Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Dnia 13 listopada 2018 roku R. P. wniósł przeciwko T. J. pozew o zapłatę kwoty 22.741,69 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 listopada 2015 r. do dnia zapłaty, a także o zasądzenie kosztów procesu.

Powód domaga się zapłaty pozostałej kwoty wynikającej z faktury nr (...) za wykonane roboty budowlane.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 26 listopada 2018 roku Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Postanowieniem z dnia 25 września 2019 roku sąd oddalił wniosek pozwanego o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i odrzucił sprzeciw pozwanego od ww. nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego w dniu 26 listopada 2018 roku.

Na skutek zażalenia pozwanego na ww. postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie Sąd Okręgowy w Szczecinie, Wydział VIII Gospodarczy postanowieniem z dnia 14 stycznia 2020 r., sygn. akt VIII Gz 579/19 odrzucił zażalenie na punkt pierwszy zaskarżonego postanowienia oraz uchylił zaskarżone postanowienie w punkcie II i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Postanowieniem z dnia 28 lipca 2020 r. tut. Sąd ponownie rozpoznając wniosek pozwanego o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu przywrócił pozwanemu T. J. termin do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty tut. Sądu w sprawie o sygnaturze akt XI GNc 3022/18.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu. Podniósł zarzuty przedawnienia roszczenia oraz niewykazania roszczenia co do zasady, jak i wysokości.

W toku procesu strony podtrzymywały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany T. J. na zlecenie spółki (...) spółka z o.o., wykonywał jako generalny wykonawca roboty budowlane polegające na remoncie hotelu (...) w M.. Roboty te obejmowały remont dachu na budynku znajdującego się w sąsiedztwie hotelu, dawnego ośrodka (...). Prace obejmowały również wybudowanie łącznika pomiędzy tymi dwoma obiektami. Oprócz remontu dachu na obiekcie dawnego Bursztynka roboty obejmowały również wybudowanie dachu na łączniku. Wszystkie roboty, w tym roboty dekarskie, były wykonywane w oparciu o projekt budowlany i wykonawczy oraz pozwolenie na budowę. Z polecenia kierownika budowy pozwany nawiązał współpracę z powodem, celem wykonania prac dekarskich jako podwykonawca. Ustalenia stron co do zakresu robót powoda oraz jego wynagrodzenia odbywały się ustnie. Zgodnie z umową kwota wynagrodzenia powoda wynosić miała 120 zł za m ² robót dekarskich., powierzchnia robót dekarskich miała wynosić około 612 m ². . Za wykonanie całego dachu wraz z pokryciem blachą, w tym wykonanie robót dekarskich na łączniku wynagrodzenie powoda miało wynosić ok. 140 000 zł. Pozwany zgłosił inwestorowi, że powód będzie podwykonawcą robót dekarskich i blacharskich. Powód na jesieni 2015 roku zdemontował, rozebrał dach na obiekcie dawnego Bursztynka, położył więźbę dachową, wykonał deskowanie dachu i położył blachodachówkę. Powód wykonał te roboty z materiałów dostarczonych przez inwestora. Roboty w zakresie wykonania konstrukcji więźby dachowej na budynku dawnego Bursztynka oraz odeskowania więźby dachowej z pokryciem papą podkładową zostały odebrane przez kierownika budowy J. J. i inspektora nadzoru inwestorskiego K. N. bez uwag w dniu 13 listopada 2015 roku.

Po rozbiórce starego dachu, a przed rozpoczęciem pozostałych prac budowlanych na obiekcie powód domagał się zawarcia pisemnej umowy z pozwanym. Do podpisania umowy przez pozwanego nie doszło.

Dowód:

- protokół odbioru k. 6;

- zeznania świadka A. D. k. 130-132;

- przesłuchanie stron (częściowo) k. 141-144.

W dniu 2 listopada 2015 roku powód wystawił na pozwanego fakturę nr (...) za rozbiórkę więźby dachowej oraz ścian poddasza na kwotę ogółem 25768,50 zł, która została w całości opłacona przez pozwanego gotówką.

W dniu 6 listopada 2015 roku powód wystawił na pozwanego fakturę nr (...) na kwotę ogółem 49.941,64 zł, w tym za wykonanie 8 sztuk ram tekowych mansardowych na kwotę 12.300 zł oraz tytułem postawienia więźby dachowej na kwotę 37.641,69 zł. Wynagrodzenie ujęte w fakturze nr (...) obejmowało wykonanie przez powoda 8 łuków lukarnowych, postawienie więźby dachowej, opłytowanie płytą osb i papowanie papą podkładową.

Faktura ta została w opłacona przez pozwanego gotówką w części, to jest w kwocie 17.200 zł, a co do kwoty 10.000 zł powód wyegzekwował ja za pośrednictwem urzędu skarbowego.

Bezsporne oraz dowody:

- faktury k. 4 i 5l

- wezwanie do zapłaty z dnia 22 stycznia 2016 roku wraz z dowodem nadania – k. 8

- przesłuchanie stron (częściowo) powoda – k., 141-144.

W związku z konfliktem między powodem a pozwanym na tle płatności faktur i ograniczonym kontaktem między stronami powód zwrócił się do inwestora o zapłatę wynagrodzenia za swoje prace. Odbyło się spotkanie w tym przedmiocie z udziałem pozwanego, podczas którego wraz z inwestorem ustalono, że powód nie będzie podwykonawcą pozwanego, a inwestor przejmie finansowanie robót wykonywanych przez powoda. Inwestor zgodził się na zapłatę wynagrodzenia powodowi, nie chcą zostawić niedokończonego dachu w okresie zimowym. Inwestor zawarł z powodem umowę pisemną o wykonanie robót dekarskich przez powoda. Powód za wykonane roboty wystawiał faktury na inwestora, które zostały w całości przez inwestora uregulowane. Inwestor nie opłacał faktur, które powód wystawił na pozwanego. Inwestor tytułem wystawionych na niego faktur uiścił na rzecz powoda kwotę około 100,000 zł. Kwota ta obejmowała m.in. wynagrodzenie za położenie więźby dachowej na obiekcie dawnego Bursztynka, deskowanie, położenie blachodachówki, cięcie jej i naginanie do odpowiedniego kształtu na ww. obiekcie. Inwestor nie płacił pozwanemu wynagrodzenia za część robót związanych z wykonaniem dachu, które bezpośrednio zapłacił za te roboty powodowi.

Dowód:

- faktury k. 4 i 5.

- zeznania świadka A. D. k. 130-132;

- przesłuchanie stron (częściowo) powoda – k., 141-144.

W dalszej kolejności pozwany wykonał łącznik pomiędzy obiektami dawnego Bursztynka oraz istniejącego hotelu (...). Deskowanie na dachu i więźbę dachową na łączniku wykonał pozwany. Prace te miał wykonywać powód, jednak po przystąpieniu do prac dekarskich na budynku łącznika po tygodniu opuścił teren budowy. Powód prace dekarskie na łączniku wykonał w niewielkim zakresie. Powód położył na dachu łącznika fragment blachodachówki. Inwestor wzywał powoda do dokończenia robót dekarskich na łączniku. Ostatecznie roboty dekarskie na łączniku dokończył inny wykonawca. Również inny podmiot wykonywał prace związane z wykończeniem dachu na budynku dawnego Bursztynka, polegające na położeniu siatki i listwy maskującej między dachem a ścianą budynku.

Inwestor zgłaszał powodowi wady w wykonaniu prac dekarskich, polegające na przeciekaniu dachu byłego obiektu Bursztynka, które to usterki wyszły na jaw następnej zimy. Powód nie usunął usterek zgłoszonych przez inwestora.

Dowód:

- zeznania świadka A. D. k. 130-132;

- przesłuchanie stron (częściowo) powoda – k., 141-144.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o materiały dokumentarne zgromadzone w aktach sprawy, których autentyczności nie kwestionowano, strony wyprowadzały częściowo odmienne wnioski. Sąd pominął wniosek dowodowy z umowy oraz wezwania do zapłaty złożonych i zgłoszonych przez powoda na ostatniej rozprawie jako ewidentnie spóźniony i powodujący przedłużenie postępowania (art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c.). Przy czym bezsporne było miedzy stornami, że strony ostatecznie umowy na piśmie nie zawarły. Sąd w całości uznał zeznania przesłuchanego świadka A. D. (2). Ocenił je jako szczere i prawdziwe. Co do oceny dowodowej zeznań samych stron Sąd wskazuje, iż dał im wiarę jedynie w zakresie, w jakim pokrywają sią z wiarygodnym materiałem dowodowym, w szczególności w jakim znajdują odzwierciedlenie w zeznaniach świadka.

Dla porządku wskazać należy, że sąd przywrócił pozwanemu termin do wniesienia sprzeciwu uznając, że złożone przez pozwanego oświadczenia pisemne jego teścia i matki są wiarygodne. Wprawdzie oddalając wniosek pozwanego zaskarżonym postanowieniem, tut. sąd wypowiedział się, że pozwany powinien odpowiadać za zaniedbania tych osób. Nie wprost wyraził tut. Sąd ocenę tych oświadczeń i powołanych przez pozwanego okoliczności, a mianowicie że okoliczność przekazania korespondencji doręczonej pod adresem z (...) z opóźnieniem nie Niemniej jednak sąd odwoławczy uchylając zaskarżone postanowienie i przekazując sprawę do ponownego rozpoznania, w sposób dorozumiany wyraził odmienne zapatrywanie na kwestię zawinienia pozwanego w uchybieniu terminu do zaskarżenia nakazu. Z tego powodu sąd ponownie rozpoznają wniosek pozwanego, termin do złożenia sprzeciwu mu przywrócił, uznając, że pozwany uprawdopodobnił brak swojej winy w nieterminowym zaskarżeniu nakazu zapłaty (art. 168 § 1 k.p.c.).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Niniejszym pozwem powód dochodził od pozwanego zapłaty wynagrodzenia z tytułu wykonanych prac dekarskich. Z uwagi na charakter wykonywanych przez powoda prac na obiekcie dawnego budynku ośrodka (...) w M., opierających się na projektach budowlanym i wykonawczym oraz na pozwoleniu na budowę, strony niniejszego procesu w ocenie sądu łączyła umowa o roboty budowlane, o której mowa w art. 647 k.c. Należy wskazać, iż umowa zawarta między stronami miała charakter umowy o podwykonawstwo, gdyż została zawarta pomiędzy powodem (podwykonawcą) a pozwanym (generalnym wykonawcą) celem zrealizowania określonych prac, do których zobowiązany był początkowo pozwany z tytułu zawartej umowy o roboty budowlane ze spółką (...) sp. z o.o. (inwestorem).

Bezspornym jest, iż powód wykonywał na rzecz pozwanego prace w oparciu o ustne ustalenia stron, gdyż ostatecznie do zawarcia umowy na piśmie z pozwanym nie doszło. Sporny natomiast jest zakres wykonanych przez prac i należne z tego tytułu wynagrodzenie. Niniejszym pozwem powód dochodził od pozwanego zapłaty kwoty 22.741,69 zł tytułem pozostałej do zapłaty należności z faktury nr (...) z tytułu wykonanych prac. Kwota ta stanowi różnicę między kwotą wynikającą z powyższej faktury, tj. 49.941,64 zł, a uiszczoną z tego tytułu kwotą przez pozwanego - 20.000 zł plus 10.000 zł wyegzekwowanych za pośrednictwem US.

Strona pozwana w sprzeciwie podniosła w pierwszej kolejności zarzut przedawnienia roszczenia, który okazał się niezasadny. W niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie trzyletni termin przedawnienia roszczeń powoda o świadczenie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W szczególności przepisy regulujące umowę o roboty budowlane nie odsyłają w zakresie terminu przedawnienia do przepisu art. 646 k.c. ustanawiającego dwuletni termin przedawnienia roszczeń wynikających z umowy o dzieło (por. (...) (7) z 11.01.2002 r., III CZP 63/01). Mając na uwadze treść art. 118 k.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej z dniem 9 lipca 2018 r. i przepisów przejściowych noweli (art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z dnia 8 czerwca 2018 r., poz. 1104), trzyletni termin, który rozpoczął swój bieg przed wejściem w życie przywołanej ustawy, w dacie wniesienia powództwa w dniu 13 listopada 2018 r. jeszcze nie upłynął. Jako że sporna faktura była płatna w terminie do dnia 13 listopada 2015 roku, co było niesporne. Dochodzone pozwem należności nie były jeszcze przedawnione, a zatem czynność ta spowodowała przerwania biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c. ).

Natomiast trafny okazał się zarzut pozwanego niewykazania roszczenia co do zasady, jak i co do wysokości. Zgodnie z poczynionymi ustaleniami początkowo strony łączyła umowa o podwykonawstwo robót dekarskich przez powoda na rzecz pozwanego, a uzgodnienia stron w przedmiocie wynagrodzenia i zakresu robót odbywały się ustnie. Zgodnie z pierwotną umową stron procesu kwota wynagrodzenia powoda wynosić miała 120 zł za m ² robót dekarskich, a powierzchnia robót dekarskich miała wynosić około 612 m ². Za wykonanie całego dachu wraz z pokryciem blachą, w tym wykonanie robót dekarskich na łączniku wynagrodzenie powoda miało wynosić ok. 140 000 zł. Do sformalizowania tej umowy, w szczególności zawarcie umowy na piśmie, ostatecznie nie doszło pomiędzy, a powód zgłosił swoje roszczenia inwestorowi, z którym ostatecznie zawarł odrębną umowę na wykonanie prac dekarskich. Od tego czasu powód nie był podwykonawcą pozwanego.

Roszczenie powoda w ocenie Sądu nie zasługiwało jednak na uwzględnienie z uwagi na jego niewykazanie.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Powód z przedłożonej faktury wywodził obowiązek pozwanego do jej uregulowania. Samo jednak przedłożenie faktury tytułem wykonanych czynności, przy jednoczesnym zaprzeczaniu powyższemu zobowiązaniu przez stronę przeciwną, nie może stanowić podstawy do uwzględniania roszczeń. Obowiązkiem strony powodowej było wykazanie, iż kwota wynikająca z faktury jest jej należna, gdyż wykonała takie prace, które były objęte umową. A co więcej, że prace te odpowiadają kwocie ujętej w fakturze. Nie było to natomiast rolą strony pozwanej, gdyż to nie ona była inicjatorem powyższych żądań. Mimo materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy brak jest podstaw do zasądzenia na rzecz powoda dochodzonej kwoty.

Zwraca uwagę, że w związku z częściowym brakiem zapłaty spornej faktury powód zgłosił swoje roszczenia inwestorowi. Inwestor uiścił na rzecz powoda za wykonane prace dekarskie kwotę około 100.000 zł, a niesporne jest , że nie wykonał ich w pierwotnie uzgodnionym zakresie. M. in. w zakresie prac na łączniku roboty dekarskie wykonywał pozwany, powód w niewielkim tylko zakresie wykonał położenie blachodachówki, a ostatecznie roboty na łączniku dokończyły inne podmioty. Pozwany tytułem wykonanych przez powoda robót i wystawionych na niego faktur nr (...) zapłacił powodowi kwotę ogółem 52.968,50 zł , z czego 10.000 zł zostało wyegzekwowane za pośrednictwem US.

Sąd na podstawie lakonicznych twierdzeń stron zawartych w pismach procesowych oraz zgromadzonego materiału dowodowego nie jest w stanie zdekodować szczegółowych uzgodnień stron w zakresie umówionego wynagrodzenia oraz wykonanych przez powoda prac, w charakterze podwykonawcy. Nie jest również wykluczone, że inwestor opłacił pozostałe wynagrodzenie za prace ujęte w spornej fakturze, co wynika również z zeznań przesłuchanego w sprawie świadka. Zwłaszcza że w pewnym momencie, jak to wyraził się wyraził przedstawiciel inwestora, inwestor „przejął finansowanie” robót dekarskich powoda. Możliwość zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy wynika w szczególności z art. 647 ¹ k.c. Zwraca uwagę, że suma kwot uiszczonych przez pozwanego (blisko 53.000 zł) oraz przez inwestora (ok. 100.000 zł), a więc razem około 153.000 zł, przewyższa pierwotnie umówione wynagrodzenie stron; przy czym powód miał wykonać całość robót dekarskich na remontowanym obiekcie oraz na nowo powstałym łączniku. Bezsporne jest, że na łączniku roboty dekarskie wykonywał pozwany i inne podmioty, a powód wykonał je w niewielkim tylko zakresie i ostatecznie zszedł z budowy, nie kończąc tych prac.

Nie sposób ustalić na podstawie dokumentów złożonych przez powoda zakresu faktycznie wykonanych robót, a tym samym należnego z tego tytułu wynagrodzenia.

Dlatego podstawą oddalenia powództwa było niewywiązanie się powoda z obowiązku nałożonego przez art. 6 k.c., tj. niewykazanie zasadności i wysokości swojego roszczenia.

Z tych przyczyn powództwo zostało oddalone (pkt I sentencji).

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. Strona powodowa przegrała sprawę w całości, a zatem winna jest zwrócić stronie pozwanej koszty procesu w łącznej kwocie 4762 zł, na którą to kwotę składa się: 17 opłata skarbowa od pełnomocnictwa, wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika przed tut. Sądem 3600 zł oraz 900 zł w postępowaniu zażaleniowym zgodnie z § 2 pkt 5 i § 10 ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) oraz opłata od zażalenia 228 zł. O kosztach procesu orzeczono w pkt II.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)