Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział II Cywilny – Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Joanna Czernecka

po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2020 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa A. L.

przeciwko (...)Towarzystwu Ubezpieczeń (...)Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie z dnia 11 września 2019 roku, sygnatura akt I C 1360/19/P

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sędzia Joanna Czernecka

Sygn. akt. II Ca 892/20

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 20 sierpnia 2020 roku

Niniejsza sprawa była rozpoznana postępowaniu uproszczonym.

Sąd Odwoławczy nie prowadził postępowania dowodowego, zatem na zasadzie art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku obejmować będzie jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej rozstrzygnięcia z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie była zasadna.

Sąd Okręgowy w całości podzielił ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i uznał je za własne, gdyż znajdują one oparcie w przeprowadzonych dowodach. Podniesiony zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie był zasadny. Gdy chodzi o ustalenie celu, jakiem służyć miało obciążenie pozwanego opłatą za zawarcie i prowadzenie umowy ubezpieczenia, dokonano go na podstawie umowy (§ 15 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 owu), której treść nie była przecież przez powoda kwestionowana. Co się tyczy zarzutu błędnego ustalenia, że powód miał świadomość jak funkcjonował produkt pozwanej z racji posiadania innych produktów pozwanej, dość wskazać, że Sąd Rejonowy ustalenia takiego nie dokonał.

Co do zarzutów naruszenia prawa materialnego:

Zgodnie z art. 385 ¹ § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Zgodnie z § 3 nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przyjętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

Zdaniem sądu orzekającego brak jest podstaw do negatywnej oceny wzorca umowy w zakresie nałożenia na powoda obowiązku uiszczenia opłaty za zawarcie i prowadzenie umowy.

Wymaga podkreślenia, że jak wynika z postanowień ogólnych warunków ubezpieczenia, jest to w zasadzie jedyna opłata, jaką w związku z zawartą umową, pobierała strona pozwana, a w której to opłacie mieściła się również opłata za ryzyko.

W § 15 ogólnych warunków ubezpieczenia została zastrzeżona nie tylko sama możliwość pobrania tej opłaty, ale również zostało wyjaśnione, w jakim celu opłata ta jest pobierana i pokryciu jakich kosztów ona służy. Zgodnie z ustępem 3 tego paragrafu opłata za zawarcie i prowadzenie umowy ubezpieczenia, obejmująca opłatę za ryzyko, służy pokryciu kosztów związanych z udzieleniem danemu ubezpieczonemu ochrony ubezpieczeniowej na wypadek wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego, kosztów związanych z obsługą i administrowaniem umową, kosztów dystrybucji, jak również innych kosztów bezpośrednio powiązanych z prowadzonymi przez towarzystwo ubezpieczeń czynnościami obsługowymi związanymi z ubezpieczeniem oraz kosztów związanych z zawieraniem transakcji na instrumentach finansowych, w które lokowane są aktywa funduszy. Opłata służy pokryciu także kosztów prowadzenia działalności ubezpieczeniowej, w tym kosztu kapitału oraz kosztów obowiązkowych składek na instytucje nadzoru ubezpieczeniowego i samorządu ubezpieczeniowego.

Ponadto z ogólnych warunków ubezpieczenia i tabeli opłat jednoznacznie wynika, że opłata ta pobierana jest w wysokości 3 % w skali roku od Wartości nominalnej inwestycji. Opłata ta pobierana jest za cały okres trwania umowy, w przypadku powoda jest to 15 lat, ale tylko przez 10 pierwszych lat polisowych. Wzór matematyczny zawarty w tabeli opłat i limitów jest wyrażony sposób prosty. Jego zastosowanie wymaga nieskomplikowanej operacji mnożenia i dzielenia, które zostały wyjaśnione w ogólnych warunkach umów w tabelach obok. To, że opłata ta jest naliczana od Wartości nominalnej inwestycji, nie oznacza skomplikowania wzoru, skoro Wartość nominalna inwestycji znana była od samego początku i w przypadku powoda wynosiła 30.000 złotych. Opłata ta miesięcznie wyniosła 75 zł, co daje 9000 złotych za cały czas trwania umowy i było to proste do ustalenia już w chwili zawarcia umowy. Powyższe oznacza, że wysokość opłaty znana była od samego początku trwania umowy i była możliwa i łatwa do określenia, zarówno co do jej wysokości miesięcznej, czyli co do kwoty 75 złotych, jak i za cały czas trwania umowy, to jest kwoty 9000 złotych.

Zdaniem Sądu Okręgowego, nie można podzielić stanowiska apelującego, że opłatę, która w sumie stanowi około 16 % całości środków, jakie miały być wpłacone, należy uznać za wygórowaną i przez to rażąco naruszającą interesy konsumenta. Jak już podkreślono, opłata ta w zasadzie była jedyną opłatą, do jakiej w związku z umową uprawniona była strona pozwana. Obejmowała ona wiele czynności związanych z zawarciem tej umowy, jak również jej wykonywaniem, co polegało między innymi na zarządzaniu składką, która miała zostać ulokowana w funduszach i miała również pokryć koszty działalności strony pozwanej. Opłata ta obejmowała wszystkie czynności w związku z całym czasem trwania umowy, czyli 15 lat, choć miała być pobierana tylko przez 10 lat trwania umowy.

Końcowo wyjaśnić trzeba, że zupełnie nieuprawnione jest stanowisko powoda, iż opłata winna zostać obliczona od składek bieżących rzeczywiście wpłaconych przez powódkę a nie od Wartości nominalnej inwestycji, skoro ogólne warunki ubezpieczenia oraz tabela limitów i opłat wprost i wyraźnie stanowiły, że opłata ta miała być naliczana od Wartości nominalnej inwestycji. Wartość nominalna inwestycji została zdefiniowana w owu, a także określona kwotowo w polisie. Opłata za zawarcie i prowadzenie umowy była przy tym pobierana tylko ze składki bieżącej, a zatem tak długo jak trwała umowa i tak długo jak klient opłacał składki.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 385 k.p.c. jak w pkt. 1 sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i zawartej w niej zasady odpowiedzialności za wynik procesu, ustalając je w łącznej kwocie 450 zł, która stanowiła koszty zastępstwa procesowego strony pozwanej, obliczone zgodnie z § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015, poz. 1804).

Sędzia Joanna Czernecka