Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Katowicach - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

XI Wydział Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Elżbieta Zapała - Jarmołowicz
Protokolant:	st. sekr. sądowy Renata Zdrada

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2013r. w Katowicach

sprawy Z. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania Z. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 14 marca 2013 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje ubezpieczonemu od daty złożenia wniosku prawo do emerytury z obniżonego wieku emerytalnego z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

sygn. akt XI U 1227/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14.03.2013 r. (k. 45 t.2 akt ZUS) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił Z. H. (H.) prawa do emerytury z art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych , albowiem ubezpieczony na dzień 1.01.1999r. wykazał 25 lat, 6 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych, lecz nie udowodnił wymaganych 15 lat zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W odwołaniu wniesionym od w/w decyzji (k. 2 a.s.) Z. H. domagał się rozpoznania sprawy przez Sąd Okręgowy w Katowicach wskazując, iż w warunkach szczególnych, jako kierowca samochodów ciężarowych powyżej 3.5 tony, pracował od 12.11.1974r. do 14.09.1990r. w Przedsiębiorstwie (...)- 6.

W odpowiedzi na odwołanie (k. 4-6 a.s.) organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując swoje stanowisko o braku spełnienia przez odwołującego się wszystkich warunków niezbędnych do nabycia prawa do emerytury.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 6.03.2013 r. Z. H. złożył w organie rentowym kolejny wniosek o emeryturę. (k. 42 t.2 akt ZUS). Poprzednie wnioski były załatwione negatywnie z uwagi na brak wieku emerytalnego, pozostawanie w stosunku zatrudnienia oraz nie wykazanie na dzień 1.01.1999r. 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Niesporne w niniejszej sprawie było, iż Z. H., ur. (...) wiek 60 lat ukończył w dniu 7.07.2012r., nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, a na dzień 1.01.1999r. wykazał wymagany ustawą, 25- letni okres składkowy i nieskładkowy.( 26lat, 3 miesiące, 4 dni okresów składkowych oraz 7 miesięcy i 18 dni okresów nieskładkowych.)

Sporna kwestia sprowadzała się do ustalenia, czy Z. H. spełnił pozostałe przesłanki do przyznania prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, przewidziane w art. 184 w związku z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych , a zwłaszcza, czy posiada, wymagany tymi przepisami, 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony H. wnosił o uznanie, iż pracę w szczególnych warunkach, jako kierowca ciągnika rolniczego oraz kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony wykonywał w czasie zatrudnienia w BUDOSTAL—6 w okresie od 12.11.1974r. do 14.09.1990r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. nie uwzględnił Z. H. żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach, gdyż ubezpieczony nie przedstawił jakiegokolwiek świadectwa potwierdzającego wykonywanie takiej pracy, a w postępowaniu przed organem rentowym zeznania świadków nie mogły być środkiem dowodowym na tą okoliczność. (k. 6 a.s.).

W trakcie postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy przeprowadził dowody z:

1.  dokumentów zgromadzonych w aktach ZUS,

2.  dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych ubezpieczonego,

3.  kserokopii prawa jazdy,

4.  zeznań świadków:

- Z. E. - zatrudnionego w Przedsiębiorstwie (...)-6 w D. od 4.11.1978r. do 31.12.2002r., jako kierowca samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony. Świadek otrzymał za cały okres tego zatrudnienia świadectwo pracy w szczególnych warunkach- wykaz A, Dział VIII, poz.2. ( k. 21 a.s.),

- J. K. - zatrudnionego w w/w Przedsiębiorstwie w okresie od 18.10.1974r. do 31.10.2000r jako kierowca samochodu ciężarowego. W okresie od 10.03.1984r. do 23.05.1985r. świadek pracowała na budowie eksportowej w Libii. W całym okresie zatrudnienia, również na budowie eksportowej świadek był kierowcą samochodu ciężarowego jelcz-gruszka, o ciężarze około 24ton. Świadek za cały okres zatrudnienia otrzymał świadectwo pracy w warunkach szczególnych, jednakże organ rentowy nie uznał mu tego świadectwa i prawo do renty przyznał mu dopiero Sąd Okręgowy w Katowicach w sprawie XIU 2566/12. –k. 22 a.s.),

5.  zeznań ubezpieczonego, przesłuchanego w charakterze strony, (k. 23 a.s.).

W oparciu o przeprowadzone dowody ustalono, iż Z. H. był zatrudniony od 12.11.1974r. do 14.09.1990r. na pełny etat w Przedsiębiorstwie (...)-6 w D. jako kierowca. (...)6 przekształcił się w Przedsiębiorstwo (...) Spółkę z o.o.. a następnie zmieniło nazwę na (...) Spółka z o.o. W czasie kiedy pracował ubezpieczony H. Przedsiębiorstwo (...)-6 zajmowało się budową dróg, torowisk i kanalizacji.

Ubezpieczony H. oraz obaj świadkowie byli pracownikami (...)-6, położonej na terenie D.. W Bazie tej znajdowały się ciągniki rolnicze z przyczepami, samochody ciężarowe poniżej i powyżej 3,5 ton oraz sprzęt budowlany, jak koparki, spycharki czy walce. W Bazie było zatrudnionych około kilkudziesięciu kierowców. Oni wszyscy zajmowali się przewozem materiałów budowlanych, z tym, że jedni dowozili te materiały na budowy, a inni pobierali materiały od producentów i przywozili do magazynu (...). Kierowcy Bazy widywali się codziennie rano przy rozdziale pracy, a czasem i w ciągu dnia, jeżeli dowozili materiały budowlane na te same budowy.

Z. H. został przyjęty do BUDOSTAL-6 jako kierowca ciągnika ( traktora). Prawo jazdy kategorii (...), uprawniające do kierowania ciągnikiem, ubezpieczony uzyskał w dniu 24.05.1971r.w czasie zatrudnienia w Kółku Rolniczym w I.. (k. 26 a.s.). Ubezpieczony jeździł ciągnikiem z przyczepą lub z dwoma przyczepami; na każdą z przyczep wchodziło ponad 5 ton materiału. Ciągnikiem z przyczepami ubezpieczony woził kruszywo i piasek do budowy dróg, dreny pod kanalizację oraz podkłady torowe.

Po około 9-10 latach Z. H. przeniósł się na samochód ciężarowy, s. (...)- wywrotkę o ładowności 7.5 tony, gdyż jazda ciągnikiem ( traktorem) źle wypływała na stan jego żołądka. Prawo jazdy kategorii „C”, uprawniające do kierowania samochodem ciężarowym powyżej 3,5 tony ubezpieczony uzyskał z dniem 30.11.1982r. (k. 26 a.s.). Samochodem s. ubezpieczony woził na budowy prowadzone przez BUDOSTAL-6 takie same materiały budowlane, jak wcześniej ciągnikiem.

Z całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym wiarygodnych zeznań świadków oraz akt osobowych ubezpieczonego, wynika, iż w całym spornym okresie pracy ubezpieczony Z. H. wykonywał, stale i w pełnym wymiarze czasu, obowiązki kierowcy ciągnika rolniczego, a następnie kierowcy samochodu ciężarowego marki S. 200 o ładowności powyżej 3,5 tony. Zarówno ubezpieczony, jak i świadkowie Z. E. i J. K. nie byli kierowcami samochodów dostawczych poniżej 3,5 ton, jak żuk czy nysa.

Sąd zważył, co następuje:

Zagadnienie przyznawania emerytur z tytułu pracy w szczególnych warunkach reguluje ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.09.153.1227 j.t.).

Zgodnie z art. 184 ust 1 cyt. ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. do dnia 1.01.1999r.) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn (tj. w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ) oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (tj. 25 lat dla mężczyzn) .

Natomiast w myśl ustępu 2 art. 184 cyt. ustawy - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1.01.2013 r.- emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W myśl art. 32 ust 1 cyt. ustawy ubezpieczonym, będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27.

Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust 4 cyt. ustawy).

Wedle § 4 ust 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U.83.8.43) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik do tego rozporządzenia , stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy (§ 2 ust 1), nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz

- ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. do pracy w szczególnych warunkach zaliczone zostały w Dziale VIII „W transporcie i łączności”:

- pod pozycją 2 prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów

- pod pozycją 3 prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych.

Również w załączniku nr 1 do zarządzenie Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (Dz.Urz.MB.1983.3.6) -zawierającym wykaz A stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę – w dziale VIII pozycja 2 pkt 2 wskazano stanowisko kierowca samochodu ciężarowego, a w pozycji 3 pkt 1 kierowca ciągnika.

W okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy nie budzi wątpliwości Sądu, że Z. H. w Przedsiębiorstwie (...)-6 w D. wykonywał faktycznie stale i w pełnym wymiarze czasu pracę kierowcy ciągnika oraz samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, tj. pracę w warunkach szczególnych wymienioną w Dziale VIII poz. 2 i 3 wykazu A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. Nadto obowiązki kierowcy ciągnika wykonywał także stale i na pełny etat w Kółku Rolniczym w I..

W konsekwencji ubezpieczony na dzień 1.01.1999r. niewątpliwie legitymował się dłuższym, niż wymagany 15 –letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Po myśli art. 100 ust 1 cyt. ustawy prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa, jednakże świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu (art. 129 ust 1 cyt. ustawy).

W dniu 6.03.2013 r. ubezpieczony złożył wniosek o świadczenie i tym samym spełnił wszystkie przesłanki niezbędne do nabycia prawa emerytury w niższym wieku emerytalnym począwszy od tej daty.

Mając na względzie powyższe Sąd- na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.- zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł, jak w sentencji.

SSO Elżbieta Zapała- Jarmołowicz