Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 156 / 20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 4 grudnia 2019 r. w sprawie VII K 784 / 18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

S. W.

A. B. w dniu 13 czerwca 2017 r. o godz. 23.02 został przez funkcjonariusza policji G. K. poddany badaniom stanu trzeźwości urządzeniem A. I. z wynikiem 0,65 mg / l alkoholu w wydychanym powietrzu

Zeznanie świadka G. K.

k. 453 odwrót

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Zeznania świadka G. K.

Potrzeba przesłuchania świadka podyktowana była sporządzeniem przez niego protokołu badania stanu trzeźwości bez okazania go i podania do podpisu, a także bez umożliwienia wypowiedzenia uwag i zastrzeżeń co do jego treści oraz co do przeprowadzonej samej czynności, osobie badanej. Tym niemniej sam fakt przeprowadzenia tego badania i jego wynik uznać należy za udowodniony, mając zwłaszcza na uwadze, iż potwierdził go inny funkcjonariusz, obecny przy tej czynności, tj. M. G. ( k. 65 odwrót ). Ponadto, również funkcjonariusze z innego patrolu wskazywali na okoliczności świadczące o nietrzeźwości osoby poddanej badaniom w postaci wyraźnie wyczuwalnego zapachu alkoholu z ust ( zeznania K. B. – k. 89, W. M. – k. 91 )

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  mogącej mieć wpływ na treść wyroku obrazy przepisów prawa procesowego, tj. art. 167 kpk poprzez nierozpoznanie wniosku dowodowego o przesłuchanie w charakterze świadka A. B. oraz art. 170 § 3 i 5 kpk poprzez oddalenie wniosku dowodowego o przesłuchane w charakterze świadka B. M. ;

2.  mogącej mieć wpływ na treść wyroku obrazy przepisów prawa procesowego, tj. art. 7 kpk, wskutek dokonania oceny zebranych w sprawie dowodów w sposób dowolny, wbrew zasadom doświadczenia życiowego oraz regułom logicznego rozumowania

3.  mogącego mieć wpływ na treść wyroku błędu w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, iż w czasie i miejscu opisanym w zaskarżonym wyroku samochodem kierował oskarżony S. W.;

4.  rażącej surowości wymierzonej oskarżonemu kary;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. zarzutu z punktu 1, 2, 3.

Poza sporem pozostaje, iż podczas jazdy „ zwieńczonej ” uderzeniem samochodu w przydrożne bariery, jedynymi osobami znajdującymi się w tym pojeździe byli oskarżony oraz A. B.. S. W. od początku do kierowania tym pojazdem się nie przyznawał – tak „ procesowo ”, będąc przesłuchiwanym już w charakterze podejrzanego, jak i wcześniej, w toku czynności podejmowanych po kolizji przez przybyłych na jej miejsce funkcjonariuszy policji. Do przesłuchania A. B. w charakterze świadka nigdy nie doszło, głównie za przyczyną zaniedbań w / w funkcjonariuszy. Pomimo, że obydwaj podróżujący samochodem mężczyźni „ przerzucali się ” odpowiedzialnością za spowodowanie kolizji, A. B. poddano jedynie badaniom stanu trzeźwości, po czym policjanci pozwolili mu się oddalić. Nie przesłuchano go ani w charakterze podejrzanego, ani świadka. Nie dokonano także oględzin jego ciała pod kątem istnienia obrażeń pozwalających na rozstrzygnięcie, czy w momencie uderzenia o bariery znajdował się on na fotelu pasażera, czy też kierowcy. Nie okazano mu i nie przedstawiono nawet do podpisu protokołu z badania stanu trzeźwości. Podejmowane w dalszym toku sprawy, w tym również po wniesieniu apelacji przez sąd odwoławczy, próby ustalenia miejsca pobytu A. B. oraz przesłuchania go w charakterze świadka ( bezpośrednio lub w drodze pomocy prawnej ) okazały się nieskuteczne. Zważywszy na wagę tego dowodu, próbę taką podjąć winien już wcześniej sąd I instancji, w związku z czym zarzutom z punktu 1. co do zasady nie sposób odmówić racji. Inną jest rzeczą, czy wówczas udałoby się ustalić miejsce pobytu tego mężczyzny i doprowadzić do jego przesłuchania.

Zgodzić się też ze skarżącym należało, iż przy braku przesłuchania w charakterze świadka A. B., pozostały materiał dowodowy nie daje pewności, który z mężczyzn jadących O. był kierowcą, a kto pasażerem. Oskarżony do winy się nie przyznawał, od początku wskazując, iż pojazdem kierować miał A. B.. Wątpliwości tej nie rozstrzygnęły w sposób jednoznaczny ani opinia biegłego lekarza, ani opinia biegłego z zakresu ruchu drogowego. Obaj biegli w sposób jednoznaczny nie byli w stanie ani potwierdzić, ani wykluczyć, czy przed kolizją S. W. znajdował się na fotelu pasażera, czy też kierowcy. Poszczególne patrole policji przybyły na miejsce w pewnym już oddaleniu czasowym od samego momentu kolizji. W związku z powyższym żaden z funkcjonariuszy nie miał sposobności zaobserwowania, który z mężczyzn bezpośrednio po kolizji wysiadał przez drzwi od strony kierowcy, a który przez drzwi pasażera. Co prawda gdy przyjechał pierwszy patrol, za kierownicą siedział oskarżony, tym niemniej z jego wyjaśnień wynika, iż pomiędzy kolizją, a przyjazdem policji zarówno on, jak i A. B. opuścili samochód, aby obejrzeć uszkodzenia pojazdu i ocenić możliwość jego wycofania spod przeszkody. Oskarżony na miejsce kierowcy usiadł, aby wyłączyć silnik. Nie ma dowodu, by tę wersję wykluczyć. W związku z powyższym, rozstrzygając nie dające się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego, sąd odwoławczy podzielił zarzut błędnych ustaleń sądu I instancji odnośnie wskazania osoby kierującej samochodem przed samą kolizją.

Wniosek

- o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego czynu,

- o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania;

- o złagodzenie wymierzonej kary poprzez jej orzeczenie z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Także w świetle zmienionych ustaleń faktycznych istnieje podstawa do tego, by nie wychodząc poza granice aktu oskarżenia, czyn oskarżonego zakwalifikować z innego, niż to wynika z zaskarżonego wyroku, przepisu ustawy karnej. To przekreśla możliwość uniewinnienia oskarżonego od zarzuconego mu czynu. Nie zachodzi także żadna z okoliczności, o jakich mowa w art. 437 § 2 kpk, by koniecznym było ponowienie postępowania w I instancji. Zagadnienia wymiaru kary i środków karnych w związku z nowymi ustaleniami i nową oceną prawną zachowania oskarżonego przedstawione zostaną poniżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

-

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Zawarte w punktach 5. i 6. zaskarżonego wyroku rozstrzygnięcia o kosztach

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak powodów do korygowania w/w rozstrzygnięć

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Ustalenia faktyczne, kwalifikacja prawna oraz wymierzona oskarżonemu dolegliwość karna.

Zwięźle o powodach zmiany

Przy omówieniu zarzutów zawartych w apelacji obrońcy wskazano już powody, dla których sąd odwoławczy przyjął w ramach stanu faktycznego nie mógł przyjąć, iż w czasie i miejscu opisanym w akcie oskarżenia, pojazdem kierował właśnie on, a nie inna osoba, której S. W. udostępnił pojazd. Wcześniej zaś ( część 2. formularza niniejszego uzasadnienia ) wykazano, dlaczego sąd odwoławczy przyjął, iż osoba ta kierując pojazdem mechanicznym po drodze publicznej znajdowała się w stanie nietrzeźwości.

W świetle tych ustaleń, nie wychodząc poza granice aktu oskarżenia, należało dokonać odmiennej oceny prawnej zachowania oskarżonego poprzez przyjęcie, iż udostępniając znajdującej się w stanie nietrzeźwości osobie pojazd mechaniczny oraz stwarzając jej w ten sposób możliwość kierowania nim w takim stanie po drodze publicznej, S. W. udzielił jej pomocnictwa do popełnienia czynu z art. 178a § 1 kk. Zgodzić się należy z R.A. S. ( por. komentarz do art. 178a kk w: Kodeks karny. Komentarz. red. prof. dr hab. Ryszard Stefański, rok 2017, wyd. 2017, Legalis el. ), iż za przestępstwa z art. 178a kk – w formach zjawiskowych – może odpowiadać także osoba, które nie jest prowadzącą pojazd, albowiem „ współsprawstwo, podżeganie i pomocnictwo do przestępstw indywidualnie właściwych (delicta priopria) jest – zgodnie z art. 21 KK – dopuszczalne. Aktualne są mutatis mutandis twierdzenia Sądu Najwyższego, że: 1) " Zachęcając lub godząc się na picie wódki przez kierowcę, a następnie dopuszczając go do prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości, dysponent samochodu wojskowego w każdym razie staje się podżegaczem lub pomocnikiem kierowcy, tj. swego podwładnego w popełnieniu przezeń przestępstwa z art. 288 ustawy o zwalczaniu alkoholizmu ( obecnie art. 178a KK – przyp. R.A. S.)" (post. SN z 2.2.1961 r., Rw 4/61, WPP 1961, Nr 2, s. 272–274) ”. Zważywszy na stwierdzony badaniem poziom stanu nietrzeźwości A. B. oraz wyczywalny z jego ust zapach alkoholu, oskarżony był świadom, iż udostępnia własny pojazd osobie nietrzeźwej. W tej sytuacji odpowiedzialność karna oskarżonego nie mogła zostać całkowicie wyłączona, lecz winna kształtować się z uwzględnieniem tej właśnie formy zjawiskowej.

Mając na uwadze treść art. 19 § 1 kk przyjąć należy, iż zakres ustawowej odpowiedzialności karnej pomocnika jest co do zasady ( z wyjątkiem możliwości zastosowania wobec niego instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary ) tożsamy, jak w przypadku sprawcy głównego – tak w zakresie kary, jak i możliwości orzeczenia środków karnych. To zaś oznacza, iż w przypadku osoby udzielającej pomocy osobie dopuszczającej się czynu z art. 178a § 1 kk, wobec pomocnika w grę wchodzi nie tylko orzeczenie kary w oparciu o sankcję przewidzianą w tym przepisie, ale również zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na podstawie art. 42 § 2 kk oraz świadczenia pieniężne na podstawie art. 43a § 2 kk. Orzekając karę pozbawienia wolności oraz w/w środki karne sąd uwzględniał: uprzednią karalność oskarżonego, w szczególności wcześniejsze popełnienie przestępstwa z art. 178a § 1 kk, wysoki stan nietrzeźwości osoby, której udostępnił pojazd, charakter drogi, jaką się poruszali, cechującą się znacznym nasileniem ruchu oraz długości odcinka, jaki zamierzali w takich warunkach pokonać. Okoliczności te świadczą o tym, iż oskarżony jest kierowcą nieodpowiedzialnym i dlatego min. winien zostać z ruchu drogowego wyeliminowany na maksymalny, przewidziany dla jego czynu, okres zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Z tych samych powodów sąd odwoławczy nie doszukał się także podstaw, by orzekać wobec niego karę rodzajowo łagodniejszą, aniżeli pozbawienia wolności. Nadal bowiem, pomimo zmiany postaci oraz oceny prawnej jego czynu, opisane wyżej okoliczności na tyle go obciążają, że wymierzenie kary jakiejkolwiek innej raziłoby łagodnością. Nieodzownym jest też przypomnienie, iż stosowne do treści art. 69 § 1 kk, wobec sprawcy karanego uprzednio na karę pozbawienia wolności, warunkowe zawieszenie wykonania kolejnej tego rodzaju kary nie jest możliwe.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Wobec częściowego jedynie uwzględnienia apelacji, pomimo której wobec oskarżonego i tak zapadło orzeczenie skazujące, stosownie do treści art. 634 kpk w zw. z art. 627 kpk został on obciążony kosztami procesu za postępowanie odwoławcze

7.  PODPIS