Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 sierpnia 2020 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 28 maja 2020 r., odmówił J. G. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Organ rentowy wskazał, że zgodnie z art.57 w związku z art.58 ustawy emerytalnej renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy,

2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznic co najmniej: 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, a ponadto okres ten przypada w ciągu ostatniego - dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy,

3. niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art.6 ust.l pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz, art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkl 6 i 12 ustawy emerytalnej tj w czasie ubezpieczenia lub w okresie pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego chorobowego, opiekuńczego lub świadczenia rehabilitacyjnego albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przepisów pkt 2 nie stosuje się do ubezpieczonego który udowodnił okres składkowy o którym mowa w art. 6 wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Warunku określonego w pkt 3 nie stosuje się do osoby która udowodniła okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny,

Organ rentowy wskazał, iż Lekarz Orzecznik orzeczeniem z dnia 20.07.2020 r. ustalił że wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy do 31.01.2021 a daty powstania niezdolności nie da się ustalić. Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy przyjęto za datę powstania niezdolności datę zgłoszenia wniosku o rentę tj. 28.05.2020.

W decyzji wskazano nadto iż na przestrzeni całego życia wnioskodawca udokumentował 9 lat 14 miesiące i 16 dni okresów ubezpieczenia w tym 8 lat 1 miesiąc i 1 dzień okresów składkowych oraz 1 rok 3 miesiące i 15 dni okresów nieskładkowych.

Z uwagi na fakt iż na przestrzeni całego życia ubezpieczony nie udowodnił 25 lat okresów składkowych a ostatnie ubezpieczenie ustało w dniu 23.11.2018 a więc w okresie dłuższym niż 18 miesięcy brak jest podstaw do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy.

Zakład nie uwzględnił okresu 01.11.2018 -04.11.2018 z powodu nieobecności usprawiedliwionej nie płatnej.

/ decyzja k. 35 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 10.08.2020 r. wniósł ubezpieczony podnosząc iż spełnia warunek posiadania 5 lat okresu ubezpieczenia w ostatnim dziesięcioleciu przed (...). Dodatkowo w decyzji nie podano ile jest stażu pracy w ostatnim dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności.

/odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego odrzucenie. Co do meritum wskazał iż zainteresowany nie dopełnił warunku 3 art., 57 ustawy o emeryturach i rentach z FUS gdyż niezdolność do pracy przyjęto 28.05.2020 r. – i powstała ona w okresie dłuższym niż 18 miesięcy od ostatniego podlegania ubezpieczeniu społecznemu które ustało 23.11.2018 r.

/odpowiedź na odwołanie – k. 4.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, J. G., urodził się (...) .

/ bezsporne/

Ubezpieczony jest technikiem mechanizacji rolnictwa. Pracował w gospodarstwie rolnym jako domownik pracował jako magazynier i w zakładzie drukarskim. Ostatni tytuł ubezpieczenia wnioskodawcy ustał 23.11.2018 r.

/ bezsporne/

W dniu 28.05. 2020 r. , ubezpieczony złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/ wniosek 1-5 akt ZUS /

Lekarz orzecznik ZUS, orzeczeniem z dnia 20.07.2020 r., uznał wnioskodawcę za całkowicie niezdolnego do pracy do stycznia 2021 r. rozpoznając zmiany zwyrodnieniowe lewego stawu biodrowego na tle jałowej martwicy głowy kości udowej lewej. Stan po niedawno przebytej alloplastyce biodra prawego z tego samego powodu. W orzeczeniu wskazano iż daty powstania całkowitej niezdolności nie da się ustalić i że pozostaje ona w związku ze stanem narządu ruchu.

/ orzeczenie lekarza orzecznika k.22 akt ZUS, opinia lekarska k. 7-9 w dokumentacji medycznej ZUS/

Wnioskodawca nie wnosił sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika.

/ bezsporne/

W postępowaniu sądowym , Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego ortopedy, powołanego, z uwagi na udokumentowane schorzenia wnioskodawcy.

Ze względów ortopedycznych, u wnioskodawcy rozpoznaje się stan po obustronnej alloplastyce stawów biodrowych z powodu jałowej martwicy głów kości biodrowych. Z punktu widzenia ortopedy wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy do dnia 31 lipca 2021 r. tj 12 miesięcy po wykonaniu zabiegu alloplastyki lewego stawu biodrowego. Niezdolność powstała w styczniu 2020 r. tj od dnia 20 stycznia 2020 r. rozpoczęcie zwolnienia lekarskiego spowodowanego schorzeniem stawów biodrowych – wpis w historii choroby w poradni ogólnej.

/ opinia biegłego ortopedy M. S. k. 40 -43/

Wnioskodawca, na przestrzeni całego życia, legitymuje się łącznie okresem ubezpieczenia w wymiarze 9 lat 14 miesięcy i 16 dni w tym 8 lat 1 miesiąc i 1 dzień okresów składkowych oraz 1 rok 3 miesiące i 15 dni okresów nieskładkowych.

/ bezsporne/

Staż ubezpieczeniowy, uwzględniony przy rozpatrywaniu wniosku ubezpieczonego z dnia 28.05.2020 r. , w dziesięcioleciu przez datą 20.01.2020 r. wynosi:

- 8 lat 6 miesięcy i 19 dni w tym 7 lat 3 miesiące i 4 dni okresu składkowego oraz 1 rok 3 miesiące i 15 dni okresu nieskładkowego,

/ bezsporne, pismo k. 62/

Staż ubezpieczeniowy, przy rozpatrywaniu wniosku ubezpieczonego z dnia 28.05.2020 r., w dziesięcioleciu przez datą 28.05.2020 r. ( data złożenia wniosku o rentę) wynosi:

-8 lat 2 miesiące i 11 dni w tym 6 lat 10 miesięcy i 26 dni okresów składkowych oraz 1 rok 3 miesiące i 15 dni okresów nieskładkowych.

/ bezsporne, pismo k. 62/

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinię biegłego ortopedy. W ocenie Sądu, opinia biegłego jest w pełni wiarygodna, została bowiem sporządzona przez biegłego o specjalności właściwej z punktu widzenia schorzeń wnioskodawcy w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki przeprowadzonych badań własnych wnioskodawcy. Opina jest jasna, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z jej treści. Żadna ze stron postępowania, nie kwestionowała wniosków opinii biegłego, także, w zakresie daty powstania całkowitej niezdolności do pracy ubezpieczonego. Z tych względów, Sąd uznał zgromadzony materiał dowodowy, za podstawę dla poczynienia ustaleń tym przedmiocie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji

Nim, jednak, Sąd uzasadni wskazane stanowisko, podnieść na wstępie należy, iż, wbrew zapatrywaniom organu rentowego, na gruncie rozpoznawanej sprawy, nie zachodziły podstawy do odrzucenia wniesionego przez wnioskodawcę odwołania.

Stosownie do treści art. 477 ⁹§ 3 ¹ kpc Sąd odrzuci odwołanie w sprawie o świadczenie z ubezpieczeń społecznych, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji albo stwierdzenia stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jeżeli podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a osoba zainteresowana nie wniosła sprzeciwu od tego orzeczenia do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i odwołanie jest oparte wyłącznie na zarzutach dotyczących tego orzeczenia. Jeżeli odwołanie opiera się także na zarzucie nierozpatrzenia wniesionego po terminie sprzeciwu od tego orzeczenia, a wniesienie sprzeciwu po terminie nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby zainteresowanej, sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu i umarza postępowanie. W takim przypadku organ rentowy kieruje sprzeciw do rozpatrzenia do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Tym samym, wynikająca z art. 477 ⁹§ KPC , niedopuszczalność odwołania, zachodzi tylko, gdy jest ono oparte wyłącznie na zarzutach dotyczących orzeczenia lekarza orzecznika ZUS. W przepisie podkreślone jest bowiem, że dotyczy to tylko sytuacji, gdy w odwołaniu podniesiono "wyłącznie" zarzuty dotyczące orzeczenia lekarza orzecznika, od którego ubezpieczony nie wniósł sprzeciwu. Oznacza to, że jeżeli podniesiono takie zarzuty, ale oprócz nich również inne, to sąd nie może odrzucić odwołania i rozpoznaje je merytorycznie (w sposób wynikający z art. 477 ¹⁴KPC). Odrzucenie odwołania na podstawie art 477 ⁹ § 3 ¹ KPC możliwe jest tylko wówczas, gdy odwołanie to jest oparte, wyłącznie, na zarzutach, dotyczących orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.(Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 stycznia 2014 r.
III AUz 4/14 L. Numer 776013 Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 20 lutego 2013 r. III AUz 9/13 Legalis Numer 744593, III AUa 927/13 - postanowienie SA Gdańsk z dnia 13-02-2014).

W rozpoznawanej sprawie, poza sporem, pozostaje, iż wnioskodawca nie wniósł sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika, stwierdzającego u niego [ wnioskodawcy , nie lekarza orzecznika] całkowitą niezdolność do pracy do 31.01.2021 r. i brak możliwości określenia daty powstania tej niezdolności, a, w odwołaniu od decyzji odmawiającej mu prawa do renty, kwestionuje, nie tyle kwestie, dotyczące ustalenia jego stanu zdrowia, także, w powiązaniu z datą, powstałej niezdolności do pracy (z uwagi na brak jej określenia uznaną przez organ za tożsamą z datą złożenia wniosku o rentę), ale, przede wszystkim, twierdzi, iż legitymuje się wymaganym okresem ubezpieczenia, w ostatnim dziesięcioleciu (nieokreślonym w zaskarżonej decyzji) przed powstaniem niezdolności. Tym samym, w konsekwencji podniesienia takich zarzutów, w ocenie Sądu, spornym jest, zarówno, data powstania niezdolności do pracy wnioskodawcy, jak i , posiadany przez wnioskodawcę, okres ubezpieczenia. Nie zachodzi , więc podstawa do odrzucenia jego odwołania, na podstawie art.477 ⁹ § 3 ¹ KPC.

Odwołanie należało, zatem, rozpoznać merytorycznie.

Stosownie do treści z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 291) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnił warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

4) nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Zgodnie z ust. 2 przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czy całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12).

Stosownie do art. 58 ust. 1 warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1)1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2)2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3)3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4)4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5)5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Na mocy ust. 2 art. 58 okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Zgodnie zaś ust. 4 art. 58 przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy jeżeli nie ma możliwości ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, natomiast ustalono okres, w którym niezdolność do pracy powstała, za datę powstania niezdolności przyjmuje się datę końcową tego okresu. Jeżeli nie ma możliwości ustalenia ani daty, ani okresu powstania niezdolności do pracy, za datę powstania niezdolności przyjmuje się datę zgłoszenia wniosku o świadczenie.

Warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określone w art. 57 ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych muszą być spełnione łącznie w chwili wydania decyzji przez organ rentowy. W postępowaniu odwoławczym od decyzji odmawiającej prawa do tej renty sąd ubezpieczeń społecznych ocenia legalność decyzji według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania (wyrok SN 2009-02-12 I UK 193/08 LEX nr 725014).

Na gruncie przedmiotowego postępowania wnioskodawca twierdził iż ma wymagany okres ubezpieczenia w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem powstania niezdolności do pracy nie wskazany bezpośrednio w zaskarżonej decyzji i z tych względów przy orzeczonej całkowitej niezdolności do pracy do 31.01.2021 r. jest uprawniony do renty.

Mając to na uwadze, Sąd zweryfikował przyjętą przez ZUS, w oparciu o orzeczenie lekarza orzecznika, datę powstania niezdolności, jak i zbadał, posiadany przez wnioskodawcę, okres ubezpieczenia. Przeprowadzone w sprawie, postępowanie dowodowe, potwierdziło zasadność twierdzeń wnioskodawcy.

Po pierwsze, podnieść należy, iż w świetle, niekwestionowanej przez ZUS, opinii biegłego ortopedy, wnioskodawca jest osoba całkowicie niezdolną do pracy od dnia 20 stycznia 2020 r. - rozpoczęcie zwolnienia lekarskiego spowodowanego schorzeniem stawów biodrowych – wpis w historii choroby w poradni ogólnej, do dnia 31 lipca 2021 r. tj 12 miesięcy po wykonaniu zabiegu alloplastyki lewego stawu biodrowego. Tym samym, datę powstania niezdolności do pracy, ustaloną przez ZUS w zaskarżonej decyzji, uznać należy za nieprawidłową.

Po drugie, staż ubezpieczeniowy, uwzględniony przy rozpatrywaniu wniosku ubezpieczonego z dnia 28.05.2020 r. w dziesięcioleciu przez datą 20.01.2020 r. wynosi: 8 lat 6 miesięcy i 19 dni w tym 7 lat 3 miesiące i 4 dni okresu składkowego oraz 1 rok 3 miesiące i 15 dni okresu nieskładkowego, zaś staż ubezpieczeniowy przy rozpatrywaniu wniosku ubezpieczonego z dnia 28.05.2020 r. w dziesięcioleciu przez datą 28.05.2020 r. ( data złożenia wniosku o rentę) wynosi: 8 lat 2 miesiące i 11 dni w tym 6 lat 10 miesięcy i 26 dni okresów składkowych oraz 1 rok 3 miesiące i 15 dni okresów nieskładkowych. Wnioskodawca spełnia, zatem, kryteria kreślone w art. 58 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS – ma wymagany 5 letni okres składkowy.

W końcu, wbrew stanowisku, przyjętemu w zaskarżonej decyzji, przy przyjęciu, iż całkowita niezdolność do pracy wnioskodawcy powstała w dacie 20.01.2020 r. ubezpieczony spełnia też warunek art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Ostatni okres ubezpieczenia wnioskodawcy co bezsporne ustał 23.11.2018 r., a więc całkowita niezdolność do pracy od dnia 20.01.2020 r., powstała przed upływem 18 miesięcy od ustania tego okresu.

Dla nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy istotne jest, aby niezdolność ta powstała w okresach wymienionych w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1383.. Wówczas możliwe jest stwierdzenie, że naruszenie sprawności organizmu, powoduje utratę zdolności do pracy przynajmniej zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji zawodowych (art. 12 ust. 3 ustawy) i uniemożliwia dalszą aktywność zawodową. /II UK 418/17 - postanowienie SN - Izba Pracy z dnia 26-09-2018/

Mając powyższe na uwadze, wobec zaistnienia podstaw do uwzględnienia odwołania, Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

J.L.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS, wypożyczając akta ubezpieczeniowe