Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka D. M. pozwem z 10 marca 2018 r. domagała się zasądzenia od pozwanego R. S. 25.927,36 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu i kosztami postępowania. Podała, że strony łączyła ustna umowa na mocy której powódka zleciła pozwanemu wykonanie części prac w ramach realizacji dobudowy windy dla osób niepełnosprawnych w budynku (...) w W.. Pozwany pobrał zaliczkę 20.000 zł, z której zobowiązany był rozliczyć się po zakończeniu prac i odbiorze dzieła. Nadto, pozwany otrzymał dodatkowo 5.927,36 zł na materiał do wykonania obudowy. Pozwany nie rozliczył się z wykonanych prac, a należnością w łącznej wysokości 25.927,36 zł została obciążona powódka. Powódka w pozwie odstąpiła od umowy zawartej z pozwanym i żądała zwrotu swojego świadczenia tj. dochodzonej pozwem należności.

W odpowiedzi na pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Zarzucił, że nie wiązał go z powódką żaden stosunek prawny. Podał, że na prośbę głównego wykonawcy zgodził się wykonać zlecone roboty. Wskazał, że zaliczkę 28.000 zł na wykonanie prac dostał od D. F.. 20.000 zł przeznaczone było na wykonanie prac co do których wykonawcą była powódka, a 8.000 zł zostało przeznaczone na inne prace, niezwiązane z zadaniami powódki.

Sąd ustalił:

Prace w budynku (...)w W. przy ul. (...), polegające na dobudowie windy dla osób niepełnosprawnych prowadził generalny wykonawca Z. F.. Budowa rozpoczęła się 30 czerwca 2017 r. Powódka była podwykonawcą prac. W imieniu powódki czynności zarówno prawne jak i faktyczne wykonywał mąż K. M.. K. M. zlecił pozwanemu obudowę szybu windowego wraz z wykonaniem przeszkolenia. Strony zawarły umowę ustnie.

Dowód: umowa zawarta pomiędzy powódka a Z. F. z fakturami i dowodami zapłat k. 80-95, przesłuchanie pozwanego k. 139 – verte, zeznania świadka K. M. k. 152 – verte, przesłuchanie świadka K. M. k. 152 - verte

26 października 2017 r. na polecenie K. M. pozwany otrzymał od Z. F. reprezentowanego przez D. F. 20.000 zł zaliczki na obudowę szybu windowego z profili aluminiowych i wstawienia przeszklenia. Pozwany otrzymał także 8.000 zł na prace dodatkowe niezwiązane z zadaniami powódki, tj. konstrukcję podestu oraz jej obudowę.

Dowód: potwierdzenie odbioru gotówki k. 8, zeznania świadka D. F. k. 53 verte, przesłuchanie pozwanego k. 139 - verte

W trakcie prac 14 listopada 2017 r. pozwany dokupił materiały do obudowy o wartości 5.927,38 zł. Należność została uregulowana przez D. F., a następnie zwrócona mu przez powódkę.

Dowód: faktura k. 9, zeznania świadka D. F. k. 53 verte

Pozwany w związku ze zleconym zadaniem poniósł 30.966,08 zł kosztów. Kosztorysant wycenił wykonane przez niego prace na 53.513 zł netto.

Dowód: faktury zakupów k. 106-127, 36-39, przesłuchanie pozwanego k. 139 - verte

Pozwany po zakończeniu prac udał się do biura powódki z dokumentacją celem rozliczenia się z wykonanych robót. K. M. działający za powódkę odmówił przyjęcia prac.

Pismami z 14 grudnia 2017 r., 4 stycznia 2017 r. powódka bezskutecznie wezwała pozwanego do rozliczenia się z otrzymanej zaliczki 20.000 zł i dostarczenia dokumentów (kosztorys, atesty, aprobaty techniczne użytych materiałów oraz protokołu odbioru wykonanych robót wraz z fakturami) pod rygorem skierowania sprawy do sądu.

Dowód: wezwania do dobrowolnego spełnienia świadczeń k. 10-13

Pozwany złożył zastrzeżenia do protokołu poprzez naruszenie art. 207 § 6 k.p.c. co do przyjęcia pisma procesowego i dowodów złożonych przez pełnomocnika powódki w dniu 14 listopada 2018 r. Zastrzeżenie nie zasługiwało na uwzględnienie, bowiem przedłożone dowody i twierdzenia pomimo złożenia po rozpoczęciu rozprawy przyczyniły się do rozstrzygnięcia sprawy. Pominięto dowód z przesłuchania powódki z powodu jej nieusprawiedliwionego niestawiennictwa. Nie dano wiary pozwanemu co do tego kto zlecił mu wykonanie prac. Pozwany pierwotnie zeznał, że prace zlecił mu D. F., a kolejno, że D. M. reprezentowana przez K. M.. W świetle pozostałego w sprawie materiału dowodowego ustalono, że prace zleciła mu powódka, a D. F. jedynie wypłacił w imieniu powódki zaliczkę, która została następnie rozliczona pomiędzy Z. F. a powódką. Nie dano wiary zeznaniom świadka K. M. co do tego, że pozwany nie sporządził kosztorysu powykonawczego, nie poniósł żadnych wydatków związanych z budową obudowy szybu windowego oraz że zlecone pozwanemu prace nie zostały w całości wykonane, a także co do umowy stron, ponieważ zeznania te były sprzeczne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Sąd zważył:

Powódka wywodziła żądanie pozwu z norm art. 633 k.c. oraz art. 494 § 1 k.c. Na podstawie art. 633 k.c. jeżeli materiałów na wykonanie dzieła dostarcza zamawiający, przyjmujący zamówienie powinien ich użyć w sposób odpowiedni oraz złożyć rachunek i zwrócić niezużytą część. Z kolei na podstawie art. 494 § 1 k.c. strona która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy, a druga strona obowiązana jest to przyjąć.

Pozwany odpowiedzi na pozew zarzucił, że nie wiązał go z powódką żaden stosunek prawny. Zarzut nie polegał na prawdzie. Jak przyznał pozwany podczas przesłuchania wykonywał prace na zlecenie K. M., który z kolei działał za powódkę. D. F. jedynie wypłacił mu zaliczkę 20.000 zł i uregulował należność z faktury 5.927,36 zł, które to następnie należności zostały potrącone z wynagrodzenia przysługującego powódce od generalnego wykonawcy, co potwierdziły także zeznania świadka D. F. i K. M..

Powódka wskazała, że pozwany nie rozliczył się z powierzonych mu materiałów na wykonanie dzieła powołując się na treść art. 633 k.c. Powódka jako powierzone materiały potraktowała środki pieniężne w wysokości 20.000 zł wręczone pozwanemu tytułem zaliczki. Środki pieniężne nie mogły zostać potraktowane jako materiały w świetle regulacji przepisów umowy o dzieło. Ze środków pieniężnych nie jest możliwe wytworzenie dzieła, a już w szczególności obudowy szybu windowego i wstawienia przeszklenia. Nadto, zgodnie z treścią przepisu dostarczone materiały przyjmujący zamówienie powinien użyć w sposób odpowiedni, a więc zgodnie z cechami i przeznaczenie dzieła. Wręczoną kwotę przez powódkę należało zakwalifikować jako zaliczkę zapłaty wynagrodzenia. Świadek K. M. zeznał, że pozwany nie rozliczył się z powierzonej zaliczki i nie dokończył zleconych prac. Nie dano wiary świadkowi w tym zakresie, ponieważ pozwany zeznał, że był u świadka wraz z całą dokumentacją i chciał się rozliczyć, jednak świadek, który działał w imieniu powódki odmówił przyjęcia dokumentacji. Nadto, wszelka dokumentacja została złożona do akt sprawy na potwierdzenie poniesionych przez niego kosztów. Wreszcie przedmiot umowy został określony niezwykle ogólnie i nie wiadomo co dokładnie miał wykonać pozwany. Koszty poniesione przez pozwanego tylko na zakup materiałów przewyższyły wysokość zaliczki.

Kolejno powódka żądała zwrotu kwoty 5.927,36 zł wskazując, że wypłaciła ją pozwanemu, ponieważ w trakcie prac zaistniała konieczność dokupienia materiałów. Tę część roszczenia oparła na podstawie art. 494 § 1 k.c. Przepis określa obowiązki strony odstępującej od umowy wzajemnej. W pierwszej kolejności należało zbadać przesłanki do odstąpienie od umowy. Zgodnie z art. 491 § 1 k.c. warunkiem odstąpienia od umowy jest dopuszczenie się przez jedną ze stron zwłoki w wykonaniu zobowiązania z umowy wzajemnej, drugim warunkiem jest wyznaczenie odpowiedniego dodatkowego terminu do wykonania z zagrożeniem, iż w razie bezskutecznego upływu terminu nastąpi odstąpienie od umowy. Powódka nie wykazała, że pozwany pozostawał w zwłoce z wykonaniem obudowy szybu i wstawienia przeszklenia, przeciwnie prace pozwanego zostały zakończone. Nadto, nie wzywała pozwanego do rozliczenia się z wykonanych prac jednocześnie wyznaczając odpowiedni termin pod rygorem odstąpienia od umowy, a wzywała jedynie do zapłaty kwoty i zwrotu dokumentacji, bez wymaganego przepisem prawa rygoru. Zatem, powódka nie była uprawniona do żądania zwrócenia wpłaconej kwoty na poczet prac zgodnie z art. 494 § 1 k.c. Dodatkowo wskazać należy, że świadczenia wynikające z umów o dzieło, bądź umów o roboty budowlane są podzielne. Zatem, nawet gdyby powódka była uprawniona do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy, to w świetle normy art. 491 § 2 k.c., koniecznym byłoby określenie przez powódkę jaka część prac została wykonana przez pozwanego, a jaka nie. Wówczas powódka mogłaby odstąpić od części co do której pozwany zostawał w opóźnieniu, albo co do całej reszty niespełnionego świadczenia. Powódka jednakże nie wykazała, ani zakresu opóźnienia, ani że w ogóle nastąpiło opóźnienie. Ponadto, nie wykazała w jakiej wysokości było umówione ustnie wynagrodzenie za wykonanie dzieła, ani co było dokładnie przedmiotem zleconych prac. Na marginesie należy dodać, iż powódka nie mogłaby odstąpić od umowy w całości, gdyż nawet częściowe wykonanie miałoby dla niej znaczenie, bowiem całość prac dotyczących obudowy szybu windowego została wykonana przez pozwanego i przedstawiona do odbioru generalnemu wykonawcy. Ostatecznie prace odebrał inwestor i zapłacił wynagrodzenie.

W tej sytuacji na podstawie wskazanych przepisów oddalono powództwo.

O kosztach procesu postanowiono na podstawie art. 98 § 1, 3 i 4 k.p.c. obciążając nimi stronę powodową w całości, stosownie do wyniku postępowania. Na koszty te złożyły się: 3.600 zł wynagrodzenia pełnomocnika i 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Na podstawie 113 u.k.s.c. w zw. z art. art. 83 ust. 2 i art. 98 ¹ § 1 k.c. należało pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa 281,84 zł nieuiszczonych wydatków uiszczonych tymczasowo z funduszu Skarbu Państwa - wynagrodzenia mediatora.

Sędzia