Pełny tekst orzeczenia

WYROK

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 22 stycznia 2019 roku

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. N. w dniu 9 kwietnia 2017 r., w późnych godzinach wieczornych spotkał się ze swoim znajomym B. H. (1). Mężczyźni razem spożywali alkohol w postaci wódki i w międzyczasie poruszali się po terenie dzielnicy O..

Następnie w nocy z dnia 9 na 10 kwietnia 2017 r., kiedy wracali do domu, przechodząc w rejonie ul. (...), spostrzegli stojące przy parkingu pojemniki na śmieci należące do Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) W., które będąc pod wpływem alkoholu, podpalili. W wyniku powyższego całkowicie spaliło się
6 pojemników o łącznej wartości 3000 złotych.

Zarazem, krótko po podpaleniu pojemników, widząc szybko rozprzestrzeniający się ogień, jeden z mężczyzn korzystając z telefonu B. H. (1), wezwał na miejsce Straż Pożarną. Następnie mężczyźni oddalili się z miejsca zdarzenia. Idąc dalszą drogą,
w rejonie ul. (...), M. N. i B. H. (1) podpalili kolejne dwa pojemniki na śmieci, doprowadzając w ten sposób do całkowitego ich spalenia, w wyniku czego Miejskie Przedsiębiorstwo (...) W. poniosło straty w kwocie 1000 złotych.

W dalszej kolejności mężczyźni udali się w rejon ul. (...), gdzie podpalili altankę śmietnikową, po czym zaczęli pośpienie oddalać się z miejsca zdarzenia.
W wyniku podpalenia doszło do zniszczenia więźby dachowej, poszycia dachu oraz drzwi wejściowych w/w altanki, o łącznej wartości strat w kwocie 7000 zł na szkodę Zakładu (...) W..

Moment podpalenia altanki śmietnikowej zauważył z okna Z. K. (1), który wówczas wyszedł wraz z synem T. K., z mieszkania i udał się za sprawcami podpalenia. W międzyczasie M. N. wszedł do bloku przy ul. (...), zaś mężczyzna dalej podążał za B. H. (1). Po drodze zatrzymał przypadkowo spotkany patrol Straży Miejskiej i poprosił o pomoc w ujęciu sprawcy podpalenia. Funkcjonariusze podjęli interwencję i dokonali zatrzymania B. H. (1), a następnie przekazali go Policji. W toku dalszych czynności doszło również do ujęcia M. N..

W związku z dokonanymi podpaleniami, B. H. (2) został prawomocnie skazany wyrokiem nakazowych z dnia 14 lipca 2017 r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie następujących dowodów:

częściowo wyjaśnień oskarżonego (k.135-136, 138, 265), zeznań świadka A. P. (1) (k.82, 358), zeznań świadka M. B. (k.11, 359), zeznań świadka A. P. (2) (k.15-16, 359), zeznań świadka J. W. (k.62-63, 359), zeznań świadka H. O. (k.77, 360), zeznań świadka Z. K. (1) (k.85-86, 360), zeznań świadka T. K. (k.88-89, 360), zeznań świadka P. W. (k.97, 361), zeznań świadka M. O. (k.102v, 361), częściowo zeznań świadka B. H. (1), protokołów zatrzymania (k.2, 125), protokołu użycia alkometru (k.5), protokołów przeszukania (k.7-10, 128-131), protokołów oględzin (k.18-19, 27-34), wykazu dowodów rzeczowych (k.157), wyceny (k.161), wydruków (k.170-175), karty karnej (k.184), wywiadu (k.367-368), opinii (k.494).

Oskarżony M. N. przesłuchiwany w toku postępowania przygotowawczego w dniu 13 kwietnia 2017 roku konsekwentnie przyznawał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i złożył wyjaśnienia, w których zwięźle i klarownie omówiła okoliczności ich popełnienia, konsekwentnie wskazując, że powodem dokonania podpaleń było upojenie alkoholowe (k.135-136, 138). Na rozprawie oskarżony ponownie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, przy czym w lakonicznych wyjaśnieniach wskazał, że podpaleń dokonywał sama B. H. (1), a on jedynie był na miejscu zdarzenia. Pomimo tego oskarżony potwierdził jednoznacznie wyjaśnienia
z postępowania przygotowawczego (k. 265).

Sąd Rejonowy dokonał następującej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego:

Sąd, w całości obdarzył wiarą, spójne i logiczne wyjaśnienia oskarżonego złożone w postępowaniu przygotowawczym. W klarownej relacji podał on wówczas wszelkie istotne okoliczności sprawy. Sąd zaś nie dopatrzył się żadnych racjonalnych przesłanek pozwalających podejrzewać, iż oskarżony miałby bezpodstawnie się obciążać fałszywymi wyjaśnieniami. Co więcej, relacja oskarżonego w tym zakresie znajduje potwierdzenie
w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie, w tym w zeznaniach B. H. (1) (w zakresie w jakim Sąd uznał je za wiarygodne).

Natomiast, jedynie jako częściowo wiarygodne ocenić należało depozycje oskarżonego złożone na rozprawie. Oskarżony o ile bowiem ponownie przyznał się do popełnienia zarzuconych mu czynów, o tyle wbrew wcześniejszej relacji, utrzymywał, że to B. H. (1) samodzielnie dokonywał podpaleń. Relacja ta pozostaje zaś,
w sprzeczności, tak ze spójnymi wyjaśnieniami oskarżonego z postępowania przygotowawczego, gdzie zarówno na Policji, jak i w Prokuraturze konsekwentnie podawał on, że podpaleń dokonywał razem z B. H. (1), jak i z częściowo wiarygodną relacją tegoż świadka. Mało tego oskarżony, nie wyjaśnił w żaden logiczny sposób zaistniałej sprzeczności w swoich relacjach, a co więcej, po odczytaniu wcześniejszych wyjaśnień jednoznacznie je potwierdził. Z tych względów wyjaśnienia
z rozprawy, w powyższym zakresie uznać należało za niewiarygodne i nie nadające się do czynienia ustaleń w sprawie.

Sąd obdarzył wiarą zeznania świadków Z. K. (1) i T. K., mieszkańców bloku przy ul. (...), którzy w swoich zeznaniach opisali okoliczności w jakich powzięli wiadomość o podpalaniu altanki śmietnikowej w rejonie ul. (...), a także omówili podjęte w związku z tym działania, które ostatecznie doprowadziły do ujęcia jednego ze sprawców przez Straż Miejską, a następnie Policję. Zeznania świadków są pełne, jasne i zgodne z zebranym w sprawie materiałem dowodowym w szczególności z wyjaśnieniami oskarżonego.

W powyższym kontekście, Sąd uznał również za w pełni wiarygodne zeznania świadków A. P. (2) – funkcjonariusza Straży Miejskiej, który brał udział
w interwencji podejmowanej w dniu 10 kwietnia 2017r. wobec świadka B. H. (1), oraz M. B. – tempore cirminis policjanta, który uczestniczył w patrolu, przejmującym w/w świadka od Straży Miejskiej. Zeznania świadków Sąd uznał za rzeczowe i jasne, nadto świadek zeznawali na okoliczność przeprowadzanych czynności służbowych.

Ustalając stan faktyczny sprawy, Sąd oparł się również na wiarygodnych zeznaniach świadków A. P. (1), H. O., P. W., tj. zarządców nieruchomości położonych nieopodal podpalanych przez oskarżonego pojemników na śmieci, M. O. – przedstawiciela pokrzywdzonego (...), a także J. W. – właściciela jednego z pojazdów uszkodzonych w wyniku wznieconych przez oskarżonego N. i świadka H. pożarów, którzy
w spójnych i logicznych, a zarazem zgodnych z pozostałymi dowodami, relacjach klarownie omówili wszystkie znane im okoliczności sprawy. Relacje każdego ze świadków były w pełni adekwatne do jego roli w sprawie, jak i okoliczności powzięcia relacjonowanych w postępowaniu wiadomości. Świadkowie nie mieli przy tym żadnych racjonalnych powodów, aby narażając się na odpowiedzialność karną fałszywie oskarżać, bądź składać nieprawdziwe depozycje na korzyść oskarżonych.

Natomiast jedynie jako częściowo wiarygodne Sąd ocenił zeznania świadka B. H. (1) – wcześniej współoskarżonego w sprawie. Świadek w swojej sprawie pomimo przyznania się do winy, w postępowaniu przygotowawczym marginalizował bowiem swoją rolę, twierdząc, że podpaleń dokonywał sam M. N.. Z kolei
w postępowaniu sądowym utrzymywał, że nie wie nic o żadnych podpaleniach
i potwierdzał jedynie fakt spotkania z oskarżonym, wspólną konsumpcję alkoholu
i zatrzymanie przez Straż Miejską. W odniesieniu do wcześniejszych depozycji odniósł wskazał, natomiast, że kłamał, aby wcześniej wyjść. Tymczasem relacja ta pozostaje
w sprzeczności z całokształtem materiału dowodowego, albowiem już z zeznań świadka A. P. (2) jasno wynika, że świadka H., ujęto po pościgu. Gdyby zaś, nic nie wiedział o podpaleniach, wówczas nie miałby racjonalnego powodu, do ucieczki. Co więcej, został on jednoznacznie zidentyfikowany przez świadka Z. K. (1), jako jeden ze sprawców podpalenia altanki. Mało tego, jak wynika z oględzin telefonu świadka, to z jego aparatu wezwano straż pożarną, do pierwszego z podpaleń, co skądinąd w pierwszej relacji potwierdził sam świadek. Zarazem relacje oskarżonego w zakresie jego braku udziału w podpaleniach, stoją również w sprzeczności tak z jego stanowiskiem procesowym, w czasie składania wyjaśnień, jak z relacją oskarżonego, która jest tutaj o tyle bardziej wiarygodna, że w postępowaniu przygotowawczym, M. N. nie dość, że konsekwentnie przyznawał się do popełnienia zarzuconych mu czynów, to nie ograniczył się do prostego obciążania winą współsprawcy, ale jasno wskazał, że podpaleń dokonywali razem. B. H. (1) od początku marginalizował zaś, swój udział
w procederze, pomimo że kolidowało to zarówno z jego postawą podczas interwencji, jak i w toku całego procesu, gdzie na żadnym etapie nie kwestionował, co do zasady, swojej winy, a nadto było sprzeczne z innymi dowodami w sprawie takimi jak wyjaśnienia współoskarżonego, czy zeznania świadka K..

Z tych wszystkich względów całokształt zeznań świadka B. H. (1) należało uznać za wiarygodne i nadające się do czynienia ustaleń w sprawie, jedynie w zakresie
w jakim potwierdza on fakt spotkania z oskarżonym i samo zatrzymanie przez Straż Miejską, a w postępowaniu przygotowawczym, także w zakresie w jakim podaje on ogólne okoliczności poszczególnych podpaleń w sposób zgodny z resztą materiału dowodowego.

Jako rzetelną, odpowiadającą wymogom wiedzy i w pełni wyczerpującą, a zatem stanowiącą pełnowartościowy dowód w sprawie Sąd ocenił nie kwestionowaną przez strony opinię sądowo-psychiatryczną odnośnie oskarżonego M. N.
(k. 494), w której biegli jednoznacznie ocenili, że poczytalności oskarżonego, tak w czasie czynu, jak i obecnie nie budzi wątpliwości.

Sąd również obdarzył wiarą zgromadzone w niniejszej sprawie dokumenty
w postaci: protokołów zatrzymania (k.2, 125), protokołu użycia alkometru (k.5), protokołów przeszukania (k.7-10, 128-131), protokołów oględzin (k.18-19, 27-34), wykazu dowodów rzeczowych (k.157), wyceny (k.161), wydruków (k.170-175), karty karnej (k.184) oraz wywiadu środowiskowego (k.367-368). Dokumenty te zostały sporządzone przez uprawnione osoby bądź organy w ramach przewidzianych przez przepisy prawa kompetencji.

Sąd Rejonowy zważył co następuje :

Uwzględniając zebrany w sprawie materiał dowodowy i opierając się na przeprowadzonych wyżej rozważaniach stwierdzić należy, iż obdarzone przez Sąd wiarą dowody wiążą się w logiczną całość i stanowią wystarczającą podstawę do uznania, iż okoliczności popełnienia przez oskarżonego przypisanych mu czynów i jego wina nie budzi wątpliwości. Oskarżony swoim zachowaniem w nocy z 9 na 10 kwietnia 2017 r. wyczerpał przedmiotowe jak i podmiotowe znamiona przypisanych mu czynów.
W niniejszej sprawie występują wszystkie przesłanki pozwalające przypisać oskarżonemu winę a jednocześnie nie występuje żadna z okoliczności ją wyłączających.

W oparciu o tak ocenione dowody Sąd uznał oskarżonego za winną popełnienia czynów zarzucanych mu w pkt 1, 2 i 3 aktu oskarżenia wyczerpujących dyspozycję art.
288 § 1 k.k.

Przestępstwo opisane w art. 288 § 1 k.k. ma miejsce wówczas, gdy sprawca cudzą rzecz niszczy, uszkadza lub czyni niezdatną do użytku.

Oskarżony M. N. w przypadku każdego z trzech przypisanych mu czynów działał umyślnie. W nocy z dnia 9 na 10 kwietnia 2017 roku, dokonując wspólnie z B. H. (1), każdego z trzech przypisanych mu podpaleń (dwukrotnie pojemników na śmieci, a raz altanki śmietnikowej) miał on bezpośredni zamiar ich zniszczenia. Jako osoba dorosła i w pełni sprawna umysłowo (co potwierdza opinia) miał on bowiem pełną świadomość konsekwencji podejmowanych działań. Jednocześnie
z wyjaśnień oskarżonego jasno wynika, ze podpaleń dokonywano z premedytacją. Taki charakter działania sprawców potwierdzają również zeznania świadka Z. K. (2), który widział podpalenie altanki przy ul. (...) w W.. Oczywistym jest zatem, że oskarżony w pełni zdawał sobie sprawę, że podpalenie czy to pojemników na śmieci, czy altanki śmietnikowej, w których składowane są różnorakie odpady wiąże się nieodzownie ze zniszczeniem, bądź uszkodzeniem przedmiotowego mienia, które z oczywistych względów stanowi czyjąś własność.

Zarazem przy uwzględnieniu faktu, że oskarżony działał wspólnie
i w porozumieniu ze świadkiem B. H. (1), w sprawie zasadniczo bez znaczenia pozostaje fakt, czy każdy ze współsprawców wypełnił fizycznie wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa. W sytuacji działania wspólnie i w porozumieniu wystarczy bowiem ustalenie, że sprawcy w ramach podjętego razem działania wypełnili znamiona konkretnego czynu, nawet jeśli poszczególne działania, konkretnych osób jedynie częściowo składały się na wypełnienie wszystkich znamion danego przestępstwa.
W sprawie niniejszej, bezsprzecznym jest zaś, że sprawcy działali razem i wzajemnie akceptowali podejmowane przez siebie działania, co wyraża się chociażby we wspólnej ucieczce z miejsca podpalenia altany śmietnikowej, czy w fakcie, iż zatrzymywany B. H. (1), będąc już samemu i z dala od miejsca zdarzenia zaczął uciekać przed interweniującymi S. Miejskimi.

Jednocześnie uwzględniając całokształt okoliczności sprawy stwierdzić należy, że oskarżony dopuścił się przypisanych mu czynów w warunkach ciągu przestępstw określonego w art. 91 § 1 k.k. Przepis ten stanowi, że jeżeli sprawca popełnia w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem takiej samej sposobności, dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw, sąd orzeka jedną karę określoną w przepisie stanowiącym podstawę jej wymiaru dla każdego z tych przestępstw, w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.

W niniejszej zaś, sprawie M. N., wspólnie z B. H. (1),
w nocy z 9 na 10 kwietnia 2017 r. trzykrotnie dokonali zniszczenia mienia poprzez podpalenie. Sprawcy niewątpliwie działali zatem w krótkich odstępach czasu popełniając taki sam czyn zabroniony. Co więcej, każdorazowo sprawcy wykorzystywali taką samą sposobność, dokonując podpalenia pojemników na śmieci oraz altanki śmietnikowej, poprzez rozpalenie znajdujących się tam odpadów.

Przy wymiarze kary za okoliczności obciążające Sąd przyjął znaczny stopień społecznej szkodliwości czynów oskarżonego, oraz stosunkowo niskie pobudki jakie kierowały oskarżonym, który dopuścił się przypisanych mu czynów, bez wyraźnego powodu, w celu realizacji swoistej zachcianki a do tego działał pod wpływem alkoholu. Do okoliczności łagodzących Sąd zaliczył przyznanie się oskarżonego do zarzuconych mu czynów, a nadto jego dotychczasową niekaralność (k.184).

Uwzględniając zatem powyższe okoliczności, a także kierując się kryteriami wymienionymi w art. 53 § 1 i 2 k.k., a zatem swoim uznaniem, granicami przewidzianymi przez ustawę, Sąd uznał, iż wyważoną, sprawiedliwą a zarazem adekwatną do stopnia społecznej szkodliwości czynów oskarżonego będzie wymierzona mu w pkt I wyroku, przy zastosowaniu art. 91 § 1 k.k. kara 1 roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym. Sąd doszedł do przekonania, iż kara o charakterze wolnościowym jest adekwatna zarówno do stopnia winy, jak również do stopnia społecznej szkodliwości przestępstw, które popełnił oskarżony.

W pkt II wyroku, na podstawie art. 63 § 1 k.k. Sąd zaliczył oskarżonemu, na poczet wymierzonej kary ograniczenia wolności, okres zatrzymania w sprawie w dniach od
12 kwietnia 2017 r. godz. 20:40 do 13 kwietnia 2017 r. godz. 10:45.

Zarazem, na podstawie art. 46 § 1 k.k. Sąd zobowiązał oskarżonego M. N. do solidarnego z B. H. (1) (skazanym już prawomocnie za te same czyny) naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonych:

- Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) W. kwoty 4000 złotych;

- Zakładu (...) w D. O. (...) W. kwoty 7000 złotych.

Swoimi działaniami oskarżony wyrządził bowiem pokrzywdzonym instytucjom wymierną szkodę majątkową, której wartość jasno i bezsprzecznie wynika ze zgromadzonych w sprawie dowodów.

Ponadto, w pkt V wyroku, Sąd orzekł o dowodach rzeczowych zabezpieczonych
w sprawie, w trybie art. 44 § 2 k.k. orzekając przepadek zatrzymanego u jednego ze sprawców zapalniczki służącej do podpalania pojemników na śmieci, oraz w trybie art. 230 § 2 k.p.k. zarządzając zwrot zbędnego dla dalszego postępowania, telefonu zabezpieczonego od B. H. (1).

Reasumując, ponownie podkreślić należy, że tak orzeczona kara ograniczenia wolności, połączona z środkiem kompensacyjnym, oraz przepadkiem, jest w pełni adekwatna do stopnia zawinienia M. N. oraz stopnia społecznej szkodliwości jego czynów, który był znaczny. Taki wymiar kary pozwoli na wypełnienie jej celów w zakresie prewencji generalnej i indywidualnej, oraz kształtowania prawidłowych postaw w społeczeństwie.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa, mając na uwadze jego aktualną sytuację materialną,
w korelacji z koniecznością naprawienia szkody w stosunkowo dużej kwocie.