Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 243/20

Sprawę rozpoznano w postępowaniu zwyczajnym.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 listopada 2019 r. powodowie F. S. i P. Ł. jako nabywcy wierzytelności od poszkodowanego zdarzeniem drogowym wnieśli przeciwko pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W. o zapłatę solidarnie kwoty 5090 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot 4700 zł od dnia 30 maja 2019 r. do dnia zapłaty i 390 zł od dnia 6 listopada 2019 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu. Na dochodzoną pozwem kwotę składają się 5090 zł tytułem części odszkodowania tytułem kosztów naprawy oraz koszt ekspertyzy w kwocie 390 zł. Powodowie niniejszym pozwem dochodzili części roszczenia.

Nakazem zapłaty z dnia 23 grudnia 2019 r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Zakwestionował ustalony przez powodów koszt naprawy jako zawyżony, biorąc pod uwagę historię szkodową pojazdu, jego wiek oraz zastosowane w kalkulacji naprawy części. Podniósł, że zaproponował poszkodowanemu naprawę pojazdu w warsztacie partnerskim. Nadto pozwany zakwestionował roszczenie dotyczące zwrotu kosztu sporządzonej prywatnej ekspertyzy.

Pismem z dnia 22 grudnia 2020 r. powodowie rozszerzyli powództwo do kwoty 7302,30 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 6912,30 zł od dnia 30 maja 2019 r. i od kwoty 390 zł od dnia 6 listopada 2019 r. do dnia zapłaty, podtrzymując żądanie zasądzenia kosztów procesu. Wnieśli o rozpoznanie niniejszej sprawy z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 28 kwietnia 2019r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) nr rej. (...), stanowiący własność K. M.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupioną w (...) Spółce Akcyjnej w W. (obecnie (...) spółce akcyjnej V. (...) w W.).

Bezsporne.

Poszkodowana dokonała zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne. Dnia 10 maja 2019 r. sporządził kalkulację naprawy, ustalając jej koszt na kwotę 4067,43 zł, którą następnie wypłacił poszkodowanej, na mocy decyzji z dnia 21 maja 2019 r.

Bezsporne, a nadto dowód:

- korespondencja e-mail z dnia 29 kwietnia 2019 r. k. 38-40;

- kalkulacja G. k. 7-13, 66-73;

- protokół badania powłoki lakierniczej k. 74;

- decyzja G. z dnia 21 maja 2019 r. k. 14;

- zaświadczenie o współpracy k. 75-76;

- akta szkody płyta CD k. 77.

Poszkodowana kwestionując wysokość przyznanego odszkodowania, zleciła rzeczoznawcy samochodowemu M. M. (1) sporządzenie ekspertyzy dotyczącej kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu marki M. (...) nr rej. (...).

W sporządzonej dnia 16 maja 2019 r. ekspertyzie M. M. (1) ustalił koszt naprawy pojazdu poszkodowanej na kwotę 10.171,35 zł brutto.

Koszt zleconej M. M. (1) ekspertyzy wraz z kalkulacją naprawy wynosił 390 zł brutto, tytułem kosztu sporządzenia kalkulacji naprawy pojazdu

Dowód:

- kalkulacja z dnia 16 maja 2019 r. k. 15-23;

- faktura VAT nr (...) k. 24.

Dnia 28 maja 2019 r. K. M. zawarła z powodami umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której zbyła na rzecz powodów wierzytelność przysługującą jej z tytułu zdarzenia z dnia 28 kwietnia 2019 r. w stosunku do (...) spółki akcyjnej w W., za kwotę 1300 zł.

Powodowie uiścili od ww. umowy podatek od czynności cywilno-prawnych dnia 4 czerwca 2019 r.

Dowód:

- umowa cesji z dnia 28 maja 2019 r. k. 31-32;

- potwierdzenie przelewu z dnia 28 maja 2019 r. k. 33;

- potwierdzenie przelew z dnia 4 czerwca 2019 r. k. 34;

Pismem z dnia 4 czerwca 2019 r. powodowie zawiadomili ubezpieczyciela sprawcy szkody o zawartej umowę cesji.

Dowód:

- pismo z dnia 4 czerwca 2019 r. k. 35;

- korespondencja e-mail z dnia 4 czerwca 2019 r. k. 36-37;

Pismem z dnia 21 czerwca 2019 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty łącznej kwoty 6493,93 zł na którą składały się kwoty 6103,92 zł tytułem dalszego odszkodowania stanowiącego koszt naprawy pojazdu poszkodowanej oraz 390 zł tytułem zwrotu kosztów sporządzenia opinii w terminie 14 dni.

Dowód:

- pismo z dnia 21 czerwca 2019 r. k. 25-27.

Decyzją z dnia 8 lipca 2019 r. pozwane towarzystwo ubezpieczeń odmówiło przyznania dalszego odszkodowania, podnosząc zarzut wypłaty odszkodowania w wysokości pozwalającej na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody.

Dowód:

- decyzja W. z dnia 8 lipca 2019 r. k. 28-30;

Koszty naprawy pojazdu marki M. (...) nr rej. (...) z uwzględnieniem średnich stawek za roboczogodzinę w nieautoryzowanych serwisach naprawczych i z uwzględnieniem oryginalnych części zamiennych wynosił 11 747,13 zł w kwietniu 2019 r.

W okresie powstania szkody i dla ustalonego zakresu naprawy były dostępne części zamienne o jakości (...). Naprawa pojazdu z użyciem takich części przywróciłaby pojazd do stanu sprzed szkody. Koszt takiej naprawy z uwzględnieniem średnich stawek za roboczogodzinę, stosowanych w warsztatach nieautoryzowanych wynosił 10 979,73 zł w kwietniu 2019 r.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. M. (2) k. 120-141.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w zakresie, w jakim nie był on bezsporny (art. 229 k.p.c.), został oparty w pierwszej kolejności o przedłożone dokumenty, w tym akta szkody i dokumentację zdjęciową na płycie CD, których autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając jedynie odmienne wnioski. Wyliczając wartość kosztów naprawy pojazdu, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego, zważywszy na to, że wartość szkody oszacowana została przez strony na podstawie kalkulacji, stanowiących dokumenty prywatne (art. 245 k.p.c.). Biegły potwierdził, że porównując rynkowy, rzeczywisty koszt naprawy pojazdu poszkodowanej (10 979,73 zł) z kosztem ustalonym przez pozwanego (4167,42 zł), to w warunkach rynkowych nie była możliwa naprawa pojazdu powodująca przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody za przyznane odszkodowanie. Biegły logicznie wyjaśnił zasadność kosztów naprawy w drugim wariancie przy użyciu dostępnych części z uwzględnieniem alternatywnych części zamiennych, których jakość jest określana jako (...), wskazując, że byłby wystarczający do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody. Biegły wskazał także, że średnia stawka za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych w nieautoryzowanych serwisach naprawczych wynosiła dla prac blacharskich 122 zł netto i dla prac lakierniczych 128 zł netto w dacie szkody. Biegły opiniował w oparciu o dostępny materiał dowodowy i w trakcie analizy dokumentacji fotograficznej, w zakresie szkody związanej ze zdarzeniem z dnia 28 kwietnia 2019 r., nie stwierdził części i elementów niepełnowartościowych. Zatem naprawa pojazdu we wskazanym zakresie, nie spowodowałaby wzrostu wartości rynkowej pojazdu. Przy prawidłowo przeprowadzonej naprawie, zgodnie z technologią naprawy producenta pojazdu, taka naprawa co najwyżej przywróciłaby pojazd do stanu sprzed szkody. Metodologia przyjęta przez biegłego nie może budzić zastrzeżeń, dlatego sąd uznał opinię za w pełni wartościowy materiał dowodowy. Kwestia faktycznej naprawy i rzeczywiście poniesionych przez poszkodowaną kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, o czym będzie mowa w dalszych rozważaniach. Sąd z tego względu pominął na rozprawie w dniu 13 stycznia 2021 roku wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego sądowego na tę okoliczność, zwłaszcza że uwzględnienie wniosku pozwanego spowodowałoby przedłużenie postępowania (art. 235 2 § 1 pkt 2 i 5 k.p.c.).

Z tych samych względów sąd pominął na rozprawie w dniu 14 września 2020 roku wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka K. M., niezależnie od tego, że pozwany nie wskazał w zakreślonym terminie aktualnego miejsca zamieszkania zawnioskowanego świadka (wezwanie do świadka skierowane pod adresem jego zameldowania na pobyt stały powróciło z adnotacją poczty, że świadek tam nie mieszka). Nie było zasadne zastrzeżenie pełnomocnika pozwanego zgłoszone na ww. rozprawie do protokołu o możliwości ponowienia doręczenia wezwania świadkowi pod dotychczasowym adresem zameldowania przez Policję. Uwzględnienie wniosku pozwanego stanowiłoby nadużycie prawa procesowego. Tego rodzaju tryb doręczenia ustawodawca zastrzegł obecnie jedynie w sytuacji określonej art. 560 6 k.p.c. i dotyczy wyłącznie spraw o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo (również po jego rozszerzeniu) okazało się w całości zasadne.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c. Legitymacja powodów do dochodzenia roszczeń na własną rzecz wynika z przedłożonej przez nich umowy przelewu oraz z art. 509 k.c. Strona pozwana nie kwestionowała legitymacji czynnej. Sąd odnośnie legitymacji czynnej wynikającej z umowy przelewu w pełni podziela argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 stycznia 2020 r., sygnatura akt VIII Ga 536/19, niepubl. Wierzytelność poszkodowanej zbyta na rzecz powodów jest dostatecznie oznaczona, a nadto powodowie uiścili na jej rzecz cenę. Zachowany jest zatem element odpłatności. Sąd w niniejszej sprawie nie dopatrzył się nieważności przedmiotowej umowy przelewu z uwagi na normę wynikającą z art. 510 § 2 k.c.

Nie budziła wątpliwości sądu odpowiedzialność sprawcy zdarzenia drogowego, którego pojazd był ubezpieczony od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Nie było to również przedmiotem sporu, albowiem ubezpieczyciel wypłacił na rzecz poszkodowanej kwotę 4.067,43 zł, uznając, że taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r., sygn. II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r. , III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18 publ. tamże).

Podnoszona w sprzeciwie kwestia faktycznie poniesionych kosztów naprawy oraz, że poszkodowanej zaoferowano naprawę w warsztacie partnerskim pozwanego, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Zważywszy że poszkodowany nie ma obowiązku naprawy uszkodzonego pojazdu, a tym bardziej skorzystania z warsztatu, z którym współpracuje ubezpieczyciel.

Sąd kierując się wnioskami biegłego, ustalił, że zoptymalizowany koszt naprawy z zastosowaniem części oryginalnych oraz alternatywnych części zamiennych o jakości Q wynosi 10.979,73 zł. Wobec czego uwzględnieniu z tego tytułu podlegała kwota stanowiąca różnicę pomiędzy tak ustalonymi kosztami naprawy a wypłaconą dotychczas kwotą odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu, tj. kwota 6.912,30 zł (tj. 10.979,73 zł – 4.067,43 zł). Powodowie rozszerzyli powództwo uwzględniając powyższą różnicę kwot (k. 148).

Uzasadnione okazało się również żądanie pozwu co do kwoty 390 zł tytułem sporządzonej na zlecenie poszkodowanego kalkulacji naprawy. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. sygn. III CZP 68/18, publ. OSNC 2019/10/98 wskazał, że nabywcy w drodze przelewu wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne. Obowiązek wykazania takiej konieczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w tym przypadku na powodach. Sam fakt poniesienia kosztów nie przesądza automatycznie o tym, że zakład ubezpieczeń powinien je zwrócić. W niniejszej sprawie wyliczenia biegłego potwierdzają około 2,5-krotne zaniżenie kosztów naprawy w kosztorysie ubezpieczyciela. W takich okolicznościach wydatek na prywatną ekspertyzę, w której koszty naprawy były nawet niższe (o około 800 zł) od wyliczeń biegłego sądowego, był wydatkiem koniecznym i uzasadnionym.

Z tych przyczyn zasądzono kwotę 7.302,30 zł, na którą składają się: kwota 6.912,30 zł, stanowiąca różnicę pomiędzy ustalonym przez Sąd odszkodowaniem za szkodę w pojeździe (to jest 10.979,73 zł) a kwotą dotychczas wypłaconego odszkodowania z tego tytułu (4.067,43 zł) oraz koszt prywatnej kalkulacji naprawy wynoszący 390 zł (brutto).

Odsetki liczone od zasądzonych w pkt I sentencji kwot cząstkowych i dat należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c.

Dla porządku wskazać w tym miejscu należy, że sąd uwzględnił wniosek powodów i rozpoznał niniejszą sprawę z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym. Pozwany nie sprzeciwił się w zakreślonym terminie wnioskowi powodów w tym przedmiocie i ustosunkował się do rozszerzonego powództwa pismem z dnia 4 stycznia 2021 r. (k. 152v).

Stąd orzeczono jak w pkt I sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w pkt II wyroku, znajduje podstawę prawną w art. 98 k.p.c. Powodowie wygrali sprawę. Na koszty poniesione przez powodów składają się: kwota 400 zł tytułem opłaty od pozwu, opłata od rozszerzonego powództwa 30 zł, od pełnomocnictwa 34 złotych, wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika adekwatnie do wartości sporu 1800 złotych oraz wydatek na wynagrodzenie biegłego w kwocie 615,80 złotych. Razem 2879,80 zł.

W pkt III sąd zwrócił stronom na podstawie art. 80 ust. 1 u.k.s.c. niewykorzystane zaliczki, mając na uwadze, że strony uiściły je w kwotach po 800 zł i po połowie pokryto z nich wynagrodzenie biegłego wynoszące 1231,60 zł.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...) J. L..

3.  (...)