Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Władysław Pawlak
Sędziowie:	SSA Grzegorz Krężołek (spr.) SSO Izabella Dyka (del.)
Protokolant:	st.sekr.sądowy Beata Lech

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2013 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa U. S. i R. S.

przeciwko Przedsiębiorstwu Handlowo - Usługowemu (...) Spółce z o.o. w K.

o stwierdzenie nieważności i uchylenie uchwał walnego zgromadzenia

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Gospodarczego w Krakowie

z dnia 21 grudnia 2012 r. sygn. akt IX GC 438/11

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że punktom I i VI jego sentencji nadaje brzmienie:

„I. oddala powództwo U. S. o uchylenie uchwał Walnego Zgromadzenia Wspólników strony pozwanej nr (...) i (...) podjętych w dniu 29 czerwca 2011 r.,

VI. nakazuje ściągnąć od powódki U. S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie kwotę 5.956,59 zł tytułem nieuiszczonych wydatków związanych z postępowaniem”;

2.  w pozostałym zakresie apelację oddala i zasądza od powódki U. S. na rzecz strony pozwanej kwotę 4.377 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt : I ACa 369/13

UZASADNIENIE

Powodowie U. i R. S. w pozwie skierowanym przeciwko Przedsiębiorstwu Handlowo - Usługowemu (...) „ - spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. domagali się stwierdzenia nieważności oraz uchylenia uchwał podjętych przez Zgromadzenie Wspólników Spółki nr (...) / 2011 i nr (...) , podjętych w dniu 29 czerwca 2011, uchwały te bowiem dotyczące przymusowego umorzenia udziałów w jakie w kapitale zakładowym spółki miała U. S. były podjęte nie tylko niezgodnie z prawem ale także w sposób sprzeczny z umowa spółki i dobrymi obyczajami w celu pokrzywdzenia obydwojga wspólników.

W motywach pozwu powodowie podnieśli , że w tym samym dniu w którym odbywało się Zgromadzenie Wspólników powód R. S. darował wszystkie posiadane udział w spółce swojej żonie. Pomimo tego , że to U. S. stała się na tej podstawie ich dysponentką nie została powiadomiona o terminie posiedzenia Zgromadzenia. W czasie głosowania panował na sali hałas , który utrudniał orientację co do ostatecznych jego wyników głosowania dotyczącego podjęcia obu uchwał.

Podnosili ponadto , iż konsekwencją umorzenia udziałów jest zmniejszenie ich liczby , co winno prowadzić , dla swojej skuteczności do zmiany umowy spółki, na który to akt winni zgodzić się wszyscy wspólnicy, a taka zmiana nie nastąpiła , brak było na nią zgody ze strony powodów. Nadto umorzenie nastąpiło przy braku zachowania warunków dla niego określonych w umowie spółki.

Wskazywali także , że wynagrodzenie za umorzone udziały zostało określone na niższą sumę , niż ich rzeczywista wartość , co w sposób szczególny świadczy o tym , że zostały one podjęte z pokrzywdzeniem wspólników- powodów.

Odpowiadając na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości podnosząc w pierwszej kolejności brak legitymacji czynnej po stronie R. S. w wytoczeniu powództwa wobec wcześniejszego zbycia wszystkich udziałów jakimi dysponował w kapitale zakładowym na rzecz swojej żony.

Po wtóre wskazywała , że nie można jednocześnie żądać stwierdzenia nieważności oraz uchylenia uchwał Zgromadzenia Wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Twierdziła , że zarzuty formalne podniesione przez małżonków S. nie są trafne albowiem powódka nie mogła być zawiadomiona o terminie Zgromadzenia skoro spółka nie była powiadomiona o tym , że dotychczasowy wspólnik zbył na jej rzecz udziały, a akt darowizny miał miejsce bezpośrednio przez rozpoczęciem obrad tego organu podmiotu korporacyjnego. U. S. przy tym znała jego termin , a co więcej była na nim reprezentowana przez powoda - R. S. , którego ustanowiła w tym celu pełnomocnikiem.

Zdaniem pozwanej żaden z zarzutów obydwojga powodów natury merytorycznej nie jest uzasadniony albowiem uchwały objęte sporem i dotyczące przymusowego umorzenia udziałów zostały podjęte zgodnie z przepisami ustawy kodeks spółek handlowych oraz postanowieniami umowy spółki , która w § 6 przewidywała możliwość takiego umorzenia na warunkach tam wskazanych , które zostały przez Zgromadzenie zachowane.

Wyrokiem z dnia 21 grudnia 2012r Sąd Okręgowy - Sąd Gospodarczy w Krakowie :

- w częściowym uwzględnieniu żądania powódki U. S. uchylił uchwały nr(...) i (...), podjęte przez Zgromadzenie Wspólników pozwanej spółki w dniu 29 czerwca 2011r ,

- oddalił jej powództwo w części w jakiej domagała się stwierdzenia ich nieważności ,

- koszty procesu pomiędzy powódką , a stroną pozwaną wzajemnie zniósł ,

- oddalił w całości powództwo R. S. ,

- zasądził od tego pozwanego na rzecz pozwanej kwotę 517 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.,

- nakazał ściągnąć od PHU (...) „ - spółki z o. o. w K. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Krakowie kwotę 9956, 59 zł tytułem opłaty od pozwu , od której powodowie zostali zwolnieni oraz wydatków związanych z opinią biegłego , które tymczasowo poniósł Skarb Państwa.

Sąd Okręgowy ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia:

W dniu 29 czerwca 2011r odbyło się Zgromadzenie Wspólników strony pozwanej na którym podjęto uchwałę o przymusowym umorzeniu udziałów jakie w kapitale zakładowym spółki miał R. S.. Udziały te - w tym samym dniu- chociaż jeszcze przed rozpoczęciem Zgromadzenia powód darował swojej żonie U.. Wcześniej zostały one zajęte przez komornika w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko R. S..

W uchwale o umorzeniu udziałów określono kwotę należnego wynagrodzenia na kwotę 3400 złotych.

Sąd ustalił ponadto , że rynkowa wartość tych udziałów wynosi 41 079 złotych.

W rozważaniach prawnych Sąd I instancji stanął na stanowisku , że usprawiedliwione jest jedynie żądanie U. S. i to tylko o tyle o ile domaga się ona uchylenia obu uchwał.

Stwierdzając , że podjęte uchwały nie naruszają ani umowy spółki , która przewiduje uprawnienie Zgromadzenia by zdecydowało o przymusowym umorzeniu udziałów , ani też nie są niezgodne z interesem spółki , a wręcz przeciwnie , wobec zajęcia udziałów podlegających umorzeniu w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego wobec R. S. , odpowiadają temu interesowi , jako , że spółka winna mieć wpływ na to kto jest dysponentem udziałów w jej kapitale zakładowym Sąd uznał , że o konieczności uchylenia uchwał decyduje to , że przez swoja treść zmierzają do pokrzywdzenia wspólnika , którego udziałów umorzenie dotyczy. Tego pokrzywdzenia U. S. upatrywał w istotnym zaniżeniu wynagrodzenia jakie miała ona otrzymać za umorzone udziały. Różnica bowiem pomiędzy jego sumą określoną w uchwale nr(...), a tą , która wynika z wartości rynkowej udziałów , ustalonej na podstawie opinii biegłego , w toku postępowania rozpoznawczego była bardzo istotna, a jej skala przekraczała 90 %.

Pozostałe jej zarzuty ocenił natomiast jako nietrafne.

Wskazał , że w jego ocenie zupełnie chybiony jest zarzut mogący prowadzić do stwierdzenia nieważności uchwał wywodzony z tego , że zmiana udziałów w spółce na skutek umorzenia ich części winna skutkowa zmianą umowy spółki oraz być uzależniona, w zakresie swojej skuteczności , od zgody wszystkich wspólników. Stawianie takiego wymagania w przypadku uchwały o przymusowym umorzeniu udziałów jest całkowicie nieuzasadnione skoro ten charakter umorzenia zakłada , iż następuje on wbrew woli wspólnika , którego udziałów w kapitale zakładowym spółki dotyczy.

Jako nietrafne uznał Sąd niższej instancji zarzuty natury formalnej. Twierdzenie o nieprawidłowym zwołaniu Zgromadzenia nie zostało w sporze wykazane , a przy tym formalne zawiadomienie U. S. nie było możliwe w sytuacji, gdy jej mąż podarował udziały , czyniąc żonę ich beneficjentką w dniu Zgromadzenia. To jego rzeczą było powiadomić nabywcę udziałów o jego terminie.

Podobnie został oceniony zarzut oparty na twierdzeniu o hałasie przy akcie głosowania, mającym utrudniać liczenie głosów . Sąd dodatkowo zwrócił uwagę , że zarzuty tego rodzaju mogą prowadzić do skutecznego podważania podjętych uchwał jedynie wówczas , gdy zostanie dowiedzione , że nieprawidłowości tej natury miały wpływ na ich treść , czego powodowie nie starali się nawet wykazywać.

Powodem oddalenia w całości powództwa R. S. była ocena , że po akcie darowizny wszystkich udziałów jakami dysponował na rzecz żony utracił on legitymację czynną do żądania stwierdzenia nieważności jak również uchylenia uchwał Zgromadzenia Wspólników strony pozwanej.

O kosztach procesu w relacji pomiędzy U. S. i pozwaną Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 100 kpc wobec częściowego uwzględnienia jej powództwa. Natomiast rozstrzygniecie o nich pomiędzy spółką a R. S. wynikało z zastosowania normy ogólnej art. 98 §1 kpc i wynikającego z niej zasady odpowiedzialności za wynik sprawy.

W motywach wyroku nie znalazło się natomiast uzasadnienie decyzji o obciążeniu pozwanej, przy opisanym wyżej wyniku sporu, całością wydatków , pokrytych tymczasowo przez Skarb Państwa związanych z przeprowadzoną w postępowaniu opinią biegłego.

Apelację od tego orzeczenia złożyła jedynie strona pozwana i kwestionując pkt I , IV i VI jego sentencji obejmujące rozstrzygnięcia w przedmiocie częściowego uwzględnienia powództwa U. S. , wzajemnego zniesienia kosztów procesu pomiędzy tą powódką a apelującą oraz obciążenia strony pozwanej całością sądowych.

Środek odwoławczy został oparty na następujących zarzutach :

- naruszenia prawa procesowego , a to art. 233 §1 kpc w następstwie przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji niezasadnego przyjęcia , iż obydwie uchwały objęte żądaniem pozwu , jako niezgodne z art. 199 §2 k.sh. podlegają uchyleniu. Zarzut ten miał w ocenie apelującej zostać zrealizowany także poprzez to , że wbrew art. 236 i art. 278 kpc nietrafnie został określony zakres zadania postawionego biegłemu, którego opracowanie wobec tego było nieprzydatne dla rozstrzygnięcia sprawy. Zdaniem autora apelacji Sąd I instancji naruszył także art. 328 §2 kpc poprzez to , iż Sąd w pisemnych motywach orzeczenia objętego apelacją nie powołał przepisów prawa na jakich oparł wydany przez siebie wyrok,

- naruszenia prawa materialnego , a to art. 6 kc w następstwie uznania , że powódka U. S. wykazała zasadność roszczenia uwzględnionego przez Sąd I instancji ,

art. 199 §2 k. s.h. wobec dokonania nieprawidłowej wykładni tej normy i w konsekwencji przyjęcia , że wynagrodzenie za umorzone uchwałą nr (...)udziały zostało ustalone wadliwie , bo w sposób zaniżony, a także art. 249 §1 k.s.h. , także wobec dokonania nieprawidłowej wykładni tego przepisu przejawiającej się w wyrażeniu stanowiska , iż dla uchylenia uchwały Zgromadzenia Wspólników spółki z ograniczoną od[potwierdzalnością wystarcza stwierdzenie , że jej następstwem jest pokrzywdzenie wspólnika.

Strona pozwana , kwestionując sposób w jaki Sąd niższej instancji rozstrzygnął o kosztach procesu pomiędzy nią a U. S. oraz orzekł o obowiązku poniesienia kosztów sądowych powołała jako nieprawidłowo zastosowany art. 100 kpc twierdząc , że rozstrzygniecie w tym zakresie zupełnie pomija ostateczny wynik procesu w którym powództwo R. S. w całości , a powództwo jego żony zostało w części oddalone.

W oparciu o te zarzuty strona pozwana domagała się zmiany wyroku z dnia 21 grudnia 2012r w zaskarżonej części poprzez oddalenie powództwa U. S. także w takim zakresie w jakim zostało ono uznane za zasadne przez Sąd Okręgowy , a nadto obciążenia pozwanej kosztami procesu.

Jako wniosek ewentualny spółka (...) „ sformułowała żądanie uchylenia orzeczenia poddanego kontroli instancyjnej w zaskarżonym zakresie i przekazania sprawy Sądowi I instancji , w tej części, do ponownego rozpoznania.

W motywach środka odwoławczego apelująca w istocie powtarzając swoją argumentację , jaką podnosiła wobec żądań powodów w ramach postępowania rozpoznawczego przed Sądem I instancji , zaakcentowała w sposób szczególny okoliczność , że przymusowe umorzenie udziałów miało swoją podstawę tak w umowie spółki jak i przepisach kodeksu spółek handlowych , których kwestionowane uchwalmy nie naruszyły. Określenie wartości wynagrodzenia za te udziały , także odpowiadało mechanizmowi jego ustalenia opisanym w przepisie art. 199 §2 k.s.h.

Przy jego prawidłowym ustaleniu nie sposób uznać , jak uczynił to Sąd I instancji , że jedynie różnica pomiędzy tak określoną wartością , a aktualną [ i także zmienną w czasie ] ich wartością rynkową sama przez się daje podstawę do oceny , że uchwały zostały podjęte z pokrzywdzeniem wspólnika.

Ponadto apelująca zwróciła uwagę na konstrukcję normy art. 249 §1 k.sh , która opiera się na koniunkcji przyczyn od których ustawodawca uzależnia możliwość uchylenia uchwały organu podmiotu korporacyjnego. Jej zdaniem , pomimo nie wykazania ich kumulatywnej realizacji Sąd Okręgowy nietrafnie zdecydował o częściowym uwzględnieniu żądania powódki.

Kwestionując sposób wzajemnego rozliczenia pomiędzy stronami kosztów procesu oraz podważając trafność decyzji Sądu niższej instancji o obciążeniu spółki kosztami sądowymi związanymi z postępowaniem strona pozwana wskazała , że rozstrzygniecie to zupełnie abstrahuje od ostatecznego wyniku sporu stron.

Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny rozważył :

Środek odwoławczy strony pozwanej jest częściowo uzasadniony , prowadząc do zmiany objętego nią orzeczenia.

Uwzględniając zakres apelacji , w pierwszej kolejności wskazać trzeba , iż zarzuty procesowe na jakich została oparta nie są zarzutami trafnymi.

Kwestionowanie sposobu w jaki Sąd I instancji dokonał oceny dowodów , biorąc pod uwagę argumenty jakie pozwana powołała by zarzut nieprawidłowości zastosowania art. 233 §1 kpc uzasadnić nie może zostać podzielone jako usprawiedliwione.

Oto bowiem w istocie pozwana nie neguje samej poprawności tejże oceny przez pryzmat jej kryteriów wskazanych w tym przepisie ale posługuje się nim by za jego pośrednictwem wzmocnić zarzuty naruszenia prawa materialnego, w tym w szczególności , zarzut nieprawidłowej wykładani art. 199 §2 ksh.

Chybiony jest także zarzut naruszenia art.236 i 278 kpc.

Opiera się on na negacji potrzeby dopuszczenia dowodu z opinii biegłego oraz wadliwym określeniu zakresu zadania postawionemu biegłemu. O jego bezzasadności decyduje to , że dopuszczenie tego dowodu nie spotkało się z postawieniem przez obecnie apelującą zarzutu opartego na art. 162 kpc / por. k. 126 akt/.

Konsekwencją tego zaniechania jest - zgodnie z utrwalonym już stanowiskiem Sądu Najwyższego - to , że strona nie może skutecznie formułować zarzutu apelacyjnego opartego na kwestionowaniu sposobu w jakim Sad niższej instancji wykorzystał ten dowód dla poczynienia ustaleń istotnych w sprawie i przez jego pryzmat formułował ocenę prawną roszczeń strony czynnej procesu.

Nietrafny jest również zarzut podnoszący naruszenie przez Sąd meriti przepisu art. 328 §2 kpc . Zgodnie z utrwalonym zapatrywaniem Sądu Najwyższego skuteczne odwołanie się do niego może nastąpić jedynie wówczas gdy wady konstrukcyjne uzasadnienia orzeczenia objętego apelacją są tak istotne , że nie jest możliwe - w ramach kontroli instancyjnej - stwierdzenie na jego podstawie czy Sąd niższej instancji prawidłowo zastosował prawo materialne i procesowe.

Tej rangi nieprawidłowości pisemne motywy wyroku Sądu Okręgowego nie zawierają.

Nietrafność zarzutów procesowych powoduje , że ustalenia faktyczne , które Sąd I instancji uczynił podstawą orzeczenia zostają przyjęte przez Sąd II instancji za własne. Wymagają one jednak uzupełnienia o następujące okoliczności :

Powód R. S. dysponował liczbą 21 udziałów w kapitale zakładowym strony pozwanej , każdy o wartości nominalnej 50 złotych.

/ okoliczność niesporna /

Strony umowy darowizny dokonanej przed rozpoczęciem Zgromadzenia Wspólników spółki (...) „ określiły jej wartość na kwotę 1 050 złotych , będącą iloczynem ilości darowanych udziałów i wartości nominalnej każdego z nich.

/ dowód : oświadczenie powodów z podpisami notarialnie poświadczonymi k. 44 akt/

Powódka U. S. brała udział w Zgromadzeniu Wspólników spółki (...) „ Reprezentował ją na nim mąż R. S. , legitymujący się udzielonym przez nią pełnomocnictwem.

/ okoliczność niesporna pomiędzy stronami. /

Zgodnie z treścią uchwały nr 3/ 2011, nastąpiło przymusowe umorzenie udziałów w kapitale zakładowym spółki jakimi dysponował R. S. , a suma wynagrodzenia została w niej określona na kwotę 3400 złotych. Zgodnie z treścią uchwały nr 4/ 2011r umorzenie miało nastąpić z czystego zysku.

/ dowód : uchwały Zgromadzenia Wspólników nr (...) i (...) z dnia 29 czerwca 2011r w raz z uzasadnieniami k. 9-13 akt/

Wobec ich podjęcia U. S. złożyła zaprotokołowany sprzeciw.

/ okoliczność niesporna /

Okoliczności , których dotyczyło uzupełnienie nie stanowiły przedmiotu sporu stron albo też , podstawą do ich ustalenia była treść dokumentów , których wiarygodność nie była kwestionowana w toku sporu przez żadną z nich.

Przechodząc do oceny zarzutów materialnoprawnych należy je uznać za usprawiedliwione , a podzielenie doprowadziło do zmiany zaskarżonego orzeczenia w sposób wskazany w punkcie 1 sentencji wyroku Sądu II instancji.

Norma art. 199 kodeksu spółek handlowych dotycząca umorzenia udziału w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zawiera jedynie najbardziej ogólne warunki na jakich może dojść do niego w formie przymusowej , pozostawiając umowie spółki zarówno samą możliwość umorzenia tego rodzaju jak i określenie w sposób bardziej szczegółowy warunków na jakich może do niego w ramach danego podmiotu korporacyjnego dojść.
Ma to m. in. i tę konsekwencję , że przyszły wspólnik , przystępując do niej , w drodze zapoznania się z postanowieniami umowy , która taka możliwość przewiduje, musi się liczyć z tym , że przy spełnieniu warunków w niej ujętych także i jego udział / udziały / może ulec umorzeniu nawet wówczas, gdyby skutek ten był sprzeczny z jego wolą.

/ por . bliżej także zbieżny z zaprezentowanym stanowiskiem, pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uchwale z dnia 28 września 1999r , sygn.. IIICZP 124/95 , publ. PPH z 1996 nr 4 s. 34 , która zapadła w prawdzie na tle poprzedniego stanu prawnego ale nadal zachowuje aktualność /

Powołany wyżej przepis - przy założeniu , że umowa spółki przewiduje umorzenie udziału / udziałów / - wymaga by :

- uchwała o umorzeniu podjęta przez Zgromadzenie Wspólników była późniejsza aniżeli data wpisu spółki do rejestru,

- wskazywała podstawę prawna umorzenia oraz wysokość wynagrodzenia należnego podmiotowi , którego udział / udziały / zostają umorzone o ile wcześniej nie wyraził on zgody na umorzenie bez wynagrodzenia,

- w przypadku umorzenia przymusowego wymagane jest aby wynagrodzenie za umorzony udział nie było niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto , wskazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy , pomniejszonych o kwoty przeznaczone do podziału pomiędzy wspólników ,

- jeżeli uchwała dotyczy tego rodzaju umorzenia wymagane jest jej uzasadnienie

Wszystkie te wymagania ustawowe zostały przez uchwały nr 3/ 20011 i stanowiącą jej uzupełnienie uchwałę nr 4/ 2011 spełnione

Po pierwsze umowa spółki (...) „ w K. przewiduje w swoim § 6 samą możliwość przymusowego umorzenia udziału / udziałów / wspólników, wskazując jaka może być przyczyna podjęcia przez Zgromadzenie Wspólników takiej uchwały oraz - posługując się określeniem ustawowym z art. 199 §2 ksh- oznacza wielkość minimalnego wynagrodzenia za jeden udział należnego wobec jego umorzenia.

Obydwie uchwały zawierają uzasadnienie.

Sąd II instancji podziela stanowisko Sądu Okręgowego , że objęte żądaniem pozwu małżonków S. uchwały nie mogą być wobec tego ocenione jako niezgodne z umową spółki czy też jako podjęte w niezgodzie z interesami samego podmiotu korporacyjnego. Ich podjęcie , zważywszy na okoliczność , że udziały R. S. były uprzednio zajęte w ramach postępowania egzekucyjnego , stanowiło wyraz ochrony tych interesów albowiem poprzez umorzenie udziałów spółka zrealizowała swoje uprawnienie do określania grona swoich udziałowców , zapobiegając z różnych przyczyn niepożądanemu z jej punktu widzenia poszerzeniu tego grona o podmiot , który mógłby nabyć je w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzanego przez komornika .

Trafnie jednak zarzuca strona pozwana , że Sąd Okręgowy dokonał wadliwej wykładni normy art. 199 §2 k sh , czyniąc ze sposobu określenia wysokości wynagrodzenia za umorzone uchwałą nr 3/2011 udziały podstawę do wniosku prawnego o zasadności roszczenia U. S. domagającej się ich uchylenia na podstawie art. 249 §1 ksh.

Wykładnia przepisu art. 199 §2 ustawy kodeks spółek handlowych , która zdecydowała o uwzględnieniu w części roszczenia powódki rzeczywiście nie jest poprawna.

Wykładnia językowa tej normy nie może prowadzić do wniosków jakie sformułował Sąd I instancji , a sprowadzające się do tezy , że wynagrodzenie za umorzenie udziałów , mimo przyjęcia w umowie spółki mechanizmu jego ustalenia zgodnego z zapisem ustawowym i jego poprawnego zastosowania w kwestionowanej uchwale, , nie może być różne od wartości rynkowej tych udziałów , a o ile rozbieżność ta istnieje , przyjęcie jako wyznacznika wynagrodzenia kwoty niższej niż określona wartością rynkową stanowi w każdym przypadku podstawę do skutecznego podważenia tej uchwały na podstawie art. 249 §1 ksh z powodu uznania , że podjęta uchwała jest działaniem w warunkach pokrzywdzenia wspólnika.

Jest to teza zbyt ogólna , a ponadto pomijająca- okoliczności faktyczne rozstrzyganej sprawy w zupełności jak w szczególności tę , iż małżonkowie S. zdecydowali się na wzajemne przeniesienie pomiędzy sobą udziałów w kapitale zakładowym spółki i w dniu obrad Zgromadzenia podczas którego podjęto obydwie uchwały , zgodnie określili ich wartość na kwotę istotnie niższą aniżeli wynagrodzenie ustalone w uchwale nr (...)i powtórzone w uchwale nr(...)bo wynoszącą tylko 1050 złotych./ por k. 44 akt/.

Poza tym Sąd formułując ją nie wziął pod rozwagę tego , że biegły dokonujący oceny wartości udziałów wyraźnie wskazał , że ustalając należne wynagrodzenie, według a mechanizmu przyjętego w umowie spółki , strona pozwana wyliczyła je prawidłowo / por. k. 315 akt/. Zupełnie też abstrahował od tego , że wartość rynkowa w czasie jest wielkością zmienną i zależy od wielu czynników w tym takich , które są niezależne od podmiotu gospodarczego , jakim jest spółka (...).

Zatem wyciąganie tak daleko idącego wniosku sformułowanego na tle wykładni art. 199 §2 ksh nie było usprawiedliwione. Nie zwrócił także Sąd I instancji zupełnie uwagi na to , że poza gołosłownym twierdzeniem o pokrzywdzeniu wspólników – powodów - podważanymi przez nich uchwałami , małżonkowie S. nie tylko nie dowodzili ale nawet nie wskazywali na okoliczności , które w ich ocenie o takim pokrzywdzeniu miałyby świadczyć a co więcej umknęło całkowicie ocenie Sądu to , iż żadna z okoliczności ujawnionych w sprawie nie dawała podstawy do przyjęcia , że taki sposób ustalenia wynagrodzenia za umorzenie udziałów jaki został zastosowany był działaniem zamierzonym ze strony organu strony pozwanej , ukierunkowany na pokrzywdzenie wspólnika , a nie jedynie na realizację postanowienia umowy spółki, nota bene w pełni odpowiadającemu zapisowi ustawowemu z art. 199 § 2 ksh. , które w subiektywnym odczuciu powódki mogło prowadzić do konsekwencji uznanych przez nią za krzywdzące.

Nawet gdyby jednak przyjąć za poprawne wnioski Sądu niższej instancji wynikające z przeprowadzonej wykładni normy art. 199 §2 k s h. To nie mogłyby one stanowić , wbrew odmiennemu stanowisku wyrażonemu w pisemnych motywach orzeczenia poddanego kontroli instancyjnej , dostatecznej podstawy do uwzględnienia żądania U. S. domagającej się uchylenia obu uchwał objętych sporem.

Nawet uznana za poprawną prawnie ocena , że uchwały Zgromadzenia Wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością objęte sporem prowadzą do pokrzywdzenia wspólnika nie wystarcza , przy braku wykazania , iż równocześnie uchwały te są niezgodne z umową spółki lub dobrymi obyczajami , do uwzględnienia żądania ich uchylenia na podstawie art. 249 §1 ksh.

Odmienne stanowisko prawne Sądu I instancji , który uznał za zasadne roszczenie powódki przy przyjętym przez siebie spełnieniu li tylko przesłanki jej pokrzywdzenia przez treść uchwał , a który kwestii konstrukcji tej normy oraz wyrażonej w nim koniunkcji przesłanek normatywnych uchylenia uchwały nie poświęcił żadnej uwagi , decyduje o trafności zarzutu apelacyjnego naruszenia prawa materialnego a to art. 249 §1 ksh w następstwie nieprawidłowej jego wykładni.

Przepis ten bowiem wymaga dla jego zastosowania by uchwała organu spółki była bądź to niezgodna z umową spółki i równocześnie godziła w jej interesy lub miała na celu pokrzywdzenie wspólnika albo będąc niezgodną z dobrymi obyczajami równocześnie godziła w interesy podmiotu korporacyjnego lub realizowała cel w postaci pokrzywdzenia wspólnika.

/ por. bliżej w tej kwestii dla przykładu uwagi A. Kidyby w : Kodeks Spółek Handlowych - komentarz t. 1 s. 1092 Wydawnictwo Zakamycze /

Z pisemnych motywów orzeczenia Sądu Okręgowego wynika , że iż w jego ocenie , podzielanej przez Sąd odwoławczy obydwie uchwały objęte żądaniem uchylenia nie są niezgodne z umową spółki ani też nie są sprzeczne z jej interesami. Skoro tak to dla uwzględnienia powództwa U. S. o ile obejmuje ono żądanie uchylenia uchwał koniecznym było wykazanie , że obok przyjętego - w ocenie Sądu Apelacyjnego nietrafnie – stanowiska , iż zmierzały one do jej pokrzywdzenia , koniecznym było udowodnienie , że także uchwały te naruszały dobre obyczaje. Na tę przesłankę w pozwie powódka się powołała ale nie tylko nie wskazała na fakty, , które o jej spełnieniu miałyby świadczyć ani ich - tym bardziej - w sporze nie dowodziła - ale nawet nie starała się z indywidualizować tej mającej charakter klauzuli generalnej normy i podać jaki dający się zidentyfikować obyczaj został przez podjęte akty naruszony.

Jak już powiedziano wyżej przesłanka ta zupełnie umknęła także ocenie Sądu I instancji wydającemu oceniane instancyjnie orzeczenie.

Wskazane wyżej oceny i wnioski prawne prowadzą do uznania apelacji strony pozwanej - w wyznaczonych jej zakresem granicach środka odwoławczego - jako zasadnej niemal w całości , co powoduje zreformowanie orzeczenia z dnia 21 grudnia 2012r w sposób wskazany w pkt 1 sentencji wyroku w tym także w zakresie rozstrzygnięcia o obowiązku pokrycia nie uiszczonej opłaty od pozwu oraz wydatków związanych z postępowaniem, wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Ostateteczny wynik sprawy zdecydował , że tymi ostatnimi , wyczerpującymi się w kwocie wynagrodzenia biegłego wydającego opinię została obciążona wyłącznie powódka U. S..

Wynikająca z wniosku apelacji postulowana przez pozwaną zmiana wyroku z dnia 21 grudnia 2012r nie objęła jedynie tej części zaskarżonego wyroku , który dotyczył kosztów procesu w relacji do pozwanej S. jako , że strona pozwana nie wykazała ażeby poniosła z tego tytułu kwoty wyższe aniżeli te już rozliczone w relacji do drugiego z powodów R. S., który całością kosztów procesu na rzecz spółki (...) został obciążony i to przy przyjęciu wynagrodzenia radcy prawnego w stawce wyższej od minimalnej, uwzględniwszy charakter dochodzonego roszczenia / k. 328 akt/

Z podanych wyżej przyczyn Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt 1 i 2 sentencji wyroku , na podstawie art. 386 §1 kpc i art. 385 kpc w zw z art. 199 §2 i 249 §1 k.s.h.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd II instancji orzekł na podstawie art. 98 §1 kpc w zw z art. 108 §1 i 391 §1 kpc stosując we wzajemnych ich rozliczeniu pomiędzy pozwana , a powódką regułę odpowiedzialności za wynik sprawy.

Na kwotę należna spółce (...) od U. S. z tego tytułu w wysokości łącznej 4377 złotych złożyły się : opłata od apelacji [ 4 000 złotych ] , wynagrodzenie pełnomocnika procesowego ustalone na kwotę 360 złotych oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa złożonego przed Sądem II instancji w wysokości 17 złotych.