Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 78/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lutego 2021 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sąd. Monika Tymosiewicz

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Anety Maślany-Golańskiej

po rozpoznaniu w dniach: 17 i 23 lutego 2021 r.

sprawy: T. P. (1) ur. (...) w M., syna S. i M. z domu B.

oskarżonego z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w K.II Wydziału Karnego z dnia 29 października 2020 r., sygn. akt (...)

I zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art.66§1 kk i art.67§1 kk postępowanie wobec oskarżonego T. P. (1) warunkowo umarza na okres roku tytułem próby i w pozostałej części utrzymuje go w mocy,

II zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 78/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w K. z dnia 29 października 2020 r. w sprawie (...)

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

T. P. (1)

Dotychczasowa niekaralność

Informacja KRK

k. 311

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Informacja KRK

Dokument pochodzący od podmiotu uprawnionego do jego wydania. Nie był kwestionowany przez strony postępowania.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

naruszenia przepisów postępowania, a w szczególności a obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. przez wyprowadzenie niewłaściwych wniosków ze zgromadzonego materiału dowodowego. Ta zasada swobodnej oceny dowodów została pogwałcona z powodu oddalenia wszystkich wniosków, dowodowych wnoszonych przez oskarżonego. Sędzia nie dopuścił przeprowadzenia dowodów z przesłuchania świadków powoływanych przez oskarżonego a mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy a w szczególności na okoliczność, że z winy
Urzędu Skarbowego w K. oskarżony nie mógł złożyć sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności za lata 2014, 2015, 2016 w Wydziale Krajowego Rejestru Sądowego. Sąd Rejonowy w M.II Wydział Karny (sygn. akt(...)) w tej samej sprawie uwzględnił wniosek o przesłuchanie świadków. Świadczy to o braku wiedzy i odpowiedniego doświadczenia życiowego bądź nieumiejętności skorzystania z nich przez sędziego
przewodniczącego;

- stronniczość sędziego;

- emocjonalny stosunek do sprawy i oskarżonego;

- brak wyłączenia się sędziego, pomimo że oskarżony wnosił o wyłączenie sędziego w związku z emocjonalnym stosunkiem sędziego do sprawy i oskarżonego;

- sędzia odmówiła udzielenia pomocy medycznej oskarżonemu przez odmowę wezwania karetki pogotowia;

- oskarżony musiał odwołać pełnomocnika z urzędu gdyż on działał na szkodę oskarżonego tj. nie zapoznał się z aktami sprawy, był nie aktywny na rozprawie, jedyną aktywnością był jego wniosek o oddalenie wniosków składanych przez oskarżonego;

- Sąd Rejonowy w K. II Wydział Karny do dnia dzisiejszego nie uwzględnił, jak również nie odpowiedział na składane przez oskarżonego zarzuty do protokołów z rozpraw;

- Sąd Rejonowy w M. II Wydział Karny do dnia dzisiejszego nie uwzględnił jak również nie odpowiedział na składane przez oskarżonego zarzuty do protokołów z rozpraw;

- zgodnie z art. 424. k.p.k. uzasadnienie wyroku budzi wątpliwość w
szczególności:

1. wskazane przez sąd fakty jakie uznał za udowodnione, lub nieudowodnione,

2.  na jakich oparł się sąd dowodach i dlaczego nie uznał dowodów wnoszonych przez oskarżonego.

Ponadto sąd nie uwzględnił toczącej się również przed Sądem Rejonowym wM.II Wydział Karny (sygn. akt(...)) niniejszej sprawy, która miała istotny wpływ na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja zasługuje na uwzględnienie jedynie w takim zakresie, w jakim inicjując kontrolę odwoławczą zaskarżonego wyroku pozwoliła na warunkowe umorzenie postepowania

Na wstępie zauważyć należy, że zgromadzone w sprawie dowody Sąd meriti poddał wszechstronnej analizie i ocenie, zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 4 k.p.k. Także przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 k.p.k. i przekonująco uzasadnione w pisemnych motywach skarżonego wyroku. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji wnikliwe zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia winy i kwalifikacji prawnej zarzucanego oskarżonemu czynu. Stąd też odnosząc się do podnoszonych przez oskarżonego zarzutów naruszenia przez Sąd I instancji art. 7 k.p.k. należy stwierdzić, że są one chybione. Zauważyć trzeba, że podnosząc tego rodzaju zarzuty skarżący jedynie polemizuje z ustaleniami Sądu I instancji. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody rozstrzygnięcia o winie oskarżonego, a Sąd Okręgowy w pełni podziela przedstawioną tam argumentację .

W niniejszej sprawie udowodnione zatem zostało, że oskarżony w okresie od 16 lipca 2015 roku do 16 lipca 2017 roku w O. będąc Prezesem Zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w M. wbrew przepisom ustawy o rachunkowości nie złożył sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności za lata 2014, 2015, 2016 w Wydziale Krajowego Rejestru Sądowego Sądu Rejonowego Sądu Gospodarczego w O.

Tym samym wbrew zarzutowi zawartemu w apelacji ww. zachowaniem oskarżony wyczerpał znamiona przestępstwa określonego w art. 79 pkt 4 Ustawy z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości.

Przepis art. 79 pkt 4 Ustawy z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości wprost stanowi, że kto wbrew przepisom ustawy nie składa sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej we właściwym rejestrze sądowym – podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Materiał dowodowy zebrany w sprawie, w tym przede wszystkim dowody z dokumentów: zawiadomienia z Sądu Rejonowego wO.VIII Wydziału Gospodarczego (k. 1), wydruku z Krajowego Rejestru Sądowego (k. 2-7, 93-99), postanowienia z dnia 14.05.2018r. Sądu Rejonowego w O. VIII Wydziału Gospodarczego Krajowego Rejestru Sądowego (k. 73) wprost wynika, że oskarżony nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku. Także z samych wyjaśnień oskarżonego wynika, że faktycznie tego obowiązku nie dopełnił. Tego tłumaczenie, że nie zrobił tego z przyczyn od niego niezależnych Sąd Rejonowy słusznie potraktował jako realizację przyjętej przez niego linii obrany. Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu I instancji w tym zakresie.

Kolejne zarzuty sformułowane przez oskarżonego w apelacji a dotyczące: stronniczości sędziego i braku aktywności obrońcy z urzędu, również okazały się bezzasadne.

Zauważyć należy, że Sad Rejonowy w K.rozpoznał wniosek oskarżonego o wyłączenie sędziego, w którego referacie była przedmiotowa sprawa. Postanowieniem z dnia 6 lutego 2020 r. wniosku T. P. nie uwzględniono, gdyż nie stwierdzono okoliczności, na które w swoim wniosku powoływał się oskarżony.

Już tylko na marginesie wskazać należy, że instytucja wyłączenia sędziego stanowi podstawową gwarancję i wyraz zasady obiektywizmu, jednak art. 41 k.p.k. nie ma na celu stworzenia podstaw do wyłączania przez strony sędziów, których uznają za nieodpowiadających subiektywnemu pojmowaniu ich interesów. Wnioskowaniem ad absurdum byłoby uznanie, że zawiera ona w swej istocie domniemanie stronniczości sędziego, zobowiązujące do automatycznego wyłączenia każdego sędziego, w wypadku podniesienia przeciwko niemu dowolnego zarzutu. Sens wyłączenia sędziego w omawianym trybie tkwi bowiem w tym nade wszystko, iż ujawnione zostały okoliczności o takim charakterze, że brak jest możliwości przekonania każdego, rozsądnie myślącego, kto wątpliwość co do bezstronności sędziego powziął, że okoliczności te z całą pewnością nie wpłyną na obiektywizm rozpoznania sprawy i treść rozstrzygnięcia kończącego postępowanie (postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 1 sierpnia 2001 r. w sprawie sygn. akt II AKo 312/01, OSA 2001/12/91).

Z całą pewnością w przedmiotowej sprawie takie okoliczności nie zachodziły.

Odnosząc się do zarzutu braku aktywności obrońcy oskarżonego, zwrócić należy uwagę na treść pisma z dnia 16 .10.2019 r. pierwszego z wyznaczonych oskarżonemu obrońcy. - wniosku o zwolnienie z funkcji obrońcy z urzędu. (k. 182) Z pisma tego wynika, że obrońca miał problem z porozumieniem się z oskarżonych. Pomimo próśb, wniosków i wcześniejszych ustaleń oskarżony nie kontaktował się z obrońcą. Widywał się z obrońcą tylko na rozprawach, na których kwestionował podejmowane przez wyznaczonego adwokata czynności obrończe. Oskarżony działał samodzielnie, bez porozumienia z obrońcą, składając wnioski o których obrońca nie miała żadnej wiedzy.

Z uwagi na powyższe zarządzeniem z dnia 12.12.2019 r. cofnięto wyznaczenie oskarżonemu obrońcy w osobie adw. I. M.. Następnie wyznaczono mu kolejnego obrońcę z urzędu w osobie adw. G. M..

Jak wynika z protokołu rozprawy z dnia 23 stycznia 2020 r. oskarżony również z tym obrońcą nie konsultował podejmowanych czynności procesowych. Obrońca dopiero w trakcie rozprawy dowiedział się o treści złożonego przez oskarżonego wniosku dowodowego.

Podkreślić również należy, że zarówno Sąd Rejonowy jak i Sąd Okręgowy rozpoznały wszystkie wnioski dowodowe oskarżonego.

Natomiast pisemne uzasadnienie wyroku spełnia wymogi ustawowe określone przepisem art. 424 k.p.k. i umożliwia kontrolę zaskarżonego wyroku.

Z uwagi na powyższe Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona czynu z art. 79 pkt 4 Ustawy z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości. Nie było zatem żadnym podstaw do uniewinnienia oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu, czy też umorzenia postępowania, jak chciał tego skarżący.

Sąd Okręgowy nie podzielił natomiast oceny Sądu I instancji, co do stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu.

Przede wszystkim należy zauważyć, że nie zachodzą przeszkody z art. 66 k.k., które uniemożliwiałyby zastosowanie dobrodziejstwa tegoż środka probacyjnego względem oskarżonego, nie był on bowiem karany za przestępstwo umyślne, a przypisany mu czyn zagrożony jest karą grzywny albo ograniczenia wolności.

Dodatkowo wskazać należy, że wina oskarżonego i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, a okoliczności popełnienia przez niego przestępstwa nie budzą wątpliwości.

Sąd Okręgowy uznał, że właściwości i warunki osobiste oskarżonego oraz dotychczasowy sposób jego życia w pełni uzasadniają przypuszczenie, że pomimo warunkowo umorzonego postępowania będzie on przestrzegał porządku prawnego i nie popełni przestępstwa. Podnieść należy, iż oskarżony nie jest osobą bardzo młodą i fakt jego dotychczasowej niekaralności jest więc wyrazem świadomego i nie przypadkowego poszanowania przez niego norm prawnych. Oskarżony prowadzi ustabilizowany tryb życia.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że przy przyjęciu, iż na podstawie art. 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1 k.k. postępowanie wobec oskarżonego T. P. (1) warunkowo umorzył na okres roku tytułem próby. W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy. (art. 437 § 1 i 2 k.p.k.).

Tak orzeczony okres próby będzie wystarczający dla dokonania oceny, czy warunkowe umorzenie postępowania wobec oskarżonego było zasadne, a w szczególności, czy będzie on przestrzegać porządku prawnego.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku przez umorzenie postępowania karnego lub o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpatrzenia względem oskarżonego o czyn opisany w I punkcie niniejszego wyroku, tj. o przestępstwo z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r., o rachunkowości.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji prawidłowo ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy z zakresie sprawstwa oskarżonego. Nie doszło również do innej obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia. Przy czym zdaniem Sąd odwoławczego stopień winy oskarżonego i stopień społecznej szkodliwości jego czynu nie były znaczne, a postawa oskarżonego, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia przemawiały za warunkowym umorzeniem postępowania karnego na okres roku tytułem próby.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1 k.k. postępowanie wobec oskarżonego T. P. (1) warunkowo umorzył na okres roku tytułem próby. W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy. (art. 437 § 1 i 2 k.p.k.).

Zwi ęź le o powodach zmiany

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji prawidłowo ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy z zakresie sprawstwa oskarżonego. Nie doszło również do innej obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia. Przy czym zdaniem Sąd odwoławczego stopień winy oskarżonego i stopień społecznej szkodliwości jego czynu nie były znaczne, a postawa oskarżonego, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia przemawiały za warunkowym umorzeniem postępowania karnego na okres roku tytułem próby.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Uznając, że oskarżony nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolniono go z obowiązku ich poniesienia za postepowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w K. z dnia 29 października 2020 r. w sprawie (...)– w całości

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana