Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 25/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2020 r.

Sąd Rejonowy w Olkuszu, III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Agnieszka Proć

Protokolant osobiście

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2020 roku w Olkuszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko D. R. (1)

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego D. R. (1) na rzecz powódki M. K. alimenty w kwocie po 500,00 zł (pięćset złotych) miesięcznie za okres od 30 stycznia 2020r. do 31 sierpnia 2020r. oraz w wysokości po 350 zł ( trzysta pięćdziesiąt złotych) za okres od 01 września 2020r. do nadal, płatne do rąk powódki do dnia 10-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie braku płatności którejkolwiek z rat;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  wyrokowi w pkt. I-szym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

IV.  odstępuje od obciążania pozwanego D. R. (1) dotychczasowymi kosztami sądowymi w sprawie i oddala w pozostałym zakresie wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych;

V.  znosi wzajemnie koszty postępowania między stronami.

/sędzia Agnieszka Proć/

Sygn. akt III RC 25/20

UZASADNIENIE

wyroku wydanego dnia 18 grudnia 2020r.

Pełnomocnik powódki M. K. w pozwie złożonym dnia 30 stycznia 2020r. wniósł o zasądzenie od pozwanego D. R. (1) na rzecz powódki M. K. alimentów w kwocie po 1200 zł miesięcznie, płatnych do dnia 10-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie braku płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia złożenia pozwu.

W uzasadnieniu pozwu podano, że powódka jest córką D. R. (1). Małżeństwo jej rodziców zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie wydanym dnia 4 stycznia 2019r., sygn. akt XIC 1730/18. Na rzecz powódki nie były dotychczas zasądzone alimenty.

Powódka jest uczennicą IV klasy Zespołu Szkół Nr (...) w O., jest w klasie maturalnej. Zamierza kontynuować naukę na studiach. Na miesięczne koszty jej utrzymania składają się: wyżywienie – około 1200 zł, odzież i obuwie około 150-250 zł, środki czystości około 100-150 zł, koszt telefonu – 50 zł, dojazdy do szkoły -około 50 zł, do tego dochodzą koszty zakupu wyprawki – 1000 zł rocznie, zakup leków w razie przeziębienia – 200 zł rocznie, wizyty u specjalistów – 500 zł rocznie. Powódki nie stać na wyjazdy wakacyjne, czy ferie zimowe, wyjścia z koleżankami. Potrzebuje pieniędzy na dodatkowe książki i korepetycje, bowiem przygotowuje się do egzaminu maturalnego.

W uzasadnieniu pozwu podniesiono nadto, że pozwany nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego, mieszka z partnerką, poza powódką nie ma nikogo na utrzymaniu. Powódka pozostaje na wyłącznym utrzymaniu matki, która nie jest w stanie samodzielnie utrzymać siebie i córki.

Pozwany D. R. (1) w odpowiedzi na pozew z dnia 28 lutego 2020r. uznał żądanie pozwu do kwoty 350 zł. Zakwestionował wysokość podawanych przez powódkę kosztów jej utrzymania , zwłaszcza kosztów leczenia i wypoczynku. Jeśli natomiast chodzi o wydatki na rozrywkę to z jego wiedzy powódka z nich korzysta, co spowodowało jej pobyt w szpitalu. W uzasadnieniu podał, że powódka w zamian za przekazany jej udział w mieszkaniu zobowiązała się, że nie będzie się domagać w przyszłości alimentów na swoją rzecz. Pozwany jest osobą schorowaną, w 2018r. przebył udar, pozostaje w stałym leczeniu, co znacznie podwyższa koszty jego utrzymania i pozbawia dodatkowych możliwości zarobkowych. Nie posiada mieszkania i nie stać go na jego zakup. Zatrudniony jest na czas określony do 1 grudnia 2020r., jego zarobki wynoszą około 2600 zł netto miesięcznie. Leczy się na nadciśnienie tętnicze oraz w poradniach neurologicznej, kardiologicznej, laryngologicznej, psychologicznej, logopedycznej i immunologicznej .

Nadto pozwany zarzucił, że powódka nie wykazała, by jej miesięczne koszty utrzymania wynosiły 2400 zł.

Pełnomocnicy stron w pismach procesowych z dnia 9 grudnia 2020r. i z dnia 15 grudnia 2020r. podtrzymali dotychczasowe stanowiska stron w sprawie. Nadto pełnomocnik pozwanego wniósł o zwolnienie pozwanego od ponoszenia kosztów sądowych.

Sąd ustalił co następuje:

Powódka M. K. urodziła się (...) w O.. Jest córką D. R. (1) i D. R. (2). Małżeństwo jej rodziców zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie wydanym dnia 4 stycznia 2019r., w sprawie o sygn. akt XIC 1730/18.

Dowód: odpis zupełny aktu urodzenia powódki -k. 6, odpis wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie wydanego dnia 4 stycznia 2019r., sygn. akt XIC 1730/18 -k. 77.

W dacie złożenia pozwu powódka była uczennicą IV klasy Technikum Nr 4 w Zespole Szkół Nr (...) w O. - klasa maturalna. Aktualnie jest słuchaczką Szkoły Policealnej Nr 1 w O. w zawodzie technik usług kosmetycznych ( semestr pierwszy). Zajęcia odbywają się w piątki i soboty ( aktualnie on-line). Powódka była nieobecna na większości zajęć, na 129 godzin zajęć w okresie od 25 września 2020r. do 28 listopada 2020r. była nieobecna na 105 zajęciach, nieobecności nie zostały usprawiedliwione .

Dowód: zaświadczenie z Technikum Nr 4 w O. z dnia 08.11.2019r. -k. 7, zaświadczenie z Policealnej Szkoły Nr 1 w O. z dnia 30.09.2020r. -k. 104 oraz pismo z dnia 30.11.2020r.-k. 138.

Powódka podała, że jej miesięczne koszty utrzymania wynoszą około 1500-1800 zł, na samo wyżywienie wydaje 1200 zł. Poza tym ponosi wydatki wskazane w pozwie, z wyjątkiem wydatków na dojazdy do szkoły. Przy czym powódka nie wykazała, by ponosiła tak wysokie koszty utrzymania, zwłaszcza że mieszka z matką i ta opłaca rachunki związane z utrzymaniem mieszkania. Prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, a zatem koszty jej wyżywienia są z pewnością niższe niż kwota 1200 zł miesięcznie. Nie wykazała też czy i jakie ponosi koszty leczenie oraz wizyt u specjalistów.

Dowód: faktury -k. 9-37, przesłuchanie powódki – nagranie jak na k. 117v-118.

W umowie notarialnej zawartej z powódką dnia 28 lutego 2019r. pozwany darował powódce cały swój udział wynoszący ½ część w lokalu mieszkalnym nr (...) o powierzchni 47,17 m 2 , w którym powódka zamieszkuje.

Dowód: kopia wypisu aktu notarialnego z dnia 28.02.2019r. Rep A Nr 823/2019 -k. 50-51, przesłuchanie stron- nagranie jak na k. 117v-119.

Opłaty za mieszkanie ponosi matka powódki, która pracuje w spółce (...) w B. z wynagrodzeniem około 2100 zł miesięcznie netto.

Dowód: pismo z (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z 19.11.2020r. -k. 8, zaświadczenia o wysokości dochodów D. K. -k. 90 i k. 102, przesłuchanie powódki – nagranie jak na k. 117v-118.

Powódka w dniu (...) urodziła córkę Z. K., otrzymuje świadczenie macierzyńskie z tytułu opieki nad dzieckiem 1000 zł oraz świadczenie wychowawcze 500 plus. Ojciec dziecka łoży na jego utrzymanie.

Dowód: kopia odpisu skróconego aktu urodzenia małoletniej Z. K.-k. 89, przesłuchanie powódki – nagranie jak na k. 117v-118.

Pozwany D. R. (1) pracuje w firmie (...) w O. z wynagrodzeniem około 2500 zł netto miesięcznie ( umowa na czas określony). Mieszka z partnerką w jej mieszkaniu, prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, rachunkami zajmuje się partnerka pozwanego. Pozwany spłaca raty kredytu w kwocie po 300 zł miesięcznie. Nie posiada samochodu. W wyniku spadkobrania po zmarłej w dniu 20 października 2015r. matce odziedziczył udział w mieszkaniu należącym do niej i jej męża, w wyniku sprzedaży tego udziału otrzymał kwotę 55000 zł. Podał, że sumę tą już rozdysponował, m.in. na remont mieszkania partnerki. Nie wykazał jednakże na co faktyczne kwotę tą przeznaczył w niewielkim odstępie czasowym od daty jej otrzymania.

Dowód: zaświadczenia z zakładu pracy pozwanego z dnia 18.02.2020r. -k. 48, z dnia 21.09.2020r. -k. 112 i z dnia 3.12.2020r. -k. 139-140, przesłuchanie pozwanego – nagranie jak na k. 118-119, kopia wypisu aktu notarialnego z dnia 12.05.2020r. rep A nr 2569/2020.

Pozwany jest osobą schorowaną, w 2018r. przebył udar, ma zaniki pamięci, pozostaje w stałym leczeniu.

Dowód: kopia karty wypisowej pozwanego ze szpitala -k. 53-56, przesłuchanie pozwanego – nagranie jak na k. 118-119.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o powołane wyżej dowody z dokumentów, dowody te nie były kwestionowane. Sąd nie w pełni dał wiarę twierdzeniom powódki co do wysokości kosztów jej utrzymania. Wątpliwości Sądu budzi również motywacja powódki co do dalszej nauki. Nie są też dla Sądu wiarygodne twierdzenia pozwanego, że rozdysponował kwotę 55000 zł w ciągu kilku miesięcy i nie potrafi wykazać na jaki cel środki te zostały przeznaczone.

Sąd zważył , co następuje :

W myśl art. 133 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135§1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Inaczej kształtuje się sytuacja uprawnionej osoby pełnoletniej. Osiągnięcie pełnoletniości przez osobę uprawnioną nie wyklucza samoistnie i automatycznie jej uprawnienia do alimentacji. Sytuacja uprawnionego podlega wówczas jednak zaostrzonym kryteriom oceny. Jeśli pełnoletni uprawniony kontynuuje naukę, trzeba wtedy zważyć, czy posiada ku temu predyspozycje - istotne jest więc, czy czas przeznaczony na naukę wykorzystuje produktywnie i czy rzeczywiście podnosi kwalifikacje zawodowe, gdyż ciągłość nauki musi być poparta dotychczas osiąganymi pozytywnymi wynikami. Nawet jednak po ustaleniu, że pełnoletni uprawniony z powodzeniem i nieprzerwanie kontynuuje naukę koniecznym jest rozważenie, czy nie nabył on możliwości samodzielnego utrzymania się. Obowiązkiem rodziców jest zapewnienie dziecku takiego wykształcenia, przy wykorzystaniu jego zdolności i chęci, które zapewni mu samodzielny byt.

Przy czym zgodnie z art. 133 § 3 k.r.o rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

W niniejszej sprawie sytuacja powódki pozwala na stwierdzenie, że gdyby nie urodzenie dziecka posiadałaby możliwości zarobkowe. Nauka w szkole do której obecnie uczęszcza odbywa się w piątki po południu i soboty, zatem mogłaby podjąć pracę , chociażby w niepełnym wymiarze. Jako dorosła osoba ponosi konsekwencje swoich decyzji. Trudno oczekiwać, by tymi konsekwencjami był obciążony pozwany i ponosił główny ciężar utrzymania powódki, która z uwagi na opiekę nad dzieckiem nie może podjąć pracy. Powódka otrzymuje świadczenia na dziecko, może też – chociaż w ograniczonym zakresie wykonywać usługi kosmetyczne, w tym bowiem kierunku się kształci. Również partner powódki i ojciec jej dziecka powinien poczuwać się nie tylko do obowiązku utrzymania dziecka, ale także pomocy dla jego matki.

Sąd uwzględniając wiek pozwanej, dotychczas zdobyte wykształcenie oraz jej aktualną sytuację osobistą uznał, iż brak jest podstaw do zasądzenia na rzecz powódki wyższych alimentów niż kwota uznana przez pozwanego. Sąd miał na uwadze otrzymywane przez powódkę świadczenia i pomoc jaką uzyskuje ze strony matki. Dlatego alimenty za okres od podjęcia przez powódkę nauki w systemie zaocznym zostały zasądzone w kwocie po 350 zł, natomiast za okres od daty złożenia pozwu do daty kontynowania przez powódkę nauki w szkole średniej (z uwzględnieniem okresu wakacji) Sąd zasądził na jej rzecz alimenty w wyższej kwocie, tj. 500 zł miesięcznie. Przy ferowaniu orzeczenia Sąd miał na uwadze również możliwości zarobkowe pozwanego oraz jego stan zdrowia. Sąd uwzględnił również fakt, że pozwany podarował powódce swój udział w mieszkaniu stanowiącym majątek wspólny jego i matki powódki.

Na zasadzie art. 333§1 pkt. 1 kpc wyrokowi w pkt. I nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Sąd rozstrzygnął o kosztach postępowania po myśli art. 100 kpc znosząc je wzajemnie, uwzględniając sytuację majątkową oraz rodzinną stron.

Mając na uwadze sytuację ekonomiczną pozwanego oraz fakt, że uznał on żądanie pozwu do kwoty zasądzonych w wyroku alimentów odstąpił od obciążania go kosztami sądowymi – na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W ocenie Sądu brak podstaw do całkowitego zwolnienia pozwanego od kosztów sądowych, których obowiązek może powstać w przyszłości. Pozwany w nieodległym czasie otrzymał kwotę 55000 zł i nie wykazał, by w całości ją rozdysponował. Na chwilę obecną pozwany nie jest zobowiązany do ponoszenia takich kosztów, a w razie gdyby się pojawiły pozwany może poczynić stosowne przygotowania, może też środki finansowe pożyczyć od partnerki, bowiem sam zainwestował własne pieniądze w remont jej mieszkania.

/sędzia Agnieszka Proć/