Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 czerwca 2020 r.

Sąd Rejonowy w Brodnicy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2020r. w Brodnicy

sprawy z powództwa J. Ż.

przeciwko D. S.

o zapłatę

1/ oddala powództwo,

2/ zasądza od powoda J. Ż. na rzecz pozwanej D. S. kwotę 1435,24 zł (jeden tysiąc czterysta trzydzieści pięć złotych 24/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,

3/ zwraca powodowi J. Ż. kwotę 700 zł (siedemset złotych) tytułem nadpłaconej zaliczki,

4/ zwraca pozwanej D. S. kwotę 181,76 zł (sto osiemdziesiąt jeden złotych 76/100) tytułem nadpłaconej zaliczki,

5/ nakazuje pobrać od powoda J. Ż. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Brodnicy kwotę 26,95 zł (dwadzieścia sześć złotych 95/100) tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sędzia

/M. P. /

Sygn. akt I C 247/18

UZASADNIENIE

Powód J. Ż. wniósł przeciwko pozwanej D. Ż. (obecnie S.) pozew o zapłatę kwoty 5.000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2017 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej kosztów procesu (k. 3- 5 akt).

W odpowiedzi na pozew pozwana D. S. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu podnosząc m.in. brak możliwości przypisania jej odpowiedzialności z tytułu wyrządzenia ewentualnej szkody z uwagi na to, że znajdowała się ona w stanie wyłączającym świadome i swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli (k. 22-30 akt).

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwana D. Ż. (obecnie S.) w dniu 2 lutego 2017 roku w miejscowości G. przy ul. 11-ego listopada 39 naruszyła mir domowy powoda J. Ż. w ten sposób, że wtargnęła do jego domu i wbrew jego żądaniu nie chciała opuścić tego miejsca. Pozwana szukała swojej córki Z.. Dom powoda opuściła po interwencji funkcjonariusza Policji, A. S..

Wyrokiem z dnia 10 maja 2017 roku Sąd Rejonowy w Brodnicy w sprawie o sygn. akt II K 119/17 warunkowo umorzył wobec pozwanej postępowanie karne na okres 1 roku od dnia uprawomocnia się orzeczenia. Sąd Okręgowy w Toruniu w dniu 26 października 2017 roku zmienił ten wyrok i orzekł dodatkowo od pozwanej na rzecz powoda J. Ż. nawiązkę w kwocie 200 zł.

(dowód: zeznania powoda- k. 179v-180 akt, zeznania pozwanej- k. 180- 181 akt, zeznania świadka A. S.- k. 47v-48 akt, zeznania świadka P. Ż.- k. 48- 50v akt, odpis wyroku z dnia 10 maja 2017 roku- k. 11 akt, k. 65 akt II K 119/17, odpis wyroku z dnia 26 października 2017 roku- k. 10 akt, k. 91 akt II K 119/17)

Pismem z dnia 14 grudnia 2017 roku pełnomocnik powoda wezwał pozwaną do usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych poprzez zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego w kwocie 3.000 zł w terminie 7 dni od daty jego otrzymania.

(dowód: wezwanie wraz z dowodem jego nadania- k. 11- 13 akt)

Biegły psychiatra lek. M. G. (1) rozpoznała u D. S. zaburzenia afektywne dwubiegunowe, które cechuje występowanie dwóch przeciwstawnych stanów manii i depresji. Pozwana trafiła do szpitala psychiatrycznego w dniu 20 lutego 2017 roku, ale objawy występowały u niej już dużo wcześniej i jej zachowanie spowodowało, że zawieziono ją do szpitala.

Pozwana w okresie zdarzenia znajdowała się w stanie manii. W opinii biegłego lekarza psychiatry w okresie zdarzenia pozwana znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji i wyrażeni woli z uwagi na zaburzenia afektywne dwubiegunowe.

(dowód: dokumentacja medyczna pozwanej- k. 33- 34, 64-117 akt, opinia biegłego psychiatry lek. M. G. (2)- k. 137- 141 akt, opinia uzupełniająca- k. 155 akt)

Biegły psycholog W. P. w sprawie tutejszego Sądu o sygn. akt I C 246/18 stwierdził, że u powoda J. Ż. nie wystąpiły w psychice negatywne następstwa wywołane naruszeniem przez pozwaną w dniu 2 lutego 2017 roku jego miru domowego. U powoda wystąpił epizod depresyjny o łagodnym nasileniu. Przeżycia spowodowały u niego gniew, poczucie krzywdy i bezsilności, uświadomiły mu bezsilność wynikającą z naturalnego procesu starzenia się i utraty sił witalnych. Przeżycia te miały wpływ na jego dalsze funkcjonowanie w życiu osobistym i społecznym. Powód pozostawał pod opieką psychiatry ze względu na wcześniej występujące dolegliwości zdrowotne.

(dowód: opinia psychologiczno- sądowa oraz opinia uzupełniająca- k. 65-68, 84 akt I C 246/18)

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony powyżej stan faktyczny ustalony został w oparciu o dokumenty przedłożone przez strony oraz zażądane przez Sąd, a także znajdujące się w aktach spraw tutejszego Sądu o sygnaturach I C 246/18 oraz II K 119/17, które stanowiły wiarygodną podstawę ustaleń faktycznych, jak również na podstawie zeznań świadków A. S. i P. Ż., a także zeznań powoda i pozwanej oraz opinii biegłego psychiatry lek. M. G. (1) oraz biegłego psychologa W. P. (sporządzonej w sprawie o sygn. akt I C 246/18).

Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron oraz świadków, albowiem korespondowały ono z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Sąd przy dokonywaniu ustaleń faktycznych podzielił wnioski sformułowane w opinii przez biegłego lekarza psychiatrę. Opinia ta została przygotowana fachowo i rzetelnie. Biegły dokonał szczegółowej analizy materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy obejmującego nie tylko dokumentację medyczną, ale także zeznania świadków. Wysnute przez biegłą wnioski były jasne i zrozumiałe, a także w ocenie Sądu wystarczająco uzasadnione. Polemika podjęta z tą opinią przez pełnomocnika powoda nie zawierała argumentów, które podważałaby prawidłowość wniosków wyciągniętych przez biegłego. W ocenie Sądu nie zachodziła zatem koniczność powołania innego biegłego. Podobnie Sąd ocenił opinię biegłego psychologa powołanego w sprawie o sygn. akt I C 246/18.

Wobec powyższych ustaleń, Sąd postanowił na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. pominąć dowody w postaci przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego psychologa, dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy I Ns 696/15, dowodu z dokumentacji Urzędu Stanu Cywilnego w G. oraz dowodu z opinii innego lekarza psychiatry, albowiem w ocenie Sądu okoliczności sporne w sprawie zostały już dostatecznie wyjaśnione.

Zgodnie z art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny (art. 24 § 1 k.c.). W razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia (art. 448 k.c.).

Jednakże osoba, która z jakichkolwiek powodów znajduje się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, nie jest odpowiedzialna za szkodę w tym stanie wyrządzoną (art. 425 § 1 k.c.). Stan wyłączający świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli może wystąpić z jakichkolwiek powodów. Istota niepoczytalności wyraża się jednak w tym, że powody te nie mogą być zewnętrzne w stosunku do osoby sprawcy. Chodzi zatem o przyczyny tkwiące w osobie dopuszczającej się czynu niedozwolonego. Bez znaczenia jest w tym kontekście okoliczność, czy dana przyczyna jest trwała, czy wystąpiła incydentalnie, powodując niepoczytalność. Treść art. 425 § 1 k.c. wyraźnie nawiązuje do art. 82 zd. 1 k.c., zgodnie z którym nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli. W obu przepisach chodzi w istocie o taki sam stan psychofizyczny. W art. 82 zd. 2 k.c. wskazano, że powodami takimi mogą być w szczególności choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy albo inne, chociażby nawet przemijające zaburzenie psychiczne. W doktrynie podaje się ponadto, iż stan niepoczytalności może wynikać także ze stanu cielesnego sprawcy. Ogólnie można zatem stwierdzić, że chodzi o wadliwość procesu decyzyjnego z przyczyn leżących w sferze psychiki i intelektu, a niekiedy i dotyczących fizycznej sprawności danej osoby (tak też P. Machnikowski, w: System PrPryw, t. 6, 2014, s. 430). Stwierdzenie wystąpienia takich okoliczności wymaga wiadomości specjalnych - (M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626. Wyd. 2, Warszawa 2019).

Jak wynika z opinii powołanego w sprawie biegłego lekarza psychiatry, pozwana w okresie zdarzenia znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji i wyrażeni woli z uwagi na zaburzenia afektywne dwubiegunowe.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

O zwrocie nadpłaconych zaliczek orzeczono w oparciu o art. 84 ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych.

Sąd mając powyższe na uwadze nakazał także pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Brodnicy pod pozwanego kwotę 26,95 zł tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa. Orzeczenie to oparł o treść przepisu art. 83 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

/Sędzia

M. P./

Z/

1) Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda, którego poinformować, że termin do wniesienia apelacji wynosi trzy tygodnie,

2) Przedłożyć za 21 dni lub z apelacją

B., 27.07.2020 roku

.