Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Łomży I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Jędrzejewska

Protokolant: Wojciech Tyl

po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2021 r. w Łomży

sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A. w W.

przeciwko M. W.

o zapłatę

I.  Powództwo oddala.

II.  Zasądza od powoda (...) Bank (...) S.A. w W. na rzecz pozwanego M. W. kwotę 5.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. W. kwoty 62.680,70 zł oraz kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że dochodzona pozwem kwota stanowi wymagalne i niespłacone przez pozwanego zobowiązanie, wynikające z umowy o kredyt gotówkowy oraz o kartę kredytową. Wobec niewywiązania się z warunków umowy, powód wezwał pozwanego do zapłaty długu w trybie art. 75 c ustawy Prawo bankowe, a następnie wypowiedział umowę. Na dochodzoną kwotę składała się: kwota 60.288,85 zł tytułem niespłaconego kapitału z datą wymagalności na dzień 18.12.2019 r.; kwota 2.003,82 zł tytułem odsetek umownych, liczonych od kwoty należności głównej według oprocentowania wynikającego z umowy, co do której dłużnik nie opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego z datą wymagalności na dzień 18.12.2019 r., naliczana od dnia 13.07.2017 r. do dnia 18.12.2019 r., w tym za okres od dnia 12.07.2017r. do dnia 18.12.2019 r. wg stopy procentowej 5,99 %; kwota 388,03 zł tytułem odsetek umownych karnych z datą wymagalności na dzień 19.12.2019 r., naliczana od należności głównej, co do której dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Powód ponadto wskazał, iż niniejszy pozew jest kontynuacją postępowania wszczętego w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 312144/20 przed Sądem Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie.

Referendarz Sądu Rejonowego w Łomży nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 7.10.2020 r. w sprawie o sygn. akt I Nc 976/20 uwzględnił powództwo w całości (nakaz k. -74).

Pełnomocnik pozwanego M. W. wniósł sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu kwestionował skuteczność wypowiedzenia przedmiotowej umowy i wskazał, że wypowiedzenie umowy z dnia 29.10.2019r. zostało podpisane przez osobę nieuprawnioną do reprezentacji powódki, albowiem podpisał je jednoosobowo D. N. ujawniony w KRS powodowej spółki, który legitymował się prokurą łączną. Skutkiem tego oświadczenie z dnia 29.10.2019 r. o wypowiedzeniu ww. umowy kredytu nie zostało skutecznie złożone przez powoda. Wobec powyższego powód nie postawił w stan natychmiastowej wymagalności niespłaconej części kredytu, wynikającego z umowy o kredytu i nie dopełnił wymogów wynikających z art. 75c ust. 1 i 2 Prawa bankowego w zakresie wezwania kredytobiorcy do dokonania spłaty zobowiązania które obligatoryjnie powinno poprzedzać wypowiedzenie umowy kredytu. Pełnomocnik pozwanego podniósł również, że powód nie wykazał roszczenia objętego pozwem. Ponadto zakwestionował złożone przez powoda kserokopie dokumentów i wskazał, że niepoświadczenie dokumentów za zgodność z oryginałem z klauzulą uwierzytelniającą może prowadzić do naruszenia przepisów o dowodzie z dokumentów.

Sąd Rejonowy w Łomży ustalił i zważył, co następuje:

Pozwany M. W. zawarł z (...) z siedzibą w W. w dniu 12.07.2017 r. Umowę o kredyt gotówkowy oraz o kartę kredytową nr (...), na podstawie której Bank udzielił mu kredytu w kwocie 90.320 zł z terminem spłaty ustalonym na dzień 12.07.2022 r. Kredyt miał być spłacany w 60 miesięcznych ratach ustalonych w harmonogramie spłat. Ostatnia rata kredytu wynosiła kwotę 1.745,86 zł płatna do dnia 12.07.2022 r. Prowizja z tytułu dzielenia kredytu została ustalona na kwotę 10.320 zł. Odsetki za cały okres kredytowania zostały ustalone na kwotę 14.440,45 zł. Całkowita kwota do zapłaty przez pozwanego została ustalona na kwotę 104.760,45 zł. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania została ustalona 11,73 % (umowa k.- 24-33).

Zgodnie z § 5 ust. 2 ww. umowy, Bank może wypowiedzieć umowę kredytu gotówkowego w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej lub zagrożenia upadłością kredytobiorcy lub niedotrzymania przez kredytobiorcę przynajmniej jednego z następujących zobowiązań dotyczących warunków udzielenia kredytu, a w tym m.in. gdy kredytobiorca nie zapłaciłby w terminie określonym w Umowie kredytu gotówkowego rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy kredytu gotówkowego (umowa k. -26).

Z treści odpisu KRS powoda (...) Bank (...) S.A. w W. wynika, że do składania oświadczeń woli w imieniu Banku zostali upoważnieni: dwaj członkowie zarządu działający łącznie lub jeden członek zarządu łącznie z prokurentem lub pełnomocnikiem działającym w granicach udzielonego pełnomocnictwa; prokurenci – działający w granicach uprawnień wynikających z przepisów o prokurze, a w przypadku ustanowienia prokury łącznej dwaj prokurenci działający łącznie. Na stronie 180 odpisu KRS jest ujawniony prokurent D. N.. W rubryce rodzaj prokury została wpisana prokura łączna (odpis KRS k.-16, 19-20).

Pismem z dnia 1.10.2019 r. D. N. Dyrektor Departamentu Windykacji Prawnej w imieniu powoda wezwał pozwanego M. W. do zapłaty kwoty 7.089,82 zł tytułem należności wymagalnej powstałej w spalcie kredytu udzielonego na podstawie umowy nr (...) – w terminie 14 dni od otrzymania wezwania (wezwanie k.-58). Powyższe wezwanie zostało doręczone pozwanemu w dniu 10.10.2019 r. (potwierdzenie doręczenia k.- 59).

W dniu 29.10.2019 r. D. N. Dyrektor Departamentu Windykacji Prawnej w imieniu powoda wypowiedział pozwanemu przedmiotową umowę kredytu w całości w związku z niespłaceniem przez pozwanego zadłużenia wymagalnego, wynikającego z powyższej umowy kredytu (wypowiedzenie k.-61), które zostało doręczone pozwanemu w dniu 6.11.2019r. (potwierdzenie doręczenia, k. 62).

Wezwaniem z dnia 21.01.2020 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do zapłaty łącznej kwoty 62.680,70 zł w terminie do dnia 18.01.2020 r., na którą składała się kwota 60.288,85 zł tytułem niespłaconego kapitału, kwota 2.003,82 zł tytułem odsetek umownych oraz kwota 388,03 zł tytułem odsetek karnych (wezwanie k.-64).

Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie postanowieniem z dnia 18.06.2020 r., wydanym w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 312144/20 wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu i utraty mocy nakazu zapłaty z dnia 07.04.2020 r. umorzył postępowanie w całości w sprawie z powództwa (...) Banku (...) S.A. z siedzibą w W. przeciwko M. W. o zapłatę (postanowienie k.-67).

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Poza sporem w niniejszej sprawie pozostawał fakt, iż pozwany M. W. zawarł z (...) z siedzibą w W. w dniu 12.07.2017 r. Umowę o kredyt gotówkowy oraz o kartę kredytową nr (...), na podstawie której Bank udzielił mu kredytu w kwocie 90.320 zł z terminem spłaty do dnia 12.07.2022 r. Kredyt miał być spłacany w 60 miesięcznych ratach ustalonych w harmonogramie spłat. Ostatnia rata kredytu wynosiła kwotę 1.745,86 zł płatna do dnia 12.07.2022 r. (umowa k.- 24-33).

Pełnomocnik pozwanego kwestionował roszczenie co do zasady podnosząc, że nie doszło do skutecznego wypowiedzenia przedmiotowej umowy kredytu z uwagi na fakt, iż wypowiedzenie zostało podpisane przez osobę nieuprawnioną do reprezentacji powódki, albowiem oświadczenie o wezwaniu do zapłaty z dnia 1.10.2019 r. i wypowiedzenie przedmiotowej umowy z dnia 29.10.2019 r. zostało podpisane jednoosobowo przez D. N., ujawnionego w KRS powodowej spółki jako prokurent, który legitymował się prokurą łączną. Tym samym nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy co powoduje, że powód nie postawił w stan natychmiastowej wymagalności niespłaconej części kredytu i nie dopełnił wymogów wynikających z art. 75c ust. 1 i 2 Prawa bankowego.

Z treści odpisu z KRS powoda (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wynika, że do składania oświadczeń woli w imieniu Banku zostali upoważnieni: dwaj członkowie zarządu działający łącznie lub jeden członek zarządu łącznie z prokurentem lub pełnomocnikiem działającym w granicach udzielonego pełnomocnictwa; prokurenci – działający w granicach uprawnień wynikających z przepisów o prokurze, a w przypadku ustanowienia prokury łącznej dwaj prokurenci działający łącznie. Na stronie 180 odpisu KRS jest ujawniony prokurent D. N.. W rubryce rodzaj prokury została wpisana prokura łączna (odpis KRS k.-16, 19-20).

Zgodnie z art. 109 ⁴ §1 kc prokura może być udzielona kilku osobom łącznie (prokura łączna) lub oddzielnie. Wykładnia powyższego artykułu nie pozostawia wątpliwości, że prokury łącznej można udzielić kilku osobom łącznie, wobec czego każda z nich jest prokurentem, ale do skuteczności czynności prawnej, której dokonują w imieniu spółki, wymagane jest oświadczenie woli każdego z nich. Oświadczenie to może pochodzić nie tylko od drugiego prokurenta, lecz może być również oświadczeniem woli członka zarządu. W konsekwencji należy uznać, że prokury łącznej można udzielić kilku osobom, co oznacza, że do skutecznego reprezentowania przez nich spółki jest wymagane złożenie oświadczenia woli przez każdego z nich. Każda z tych osób jest więc prokurentem, gdyż skoro udziela się prokury, to każdemu z prokurentów łącznych. To, że w powyższym artykule nie wspomina się, iż przedsiębiorca udziela prokury prokurentowi, nie upoważnia do przyjęcia, że drugą osobą w prokurze łącznej może być inna osoba niż prokurent. Podpis prokurenta pod oświadczeniami woli rodzi domniemanie, że był upoważniony do tej czynności jako prokurent oddzielny a podpis dwóch prokurentów każe domniemywać, że udzielono im prokury łącznej. Oświadczenie woli zostaje złożone dopiero wówczas, gdy złożą je wszyscy prokurenci mający działać razem.

Z wezwania do zapłaty z dnia 1.10.2019 r. i wypowiedzenia przedmiotowej umowy kredytu z dnia 29.10.2019 r. bezsprzecznie wynika, iż powyższe dokumenty zostały podpisane w imieniu powoda przez D. N. Dyrektor Departamentu Windykacji Prawnej. Jednakże jak wynika z zapisu KRS jest on prokurentem, któremu udzielono prokury łącznej. A zatem do skutecznego składania oświadczeń woli w imieniu Banku w przypadku ustanowienia prokury łącznej wymagane jest łączne działania dwóch prokurentów.

Sąd zarządzeniem z dnia 24.02.2021 r. zobowiązał pełnomocnika powoda do złożenia w terminie 7 dni umocowania dla D. N. do podpisywania w imieniu Banku wypowiedzenia przedmiotowej umowy kredytu z dnia 29.10.2019 r. oraz wezwania do zapłaty z dnia 01.10.2019 r. pod rygorem pominięcia (k.-110v). Powyższe zobowiązanie zostało doręczone pełnomocnikowi powoda w dniu 2.03.2021 r., co wynika z potwierdzenia odbioru (k.-117). Pomimo upływu powyższego terminu pełnomocnik powoda nie złożył żądanych dokumentów.

Wobec powyższego w ocenie Sądu powód nie wykazał aby D. N. posiadał umocowanie do jednoosobowego podpisania w imieniu Banku wezwania do zapłaty z dnia 1.10.2029 r. i wypowiedzenia przedmiotowej umowy kredytu.

Skoro zatem powyższe dokumenty podpisał jednoosobowo D. N. legitymujący się prokurą łączną – to wezwanie do zapłaty z dnia 1.10.2029 r. i oświadczenie z dnia 29.10.2019 r. o wypowiedzeniu przedmiotowej umowy kredytu nie zostało skutecznie złożone przez powoda i nie wywołuje skutków prawnych w postaci wypowiedzenia przedmiotowej umowy kredytu i postawienia w stan natychmiastowej wymagalności niespłaconego zadłużenia wynikającego z umowy nr (...) kredytu gotówkowego oraz o kartę gotówkową z dnia 12.07.2017 r.

W konsekwencji powód nie dopełnił obowiązków wynikających z art. 75 c ust. 1 i 2 prawa bankowego.

Oczywistym jest, na gruncie interpretacji powyższego przepisu, że warunkiem skuteczności oświadczenia banku o wypowiedzeniu umowy kredytu jest uprzednie wezwanie kredytobiorcy do zapłaty. Dopiero bezskuteczny upływ terminów, o których mowa w art. 75 c ust. 1 i 2 prawa bankowego upoważnia bank do wypowiedzenia umowy.

Powód w świetle powyższych ustaleń nie wykazał by wezwał skutecznie pozwanego do spłaty zaległego zadłużenia, co stanowiłoby podstawę do wypowiedzenia przedmiotowej umowy kredytu.

Z umowy wynika, iż termin spłaty kredytu został ustalony na dzień 12.07.2022 r., który jeszcze nie upłynął. Nie doszło zaś do skutecznego wypowiedzenia umowy i postawienia kredytu w stan natychmiastowej wokalności. Dlatego też przedmiotowa umowa nadal obowiązuje, co powoduje, iż niniejsze powództwo jest przedwczesne.

Zgodnie zaś z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 128) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 69 Prawa bankowego orzekł jak w pkt I wyroku.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 kpc oraz § 2 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804).