Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2018 roku.

Sąd Rejonowy w Mogilnie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Daniel Sobociński

Protokolant: st. sekr. sąd. Emilia Smektała

po rozpoznaniu na rozprawach 19 września 2017 r., 31 października 2017 r.,
14 listopada 2017 r., 7 grudnia 2012 r., 18 stycznia 2018 r., 8 marca 2018 r. i 17 kwietnia 2018 sprawy karnej

1.  M. N., syna R. i L. z domu R., ur. (...) w M.

oskarżonego o to, że:

I.  w okresie od daty bliżej nieustalonej w czerwcu 2016 r. do 31 lipca 2016 r. w M., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej nabył nie mniej niż 20 kółek typu ‘E.” o łącznej wartości 730 zł, a następnie zbył je wiedząc, że zostały one uzyskane za pomocą czynu zabronionego, przy czym czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi - tj. o przestępstwo z art. 291 § 2 k.k.

2.  Ł. B., syna A. i M. z domu K., ur. (...) w S.

oskarżonego o to, że:

II.  w okresie od daty bliżej nieustalonej w czerwcu 2016 r. do 31 lipca 2016 r. w M., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, przyjął nie mniej niż 50 kółek typu ‘E.” o łącznej wartości 1750 zł, a następnie zbył je wiedząc, że zostały one uzyskane za pomocą czynu zabronionego, przy czym czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi - tj. o przestępstwo z art. 291 § 2 k.k.

3.  J. P., syna T. i M. z domu M., ur. (...) w T.

oskarżonego o to, że:

III.  w okresie od daty bliżej nieustalonej w czerwcu 2016 r. do 31 lipca 2016 r. w M., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, przyjął nie mniej niż 50 kółek typu ‘E.” o łącznej wartości 1750 zł, a następnie zbył je wiedząc że zostały one uzyskane za pomocą czynu zabronionego, przy czym czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi - tj. o przestępstwo z art. 291 § 2 k.k.

o r z e k a

1.  uznaje oskarżonego M. N. winnym tego, że w okresie od daty bliżej nieustalonej w czerwcu 2016 roku do 31 lipca 2016 roku w M., nabył nie mniej niż 3 kółka typu (...) o łącznej wartości 105 zł wiedząc, że pochodzą one z kradzieży lub z przywłaszczenia, co stanowi wykroczenie opisane w art. 122 § 1 k.w. i za to, na podstawie art. 122 § 1 k.w. skazuje go na karę grzywny w wysokości 1.000,00 zł (tysiąc),

2.  uznaje oskarżonego Ł. B. winnym popełnienia czynu opisanego wyżej w pkt II, tj. przestępstwa z art. 291 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 291 § 2 k.k. skazuje go na karę grzywny w wysokości 200 (dwieście) stawek dziennych i określa wysokość jednej stawki na kwotę 10,00 zł (dziesięć),

3.  Na podstawie art. 66 § 1 k.k. w zw. z art. 67 § 1 k.k. warunkowo umarza postępowanie karne wobec J. P., oskarżonego o czyn opisany wyżej w pkt. III, tj. występku z art. 291 § 2 k.k., na okres próby 1 (jednego) roku.

4.  Na podstawie art. 67 § 3 kk w zw. z art. 39 pkt. 7 kk orzeka wobec oskarżonego J. P. świadczenie pieniężne w wysokości 1.000,00 zł (tysiąc) na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

5.  Na podstawie art. 230 § 2 kpk nakazuje zwrócić pokrzywdzonemu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w M. dowody rzeczowe w postaci 3 kół do wózków, zapisanych w wykazie dowodów rzeczowych pod pozycją 1298/17.

6.  Obciąża każdego z oskarżonych kosztami postępowania w kwocie po 247,89 zł (dwieście czterdzieści siedem złotych 89/100), a ponadto wymierza tytułem opłaty oskarżonym M. N. 100 zł (sto), J. P. 100 zł (sto) i Ł. B. 200 zł (dwieście).

  Sygn. Akt II K 220/17

Prokuratura Rejonowa B. – Północ w Bydgoszczy wniosła do Sądu Rejonowego w Mogilnie akt oskarżenia, w którym oskarżyła:

M. N. o to, że w czasie od daty bliżej nieustalonej w czerwcu 2016 roku do 31 lipca 2016 roku w M., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej nabył nie mniej niż 20 kółek typu (...) o łącznej wartości 730 zł, a następnie zbył je wiedząc, że zostały one uzyskane za pomocą czynu zabronionego, przy czym czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi – tj. o czyn z art. 291 § 2 kk,

Ł. B. o to, że w okresie od daty bliżej nieustalonej w czerwcu 2016 roku do 31 lipca 2016 roku w M., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przyjął nie mniej niż 50 kółek typu (...) o łącznej wartości 1750 zł, a następnie zbył je wiedząc, że zostały uzyskane za pomocą czynu zabronionego, przy czym czyn ten stanowi przypadek mniejszej wagi – tj. o czyn z art. 291 § 2 kk,

i J. P. o to, że w czasie od daty bliżej nieustalonej w czerwcu 2016 roku do 31 lipca 2016 roku w M., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przyjął nie mniej niż 50 kółek typu (...) o łącznej wartości 1750 zł, a następnie zbył je wiedząc, że zostały one uzyskane za pomocą czynu zabronionego, przy czym czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi – tj. o czyn z art. 291 § 2 kk.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w M. w procesie produkcji wykorzystuje koła typu (...), które są produkowane na ich zamówienie i według opracowanego przez spółkę projektu, przez firmę chińską i stamtąd koła te są sprowadzane do zakładu w M.. Koło posiada charakterystyczne cechy pozwalające na jego identyfikację. Do tych cech można zaliczyć między innymi profil felgi, sposób mocowania łożyska, średnicę łożyska, czerwony kolor felgi, profil opony, piankowe wypełnienie opony, a także precyzyjnie określone rozmiary koła i jego poszczególnych elementów. Przedmiotowe koła nie są dostępne w sprzedaży jako samodzielny produkt tylko występują w gotowych produktach firmy (...). Wartość koła wynosiła ok. 35 złotych za sztukę. Na początku lipca 2016 roku pracownik firmy (...) zauważył na placu zewnętrznym firmy dwa worki, w których znajdowało się 40 kół typu (...). Koła zabezpieczono i zabrano do magazynu. Następnie pracownicy firmy ujawnili, że na portalu (...) znajduje się ogłoszenie z ofertą sprzedaży kół, które wyglądem i opisem odpowiadały kołom używanym do produkcji w firmie. Oferowano koła nowe, nieużywane i w większej ilości. Do kontaktu podano numer (...). Ogłoszenie było umieszczone 4 lipca 2016 roku pod numerem (...). Nie było to jedyne ogłoszenie. Podobne ogłoszenie umieszczono 8 listopada 2016 roku, gdzie cena przy zakupie 10 sztuk wynosiła 15 zł, a poniżej 10 sztuk 20 zł. Ogłoszenia umieścił M. N.. Jako adres mailowy podano (...) , który jest adresem mailowym M. N.. Ogłoszenie zostało dodane z komputera, który w dniu umieszczania ogłoszenia miał przydzielony numer IP (...), który to numer był przydzielony dla klienta firmy (...) Sp. z o.o. - E. N. – żony oskarżonego M. N.. Pracownicy firmy postanowili skontaktować się z osobą oferującą do sprzedaży przedmiotowe koła. R. G. 16 lipca 2016 roku dzwoniąc z numeru (...) pod numer widniejący w ogłoszeniu (...), skontaktował się z osobą z ogłoszenia pytając, czy aukcja jest aktualna i mówiąc, że chce nabyć koła. Rozmówca potwierdził aukcję i powiedział, że nie ma problemu z zakupem większej ilości kół, przy czym musi to potwierdzić. Ostatecznie do transakcji nie doszło, gdyż pracownicy S. wycofali się z kontaktu z ogłoszeniodawcą i nie odbierali już telefonów od sprzedającego. Przeprowadzona w firmie inwentaryzacja przedmiotowych kół wykazała brak 504 sztuk na 30 lipca 2016 roku.

W toku przeszukania przeprowadzonego 8 marca 2017 roku na posesji oskarżonego M. N. ujawniono 3 koła, które pracownicy firmy (...) rozpoznali jako koła należące do firmy, i jako te, które były wystawione na ogłoszeniu (...). M. N. przedmiotowe koła otrzymał od J. P., który wcześniej otrzymał je od Ł. B.. J. P. otrzymał od Ł. B. nie mniej niż 50 kół, które następnie zbył, w tym między innymi M. N.. Oskarżony Ł. B. pracował w firmie (...) do maja 2017 roku, kiedy to zwolnił się. Pracował na magazynie, gdzie znajdowały się również przedmiotowe koła.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, tj. wyjaśnień oskarżonego J. P. k. 179-181, 295, zeznań świadków A. R. k. 7-8, 265v-266v, M. Z. k. 10-13, 264-265 M. G. k. 29-31, 267, S. W. k. 33-35, 288v-289, K. M. k. 38, 289v-290 P. Z. k. 41-42, 289, R. G. k. 45-46, 297-299, M. K. (1) k. 162-164, 299-300 J. N. k. 167-168, 299 R. Ł. k. 247, i dowodów z dokumentów specyfikacji technicznej k. 17, danych z inwentaryzacji k. 26, danych telefonicznych k. 28, 56-58, 65-69, danych z olx k. 59-64, danych z serwisu olx 75-81, protokołu przeszukania pomieszczeń k. 84-85, protokołu oględzin miejsca k. 87-88, dokumentacji fotograficznej k. 89-93, protokołu przeszukania k. 103-104, 113-114, dane telekomunikacyjne k. 134-137, 139-141, protokół oględzin rzeczy k. 151, 152, zestawienie połączeń telefonicznych k. 160-162, protokołu oględzin rzeczy k. 201-204, opinii sądowo-psychiatrycznej k. 205, karty karnej k. 206, 207, 208, 253, 254, 255, 343-345, pisma k. 282, informacji z firmy (...) k. 283-284, 312-315, informacji z portalu k. 332-334, 346-350.

Oskarżeni M. N. i Ł. B. skorzystali z przysługującego im prawa do odmowy składania wyjaśnień. Oskarżony J. P. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia, w których opisał w jaki sposób wszedł w posiadanie kół oraz komu je przekazał.

Świadkowie R. N., E. N. i T. P. pouczeni o prawie do odmowy składania zeznań w zakresie dotyczącym podejrzanego M. N. i J. P. oświadczyli, że z prawa tego korzystają.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że sąd nie miał żadnych wątpliwości co do tego, że przedmiotowe koła odnalezione na posesji M. N. i wystawione przez niego w ogłoszeniu, jak i koła, które w swoich wyjaśnieniach opisał oskarżony J. P. i które otrzymał od Ł. B., pochodziły z kradzieży z firmy (...). Koła produkowane były na zamówienie S., na terenie C., przez chińską firmę. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wykazał, że koła te nie były dostępne w legalnej sprzedaży na terenie Polski. Świadczą o tym zeznania świadków - pracowników firmy (...), w szczególności M. Z., A. R., P. Z. i R. G.. Świadkowie ci opisali proces produkcji w firmie, sposób składania zamówienia na koła i następnie sposób ich transportu do Polski i wykorzystania w firmie. Ponadto pracownicy S. wskazali, że faktycznie w firmie pracownicy mogą kupić część asortymentu, który nie nadaje się do produkcji z uwagi na ujawnione wady jakościowe, w tym również przedmiotowe koła. Nie mniej jednak zauważyć należy, że koła oferowane w ogłoszeniu do sprzedaży, jak i koła zabezpieczone u oskarżonego M. N. nie były kołami uszkodzonymi. W ogłoszeniu wprost wskazano, że są to koła nowe. Ponadto z informacji uzyskanej z firmy (...) wynika, że w latach 2015 i 2016 roku spółka nie dokonała sprzedaży przedmiotowych kół do odbiorców indywidualnych (k. 283). Należy zwrócić również uwagę, że koła były oferowane w cenie po 15 zł, przy zakupie minimum 10 sztuk (k. 75). Koło nowe było warte około 35 zł, co stanowi cenę zakupu przez firmę (...). Nawet przyjmując, że przy zakupie hurtowym cena jednostkowa mogła być niższa niż 35 zł, to nieprawdopodobne jest, aby sprzedawca oferując koło do dalszej sprzedaży, sprzedawał je poniżej ceny zakupu. Jedyne logiczne wytłumaczenie takiej sytuacji prowadzi do wniosku, że koła pochodziły z kradzieży z firmy (...) i oferowana cena w ogłoszeniu pokrywała wynagrodzenia poszczególnych paserów. Pracownik firmy ujawnił worki z kołami w miejscu, w którym nie powinny się znajdować i najprawdopodobniej były przygotowane do wywiezienia z terenu zakładu. W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji ujawniono braki ponad 500 kół. Z powyższych względów sąd nie uwzględnił wniosku obrońców o zwrócenie się do chińskiego kontrahenta firmy (...) – producenta przedmiotowych kół, celem ustalenia, czy przedmiotowe koła były produkowane na wyłączność firmy (...). Zdaniem Sądu okoliczność ta nie miała znaczenia w przedmiotowym postępowaniu. Z jednej strony bowiem brak było podstaw do uznania, że firma (...) przedkłada nieprawdziwe informacje, a jej przedstawiciele zeznają nieprawdę, co do okoliczności nabywania przedmiotowych kółek. Z drugiej jednak strony uzyskanie informacji w ramach pomocy prawnej z C., jeżeli w ogóle możliwe, byłoby nieprzydatne w niniejszej sprawie. Mianowicie nawet uzyskanie informacji, że przedmiotowe kółka sprzedawane były przez producenta również innym kontrahentom, w świetle dowodów zgromadzonych w niniejszej sprawie, nie zmieniało to ustaleń faktycznych w zakresie tego, że przedmiotowe koła pochodziły z przestępstwa. Tak jak wyżej wskazano, nie jest możliwe oferowanie do dalszej sprzedaży towaru nabytego legalnie w cenie niższej, niż połowa ceny zakupu. Przeczą temu zasady doświadczenia życiowego. Z tych względów wniosek dowodowy obrońców oskarżonych nie został przez sąd uwzględniony.

Oskarżony J. P. (k. 180) wyjaśnił, że koła otrzymał od Ł. B., który przywiózł mu je kilkukrotnie w bagażniku swojego samochodu. Wyjaśnił, że mógł się domyślać, że pochodzą z przestępstwa. Kół mogło być około 50 sztuk. Oskarżony wyjaśnił, że zna M. N. i przekazał mu około 20 kół. M. N. zamówienie złożył telefonicznie i powiedział, aby koła zostawić pod płotem posesji M. K. (2) (K.) w Ś.. Następnie oskarżony skorzystał z przysługującego mu prawa i odmówił składania dalszych wyjaśnień. Z prawa tego skorzystał również przed sądem, przy czym podtrzymał wyjaśnienia złożone w toku postępowania przygotowawczego.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, w których przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu oraz do winy, albowiem wyjaśnienia te znajdują potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Sam fakt przyznania się oskarżonego nie zwalniał Sądu od poczynienia ustaleń faktycznych, celem ustalenia, czy oskarżony faktycznie dokonał zarzucanego mu czynu. Dopiero analiza zgromadzonego w sprawie pozostałego materiału dowodowego, z którego wynika, iż oskarżony faktycznie dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu, pozwoliła Sądowi na przyjęcie, iż wyjaśnienia oskarżonego w tym zakresie są wiarygodne. Sąd nie dopatrzył się okoliczności mogących świadczyć o tym, że swoimi wyjaśnieniami oskarżony chce pomówić pozostałych oskarżonych. Oskarżony wyjaśniał rzeczowo, odpowiadał na pytania, nie umniejszał swojej roli, jak i w żaden sposób nie odnosił się do pozostałych współoskarżonych. Świadczy to zdaniem sądu o wiarygodności wyjaśnień w tym zakresie. Ponadto oskarżony faktycznie pozostawał w stałym kontakcie telefonicznym z oskarżonym B., gdzie w okresie od 1 lipca 2016 do 10 października 2016 roku wykonali pomiędzy sobą 587 połączeń telefonicznych.

Dodatkowo należy wskazać na zeznania świadka J. N.. Świadek zeznał, że oskarżony J. P. przywiózł mu na posesję (...) albo 3 czerwone kółka, które były takie jak na okazanej świadkowi fotografii, ukazującej wygląd kół znalezionych u oskarżonego M. N.. Z uwagi na to, że koła nie pasowały do żadnego sprzętu ostatecznie świadek koła te oskarżonemu zwrócił. Ponadto świadek zeznał, że oskarżony J. P. wypytywał go, czy kół takich nie chcieliby sąsiedzi, jednak później J. do tego tematu nie wracał. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka albowiem zeznania są jasne i logiczne. Brak jest jakichkolwiek wątpliwości co do ich wiarygodności. Pomimo faktu, że świadek pozostaje z oskarżonym w relacjach rodzinnych sąd nie dopatrzył się okoliczności mogących świadczyć za przyjęciem, iż świadek zeznaje nieprawdę lub zeznaje w sposób mający umniejszyć winę oskarżonego. W konsekwencji zeznania świadka potwierdziły to, że J. P. posiadał przedmiotowe koła i próbował nimi handlować.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego J. P. w których wskazał, że koła otrzymał od Ł. B.. Jak wskazano powyżej, brak było podstaw do przyjęcia, że oskarżony pomawia Ł. B.. Wyjaśnienia w tym zakresie potwierdzają również bilingi połączeń telefonicznych, z których wynika, że oskarżeni znali się i pozostawali w stałym kontakcie. J. P. posługiwał się telefonem komórkowym o numerze(...), a Ł. B. o numerze (...) (k. 28). W okresie pomiędzy 1 lipca 2016 roku a 11 października 2016 roku kontaktowali się za pośrednictwem w/w numerów (...) razy (k. 57,58).

W tym stanie rzeczy sąd uznał, że skoro oskarżony J. P. przyznał się do przyjęcia nie mniej niż 50 przedmiotowych kółek od Ł. B., to oskarżony Ł. B. również przedmiotowe koła w takiej ilości musiał posiadać.

Ustalając stan faktyczny dotyczący oskarżonego M. N., w kontekście postawionego mu zarzutu sąd uznał, że brak jest podstaw do przyjęcia, że nabył nie mniej niż 20 przedmiotowych kół. Co prawda oskarżony J. P. wyjaśnił, że oskarżony M. N. zamówił u niego 20 kółek, jednak nie ma dowodów na to, że oskarżony M. N. koła w tej ilości otrzymał. Mianowicie J. P. wskazał, że koła przeznaczone dla M. N. miał zostawić pod płotem posesji u M. K. (2) (K.). Oznacza to, że nie przekazał ich bezpośrednio M. N.. Tym samym brak jest podstaw do przyjęcia, że oskarżony faktycznie te 20 kółek odebrał. Z tego też względu sąd uznał, że oskarżony M. N. nabył nie mniej niż 3 przedmiotowe koła, ponieważ koła te zabezpieczono w trakcie przeszukania na posesji oskarżonego.

Sąd nie miał wątpliwości, że oskarżony M. N. pośredniczył w dalszej sprzedaży przedmiotowych kółek. Dowody zgromadzone w sprawie potwierdzają w sposób nie budzący wątpliwości, że to oskarżony zamieścił ogłoszenie w serwisie (...). Świadczą o tym dane uzyskane z serwisu (...), z serwisu (...), danych od dostawcy usług internetowych i danych od operatora telekomunikacyjnego. Z danych tych wynika, że podawany w ogłoszeniach umieszczanych w serwisie (...) adres mailowy (...) należy do oskarżonego M. N. (k. 59, 333), ogłoszenie było umieszczane z komputera za pośrednictwem nadanego numeru IP(...) przypisanemu w danym dniu klientowi dostawcy usług internetowych – S. sp. zo.o. – E. N., zamieszkałej w Ś. (...), który to jest również adresem zamieszkania oskarżonego. Ponadto nie budzi wątpliwości, że M. N. użytkował telefon o numerze (...) i numer (...), który był podany w ogłoszeniu o sprzedaży kółek. Numery te naprzemiennie podawał w umieszczanych przez siebie ogłoszeniach.

Sąd dał wiarę zeznaniom pozostałych świadków przesłuchanych w sprawie, a mianowicie M. G., S. W., K. M. i R. G.. Zeznania tychże świadków są rzeczowe, logiczne i jasne i w związku z tym zasługują w pełni na danie im wiary, co też Sąd uczynił. Zasadniczo sąd dał wiarę zeznaniom M. K. (1), gdyż brak było podstaw do kwestionowania jego zeznań. Jednakże sąd miał na uwadze, że świadek ten zeznawał w sposób, w którym umniejszał swoją znajomość i relacje z oskarżonym M. N. i J. P., jak i powołując się na niewiedzę unikał odpowiedzi dotyczących funkcjonowania jego działalności gospodarczej i współpracy z M. N.. Jest mało prawdopodobne, aby świadek nie wiedział, iż na terenie jego posesji lub w bezpośredniej bliskości osoby trzecie dokonywały transakcji kradzionych rzeczy, zwłaszcza, że te osoby znał i jak sam zeznał, miały możliwość wchodzenia na teren jego posesji. Wersja ta jest całkowicie niewiarygodna.

Sąd przyznał moc dowodową zebranym w sprawie dokumentom wymienionym powyżej, albowiem brak jest podstaw do kwestionowania ich autentyczności, poza tym żadna ze stron ich nie kwestionowała.

Zeznania R. Ł. nie były podstawą ustaleń faktycznych albowiem świadek nie miała informacji istotnych dla niniejszego postępowania.

Oskarżeni w dacie wyrokowania byli osobami niekaranymi.

Reasumując, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, okoliczności popełnienia przestępstwa i wina oskarżonych nie budzą wątpliwości, przy czym Sąd ustalił, że oskarżony M. N. dopuścił się popełnienia wykroczenia z art. 122 § 1 kw, co poniżej sąd uzasadni. Natomiast co do oskarżonych Ł. B. i J. P. sąd nie miał wątpliwości, że dopuścili się przestępstwa z art. 291 § 2 kk.

Zgodnie z art. 291 § 1 kk odpowiedzialności karnej podlega ten, kto rzecz uzyskaną za pomocą czynu zabronionego nabywa lub pomaga do jej zbycia albo tę rzecz przyjmuje lub pomaga do jej ukrycia. Paserstwo jest przestępstwem o alternatywnie określonych czterech formach działania sprawczego, przyjmujących postać: nabycia, pomocy do zbycia, przyjęcia i pomocy do ukrycia rzeczy uzyskanej za pomocą czynu zabronionego. Każde z wymienionych działań stanowi odrębny czyn i wypełnia samoistnie znamiona tego przestępstwa. Przez "nabycie", należy rozumieć uzyskanie przez pasera od osoby władającej (niekoniecznie sprawcy) władztwa nad rzeczą. Może ono mieć charakter odpłatny lub nieodpłatny. Zasadniczym elementem nabycia rzeczy przez pasera jest uzyskanie przez niego całkowitego władztwa nad rzeczą, które umożliwia mu postępowanie z rzeczą tak, jak gdyby był jej prawnym właścicielem, przy czym nabycie rzeczy przez pasera następuje w złej wierze, czyli w takich okolicznościach, w których nabywca wie, że rzecz pochodzi z czynu zabronionego, a zbywca tej rzeczy, który uzyskał ją za pomocą czynu zabronionego, nie jest w stanie przenieść na nabywcę praw do rzeczy, których sam nie ma. Z tego powodu paser nie może, zgodnie z regułami prawa cywilnego, nabyć tej rzeczy na własność. "Przyjęcie rzeczy" jest formą paserstwa zbliżoną do "nabycia". Podobnie bowiem jak nabycie prowadzi do zgodnego przeniesienia władztwa z osoby przekazującej rzecz na osobę rzecz przyjmującą. Różni się jednak od nabycia tym, że paser otrzymuje rzecz nie w takim charakterze jak właściciel (współwłaściciel), lecz w celu określonym porozumieniem obu stron. Paserstwo określone w art. 291 kk, w odniesieniu do wszystkich form czynności sprawczej, jest przestępstwem umyślnym, które może być popełnione zarówno w formie zamiaru bezpośredniego, jak i ewentualnego. Przestępstwo umyślne określa art. 9 § 1 kk, zgodnie z którym czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełniania, to jest chce go popełnić albo przewiduje możliwość jego popełnienia. Synonimem umyślności jest zamiar. Umyślność opiera się w całości na czynniku psychologicznym. Sprawca ma świadomość możliwości realizacji czynu zabronionego, ponadto zdaje sobie sprawę jakie zachowania są zabronione, ma świadomość celu, który może zrealizować mimo jego sprzeczności z prawem. W konsekwencji jego wola jest nakierowana na zachowanie, które ma zrealizować dany cel. Sprawca jest świadomy celu do którego dąży i za pomocą swojej woli uruchamia czynności, stanowiące przejaw jego zachowania, aby cel zabroniony zrealizować. Element woli został ujęty w sposób klasyczny - sprawca chce popełnić czyn zabroniony. Wola sprawcy polega na dążeniu do realizacji rzeczywistości zabronionej i w wyniku tego zostają uruchamiane procesy zachowania w postaci działania, zaniechania lub posiadania czegoś, co było zabronione. Oznacza to, że do odpowiedzialności sprawcy konieczna jest jego wiedza, że rzecz pochodzi z czynu zabronionego, albo uświadamianie sobie tej możliwości i godzenie się z nią. Czynności wykonawcze paserstwa w postaci: nabycia rzeczy, pomocy do jej zbycia, przyjęcia i pomocy do ukrycia wymagają zamiaru bezpośredniego. Do wypełnienia znamion paserstwa nie jest konieczna bliższa wiedza o czynie zabronionym, z którego rzecz została uzyskana. Irrelewantne pozostają tu również zależności pomiędzy paserem a sprawcą, co powoduje, że nawet nabycie rzeczy od osoby, która nie jest świadoma przestępnego pochodzenia rzeczy, może w określonych realiach nie wyłączać odpowiedzialności karnej ( tak za Igorem Zgolińskim, Komentarz do art. 291 kk, Kodeks Karny. Komentarz, pod redakcją Konarska – Wrzosek V., WK 2016).

Odpowiedzialność za paserstwo nie dotyczy sprawcy, który brał udział w przestępstwie, z którego pochodzą rzeczy będące przedmiotem paserstwa. Ponadto przestępstwo paserstwa jest przestępstwem przepołowionym. Zgodnie bowiem z art. 122 kw, odpowiedzialności za wykroczenie podlega ten, kto nabywa mienie, wiedząc o tym, że pochodzi ono z kradzieży lub z przywłaszczenia, lub pomaga do jego zbycia albo w celu osiągnięcia korzyści majątkowej mienie to przyjmuje lub pomaga do jego ukrycia, jeżeli wartość mienia nie przekracza 1/4 minimalnego wynagrodzenia. Minimalne wynagrodzenie w 2016 roku wynosiło 1850 zł, tak więc przy odpowiedzialności za przestępstwo wartość mienia musiała przekraczać 462,50 zł, obecnie w 2018 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 2100 zł, tak więc odpowiedzialność za przestępstwo rozpoczyna się powyżej 525 złotych wartości mienia.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że sprawstwo i wina oskarżonych nie budzi wątpliwości. Wszyscy oskarżeni mieli świadomość, że przedmiotowe koła pochodzą z nielegalnego źródła, tj., z kradzieży z firmy (...). Dopuścili się więc popełnienia zarzucanych czynów z winy umyślnej w zamiarze bezpośrednim. Oskarżeni przekazywali sobie przedmiotowe koła, które ostatecznie przeznaczali do dalszej sprzedaży. Ł. B., w nieustalony w niniejszym postępowaniu sposób, przyjmował przedmiotowe koła, które następnie przekazywał J. P., a ten przekazywał je między innymi M. N., który próbował je sprzedawać. W postępowaniu nie ustalono sposobu rozliczania się pomiędzy oskarżonymi, nie mniej jednak nie ma to znaczenia dla przyjęcia ich odpowiedzialności. Ustalono, że oskarżeni Ł. B. i J. P. posiadali nie mniej niż 50 kółek, a M. N. minimum 3 kółka.

Czyny zarzucane oskarżonym zakwalifikowano z art. 291 § 2 kk, tak więc przyjęto wypadek mniejszej wagi. Wypadek mniejszej wagi obejmuje te sytuacje, w których zachowanie sprawcy wypełnia wszystkie znamiona typu czynu zabronionego, jednak z uwagi na elementy przedmiotowe i podmiotowe związane z jego popełnieniem zasługuje na znacznie łagodniejsze potraktowanie. Przeprowadzone postępowanie dowodowe w pełni potwierdziło, że co do oskarżonych (poza M. N.) zasadnie oskarżyciel przyjął taką kwalifikację prawną. Na tę ocenę ma wpływ między innymi sposób działania sprawców, czy wartość przedmiotowych kół.

Sąd nie znalazł podstaw do przyjęcia w stosunku do oskarżonego M. N. kwalifikacji z art. 291 § 2 kk, z przyczyn które powyżej wskazano. Nie ma dowodów, że M. N. nabył nie mniej niż 20 przedmiotowych kółek. To, że oskarżony umówił się z J. P., że ma on dostarczyć mu 20 kółek nie oznacza, że finalnie taką ilość otrzymał. Oskarżony J. P. wyjaśnił, że nie dostarczył M. N. bezpośrednio 20 kółek, tylko zgodnie z jego sugestią zostawił je w worku pod płotem posesji M. K. (1). Nie można więc wykluczyć, że finalnie część tych kół nie trafiła do M. N., zwłaszcza że w trakcie przeszukania zabezpieczono u niego tylko trzy koła. W tym stanie rzeczy sąd uznał, że zarzut postawiony oskarżonemu nie został udowodniony. W konsekwencji sąd przyjął, z uwagi na wartość pojedynczego koła wynoszącą 35 złotych, że oskarżony M. N. dopuścił się wykroczenia z art. 122 § 1 kw. Za popełnienie wykroczenia z art. 122 § 1 kw ustawodawca przewidział karę aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Dyrektywy wymiaru kary za wykroczenie określone są w art. 33 § 1 i 2 kw. Zgodnie z tym przepisem organ orzekający wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę za dane wykroczenie, oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu i biorąc pod uwagę cele kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do ukaranego. Wymierzając karę, organ orzekający bierze pod uwagę w szczególności rodzaj i rozmiar szkody wyrządzonej wykroczeniem, stopień winy, pobudki, sposób działania, stosunek do pokrzywdzonego, jak również właściwości, warunki osobiste i majątkowe sprawcy, jego stosunki rodzinne, sposób życia przed popełnieniem i zachowanie się po popełnieniu wykroczenia. Mając te dyrektywy na uwadze sąd uznał, że karą adekwatną dla M. N., do stopnia jego zawinienia będzie kara grzywny w wymiarze tysiąca złotych. Jako okoliczność łagodzącą sąd uwzględnił przede wszystkim dotychczasowy nienaganny sposób życia oskarżonego. Natomiast jako okoliczność obciążającą sąd wziął pod uwagę fakt, że oskarżony pracował jako funkcjonariusz policji. Oznacza to, że jako osoba stojąca na straży porządku prawnego i odpowiedzialna za wykrywanie przestępstw i ściganie ich sprawców sprzeniewierzył się złożonemu ślubowaniu i sam dopuścił się umyślnego paserstwa, a nadto, że dokonał tego z innymi osobami. Nie ma więc wątpliwości, że wymiar kary za popełnione wykroczenie nie może być w wysokości minimalnego zagrożenia ustawowego.

Natomiast za popełnienie przestępstwa z art. 291 § 2 kk ustawodawca przewidział karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Przy wymiarze kary stosownie do art. 53 kk, uwzględnia się stopień winy oskarżonego, stopień społecznej szkodliwości czynu, cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Sąd zdecydował o wymierzeniu oskarżonemu Ł. B., na podstawie art. 291 § 2 k.k., za popełnienie czynu opisanego w pkt II, kary grzywny w wysokości 200 stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł. Wymierzając karę Sąd miał na uwadze stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu, rodzaj naruszonych przepisów i dotychczasową niekaralność oskarżonego. Sąd uznał, że stopień winy oskarżonego, jak i społeczna szkodliwość czynu nie była znaczna, co znajdowało po części odzwierciedlenie w przyjętej kwalifikacji prawnej. Jednakże oskarżony świadomie przyjmował przedmioty pochodzące z czynów zabronionych. Jego działanie było przemyślane i nie było jednorazowe. Z drugiej strony wartość przyjętego mienia nie zbyła znaczna, gdyż łącznie wyniosła 1750 złotych, przy cenie 35 złotych za jedno koło. Mając to na uwadze sąd uznał że kara grzywny w wysokości 2000 zł będzie adekwatna do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu i ostatecznie spowoduje, że oskarżony w przyszłości powstrzyma się przed popełnianiem przestępstw. Jako okoliczność łagodzącą sąd wziął pod uwagę młody wiek oskarżonego i jego dotychczasową niekaralność.

Odnośnie oskarżonego J. P. sąd uznał, że zachodzą przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania karnego. Zgodnie z art. 66 § 1 kk Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Ponadto zgodnie z art. 66 § 2 kk warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Jedną z przesłanek jest wymóg ustalenia, że okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości. Jak wskazuje się w doktrynie, warunek braku wątpliwości spełnia funkcję gwarancyjną, gdyż chroni przed stosowaniem warunkowego umorzenia w tych przypadkach, w których należy uniewinnić oskarżonego z powodu braku dostatecznych dowodów popełnienia przez niego czynu zabronionego lub dostatecznych dowodów jego winy ( tak A. Zoll w: K. Buchała, A. Zoll. Komentarz do kodeksu karnego, część ogólna, Kraków 1998, s. 488). Samo przyznanie się oskarżonego do winy nie jest przesłanką stosowania warunkowego umorzenia. Sąd badając, czy spełniony jest warunek braku wątpliwości co do okoliczności popełnienia czynu, dokonuje oceny całości materiału dowodowego, w tym również wyjaśnień oskarżonego. Dowód z wyjaśnień podlega przy tym takim samym kryteriom oceny, jak każdy inny dowód. Fakt, że oskarżony albo przyznał się albo nie przyznał się do popełnienia zarzucanego czynu, nie ma żadnego szczególnego znaczenia formalnego, zwłaszcza zaś wyłączającego dopuszczalność badania, czy spełniony jest warunek braku wątpliwości, co do okoliczności popełnienia czynu. Sąd może, mimo nieprzyznania się oskarżonego orzec o warunkowym umorzeniu, jeżeli oceni, że okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości, jak i może, mimo przyznania się oskarżonego uznać, że wątpliwości takie istnieją, i skierować sprawę na rozprawę. Tym samym dla możliwości wydania orzeczenia o warunkowym umorzeniu istotne jest ustalenie wszystkich przesłanek odpowiedzialności karnej. W ocenie Sądu nie może budzić wątpliwości zarówno fakt popełnienia przestępstwa, jak i sprawstwo oskarżonego i podstawa przypisania mu winy. W tej ostatniej kwestii spełniony być musi zarówno ogólny warunek odpowiedzialności karnej, jak i szczególny warunek stosowania warunkowego umorzenia, wymagający sprecyzowania stopnia winy przez ustalenie, iż nie jest ona znaczna.

Oskarżony od początku przyznał się do winy i złożył wyjaśnienia, w których wskazał na okoliczności jego popełnienia. Co prawda wyjaśnienia oskarżonego były dosyć lakoniczne, nie mniej jednak przyczyniły się do ustalenia stanu faktycznego w sprawie i w konfrontacji z innymi dowodami okazały się wiarygodne. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego i wyjaśnień oskarżonego, okoliczności popełnienia przestępstwa i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości. Jak wskazano powyżej oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanego czynu z winy umyślnej, w zamiarze bezpośrednim.

Kolejną przesłanką warunkującą możliwość warunkowego umorzenia postępowania karnego jest ustalenie, że stopień społecznej szkodliwości czynu nie jest znaczny. Zgodnie z definicją zawartą w art. 115 § 2 kk, p rzy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Wskazane powyżej przesłanki stanowią katalog zamknięty. Sąd zobowiązany jest brać je pod uwagę przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu, co oznacza, że nie można pominąć żadnej z nich, przy czym ocena stopnia społecznej szkodliwości czynu jest oceną całościową, na którą składają się okoliczności wskazane w tymże przepisie. Sąd doszedł do przekonania, iż stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego nie jest znaczny. Na taką ocenę Sądu złożył się sposób działania oskarżonego, jego motywacja, a także rozmiar wyrządzonej szkody i charakter naruszonego dobra. Zachowanie oskarżonego było oczywiście naganne i na aprobatę nie zasługuje. Nie mniej jednak Sąd wziął pod uwagę, że oskarżony zreflektował się, złożył wyjaśnienia z których wynika, że żałuje swojego zachowania. W tym przypadku Sąd uznał, że okoliczności te zasługują na uwzględnienie w ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu. Z tych samych przesłanek Sąd przyjął, iż wina oskarżonego nie jest znaczna. Jak wskazano, na tę ocenę składa motywacja oskarżonego i jego sposób działania. Sąd uznał, iż co do czynu zarzucanego oskarżonemu zachodzą przesłanki określone w art. 66 § 1 kk oraz nie zachodzi przesłanka negatywna z art. 66 § 2 kk, co skutkowało warunkowym umorzeniem postępowania karnego. W stosunku do oskarżonego zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna. Pomimo umorzenia postępowania karnego oskarżony będzie przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa. Taki wniosek Sąd wyprowadził z jego postawy, z jego dotychczasowego życia. Jest osobą młodą i dotychczas nie był karany. Jest to jego pierwsza sprawa karna. Zdaniem Sądu oskarżony zdał sobie sprawę, że popełnił błąd, który może rzutować na jego życie. Przedmiotowe postępowanie było postępowaniem incydentalnym w jego życiu, brak jest podstaw do uznania, iż jest on osobą zdemoralizowaną, która nastawiona jest na łamanie obowiązujących przepisów prawnych. Jednocześnie nie zachodziła przesłanka negatywna w postaci wcześniejszego skazania oskarżonego – jest osobą dotychczas nie karaną. Zgodnie z art. 66 § 2 kk warunkowego umorzenia postępowania nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Czyn zarzucany oskarżonemu ma niższe zagrożenie karne, które nie przekracza 5 lat pozbawienia wolności, tym samym warunek określony w tym przepisie został spełniony. zgodnie z art. 67 § 1 kk wyznaczył okres próby na rok. Ponadto na podstawie art. 67 § 3 kk, Sąd orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne 1000,00 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, uznając, iż uiszczając tę kwotę oskarżony realnie odczuje dolegliwość swojego zachowania. W ocenie Sądu wymierzone kary i środki karne są adekwatne do stopnia zawinienia oskarżonych oraz do stopnia społecznej szkodliwości przypisanych im czynów i są zgodne z dyrektywami sądowego wymiaru kary określonymi w art. 53 § l kk i w art. 33 kw.

W punkcie 5 wyroku sąd nakazał zwrócić pokrzywdzonej firmie (...) zabezpieczone na posesji M. N. 3 koła.

Zgodnie z art. 624 § 1 kpk Sąd obciążył oskarżonych koniecznością poniesienia kosztów sądowych w 1/3 ich wysokości, tj. po 247,89 zł oraz wymierzył im opłaty zgodnie z Ustawą o opłatach w sprawach karnych.

SSR Daniel Sobociński

ZARZĄDZENIE

1.  doręczył obrońcy – adw. R. L. zgodnie z wnioskiem

2.  z apelacją albo za 14 dni