Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 listopada 2020 r.

Sąd Rejonowy w Legionowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

Przewodniczący: Sędzia Dorota Hańczyc-Górska

Protokolant: Mateusz Goślicki

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 listopada 2020 roku w L.

sprawy z powództwa małoletniej K. J. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową A. J.

przeciwko P. J.

o podwyższenie alimentów

1.  podwyższa alimenty ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 października 2019 roku w sprawie III C 666/17 od pozwanego P. J. na rzecz małoletniej K. J. urodzonej dnia (...) w W. z kwoty po 500 złotych miesięcznie do kwoty po 600 (sześćset) złotych miesięcznie płatne do rąk matki A. J. do 10-go dnia każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 21 sierpnia 2020 roku;

2.  w pozostałej części powództwo oddala;

3.  odstępuje od obciążania pozwanego opłatą i przejmuje ją na rachunek Skarbu Państwa;

4.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

5.  odstępuje od obciążenia małoletniej powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego.

UZASADNIENIE

W dniu 21 sierpnia 2020 roku do III Wydziału Rodzinnego i Nieletnich tutejszego Sądu wpłynął pozew małoletniej K. J. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową A. J. o podwyższenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 października 2019 roku w sprawie o sygnaturze akt III C 666/17 od pozwanego P. J. na rzecz małoletniej powódki z kwoty 500 złotych miesięcznie do kwoty 1000 złotych miesięcznie płatnych z góry do rąk matki powódki do dnia 15 każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat. Wniosła też o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania oraz wydanie wyroku zaocznego opatrzonego rygorem natychmiastowej wykonalności w przypadku zaistnienia przesłanek wskazanych w art. 339 k.p.c. W uzasadnieniu wskazała, że małoletnia powódka pochodzi ze związku małżeńskiego przedstawicielki ustawowej oraz pozwanego rozwiązanego przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 października 2019 roku, w którym ustalono wysokość alimentów na rzecz małoletniej powódki na kwotę 500 złotych. Jej zdaniem kwota zasądzonych alimentów jest niewystarczająca, bowiem małoletnia od miesiąca września 2020 roku rozpocznie naukę szkolną, uczęszcza na zajęcia taneczne oraz na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego. Matka małoletniej regularnie uczęszcza z dzieckiem do lekarzy, musi ponosić koszty związane z podjęciem nauki szkolnej w postaci rady rodziców w kwocie 50 złotych, ubezpieczenie w kwocie 60 złotych i inne składki szkolne w kwocie 50 złotych. Małoletnia powódka pozostaje w fazie intensywnego wzrostu, wkracza w wiek szkolny, jej pokój został dostosowany do jej aktualnych potrzeb. Pozwany od dawna nie miał kontaktu z córką. Matka małoletniej powódki pracowała, jednak w miesiącu lipcu wypowiedziano jej umowę o pracę, poszukuje zatrudnienia. Zamieszkuje wraz z córką u swoich rodziców. Pozwany osiąga wyższe od matki dziecka dochody, więc powinien partycypować w kosztach utrzymania powódki w większym zakresie. (dowód: pozew k. 1 – 8)

W odpowiedzi na pozew pozwany P. J., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wskazał, że alimenty ustalone wyrokiem z dnia 30 października 2019 roku uwzględniają zarówno potrzeby dziecka jak i możliwości zarobkowe pozwanego. Małoletnia zakończyła naukę w przedszkolu i rozpoczęła naukę w szkole, jednak okoliczność ta nie wpłynęła na koszty jej utrzymania ustalone przez Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie na kwotę 1 000 złotych miesięcznie. Pozwany szczegółowo odniósł się do twierdzeń pozwu i określił aktualne koszty utrzymania córki na kwotę 988,33 złotych miesięcznie. Rodzice małoletniej osiągają dochody na zbliżonym poziomie. Zarobki pozwanego od dnia 1 kwietnia 2020 roku uległy obniżeniu z kwoty 2 665,27 złotych netto miesięcznie do kwoty 2541,11 złotych netto miesięcznie. Wbrew twierdzeniom matki dziecka pozwany nie jest w stanie łożyć wyższej kwoty alimentów niż ustalone dotychczas. Matka utrudnia kontakty ojca z córką. (dowód: odpowiedź na pozew k. 82 – 84)

Na rozprawie w dniu 18 listopada 2020 roku przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki popierała powództwo w całości, (k. 204, k. 205 – verte) zaś pozwany i jego pełnomocnik wnosił o oddalenie powództwa. (k. 204, k. 205 – verte)

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz w aktach sprawy Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie o sygnaturze akt I C 666/17 Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia powódka K. J. urodzona dnia (...) w W. pochodzi ze związku małżeńskiego P. J. i A. Z. zawartego dnia 10 sierpnia 2013 roku w L. i rozwiązanego przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 30 października 2019 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt IC 666/17. (dowód: odpis skrócony aktu urodzenia k. 6 akt Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie o sygnaturze I C 666/17, odpis zupełny aktu małżeństwa k. 7 akt Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie o sygnaturze I C 666/17, wyrok Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie z dnia 30 października 2019 roku k. 226 akt Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie o sygnaturze I C 666/17)

Wysokość alimentów na rzecz małoletniej powódki od pozwanego po raz ostatni została ustalona w punkcie 4 opisanego powyżej prawomocnego wyroku na kwotę 500 złotych miesięcznie.

W czasie orzekania w sprawie o rozwód małoletnia powódka K. J. urodzona dnia (...) w W. miała sześć lat i uczęszczała do przedszkola do grupy zerowej. Miała problemy laryngologiczne, nie sprawiała problemów wychowawczych. Miała mały kontakt z ojcem. Miesięczne koszty utrzymania małoletniej jej matka oszacowała na kwotę 1 300 złotych.

Matka małoletniej powódki A. J. miała wówczas 43 lata. Pracowała jako pracownik hali z wynagrodzeniem w kwocie ok. 2000 złotych netto miesięcznie. Na swoje utrzymanie wydawała około 820 złotych miesięcznie. Przekazywała swojej matce kwotę 400 złotych na czynsz i 500 złotych na jedzenie miesięcznie. Na ten cel i opłatę przedszkola przeznaczała alimenty od ojca dziecka. Mieszkała razem z córką w mieszkaniu swojej matki o powierzchni 53m ² , zajmowała w nim jeden pokój.

Pozwany P. J. miał 44 lata, pracował jako gospodarz posesji z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 2 500 złotych miesięcznie netto. Pozwany wynajmował mieszkanie w L. o powierzchni 18 m ² i z tego tytułu ponosił opłaty w wysokości 1 327 złotych. Na swoje pozostałe potrzeby przeznaczał kwotę 677 złotych, w tym kwotę 350 złotych na wyżywienie, 60 złotych kosztów dojazdu, 70 złotych opłata za telefon, raty dwóch kredytów w kwocie 147 złotych i 50 złotych. Opłacał też alimenty w kwocie 500 złotych na rzecz dziecka.

Sąd Okręgowy przyjął wówczas, że miesięczny koszt utrzymania małoletniej powódki wynosi około 1000 złotych miesięcznie, przy czym na kwotę tę składały się koszty wyżywienia w kwocie 300 złotych, 150 złotych na odzież i obuwie, 200 złotych z tytułu opłat za przedszkole, 50 złotych na zakup chemii i środków czystości, 100 złotych zabawki i rozrywka, 200 złotych udział dziecka w utrzymaniu mieszkania. Wskazane przez matkę koszty utrzymania dziecka Sąd orzekający uznał za zawyżone. W uzasadnieniu wyroku wskazał, że matki dziecka nie stać na to, aby na dziecko wydawać deklarowane kwoty, a nadto nie wymagają tego potrzeby dziecka. W czasie gdy rodzina zamieszkiwała razem dochód rodziny na jednego członka wynosił 900 złotych, a rodzina nie żyła na wysokim poziomie. Przyjął także, że z tytułu świadczonej pracy oboje małżonkowie otrzymują podobne dochody i posiadają podobne możliwości zarobkowe. Pozwany przeznaczał połowę swoich dochodów na wynajem i czynsz mieszkania. Ponosił większe koszty związane ze swoim utrzymaniem od matki dziecka. Sąd ten przyjął, że pozwanego stać na to, aby partycypować w kosztach utrzymania dziecka w kwocie 500 złotych, a zasądzona kwota pozwoli pozwanej na zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka na dotychczasowym poziomie i będzie realnym do poniesienia ciężarem finansowym dla pozwanego. (dowód: k. 230 – 238 - uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 30 października 2019 roku wydanego w sprawie o rozwód, która toczyła się pod sygnaturą III C 666/17)

Aktualnie małoletnia powódka K. J. ma niespełna osiem lat. Od dnia 1 września 2020r roku uczęszcza do pierwszej klasy publicznej szkoły podstawowej nr (...) w L.. Zamieszkuje wraz z matką w mieszkaniu jej rodziców. Matka małoletniej powódki podała, że małoletnia powódka ma upośledzenie intelektualne w stopniu lekkim, ma obniżone napięcie mięśniowe i problemy ze swobodnym wypowiadaniem się. Z mocy orzeczenia o niepełnosprawności wydanego przez (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w L. z dnia 3 czerwca 2020 roku K. J. została zaliczona do osób niepełnosprawnych do dnia 30 czerwca 2023 roku, przy czym niepełnosprawność datuje się od 4 roku życia. (dowód: k. 188 - kopia orzeczenia o niepełnosprawności) Matka małoletniej zleciła Niepublicznej (...) w L. sporządzenie opinii. Opinia taka została wykonana w dniu 18 września 2020 roku, zawarte zostały w niej wskazania dla rodziców oraz dla nauczycieli. (dowód: k. 195 – 198 kopia opinii) Koszt sporządzenia opinii wynosił 450 złotych. (dowód: kopia Faktury VAT (...) k. 199) Małoletnia powódka została objęta zajęciami logopedycznymi, kompensacyjnymi w szkole, do której uczęszcza. Są to zajęcia nieodpłatne. Jest też w tej szkole na liście oczekujących na terapię sensoryczną. (dowód: k. 189 – 193 kopie pism) Aktualnie małoletnia poza szkołą uczęszcza na integrację sensoryczną, przy czym koszt jednych zajęć wynosi 90 złotych, zaś zajęcia te odbywają się raz w tygodniu, (dowód: k. 194 kopia faktury) oraz na tańce, których miesięczny koszt wynosi 110 złotych. (kopia faktury k. 201) Matka małoletniej podała, że za radę rodziców płaci 30 złotych za semestr i 20 złotych miesięcznie na składki klasowe. Małoletnia nie korzysta z obiadów w szkole. Matka powódki poniosła też koszty wyprawki szkolnej. A. J. podała, iż miesięczny koszt wyżywienia córki wynosi 400 złotych, na odzież i obuwie wydaje miesięcznie 200 – 250 złotych, środki higieny wynoszą 50 złotych, środki czystości 75 złotych, wizyty u laryngologa kosztują 175 złotych plus dodatkowe koszty. Ostatnio, jak stwierdziła, córka chodzi do tego lekarza co trzy miesiące. Nie chodzi na wizyty lekarskie w ramach NFZ, ponieważ są odległe terminy. We wrześniu bieżącego roku małoletnia powódka miała mieć zabieg w K., ale został odwołany. W tym roku była raz u laryngologa. Ponosi koszty leków i witamin w kwocie 40 złotych. Wskazała, że koszty utrzymania mieszkania przypadające na córkę wynoszą 300 złotych miesięcznie. Matka ubezpieczyła dziecko uiszczając składkę w kwocie 79 złotych. Małoletnia powódka w 2020 roku odbyła też wizytę u okulisty, której koszt wyniósł 150 złotych. Do miesiąca czerwca 2020 roku K. J. uczęszczała na lekcje języka angielskiego. Zdaniem matki małoletniej winna też regularnie chodzić na basen, jednak nie wskazała, jakie byłyby koszty z tym związane. Jako miesięcznego koszty utrzymania powódki jej matka wskazała kwotę 1 400 złotych. Małoletnia powódka ma znikomy kontakt z ojcem. Na jego widok reaguje płaczem. Otrzymała w prezencie od pozwanego dwie bluzki i lalkę. Wyjeżdżała podczas ferii zimowych 2020 roku. (dowód: przesłuchanie A. J. k. 204 – verte – 205, częściowo przesłuchanie pozwanego P. J. k. 205 – 205 – verte, kopia faktury k. 16 – konsultacja okulistyczna, kopia faktury k. 21, kopia biletu wstępu k. 30, kopia faktury k. 32, kopie faktur k. 59 - 62, k. 64 - 69, k. 142 - 144, kopie biletów wstępu k. 145, kopie faktur k. 201, 203, kopia dowodu wpłaty k. 202, kopia paragonu imiennego k. 203)

A. J. obecnie ma 44 lata, posiada średnie wykształcenie bez zawodu. Zamieszkuje wraz z córką w mieszkaniu rodziców. Przekazuje rodzicom kwotę 900 złotych miesięcznie na utrzymanie mieszkania i na wyżywienie. Do końca miesiąca lipca 2020 roku pracowała i z tego tytułu, jak podała, osiągała miesięczne dochody w kwocie 2000 złotych. Od miesiąca sierpnia 2020 roku jest zarejestrowana jako bezrobotna z prawem do zasiłku w kwocie 1025 złotych. W 2019 roku osiągnęła przychód w kwocie 35 680,08 złotych i dochód w kwocie 33 528,54 złotych. (dowód: kopia PIT – 11 k. 126 – 127, kopia Rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem k. 128) Matka małoletniej powódki, jak podała, poszukuje pracy, przesyła CV, ale pozostają bez odpowiedzi. Na nic nie choruje. Alimenty na rzecz małoletniej powódki są egzekwowane przez komornika. Nie informuje ojca o stanie zdrowia dziecka i dodatkowych jego potrzebach. (dowód: przesłuchanie A. J. k. 204 – 205, częściowo przesłuchanie pozwanego P. J. k. 205 – 205 – verte)

Pozwany P. J. ma 45 lat, posiada średnie wykształcenie, z zawodu jest technikiem mechanikiem. Pracuje jako gospodarz posesji w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem netto w kwocie 2 541,11 złotych. (dowód: Zaświadczenie k. 86, 181) Wobec zmiany obsługiwanej powierzchni pracodawca zmniejszył mu wynagrodzenie z kwoty 3 655,27 złotych brutto miesięcznie na kwotę 3 467,87 złotych brutto miesięcznie z dniem 1 kwietnia 2020 roku. Poza wynagrodzeniem za pracę otrzymuje świadczenie tzw. „wczasy pod gruszą” oraz bony na Ś.. Innych świadczeń, nagród, jak podał, nie otrzymuje. Świadczy pracę od godziny 6.00 do 14.30, a w okresie od miesiąca października do końca miesiąca marca ma nienormowany czas pracy z uwagi na warunki atmosferyczne. (dowód: kopia Aneksu do umowy o pracę k. 87, pismo k. 88) W 2019 roku osiągnął przychód w kwocie 47 020,13 złotych, zaś dochód w kwocie 44 868,59 złotych. (dowód: kopia PIT 11 k. 89 – 91) Pozwany nie poszukiwał innej, dodatkowej pracy, ponieważ jest to praca stała, a po wykonaniu swoich zadań jest zbyt zmęczony na pracę dodatkową. Zamieszkuje w wynajmowanym mieszkaniu typu kawalerka, za które uiszcza opłaty w kwocie 1000 złotych miesięcznie. Uiszcza alimenty na rzecz małoletniej powódki w kwocie 500 złotych, a jako że świadczenie to jest egzekwowane przez komornika, dodatkowo 40 złotych tytułem opłaty. Ponosi koszty telefonu w kwocie 80 złotych miesięcznie, a nadto spłaca dwa kredyty, których miesięczna rata wynosi łącznie 100 złotych. Na życie miesięcznie, jak podał, pozostaje mu kwota 200 – 300 złotych. Pozwany cierpi na migrenę, której ataki ma co 7 – 10 dni, jednak jej nie leczy, bowiem miesięczny koszt leków wynosi 300 złotych. P. J. podał, że nie ma żadnych oszczędności, nie ma prawa jazdy ani samochodu. Poza małoletnią powódką nie ma nikogo na utrzymaniu. Pomaga swojej matce, która mieszka w K.. Jest jedynakiem. Poza alimentami nie przekazuje córce żadnych pieniędzy, tylko raz przekazał jej prezent. Jak podał, nie wiedział o dolegliwościach córki. Ma znikomy kontakt z córką, nie może porozumieć się z jej matką w tym zakresie, nie ma z nią kontaktu poza rozprawami sądowymi. (dowód: przesłuchanie pozwanego P. J. k. 205 – 205 – verte, częściowo przesłuchanie A. J. k. 204 – verte – 205)

Zasługuje na wiarę, w ocenie Sądu Rejonowego, dowód z przesłuchania P. J. – ojca małoletniej powódki, ponieważ jego zeznania są spójne, logiczne i konsekwentne, a nadto korespondują z dowodami z dokumentów oraz przesłuchania A. J. w istotnych momentach w sprawie.

Także dowód z przesłuchania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki A. J. zasługuje na wiarę w części, w której koresponduje on z dowodem z przesłuchania P. J. i pozostałymi dowodami zgromadzonymi w aktach sprawy. Rodzice małoletniej zgodnie przyznali, iż ojciec małoletniej powódki nie kontaktuje się z nią, nie przekazuje jej, poza jednym, żadnych prezentów. Sporne pozostało ustalenie, jaka jest przyczyna braku kontaktów, jednak matka powódki przyznała, że nie zabiegała o kontakty, nie przekazuje ojcu żadnych informacji dotyczących córki. Jednakże, w ocenie Sądu Rejonowego, nie zasługują na wiarę twierdzenia A. J., iż faktycznie poszukuje ona pracy, bowiem aktualnie, pomimo pandemii, już tylko w L. są oferty pracy w handlu. Matka małoletniej powódki posiada wykształcenie średnie, ma doświadczenie w pracy w handlu, jest młoda, zdrowa i z zasad doświadczenia życiowego wynika, iż bez trudności może podjąć zatrudnienie. Nie może się ostać także twierdzenie matki małoletniej, iż na utrzymanie małoletniej córki przeznacza kwotę 1 400 złotych miesięcznie, skoro utrzymuje się z zasiłku dla bezrobotnych w kwocie, jak podała. 1025 złotych miesięcznie.

W ocenie Sądu uznać należy za wiarygodne dowody z dokumentów złożone do akt, bowiem ich wiarygodności i autentyczności nikt nie kwestionował. Sąd Rejonowy nie uwzględnił kopii faktur złożonych przez A. J., a pochodzących sprzed daty uprawomocnienia się wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie, bowiem zapewne wydatki te zostały uwzględnione w trakcie trwania postępowania w sprawie o sygnaturze akt I C 666/17.

Sąd nie obdarzył mocą dowodową wydruków z kas fiskalnych dołączonych do akt sprawy, bowiem stanowią one jedynie potwierdzenie tego, iż danego dnia zakupione zostały we wskazanym sklepie określone towary, jednak nie określają one kto je zakupił i na zaspokojenie czyich potrzeb.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo małoletniej K. J. zasługiwało na uwzględnienie w części.

Zgodnie z treścią art. 96 § 1 k. r. o. rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Stosownie do tej dyrektywy rodzice, w zależność od swych możliwości, są zobowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienie, mieszkanie, odzież, środki higieny osobistej, leczenie w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), a także środków wychowania (edukacji) według uzdolnień, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z tych potrzeb powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosownej do wieku odzieży, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji. Z treści art. 128 k. r. o., wynika, iż obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania ( obowiązek alimentacyjny ) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Stosownie do art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków należy rozumieć istotne zwiększenie lub zmniejszenie się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, jak również istotne zwiększenie lub zmniejszenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Należy przy tym zauważyć, że podstawę takiego powództwa może stanowić tylko taka zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej, niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty, albowiem powództwo nie może zmierzać do weryfikacji prawomocnego orzeczenia sądu dotyczącego obowiązku alimentacyjnego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 1999 r. sygn. akt I CKN 274/99; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 1999 r., sygn. akt I CKN 687/98). Należy przy tym zauważyć, że wpływ na wysokość alimentów mają przede wszystkim usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, o czym stanowi art. 135 § 1 k.r.o.

Obowiązek alimentacyjny pozwanego P. J. względem małoletniej córki K. J. po raz ostatni został ustalony w punkcie 4. wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 30 października 2019 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt IC 666/17, a zatem niespełna rok temu. Sytuacja małoletniej powódki i jej matki uległa w tym czasie zmianom, które uzasadniają uwzględnienie powództwa K. J. w części.

Powódka K. J. miała wówczas 7 lat i uczęszczał do przedszkola, za które opłata wynosiła około 200 złotych miesięcznie, a obecnie uczęszcza do pierwszej klasy publicznej szkoły podstawowej. Oczywiście matka dziecka poniosła koszty ubezpieczenia dziecka, rady rodziców czy składek klasowych, jednak koszty te nie przewyższają wysokości dotychczas uiszczanej opłaty za przedszkole. Matka małoletniej zakupiła córce wyprawkę szkolną, jednak na ten cel zapewne otrzymała świadczenie w kwocie 300 złotych. Nie można jednak pominąć, iż obecnie uczęszcza na tańce i stwierdzono u niej pewne zaburzenia rozwojowe i trudności szkolne, które wymagają dodatkowych nakładów finansowych. W ocenie Sądu Rejonowego ustalenia Sądu Okręgowego dotyczące pozostałych kosztów utrzymania powódki pozostają aktualne, a mianowicie w części dotyczącej kosztów jej wyżywienia, ubrania czy też udziału w kosztach utrzymania mieszkania. Zatem zdaniem Sądu Rejonowego, z uwagi na konieczność uczestniczenia małoletniej w dodatkowych zajęciach jej miesięczny koszt utrzymania wynosi od 900 do 1100 złotych.

W tych okolicznościach należy przyjąć, że potrzeby małoletniej powódki związane z utrzymaniem i nauką zwiększyły się jedynie we wskazanym powyżej zakresie. Jest to wynikiem realizacji obowiązku szkolnego oraz rozwojem aktywności życiowej. P. J. nie kontaktuje się z córką, nie przekazuje na jej rzecz żadnych prezentów ani środków finansowych.

Matka powódki nie choruje. Nastąpiła zmiana jej sytuacji uzasadniająca, w ocenie Sądu Rejonowego, uwzględnienie powództwa w części, a mianowicie matka dziecka utraciła zatrudnienie i koszty utrzymania małoletniej powódki wzrosły w związku z zaliczeniem jej do osób niepełnosprawnych. W chwili orzekania przez Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie o wysokości alimentów A. J. pracowała i z tego tytułu otrzymywała wynagrodzenie w kwocie około 2000 złotych miesięcznie, a obecnie utrzymuje się z zasiłku dla bezrobotnych w kwocie 1025 złotych. Stwierdziła, że poszukuje pracy przez internet, jednak bezskutecznie. Nie przedstawiła żadnych dokumentów na poparcie swoich twierdzeń z tym zakresie. Zarówno podczas ustalania wysokości alimentów, jak i obecnie, zamieszkuje z rodzicami i przekazuje na utrzymanie mieszkania oraz wyżywienie kwotę 900 złotych miesięcznie. Małoletnia powódka pozostaje wyłącznie pod jej opieką, ponieważ pozwany nie kontaktuje się z nią, jednakże matka nie zabiega o ten kontakt, nie przygotowała córki w sposób właściwy do kontaktu, skoro córka rozpłakała się na widok ojca. A. J. nie potrafiła w sposób przekonywujący wyjaśnić, dlaczego, przy tak szczupłych dochodach, nie korzysta z wizyt lekarskich w ramach NFZ, skoro na przykład w K. przy wizycie wyznaczane są od razu kolejne terminy wizyt, a w roku 2020 roku powódka była u laryngologa tylko jeden raz. Także nieuzasadnione wydaje się zlecenie przeprowadzenia badań małoletniej w (...), skoro w L. znajduje się Poradnia (...), która przeprowadza takie badania nieodpłatnie. Matka małoletniej nie sprawdziła nawet, czy wobec treści opinii może jej córka uczęszczać na terapię SI w ramach ubezpieczenia.

Sytuacja majątkowa i zarobkowa pozwanego P. J. od czasu orzekania o wysokości alimentów na rzecz córki nie uległa istotnym zmianom. Pozwany pracuje u tego samego pracodawcy z podobnym wynagrodzeniem, nadal prowadzona jest przez komornika egzekucja alimentów na rzecz córki, ma sporadyczny kontakt z córką. Jednakże obecnie zamieszkuje w W., gdzie wynajmuje mieszkanie za kwotę 1000 złotych miesięcznie, zaś Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie ustalił koszty utrzymania wynajmowanego mieszkania na kwotę ponad 1 300 złotych. Pozwany jest osobą młodą i zdrową, nie zabiera córki do siebie. Nie ma innych osób na utrzymaniu poza małoletnią powódką, wspiera jedynie swoją matkę. W toku postępowania w sprawie o rozwód Sąd ustalił, że pozwany utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę w kwocie 2 500 złotych miesięcznie. Nawet przy przyjęciu, że pozwany znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, nie zwalnia go to od obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Rodzice zmuszeni są, zatem, dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, a w sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu wymagać będzie poświęcenia części składników majątkowych ( Tak : Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem pod redakcją Kazimierza Piaseckiego, wydanie II zmienione, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2002, s. 803 ).

Małoletnia powódka pobiera naukę w szkole podstawowej, nie posiada majątku, a zatem nie jest w stanie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb własnymi siłami nawet w części. Z zasad doświadczenia życiowego wynika jednak, że koszt utrzymania dziecka w wieku 8 lat, przy uwzględnieniu dochodów uzyskiwanych przez jego rodziców, wynosi od 900 do 1100 złotych miesięcznie biorąc pod uwagę także potrzeby małoletniej powódki związane ze wspomaganiem jej rozwoju. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że pozwany powinien w większym zakresie partycypować finansowo w kosztach utrzymania powódki, uwzględniając okoliczność, że matka powódki aktualnie pozostaje bez pracy, zwłaszcza że pozwany nie spełnia swojego obowiązek poprzez osobiste starania o jej wychowanie.

Zasadą kodeksową, jest że dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej, zaś wysokość alimentów określa się w oparciu o możliwości zarobkowe, biorąc pod uwagę całokształt sytuacji dłużnika alimentacyjnego, nie zaś jedynie aktualne zarobki. Pozwany otrzymuje wynagrodzenie w kwocie około 2 500 złotych. Jest zatem w stanie uiszczać alimenty na rzecz córki w ustalonym wymiarze. Matka małoletniej powódki aktualnie, jak podała, utrzymuje się z zasiłku dla bezrobotnych w kwocie 1025 złotych. Nawet przy przyjęciu, że rodzice małoletniej powódki zamieszkiwaliby wspólnie, nie byliby w stanie przeznaczać na jej utrzymanie kwoty 1 400 złotych miesięcznie. Wprawdzie matka małoletniej złożyła do akt sprawy wydruki informacji o możliwych do osiągnięcia przez pozwanego dochodach, jednak pozostają one w sprzeczności z dokumentami złożonymi przez pozwanego i dokumentującymi uzyskiwane przez niego zarobki. Matka małoletniej powódki powinna podjąć starania zmierzające do podjęcia pracy, aby poprawić swoją i dziecka sytuację finansową. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 grudnia 1987 r. sygn. akt. III CZP 91/86 „Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.” W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu Rejonowego, możliwości zarobkowe pozwanego są znaczne, bowiem jest osobą młodą i zdrową, dyspozycyjną. Także możliwości majątkowe i zarobkowe matki małoletniej powódki należy ocenić na podobnym poziomie, bowiem dotychczas otrzymywała wynagrodzenie w zbliżonej kwocie do pozwanego, a pozwany ponosi wyższe koszty swojego utrzymania związane z zamieszkiwaniem w wynajmowanym mieszkaniu. Możliwości zatrudnienia A. J. są wysokie, bowiem na obszarze L. i W. nadal znajdują się oferty pracy w handlu czy inne. Jest ona osobą stosunkowo młodą, zdrową i posiada już wymagane doświadczenie w pracy. W ocenie Sądu Rejonowego zasądzona kwota alimentów jest wystarczająca do zaspokojenia usprawiedliwionych, podstawowych potrzeb powódki takich jak normalne warunki bytowania i prawidłowy rozwój fizyczny, przy przyjęciu kryterium równej stopy życiowej rodziców i dzieci, oraz zapewni jej odpowiedni do jej wieku i uzdolnień prawidłowy rozwój umysłowy, a także rozrywki i wypoczynek obecnie oraz w okresie najbliższego rozwoju.

Podkreślić należy, iż na obojgu rodzicach ciąży obowiązek utrzymania małoletnich dzieci. Matka powódki również powinna wykorzystywać swe możliwości zarobkowe, aby poprawić sytuację materialną zarówno swoją jak i córki. Skoro powódka zamieszkuje z matką, a pozwany nie ma z nią kontaktu, nie uczestniczy w jej życiu, winien w większym zakresie ponosić koszty jej utrzymania.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo małoletniej powódki w części uznając je w pozostałym zakresie za wygórowane.

Określając zakres obowiązku alimentacyjnego, Sąd uwzględnił też możliwości zarobkowe ojca powódki. Ustalone świadczenie alimentacyjne, w ocenie Sądu Rejonowego, nie doprowadzi pozwanego do niedostatku. Zasądzona w wyroku kwota alimentów stanowi zaledwie część całkowitego, miesięcznego kosztu utrzymania powódki. W pozostałym zakresie w kosztach jej utrzymania powinna partycypować jej matka.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy orzekł jak w punkcie I wyroku z mocy artykułu 128, 135, 133 i 138 kro, oddalając powództwo w pozostałej części jako zbyt wygórowane.

O rygorze natychmiastowej wykonalności w punkcie pierwszym wyroku Sąd Rejonowy orzekł na zasadzie artykułu 333 § 1 punkt 1 k. p. c .

W przedmiocie kosztów sądowych Sąd orzekł jak w punkcie III wyroku w oparciu o art. 113 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1025 ze zm.) z uwagi na ciążący na pozwanym obowiązek alimentacyjny wobec córki.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k. p. c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosukowo rozdzielone. Sąd Rejonowy odstąpił od obciążenia małoletniej powódki obowiązkiem zwrotu kosztów na rzecz pozwanego w części, w której jej żądanie nie zostało uwzględnione, bowiem obowiązek ten obciążałby małoletnią K. J. uprawnioną do świadczenia alimentacyjnego od ojca P. J..

z/ 1. odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć matce małoletniej powódki z pouczeniem o apelacji,

2. za 14 dni lub z apelacją.

L. dnia 14 stycznia 2020 roku