpowiadają one przesłankom określonym w art. 401-403 k.p.c., to wówczas należy przyjąć, że skarga nie jest oparta na ustawowej podstawie wznowienia, co uzasadnia jej odrzucenie na podstawie art. 410 § 1 k.p.c. (tak m.in. Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 29 sierpnia 2018 r. III AUa 701/17, LEX nr 2575770). W wyniku przeprowadzonej kontroli wstępnej skarga ulega odrzuceniu nie tylko wtedy, gdy powołana w niej podstawa wznowienia została sformułowana w sposób nieodpowiadający ustawie, lecz także wtedy, gdy przytoczone w niej okoliczności dają się wprawdzie podciągnąć pod przewidzianą w ustawie podstawę wznowienia, jednak w rzeczywistości podstawa ta nie występuje (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 28 lutego 2018 r. II CZ 105/17, LEX nr 2487612). Skarga o wznowienie nie opiera się na ustawowej podstawie nie tylko wówczas, gdy podana w niej podstawa nie odpowiada wzorcowi którejkolwiek z podstaw wskazanych w kodeksie, lecz także wtedy, gdy podstawa ta odpowiada wprawdzie temu wzorcowi, ale w rzeczywistości nie wystąpiła (por.: postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2005 r., IV CO 6/05, Biul. SN 2005, nr 9, s. 18, z dnia 10 lutego 2006 r., I PZ 33/05, OSNP 2007, nr 3-4, poz. 48, z dnia 24 stycznia 2007 r., III CZ 1/07, z dnia 17 czerwca 2010 r., III CZ 18/10, z dnia 20 maja 2011 r., III CO 5/11, OSNC 2012, Nr 2, poz. 21).

Pełnomocnik pozwanego jako postawę wznowienia wskazał art. 401 pkt 2 k.p.c., podnosząc, że nakaz zapłaty Sądu Rejonowego L. (...) wydany w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt (...) z dnia 11.12.2018 r. został wydany w związku z pozbawieniem strony pozwanej możności działania, albowiem wszelka korespondencja w tej sprawie była przesyłana na niewłaściwy adres zamieszkania pozwanego, gdzie najprawdopodobniej była doręczana do rąk osób nieuprawnionych. Z tego też powodu pozwany nie posiadał wiedzy nie tylko o toczącym się postępowaniu, ale także wydania wobec niego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i został pozbawiony możności zainicjowania jakiejkolwiek obrony oraz zainicjowania odpowiednich czynności procesowych.

W ocenie Sądu wskazana podstawa wznowienia nie zaistniała w niniejszej sprawie. Z ustaleń Sądu wynika, że pozwany nie został pozbawiony możności obrony swoich praw na skutek naruszenia przepisów prawa. Z akt postępowania przed Sądem Rejonowym L. (...) sygn. akt (...) przekazanych wraz ze skargą pozwanego, nie wynika aby osoba nieuprawniona odebrała korespondencję za pozwanego lub by korespondencja została wysłana na niewłaściwy adres. Jak ustalono powyżej, przedmiotowy nakaz zapłaty wraz z odpisem pozwu został nadany w dniu 20 grudnia 2018 r. na adres pozwanego K. M. wskazany w pozwie przez powoda tj. (...)-(...) K. ul. (...), który był i jest właściwym adresem zamieszkania pozwanego. Przedmiotowy nakaz zapłaty uprawomocnił się na skutek niepodjęcia w terminie korespondencji przez pozwanego pomimo dwukrotnego awizowania przesyłki na właściwy adres zamieszkania pozwanego. W związku z powyższym, przedmiotowy nakaz zapłaty zgodnie z ówcześnie obowiązującymi przepisami Kodeksu postępowania cywilnego (tj. do 6.11.2019 r.) został prawidłowo uznany za skutecznie doręczony z upływem terminu do odebrania korespondencji po drugim awizowaniu. Zatem zasadnie nakaz zapłaty uprawomocnił się i postanowieniem z dnia 14 lutego 2019 r. Sąd Rejonowy L. (...) nadał klauzulę wykonalności ww. nakazowi zapłaty przeciwko pozwanemu.

Mając na uwadze powyższe, Sąd w punkcie 2 postanowienia oddalił wniosek o udzielenie zabezpieczenia, albowiem pozwany nie uprawdopodobnił roszczenia tj. istnienia podstaw do wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 11.12.2018 r.

W związku z powyższym Sąd w punkcie 3 postanowienia odrzucił skargę uznając, że w rzeczywistości podstawa wznowienia nie wystąpiła.

Sędzia Agnieszka Skiera-Bilska