Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny–Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia Hanna Bartkowiak

Sędziowie: Małgorzata Winkler-Galicka

Mariusz Sygrela

Protokolant: p.o. stażysty Hanna Kolbertowicz

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej del. do Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Łukasza Stanke

po rozpoznaniu w dniu 22 stycznia 2021 r.

sprawy M. K. (1)

oskarżonego z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i inne

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Gnieźnie

z dnia 5 sierpnia 2020 r., sygn. akt II K 452/20

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w punktach 2, 5 i 10 i za podstawę prawną zawartych w nich orzeczeń przepadku dowodów rzeczowych przyjmuje art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

2.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

3.  Zwalnia oskarżonego z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Mariusz Sygrela Hanna Bartkowiak Małgorzata Winkler-Galicka

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1008/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 5 sierpnia 2020 r., sygn. akt II K 452/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza prawa materialnego, tj. art. 70 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wyrażająca się w nie orzeczeniu wobec M. K. (1) przepadku dowodów rzeczowych na podstawie tego przepisu, gdzie błędnie orzeczono przepadek dowodów rzeczowych na podstawie art. 70 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, przez co wyrok w tym zakresie nie odpowiada prawu.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia potwierdziła słuszność wskazań prokuratora co do orzeczenia przepadku dowodów rzeczowych w pkt 2, 5 i 10 zaskarżonego wyroku w oparciu o błędną podstawę prawną. Sąd Rejonowy uznał oskarżonego M. K. (1) za winnego popełnienia m.in. ciągów przestępstw z art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 91 § 1 kk (pkt 1 wyroku), z art. 56 ust. 3 w/w ustawy w zw. z art. 91 § 1 kk (pkt 4 wyroku) oraz przestępstwa z art. 54 ust. 1 w/w ustawy (pkt 9 wyroku). W przypadku skazania za tego typu czyny zabronione przepadek przedmiotu przestępstwa winien zostać orzeczony w oparciu o art. 70 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, a nie art. 70 ust. 2 tej ustawy. Ten drugi przepis znajduje bowiem zastosowanie w sytuacji skazania za przestępstwo określone w art. 62 lub w art. 62b oraz w razie umorzenia lub warunkowego umorzenia postępowania karnego, co wynika wprost z jego literalnego brzmienia. Prokurator słusznie również zauważył, że orzeczenie przepadku na podstawie art. 70 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii jest obligatoryjne w przeciwieństwie do przepadku o charakterze fakultatywnym uregulowanego w art. 70 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Sąd Okręgowy nie miał żadnych wątpliwości, że w badanej sprawie doszło do obrazy prawa materialnego poprzez orzeczenie przepadku przedmiotów przestępstwa w oparciu o błędną podstawę prawną. Sąd Rejonowy sporządzając uzasadnienie wyroku sam przyznał, że omyłkowo orzeczenie o przepadku zostało oparte na nieprawidłowej podstawie prawnej. Trzeba również zauważyć, że orzeczenie pozostawione w takiej formie byłoby niezgodne z treścią porozumienia zawartego pomiędzy oskarżycielem publicznym a oskarżonym, które było podstawą skierowanego do sądu wniosku o wydanie wyroku w trybie art. 335 § 2 kpk. Dlatego też niezbędna była ingerencja Sądu odwoławczego w treść zaskarżonego wyroku w celu dostosowania jego treści zarówno do przepisów materialnych jak i treści porozumienia zawartego pomiędzy prokuratorem a podsądnym.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w pkt 2, 5 i 10 poprzez orzeczenie przepadku dowodów rzeczowych wobec M. K. (1) na postawie art. 70 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Stwierdzona w toku postępowania odwoławczego obraza prawa materialnego, dostrzeżona przez prokuratora we wniesionym przez niego środku odwoławczym, wymagała stosownej ingerencji ze strony Sądu II instancji w celu dostosowania wydanego orzeczenia do regulacji przepisów prawa materialnego – ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, a także treści porozumienia zawartego pomiędzy prokuratorem a oskarżonym. Dlatego też Sąd Okręgowy wydał orzeczenie reformatoryjne zgodne z wnioskiem apelującego, a mianowicie zmienił zaskarżony wyrok w punktach 2, 5 i 10 i za podstawę prawną zawartych w nich orzeczeń przepadku dowodów rzeczowych przyjął art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Poza zmianą opisaną dokładnie w pkt 5.2. wyrok Sądu I instancji utrzymano w mocy w pozostałej części.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy (poza zmianą opisaną w pkt 5.2.) był brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zaskarżony wyrok został zmieniony w punktach 2, 5 i 10 i za podstawę prawną zawartych w nich orzeczeń o przepadku dowodów rzeczowych przyjęto art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

Zwięźle o powodach zmiany

Podniesiony w apelacji prokuratorskiej zarzut obrazy prawa materialnego, oceniony w postępowaniu odwoławczym jako słuszny, spowodował konieczność dokonania zmian w zaskarżonym orzeczeniu w taki sposób by rozstrzygnięcia o przepadku dowodów rzeczowych odpowiadały po pierwsze przepisom materialnym ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, a po drugie treści porozumienia jakie zostało zawarte między prokuratorem a oskarżonym w trybie art. 335 § 2 kpk. Z tego właśnie powodu Sąd odwoławczy wydał orzeczenie reformatoryjne, w którym za podstawę prawną orzeczeń zawartych w punktach 2, 5 i 10 o przepadku dowodów rzeczowych przyjął art. 70 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Zgodnie z art. 634 kpk jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, do kosztów procesu za postępowanie odwoławcze od orzeczeń kończących postępowanie w sprawie mają odpowiednie zastosowanie przepisy o kosztach za postępowanie przed sądem I instancji.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy sięgając do art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów procesu za postępowanie odwoławcze. Przede wszystkim przemawiały za tym względy słuszności. Do uwzględnienia apelacji prokuratora doszło bowiem z powodu uchybienia ze strony Sądu I instancji. Kontrola instancyjna wyroku Sądu I instancji, wydanego w trybie konsensualnym, nie została zainicjowana przez oskarżonego ani nie przyczynił się on do wygenerowania kosztów postępowania odwoławczego. Poza tym także sytuacja materialna i rodzinna oskarżonego oraz perspektywa odbycia kary łącznej 3 lat pozbawienia sprawiają, że obciążenie go jeszcze kosztami sądowymi za postępowanie apelacyjne byłoby dla M. K. nadmierną uciążliwością

7.  PODPIS

Mariusz Sygrela Hanna Bartkowiak Małgorzata Winkler-Galicka