Pełny tekst orzeczenia

WYROK

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 15 listopada 2011 roku powód Uniwersytet (...) w L. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwoty 17.571,17 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 28 maja 2010 roku do dnia zapłaty, tytułem kary umownej.

*

Wyrokiem z dnia 27 lutego 2013 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie:

I.  zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. na rzecz Uniwersytetu (...) w L. kwotę 17.571,17 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 28 maja 2010 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. na rzecz Uniwersytetu (...) w L. kwotę 3.296 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 października 2009 roku strony zawarły umowę nr (...) dostawy mebli laboratoryjnych: stołów i digestorium. Zawarcie umowy poprzedzał przetarg nieograniczony, w wyniku którego została wybrana oferta strony pozwanej. Postanowienie § 5 umowy uprawniało odbiorcę do żądania od dostawcy kary umownej wynoszącej 10 % wartości umowy w sytuacji odstąpienia od umowy z powodu wystąpienia okoliczności, za które odpowiada dostawca. W ogłoszeniu o zamówieniu oraz w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej SIWZ) powód szczegółowo określił przedmiot zamówienia oraz normy, jakie powinny spełniać oferowane meble i digestorium.

Pozwany w złożonej w toku przetargu ofercie zapewnił, że blaty stołów laboratoryjnych będą wykonane z wyrobów spółki (...), przy czym w dacie składania oferty pozwany nie był upoważniony przez (...) do składania w jej imieniu takich zapewnień, nie był też przedstawicielem tej firmy. Już 5 dni po zawarciu przez strony umowy, w piśmie z dnia 26 października 2009 roku pozwany poinformował powoda, że w związku z ,,obiektywnymi trudnościami związanymi ze sprowadzeniem zaoferowanych blatów” zmuszony jest przedłużyć zaoferowany termin realizacji umowy. W kolejnym piśmie z dnia 5 listopada 2009 roku pozwany stwierdził, że firma (...) odmawia mu sprzedaży swoich blatów i zaproponował blaty innego producenta. W odpowiedzi na te pisma powód w piśmie z dnia 10 listopada 2009 roku zażądał od pozwanego realizacji umowy zgodnie z jej treścią i w terminach ustalonych umową.

Spółka (...) skierowała do Sądu Okręgowego w Poznaniu w dniu 16 września 2009 roku, a zatem jeszcze przed zamieszczeniem przez powoda ogłoszenia o przetargu, pozew przeciwko pozwanemu o zaniechanie naruszenia zasad uczciwej konkurencji. Wyrokiem z dnia 29 czerwca 2010 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt GC 565/09 nakazał pozwanemu zaprzestania posługiwania się znakiem towarowym (...) należącym do spółki (...) w toku postępowań o udzielenie zamówień publicznych, a także zaprzestania podawania nieprawdziwych i wprowadzających w błąd oświadczeń co do pochodzenia produktu (...). Wyrokiem z dnia 10 listopada 2010 roku Sąd Apelacyjny w Poznaniu, sygn. akt I ACa 787/10, zmienił ten wyrok w ten sposób, że nakazał pozwanemu zaprzestania posługiwania się w toku postępowań o udzielenie zamówień publicznych należącym do spółki (...) znakiem towarowym (...) dla towarów, które nie zostały wyprodukowane przez powoda.

Pozwany składając ofertę w postępowaniu przetargowym organizowanym przez Uniwersytet (...)w L. zapewnił powoda o swej całkowitej zdolności do wykonania świadczenia, pomimo że nie posiadał upoważnienia spółki (...) do oferowania jej wyrobów i nigdy nie był uprawniony do oferowania produktów tej firmy do klientów końcowych. Jak wynika z pisma pełnomocnika spółki (...) z dnia 4 grudnia 2009 roku pozwany uczestnicząc w przetargach organizowanych przez uczelnie wyższe składał oświadczenia, że oferuje wyroby tej firmy, natomiast w trakcie realizacji umowy proponował wyroby innych producentów o gorszych parametrach technicznych. Składając ofertę na dostawę blatów ceramicznych firmy (...) pozwany świadomie wprowadził powoda w błąd co do możliwości wykonania zobowiązania określonego w SIWZ i łączącej strony umowie. Podpisując umowę pozwany powinien więc przewidzieć, że będąc w sporze sądowym z firmą (...) może ona odmówić mu sprzedaży swoich produktów. Mimo to zarówno w złożonej ofercie jak i w umowie pozwany zobowiązał się do dostarczenia blatów ceramicznych wykonanych z litej ceramiki technicznej. Do oferty pozwany dołączył atest higieniczny na produkt firmy (...) wykonany z ceramiki technicznej (...) oraz świadectwo z zakresu higieny radiacyjnej na płyty z ceramiki technicznej (...) spółki (...). Dodatkowo pozwany złożył oświadczenie z dnia 30 września 2009 roku do postępowania, że dostarczone meble laboratoryjne wykonane będą zgodnie z normami w nim wskazanymi. Dopiero pięć dni po podpisaniu umowy pozwany poinformował powoda o trudnościach w dostawie zaoferowanych blatów.

W tej sytuacji powód w piśmie z dnia 11 grudnia 2009 roku odstąpił od umowy z dnia 21 października 2009 roku z uwagi na zwłokę dostawcy w realizacji zobowiązania i w dniu 5 maja 2010 roku wystawił notę księgową, obciążając pozwanego karą umowną w kwocie 19.483,11 zł w oparciu o postanowienie § 5 umowy oraz wezwał pozwanego do zapłaty tej kwoty. W odpowiedzi na to wezwanie pozwany w piśmie z dnia 10 maja 2010 roku zakwestionował zasadność obciążenia pozwanego karą umowną oraz wskazał, że żądana kara umowna przekracza 10 % wartości umowy.

Sąd Rejonowy wskazał, na podstawie jakich dowodów ustalił powyższy stan faktyczny i podkreślił, że częściowo jest on bezsporny: w zakresie warunków przetargu, treści umowy i SIWZ oraz treści oferty pozwanego.

Pozostałe ustalenia Sąd pierwszej instancji oparł na dokumentach prywatnych: korespondencji stron oraz na zeznaniach świadka. Strona pozwana nie kwestionowała wiarygodności tych dowodów, odmiennie natomiast oceniała odmowę dostarczenia blatów przez ich producenta, twierdząc, że była to okoliczność od pozwanego niezależna. Pozwany nie kwestionował zasadności odstąpienia od umowy, a jedynie zasadność obciążenia go karą umowną.

Sąd Rejonowy podkreślił, że podstawowym obowiązkiem stron procesu jest wskazanie dowodów na poparcie istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, z których wywodzą swoje roszczenia i zarzuty (art. 6 k.c. w zw. z art. 3 k.p.c. i art. 227 k.p.c.). Samo twierdzenie strony nie jest dowodem i powinno być udowodnione zgodnie z regułami procedury.

W niniejszej sprawie powód udowodnił, że pozwany ponosi odpowiedzialność za zwłokę w realizacji umowy dostawy, natomiast pozwany nie zaoferował żadnych dowodów na wykazanie okoliczności przeciwnych.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne w całości.

Przepis art. 483 § 1 k.c. stanowi, że można zastrzec w umowie, iż naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

Zawarcie w umowie stron zapisu odnośnie kary umownej mieściło się w zakresie swobody kontraktowania i znajduje oparcie w art. 353 ¹ k.c. w zw. z art. 483 k.c. i art. 484 § 1 k.c. Postanowienie § 8 umowy stron odsyłało do przepisów k.c. i ustawy Prawo zamówień publicznych w kwestiach nieuregulowanych w umowie. W tej sytuacji odstąpienie od umowy dokonane przez powoda w piśmie z dnia 11 grudnia 2010 roku należy ocenić w kontekście uregulowania zawartego w art. 491 § 1 k.c. Zgodnie z nim, jeżeli jedna ze stron dopuszcza się zwłoki w wykonaniu zobowiązania z umowy wzajemnej, druga strona może wyznaczyć jej odpowiedni dodatkowy termin do wykonania z zagrożeniem, iż w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu będzie uprawniona do odstąpienia od umowy. Może również bądź bez wyznaczenia terminu dodatkowego, bądź też po jego bezskutecznym upływie żądać wykonania zobowiązania i naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.

Sąd Rejonowy podniósł, że z ustaleń poczynionych w sprawie wynika, iż pozwany w sposób zawiniony wprowadził powoda w błąd w toku postępowania przetargowego co do możliwości dostawy blatów firmy (...) i dopuścił się zwłoki w realizacji umowy, która w sposób precyzyjny określała terminy dostawy zamówionych mebli i digestorium. Powód wezwał pozwanego do realizacji umowy zgodnie z jej treścią, jednak zakreślony termin upłynął bezskutecznie. W tej sytuacji pozwany zobowiązany jest do uiszczenia na rzecz powoda kary umownej zgodnie z postanowieniem § 5 umowy, zastrzeżonej na wypadek odstąpienia od umowy. Nie znajduje uzasadnienia stanowisko pozwanego, iż odstąpienie od umowy skutkuje brakiem podstaw do żądania kary umownej. Zastrzeżenie w umowie stron kary umownej w wypadku odstąpienia od umowy należy bowiem rozumieć jako żądanie odszkodowania za szkodę, jaką poniósł powód, który skorzystał z uprawnienia do odstąpienia od umowy, w następstwie okoliczności za które odpowiedzialność ponosił pozwany. Sąd Rejonowy odwołał się przy tym do wyroków Sądu Najwyższego: z dnia 7 lutego 2007 roku, sygn. III CSK 288/06, OSP 2009/4/39, z dnia 24 maja 2012 roku, sygn. V CSK 260/11, „Gazeta Prawna” 2012/101/1, z dnia 27 marca 2008 roku, sygn. II CSK 477/07, Lex nr 385595, z dnia 21 października 2010 roku, sygn. IV CSK 112/10, OSNC-ZD 2011/2/40 oraz do uchwał składu 7 sędziów Sądu Najwyższego: z dnia 6 listopada 2003 roku, sygn. III CZP 61/03, OSNC 2004/5/69 i z dnia 13 maja 1987 roku, sygn. III CZP 82/86, OSNC 1987/12/189.

Z uregulowania art. 476 k.c. wynika domniemanie prawne, że dłużnik nie dotrzymując terminu pozostaje w zwłoce. Wierzyciel nie musi więc udowadniać, że niedotrzymanie terminu spełnienia świadczenia jest spowodowane okolicznościami, za które dłużnik odpowiada, a jedynie to, iż termin wykonania zobowiązania upłynął bezskutecznie. Dłużnik, który twierdzi, że nie popadł w zwłokę, lecz w opóźnienie zwykłe, niestwarzające negatywnych dla niego następstw prawnych, powinien tę okoliczność wykazać zgodnie z regułą wynikającą z art. 6 k.c. Pozwany poza twierdzeniem, że nie ponosi odpowiedzialności za zwłokę w realizacji umowy dostawy, nie przedstawił na te okoliczności żadnych dowodów. W tej sytuacji odstąpienie przez powoda od umowy było uzasadnione i tym samym zaktualizowała się odpowiedzialność pozwanego za szkodę, którą poniósł powód w wyniku niewykonania przez pozwanego umowy. W umowie strony ustaliły wysokość kary umownej z tego tytułu na kwotę stanowiącą równowartość 10 % wartości zamówienia, czyli na kwotę 17.571,17 zł. Początkowo powód w nocie księgowej zawyżył wysokość kary umownej, niemniej jednak wezwanie pozwanego do zapłaty kary umownej, które z całą pewnością dotarło do pozwanego w dniu 10 maja 2010 roku, skutkowało uprawnieniem powoda do żądania odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty dochodzonej pozwem co najmniej od dnia 11 maja 2010 roku. Będąc związanym żądaniem powoda, na podstawie art. 481 k.c. Sąd Rejonowy uwzględnił żądanie zapłaty tych odsetek od dnia 28 maja 2010 roku.

Sąd Rejonowy odniósł się również do kwestii możliwości zmiany treści umowy zgodnie ze stanowiskiem pozwanego wskazanym w pismach z dnia 26 października i 5 listopada 2009 roku. Przepis art. 144 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych – w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia przez strony umowy – zakazywał dokonywania zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że konieczność wprowadzenia takich zmian wynika z okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy, lub zmiany te są korzystne dla zamawiającego. Zmiana umowy dokonana z naruszeniem tej zasady byłaby nieważna. Z zeznań świadka wynika, że zarówno materiał, z którego miały być wykonane blaty stołów laboratoryjnych, jak również terminy realizacji poszczególnych etapów umowy dostawy, miały dla powoda istotne znaczenie, toteż strony nie mogły w sposób ważny zmienić treści umowy w tym zakresie.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu Sąd Rejonowy uzasadnił przepisem art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Na zasądzoną na rzecz powoda z tego tytułu kwotę złożyły się: opłata od pozwu, wynagrodzenie pełnomocnika i opłata od skarbowa od pełnomocnictwa.

*

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S., zaskarżając wyrok Sądu Rejonowego w całości.

Pozwany zarzucił zaskarżonemu wyrokowi:

a)  naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 232 k.p.c., poprzez bezzasadne uznanie, niezgodne z treścią zebranego materiału dowodowego, że pozwany w sposób zawiniony wprowadził powoda w błąd w toku postępowania przetargowego co do możliwości dostawy blatów firmy (...) i dopuścił się w związku z tym zwłoki w realizacji umowy, podczas gdy pozwany w chwili składania oferty nie wiedział ani nie mógł wiedzieć, że spółka (...) odmówi pozwanemu sprzedaży blatów oraz skieruje wobec niego pozew o zaniechanie naruszenia zasad uczciwej konkurencji,

b)  naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 232 k.p.c., poprzez bezzasadne uznanie, niezgodne z treścią zebranego materiału dowodowego, że pozwany dopuścił się zwłoki skutkującej uprawnieniem powoda do odstąpienia od umowy, podczas gdy faktycznie pozwany nie wykonywał przedmiotu umowy w następstwie okoliczności, za które nie mógł ponosić odpowiedzialności,

c)  naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 232 k.p.c., poprzez bezzasadne uznanie, niezgodne z treścią zebranego materiału dowodowego, że pozwany wiedział w chwili składania oferty, że toczy się wobec niego postępowanie o zaniechanie naruszenia zasad uczciwej konkurencji wszczęte przez spółkę (...), podczas gdy do czasu złożenia oferty, a nawet do czasu podpisania umowy pozwanemu nie doręczono pozwu w tamtej sprawie.

Pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości przez oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu za obie instancje według norm prawem przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie jest zasadna.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do odroczenia rozprawy apelacyjnej. Stawiennictwo pełnomocnika pozwanego na tej rozprawie nie było obowiązkowe, a pełnomocnik pozwanego przed terminem tej rozprawy nadesłał jedynie faks, z uwagi na brak podpisu nie odpowiadający wymaganiom pisma procesowego – wniosku o odroczenie rozprawy (pismo wpłynęło już po rozprawie). Nie przedstawił też okoliczności przemawiających za potrzebą jego osobistego stawiennictwa na rozprawie, tym bardziej, że w postępowaniu pierwszoinstancyjnym występował z jego upoważnienia aplikant adwokacki (mimo rzekomego skomplikowania sprawy wymagającej obecności pełnomocnika).

Odnosząc się do wniosków apelacji należy wskazać, że zaskarżony wyrok Sądu pierwszej instancji podlegałby uchyleniu i przekazaniu sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania tylko w razie stwierdzenia nieważności postępowania, nierozpoznania istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymagałoby przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości (art. 386 § 2 i § 4 k.p.c.). W sprawie nie zachodziły tego rodzaju okoliczności, ani skarżący nie postawił tego rodzaju zarzutów.

Sąd Rejonowy poczynił co do zasady prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy przyjmuje za własne.

Sąd Rejonowy dokonał również prawidłowej oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego, którą Sąd Okręgowy w pełni podziela i zbędne jest jej powtarzanie.

Apelujący koncentruje się w apelacji na wykazaniu, że w dacie podpisania umowy nie mógł wiedzieć o wniesionym przeciwko niemu przez spółkę (...) pozwie dotyczącym zaniechania naruszania zasad uczciwej konkurencji, z czego wywodzi, że nie mógł przewidzieć trudności z zamówieniem blatów laboratoryjnych i była to okoliczność od niego niezależna.

Skarżący nie dostrzega jednakże, że jeszcze przed doręczeniem mu pozwu był wzywany do zaprzestania praktyk naruszających uczciwą konkurencję, a związanych z posługiwaniem się w toku postępowań o udzielenie zamówień publicznych należącym do spółki (...) znakiem towarowym (...), a zatem mógł i powinien liczyć się z tym, że nie będzie możliwa harmonijna współpraca z podmiotem, którego blaty laboratoryjne oferował powodowi, a w konsekwencji niemożliwe stanie się wywiązanie się przez pozwanego z zobowiązań określonych w zawartej umowie. Podkreślić należy, że w toku przetargu pozwany zaoferował stoły laboratoryjne wyposażone w blaty wykonane z konkretnego materiału, pochodzącego od określonego producenta, posiadającego zdefiniowane parametry i charakterystykę, potwierdzoną przedłożonymi atestem higienicznym i świadectwem z zakresu higieny radiacyjnej.

Ze złożonego odpisu pozwu o zaniechanie naruszania zasad uczciwej konkurencji oraz z uzasadnień Sądów obu instancji w tamtej sprawie wynika, że czynów, które legły u podstaw pozwu, pozwany dopuścił się w toku postępowań o zamówienia publiczne prowadzonych przez Uniwersytet (...) w Ł. i (...) im. A. M. w P., a mających miejsce w pierwszej połowie 2009 roku. Już pismem z dnia 17 sierpnia 2009 roku pozwany był wzywany przez spółkę (...) do zaprzestania praktyk naruszających zasady uczciwej konkurencji, a w odpowiedzi pismem z dnia 8 września 2009 roku odmówił podjęcia żądanych przez spółkę (...) czynności. Wszystkie te zdarzenia miały miejsce przed wzięciem przez pozwanego udziału w przetargu i przed zawarciem przez strony umowy dostawy. W tych okolicznościach należy stwierdzić, że pozwany nie mógł zasadnie oczekiwać, że podmiot, z którym pozostawał w sporze (nawet jeśli jeszcze nie sądowym) i którego interesy naruszał, zrealizuje jego zamówienie na blaty laboratoryjne, tym bardziej, że nie wykazał, aby wcześniej uzyskał jakiekolwiek zapewnienie w tym przedmiocie.

Wobec tego sama okoliczność, że o wytoczonym przez spółkę (...) powództwie pozwany dowiedział się już po zawarciu umowy dostawy, nie prowadzi do uznania, że nie wywiązał się on z umowy dostawy z przyczyn od siebie niezależnych.

Dodatkowo sam charakter stwierdzonego prawomocnie naruszenia przez pozwanego zasad uczciwej konkurencji w odniesieniu do posługiwania się znakiem towarowym producenta tych blatów laboratoryjnych przemawia za tym, że pozwany w sposób świadomy oferował w przetargu blaty laboratoryjne, których nie był w stanie bądź nie miał zamiaru dostarczyć, co jednoznacznie świadczy o jego zawinieniu w wykonaniu zobowiązań umownych.

Należy pamiętać o tym, że zgodnie z art. 355 § 1 i § 2 k.c. składając ofertę i zawierając umowę pozwany zobowiązywał się do wykonania umowy z należytą starannością, którą w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej należy określić przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.

Od przedsiębiorcy oferującego w przetargu dostawę określonych towarów, a następnie zawierającego umowę w tym przedmiocie, należy wymagać, aby deklarując tę dostawę i zobowiązując się do niej w umowie zabezpieczył możliwość wywiązania się z zamówienia np. poprzez stałe kontakty handlowe z dystrybutorem produktu i upewnienie się, że zrealizuje on odpowiednie zamówienie, zwłaszcza, że w niniejszej sprawie dostawa miała zostać zrealizowana w dość krótkim terminie, uzasadnionym potrzebami uczelni wyższej i rozpoczęciem zajęć w kolejnym roku akademickim.

Pozwany niewątpliwie tego rodzaju należytej staranności nie dochował, skoro oferował blaty laboratoryjne producenta, co do którego naruszał zasady uczciwej konkurencji, czego miał świadomość i do zaprzestania takich praktyk był wzywany już przed złożeniem powodowi oferty, a w zaledwie kilka dni po podpisaniu umowy poinformował powoda, że nie jest w stanie wywiązać się z umowy dostawy w terminie, ostatecznie proponując blaty laboratoryjne innego producenta i o innej charakterystyce. W tym zakresie w pełni należy zaaprobować wywody Sądu Rejonowego co do tego, że nie istniała możliwość zmiany umowy zawartej zgodnie z Prawem o zamówieniach publicznych, a dodać należy, że zaproponowane zamienne blaty laboratoryjne nie mogą zostać uznane za wyrób równoważny temu, jaki pozwany zaoferował w przetargu i w umowie (nie były wykonane z ceramiki monolitycznej a szkliwionej i nie dotyczyły ich przedłożone atesty).

Podkreślić przy tym trzeba, że ewentualne uchybienia Sądu Rejonowego, nie wiązałyby się z naruszeniem art. 232 k.p.c., gdyż skarżący nie zarzuca Sądowi pierwszej instancji, że niezasadnie oddalił jakieś wnioski dowodowe, czy też dopuścił bądź nie dopuścił określony dowód z urzędu. Sąd Rejonowy mógł co najwyżej przekroczyć granice swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) bądź wprost poczynić ustalenia sprzeczne ze zgromadzonymi dowodami. Tym samym także sposób sformułowania w apelacji zarzutów należy uznać za wadliwy.

Skarżący nie sformułował żadnych zarzutów naruszenia przepisów prawa procesowego w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu, a Sąd Odwoławczy z urzędu uwzględnia tylko naruszenie prawa materialnego oraz nieważność postępowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 roku, sygn. II CSK 400/07, Lex nr 371445). Nie było zatem podstaw do zmiany tego rozstrzygnięcia.

Apelacja pozwanego została oddalona, toteż na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów postępowania odwoławczego obejmujących wynagrodzenie pełnomocnika – radcy prawnego w stawce minimalnej.

Z tych względów na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.