Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 10 lutego 2021 roku

W pozwie z dnia 18 lipca 2018 r. powódka H. T., reprezentowana prze profesjonalnego pełnomocnika, domagała się zasądzenia od ubezpieczyciela Towarzystwa (...) S.A. we W. kwoty 30.712,20 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 czerwca 2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania. (k. 4-5)

W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 10 lutego 2016 roku, w wyniku kolizji drogowej, uszkodzony został pojazd marki A. (...) nr rej. (...), którego właścicielem była powódka. Sprawca szkody ubezpieczony był polisą (...) nr (...). Strona pozwana jest ubezpieczycielem, który likwidował szkodę. Wina sprawy został potwierdzona notatką sporządzoną przez Policję w miejscu zdarzenia oraz wyrokiem Sądu Rejonowego w Wołominie z dnia 10 lutego 2016 r., sygn.. akt: II W 291/16. Szkoda została zakwalifikowana jako szkoda całkowita. Ubezpieczyciel wypłacił kwotę 25.100 zł tytułem odszkodowanie, kwotę 3.111,90 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego oraz 424,35 zł tytułem zwrotu opłaty parkingowej. Wypłacone odszkodowanie nie rekompensuje poniesionej szkody. Wysokość szkody spowodowana była przede wszystkim opieszałością ubezpieczyciela w toku postępowania likwidacyjnego.Za usługę w postaci przetransportowania uszkodzonego pojazdu na parking warsztatu samochodowego prowadzonego przez Lakiernictwo Samochodowe S. P. została wystawiona faktura na kwotę 350 zł, za przechowywanie pojazdu do dnia wypłaty odszkodowania została wystawiona faktura na kwotę 2.380,05 zł, za najem pojazdu zastępczego od dnia następnego po kolizji do dnia wypłaty odszkodowania została wystawiona faktura na kwotę 17.318,40 zł. Poszkodowana na skutek zdarzenia drogowego utraciła pojazd o wartości 49.200 zł, zgodnie z wyceną sporządzoną na dzień 30 marca 2016 r. w oparciu o portal autouncle. Dochodzone roszczenie stanowi różnicą pomiędzy całkowita faktyczną wartością szkody a kwotą wypłaconą przez ubezpieczyciela w toku postępowania likwidacyjnego.

Referendarz sądowy stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty. (k.26)

W odpowiedzi na pozew ubezpieczyciel wniósł o oddalenie powództwa w całości za zasądzeniem kosztów procesu. Ubezpieczyciel zakwestionował swoją legitymację bierną wskazując, iż nie łączy go ze sprawcą zdarzenia, właścicielem pojazdu marki T. (...) nr rej. (...), jakikolwiek stosunku oparty na umowie ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej pojazdów mechanicznych. Na zlecenie ubezpieczyciela zagranicznego sprawcy zdarzenia – (...) pozwany ubezpieczyciel przeprowadził postępowanie likwidacyjne jako korespondent zagranicznego ubezpieczyciela. Jako podmiot zobowiązany do naprawienia szkody wskazał Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z siedzibą w W. (k. 30-32)

Pismem procesowym z dnia 27 listopada 2018 r. pełnomocnika powódki jako stronę pozwaną wskazał Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z siedzibą w W.. (k. 76)

Postanowieniem z dnia 28 lutego 2019 r. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze strony pozwanej Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z siedzibą w W.. (k. 78)

Postanowieniem z dnia 13 maja 2019 r. od udziału w sprawie w charakterze strony pozwanej zostało zwolnione Towarzystwo (...) S.A. we W.. (k. 96)

W odpowiedzi na pozew wezwana strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości za zasądzeniem kosztów procesu. Strona pozwana zarzuciła, iż wypłacona kwota odszkodowania w pełni rekompensuje doznaną przez powódkę szkodę. Strona pozwana zakwestionowała okres najmu pojazdu zastępczego oraz parkowania pojazdu uszkodzonego wskazując, iż ilość dni 128 jest rażąco wygórowana, uznając jako zasadny okres 23 dni od dnia zgłoszenia szkody (15 lutego 2016 r.) do dnia poinformowania o oszacowania szkody (11 marca 2016 r.) wraz z trzema dniami na zakup nowego pojazdu. Powódka nie wykazała bowiem, iż najem pojazdu był konieczny i celowy we wskazanym okresie, sposobu i intensywności używania uszkodzonego pojazdu. Strona pozwana zakwestionowała także wskazaną przez powódkę wartość pojazdu uszkodzonego ustaloną w oparciu o prywatną opinię. Podważyła wartość pojazdu wskazaną w polisie (...) z 2015 r. wskazują, iż to klient podaje wartość pojazdu przy zawieraniu umowy ubezpieczenia, która w przypadku wystąpienia szkody może zostać zweryfikowana. Wycenę sporządzoną przez korespondenta ubezpieczyciela zagranicznego uznał za rzetelna z uwagi na została sporządzona przez podmiot profesjonalny za pomocą podstawowego systemu stosowanego przy wycenie ruchomości przez profesjonalistów. Strona pozwana zakwestionowała także roszczenie odsetkowe wskazując, że jego wymagalność wiązać należy co najwyżej z datą wyrokowania. (k. 85-87)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 lutego 2016 roku w wyniku kolizji drogowej, uszkodzony został samochód marki A. (...) nr rej. (...), którego właścicielka była H. T.. Sprawca kolizji A. D. objęty był obowiązkowym ubezpieczeniem OC na mocy polisy nr (...) zawartej z (...) ubezpieczycielem zagranicznym z siedzibą na B..

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Wołominie, Wydział II Karny, z dnia 10 lutego 2016 r., sygn. akt: II W 291/16 A. D. został uznany winnym tego, iż w dniu 10 lutego 2016 r. w miejscowości marki na ul. (...) spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem marki T. (...) nr rej. (...) podczas zmiany pasa ruchu nie zachował szczególnej ostrożności i nie ustąpił pierwszeństwa pojazdowi A. (...) nr rej. (...) w wyniku czego doprowadził do zderzenia z nim.

(dowód : niesporne a nadto: dane sprawcy kolizji - k. 9, 64-65, pismo Policji - k. 66, akta sprawy o wykroczenie, dowód rejestracyjny - akta szkody na płycie CD – k.94, wyrok Sądu Rejonowego w Wołominie – k. 10)

Postępowanie likwidacyjne na zlecenie ubezpieczyciela zagranicznego sprawcy zdarzenia – (...) prowadziło Towarzystwo (...) S.A. we W. jako korespondent zagranicznego ubezpieczyciela. W toku likwidacji szkody ubezpieczyciel nie proponował powódce zorganizowania najmu pojazdu zastępczego, miejsca zdeponowania wraku.

W dniu 15 lutego 2016 r. powódka zgłosiła szkodę do ubezpieczyciela udzielając upoważnienia firmie (...) do reprezentowania w procesie likwidacji szkody. W dniu 29 lutego 2016 r. po przeprowadzonych oględzinach pojazdu uszkodzonego została sporządzona przez ubezpieczyciela prowadzącego postępowanie likwidacyjne wycena nr 16_04_065, w której wartość pojazdu przed szkodą została ustalona na kwotę 35.400 zł, koszt naprawy na kwotę 48.373,54 zł, różnica wartości pojazdu przed i po szkodzie została ustalona na kwotę 25.100 zł. Szkoda została zakwalifikowana jako szkoda całkowita. Wartość wraku została ustalona na kwotę 9.900 zł. W tym samym dniu powódka została poinformowana o wysokości szkody w kwocie 25.100 zł. Dnia 19 lutego 2016 r. powódka przesłała uzupełniony druk zgłoszenie szkody zgodnie w odpowiedzi na wezwanie z dnia 15 lutego 2016 r. wraz z danymi sprawcy kolizji drogowej. Na zlecenie powódki została sporządzona przez certyfikowanego rzeczoznawcę mgr. inż. T. P. wycena w dniu 18 kwietnia 2016 r., gdzie wartość pojazdu przed szkodą została ustalona na kwotę 43.600 zł.

W dniu 22 lutego 2016 r. ubezpieczyciel został powiadomiony przez Komendę Powiatowej Policji w W. o prowadzonym postępowaniu przygotowawczym w sprawie wypadku drogowego szczegółowo opisanego w piśmie, w którym uczestniczył pojazd marki T. (...) nr rej. (...).

W wiadomości e-mail z dnia 1 marca 2016 r. ubezpieczyciel wskazał uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego, informując, iż wypłata odszkodowania nastąpi po uzyskaniu dokumentów jak: notatka policyjna itp.

Towarzystwo (...) S.A. we W. po przesłaniu przez powódkę skanu wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie, Wydział II Karny, z dnia 10 lutego 2016 r., sygn. akt: II W 291/16 zwracało się do Komendy Powiatowej Policji w W. o wyjaśnienie rozbieżności w zakresie numeru rejestracyjnego pojazdu marki T. (...) wskazanego w danych sprawcy kolizji a wskazanego w wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie, Wydział II Karny, z dnia 10 lutego 2016 r., sygn. akt: II W 291/16.

Decyzją z dniu 17 czerwca 2016 r. ubezpieczyciel przyznał kwotę 25.100 zł tytułem odszkodowania, kwoty 3.111,90 zł tytułem wynajmu pojazdu zastępczego. W dniu 12 września 2016 r. powódka została poinformowana o przyznaniu kwoty 424,35 zł tytułem opłaty za parking. Kwota 21.500 zł została wypłacona w dniu 17 czerwca 2016 r. Kwota 3.111,90 zł została zaksięgowana na koncie Lakiernictwo Samochodowe S. P. w dniu 26 sierpnia 2016 r.

Decyzją z dnia 17 lipca 2018 r. została przyznana dalsza kwota 1.800 zł tytułem odszkodowania na skutek ponownego sporządzenia kalkulacji ustalającej wartość pojazdu na kwotę 39.900 zł oraz dalsza kwota 615 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego oraz opłaty parkingowej za uzasadniony okres od 11 lutego 2016 r. do 8 marca 2016 r. W tym samym dniu ubezpieczyciel zlecił wypłatę wskazanej kwoty.

Powódka wzywała ubezpieczyciela do zapłaty pozostałej kwoty 30.712,20 zł załączając wyniki wyceny uszkodzonego pojazdu na kwotę 49.200 zł.

(dowód : niesporne a nadto: lista korespondentów - k. 69-70, zgłoszenie szkody, kalkulacja Towarzystwa (...) S.A. we W., korespondencja stron, pisma Komendy Powiatowej Policji w W., wycena mgr. inż. T. P., - akta szkody na płycie CD – k.94, pismo Komendy Powiatowej Policji w W. – k. 66, zawiadomienia o przyznaniu odszkodowania - k. 11-13, decyzja z 17.07.2018 r. - k. 71-74, wniosek o realizację wypłaty - k. 75, potwierdzenie wypłaty kwoty 3.111,90 zł - k. 19, wezwanie do zakończenie procesu likwidacji z 11.03.2018 r. - k. 22-24, wyniki wyceny - k. 20, polisa nr (...) - k. 21, wezwanie do zapłaty – k. 22-23, wyniki wyceny - k. 20, zeznania powódki – protokół rozprawy z dnia 8 października 2019 r. od 00:03:12 do 00:42:33 )

W dniu wypadku uszkodzony pojazd został przetransportowany do B. oraz zdeponowany na parkingu firmy (...) na zlecenie powódki. Powódka wówczas wracała do mamy, która się opiekuje. Pojazd był przechowywany na parkingu prze okres 129 dni. Opłata parkingowa wynosiła 15 zł netto za dobę.

Poszkodowana zawarła w dniu 11 lutego 2016 r. umowę najmu pojazdu zastępczego marki S. (...) nr rej. (...), z którego korzystała przez 128 dni tj. od dnia 11 lutego 2016 r. do 17 czerwca 2016 r. Stawka najmu wynosiła 110,00 zł netto za dobę.

Z tytułu najmu opłaty za parkowanie została wystawiona faktura VAT na kwotę 2.380,05 zł. Z tytułu najmu pojazdu zastępczego została wystawiona faktura VAT na kwotę 17.318,40 zł. Z tytułu przygotowania samochodu do oceny technicznej i pomoc w likwidacji szkody została wystawiona faktura VAT na kwotę 350,00 zł.

(dowód : niesporne a nadto: faktura VAT, opłata parkingowa - k. 15, umowa najmu z załącznikami - k. 16-17, faktura VAT - k. 18, faktura VAT z tytułu przygotowania samochodu - k. 14, zeznania powódki – protokół rozprawy z dnia 8 października 2019 r. od 00:03:12 do 00:42:33)

Powódce samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe. Pojazd zastępczy był powódce potrzebny w celu dojazdu na prywatne zabiegi rehabilitacyjne, których konieczność wynikała z urazu doznanego przez powódkę na skutek zdarzenia z dnia 10 lutego 2016 r. Powódka dwa razy w miesiącu jeździ do chorej mamy, która mieszka w woj. (...) w M., dodatkowo w czasie ferii, wakacji i świąt. Powódce pojazd zastępczy był potrzebny na dojazdy do pracy, przewożenie materiałów dla studentów, dotarcia na miejsce prowadzonych badań, do gmin uzdrowiskowych, do szkół ponadgimnazjalnych. Powódka niezwłocznie po wypłacie odszkodowania zwróciła pojazd zastępczy.

Powódka zakupiła nowy samochód częściowo ze środków uzyskanych z wypłaconego odszkodowania a częściowo ze środków uzyskanych z pożyczki z zakładowego funduszu w wysokości 15.000 zł. Pożyczkę powódka spłacała przez kolejne 3 lata. Powódka nie miała oszczędności na zakup nowego samochodu. Zwracała się do ubezpieczyciela z prośbą o wcześniejszą wypłatę środków z odszkodowania.

(dowód : zeznania powódki – protokół rozprawy z dnia 8 października 2019 r. od 00:03:12 do 00:42:33 )

Z opinii biegłego sądowego wynika, iż wartość pojazdu marki A. (...), nr rej. (...) na dzień kolizji drogowej tj. 10 lutego 2016 r. przy uwzględnieniu wszystkich czynników wpływających na tę wartość wynosi 42.200 zł.

(dowód : opinia biegłego Z. P. z załącznikami – k. 185-200)

Powyższy, w części bezsporny, stan faktyczny sąd ustalił na podstawie twierdzeń stron niniejszego postępowania, które nie spotkały się z zaprzeczeniami strony przeciwnej i dlatego też mając na uwadze wynik całej rozprawy zostały uznane za przyznane (art. 230 k.p.c.).

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się w szczególności na aktach likwidacji szkody i pozostałych dokumentach powołanych w opisie stanu faktycznego, a ponadto również na opinii biegłego Z. P. (2). W ocenie Sądu dokumenty te w pełni zasługiwały na to, aby zostały ocenione jako wiarygodne, nadto żadna ze stron nie zakwestionowała ich prawdziwości. Dokumenty te pozwoliły na pełniejszą weryfikację twierdzeń stron odnośnie istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności i dlatego też Sąd w całości się na nich oparł dokonując rekonstrukcji stanu faktycznego.

Sąd opierał się również na zeznaniach powódki, które jako przekonujące, korespondujące z treścią pozostałego materiału dowodowego uznał za wiarygodne.

W ocenie Sądu należało również w pełni podzielić opinię biegłego Z. P. (2), jako rzeczową, fachową, obiektywną, precyzyjną i stanowczą, która nadto nie budziła wątpliwości i która nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania. Biegły wyczerpująco uzasadnił sposób wyliczenia, którego dokonał na podstawie akt sprawy. Wydający opinię biegły ma duże doświadczenie zawodowe, co pozwoliło na wydanie wnikliwej, kompletnej i kategorycznej opinii. W ocenie Sądu czytelność, jasność, logika, rzeczowość oraz fachowość wywodów biegłego przemawiają za przyjęciem jego twierdzeń dot. okoliczności dla których pozyskania potrzebna jest wiedza fachowa. Podkreślić również należy, że każdy wniosek wypływający z opinii został przez biegłego dokładnie i rzeczowo uzasadniony w jej treści, a strony nie zgłosiły zarzutów do jego pracy.

Sąd nie oparł się na opinii biegłego z zakresu motoryzacji T. M.. W dniu dokonywania wyceny upłynęło prawie 4 lata, a pojazd nie był przechowywany w zamkniętym pomieszczeniu. W wycenie sporządzonej przez ubezpieczyciela, a także później przez certyfikowanego rzeczoznawcę mgr. inż. T. P. nie została zastosowana zniżka z tytułu uszkodzenia pojazdu, mimo iż opinie te zostały sporządzone po przeprowadzonych oględzinach w tym samym roku, co nastąpiło zdarzenie powodujące szkodę. Ponadto ubezpieczyciel w opinii wydanej w dniu 17 lipca 2018 r. nie zastosował korekty za indywidualny zakup za granicą. Opinia ta nie została oparta na żadnej ofercie sprzedaży, albowiem w czasie wyceny nie były dostępne żadne oferty sprzedaży pojazdów analogicznych do pojazdu wycenianego, na co wskazuje sam biegły w opinii uzupełniającej (k. 158).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało w części na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie - przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku ( § 2 pkt 1 cyt. przepisu).

Zgodnie z art. 34 ust 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 124 poz. 1152 z późn. zm.) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Jego wysokość (o ile nie przekracza kwoty sumy gwarancyjnej) winna odpowiadać wysokości odszkodowania należnego od ubezpieczonego na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania. Poszkodowany jest uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego szkodę wyrządzoną ruchem pojazdu mechanicznego. Obejmuje ono zarówno straty, jak i korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. Nie ma również znaczenia, czy jest to wywołana wypadkiem pojazdu mechanicznego szkoda na osobie (uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć) czy też szkoda na mieniu (utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia).

Odpowiedzialność strony pozwanej za skutki zdarzenia nie była sporna pomiędzy stronami. Pomiędzy stronami bezsporny był przebieg zdarzenia powodującego szkodę, a także zakwalifikowanie szkody jako szkody całkowitej, przyjęta przez ubezpieczyciela wartość wraku oraz stawki najmu pojazdu zastępczego i opłaty za parkowanie.

Zakres odpowiedzialności strony pozwanej, w granicach sumy ubezpieczenia, był taki sam jak sprawcy wypadku i zgodnie z art. 361 k.c. obejmował odpowiedzialność za normalne następstwa wypadku. Niewątpliwie odpowiedzialność ta zgodnie z żądaniem strony powodowej obejmowała stosownie do treści art. 363 § 1 k.c. zobowiązanie strony pozwanej do zwrotu kosztów wynajęcia pojazdu zastępczego.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 354 § 1 k.c. dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. W taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel (§ 2 cyt. przepisu). Nadto, że stosownie do art. 362 k.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Konieczność wynajęcia samochodu zastępczego, w zamian za uszkodzony w zdarzeniu komunikacyjnym, w niniejszej sprawie, jest poza sporem, skoro ubezpieczyciel dokonał wypłaty odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego uznając ostatecznie jako zasadny okres najmu od dnia 11 lutego 2016 r. tj. dnia zawarcia umowy najmu do dnia 8 marca 2016 r.

Pozbawienie poszkodowanego możliwości korzystania z samochodu w okresie, kiedy pojazd podlegał naprawie i konieczność poniesienia wydatków w związku z wypożyczeniem pojazdów zastępczych należy do pojęcia szkody, do pokrycia której obowiązany jest ubezpieczyciel. W świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. (chwała z 17.11.2011r., sygn. III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że gdyby koszt naprawy samochodu był znacznie wyższy od wartości samochodu przed uszkodzeniem, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do kwoty odpowiadającej różnicy wartości samochodu sprzed i po wypadku. Takie ustalenie wysokości szkody i sposobu jej naprawienia nie pozostaje w sprzeczności z zasadami określonymi w art. 361 § 2 i art. 363 § 1, ani w art. 822 k.c. (wyrok SN z dnia 20 lutego 2002 r. V CKN 903/00).

W niniejszej sprawie strona pozwana podważała okres najmu pojazdu zastępczego powołując się na okoliczność, iż uzasadniony okres najmu obejmują 15 lutego 2016 r. (zgłoszenie szkody) do 11 marca 2016 r. (poinformowanie o oszacowaniu szkody), co jest sprzeczne z treścią ostatecznej decyzji ubezpieczyciela likwidującego szkodę. Polskie prawo nie określa konkretnego terminu na zgłoszenie szkody z OC, a bezsprzecznym pomiędzy stronami był fakt, iż najem pojazdu zastępczego rozpoczął się w dniu 11 lutego 2016 r.

Sąd uznał za zasadny okres najmu wynosi 128 dni i okres przechowywania pojazdu wynoszący 129 dni z uwagi na fakt, iż strona pozwana nie wykazała, iż powódka posiadała środki finansowe na zakup nowego samochodu, a sposób prowadzonego postępowania likwidacyjnego przez ubezpieczyciela wskazuje, iż wysokość szkody spowodowana była przede wszystkim opieszałością ubezpieczyciela w toku postępowania likwidacyjnego. To powódka wykazała, iż dopiero wypłata należnego odszkodowania oraz środki z zaciągniętej pożyczki umożliwiły zakup nowego samochodu.

Zgodnie z utrwaloną linia orzeczniczą odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego, jeżeli odszkodowanie ustalone zostało w wysokości odpowiadającej różnicy pomiędzy wartością pojazdu mechanicznego sprzed zdarzenia powodującego szkodę, a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym, którego naprawa okazała się niemożliwa lub nieopłacalna (tzw. szkoda całkowita).( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 r., III CZP 76/13, OSNC 2014/9/85; wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2004 r., IV CK 672/03)

W okolicznościach sprawy powódka otrzymała, odszkodowanie w dniu 17 czerwca 2016 r. i w tym samym dniu zwróciła pojazd zastępczy zwróciła.

Zgodnie z art. 6 k.c. określającym zasadę rozkładu ciężaru dowodu w postępowaniu cywilnym, strona która powołując się na swoje prawo, żąda czegoś od innej strony, obowiązana jest udowodnić fakty uzasadniające to żądanie. Z regułą wyrażoną w treści art. 6 k.c. skorelowany jest przepis art. 232 k.p.c. zgodnie z którym strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. W okolicznościach sprawy do strony pozwanej należało więc udowodnienie faktów, które stanowiłyby podstawę oddalenia powództwa z uwagi na nieuzasadnione kontynuowanie najmu pojazdu po poinformowaniu przez ubezpieczyciela o oszacowaniu szkody. Mimo wskazanej wyżej informacji z lutego 2016 r. ubezpieczyciel nie wydał decyzji o wysokości należnego odszkodowania i kontynuował postępowania likwidacyjne aż do czerwca 2016 r.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie, natomiast w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania.

Wprowadzone przez ustawodawcę terminy rozpatrzenia sprawy mają charakter dyscyplinujący dla zakładu ubezpieczeń. W przypadku ubezpieczeń obowiązkowych ustawodawca uznał jednak, że takie zdyscyplinowanie ubezpieczyciela nie jest wystarczające i wprowadził 90-dniowy termin o charakterze bezwzględnym, liczony od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie. Jego bezwzględny charakter wyraża się w ten sposób, że wymagalność świadczenia zakładu ubezpieczeń nie jest uzależniona od wyjaśnienia okoliczności sprawy lub faktycznej możliwości ich wyjaśnienia. Przedłużenie terminu może nastąpić tylko wtedy, gdy ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. Przepis ten należy interpretować zawężająco w tym sensie, że ewentualna decyzja sądowa jest niezbędna, tylko ona bowiem może definitywnie rozstrzygnąć kwestie odpowiedzialności za powstałą szkodę (Prawo ubezpieczeń gospodarczych. Komentarz. Tom I, Małgorzata Serwach (red.), Marcin Glicz, Zdzisław Brodecki, Małgorzata Red Serwach, Marcin Red Glicz, Zdzisław Red Brodecki). Żaden przepis prawa z zakresu ubezpieczeń komunikacyjnych nie utożsamia kwestii wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń i wysokości świadczenia z koniecznością wyczekiwania na wyrok sądowy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu. Por. wyrok SN z dnia 20 sierpnia 1993 r., III CZP 107/93, OSNC 1994, nr 2, poz. 36. Zgodnie z tezą wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 21 kwietnia 1993 r., I ACr 93/93, Wokanda 1993, nr 12, s. 24, uzależnienie ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń od wyjaśnienia, czy posiadacz lub kierowca są zobowiązani do naprawienia szkody wyrządzonej przez ruch pojazdu, nie oznacza że za "takie wyjaśnienie może być uznany tylko wyrok sądu, i to karny, skazujący" 763 . Żaden przepis prawa z zakresu ubezpieczeń - precyzuje SA w postanowieniu z dnia 8 stycznia 1997 r., I ACa 52/96, OSA 1997, nr 6, poz. 38 - nie utożsamia kwestii wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia wysokości szkody z koniecznością wyczekiwania na opinię biegłego i wyrok sądowy. W postępowaniu likwidacyjnym winno nastąpić ustalenie wysokości odszkodowania, a rolą sądu w ewentualnym procesie jest kontrola prawidłowości ustalenia wysokości odszkodowania. Potwierdzeniem wyrażonego przez Sąd Apelacyjny stanowiska jest wyrok SN z dnia 10 stycznia 2000 r., III CKN 1105/98, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 134, w którym SN stwierdził, że prowadzone postępowanie karne nie upoważnia zakładu ubezpieczeń do zaniechania prowadzenia postępowania likwidacyjnego do czasu prawomocnego zakończenia sprawy karnej. Należącego do istoty działalności ubezpieczeniowej obowiązku ustalenia przesłanek swojej odpowiedzialności ubezpieczyciel nie może przerzucać na inne podmioty, w szczególności nie może biernie oczekiwać na wynik postępowania karnego, a jeżeli tak postąpi, dopuszcza się zwłoki w wykonaniu swojego zobowiązania.

W okolicznościach niniejszej sprawy na podstawie dokumentu zatytułowanego "Dane sprawcy kolizji", zgłoszenia szkody oraz pisma Komendy Powiatowej Policji w W. ubezpieczyciel mógł ustalić przebieg zdarzenia, a także kwestie odpowiedzialności za powstałą szkodę. Ponadto mino informacji we wspomnianym wyżej piśmie Komendy Powiatowej Policji w W., iż w zdarzeniu uczestniczył pojazd marki T. (...) nr rej. (...), taki sam numer rejestracyjny widniał w wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie, Wydział II Karny, z dnia 10 lutego 2016 r., sygn. akt: II W 291/16, ubezpieczyciel prowadził nadal postępowanie wyjaśniające. W ocenie Sądu nie była wymagana decyzja sądowa jako niezbędna do ustalenia kwestie odpowiedzialności za powstałą szkodę, nie występowały rozbieżne wersje zdarzenia, które powodowałyby wątpliwości co do przebiegu zdarzenia drogowego. Sam fakt, iż zdarzeniu brał udział pojazd zarejestrowany poza granicami RP prowadzony przez obcokrajowca, nie może w ocenie sądu prowadzić od wstrzymania wydania decyzji i wypłaty odszkodowania. Ponadto w aktach szkody brak wskazania oczekiwania na rozstrzygniecie w postępowaniu karnym jako przyczyny opóźnienia w zakończeniu postępowania likwidacyjnego.

Również brak podstaw do uznania, iż opóźnienie w wydaniu decyzji i wypłacie należnego odszkodowania wynikało z braku niedostarczenia przez powódkę wymaganej dokumentacji, co sugeruje ubezpieczyciel w decyzji z dnia 17 lipca 2018 r. W wiadomości e-mail z dnia 23 lutego 2016 r. ubezpieczyciel wzywał powódkę do uzupełnienia wskazanych pozycji z druku zgłoszenia szkody, a z wiadomości e-mail dnia 29 lutego 2016 r. - do przesłania oryginału dokumentu dotyczącego holowania. Ubezpieczyciel mógł wydać decyzję co do pozostałych zgłoszonych roszczeń z pominięciem tych dotyczących zwrotu kosztów z tytułu holowania. Ponadto e-mail z dnia 2 czerwca 2016 r., który miał według ubezpieczyciela zawierać uzupełnienie braków, zawierał jedynie prośbę o ponowne rozliczenie szkody, a we wcześniejszym kierowanych do ubezpieczyciela wiadomościach e-mail powódka informowała o ponownym przesłaniu dokumentów.

W przedmiotowej sprawie na podstawie opinii biegłego Z. P., której wnioski sąd przyjął za własne i do której zarzuty nie zgłosiła żadne ze stron, zostało ustalone, iż rynkowa nieuszkodzonego pojazdu na dzień kolizji wynosi 40.200,00 zł brutto. Pomiędzy stronami nie była sporna wartość wraku ustalona na kwotę 9.900 zł. Tym samym wartość szkody w pojeździe wynosi 30.300 zł. Po uwzględnieniu kwoty wypłaconej przez ubezpieczyciela 26.900 zł Sąd zasądził dalszą uzasadnioną kwotę 3.400 zł.

Sąd uznał za zasadny okres najmu pojazdu zastępczego wynoszący 128 dni oraz okres przechowywania pojazdu uszkodzonego wynoszący 129 dni. Powódka poniosła wydatki z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 17.318,40 zł, a z tytułu opłaty parkingowej 2.380,05 zł. Po uwzględnieniu kwoty wypłaconego z tego tytułu odszkodowania 4.151,24 zł Sąd uznał, iż w okolicznościach sprawy zasadny i uzasadniony ekonomicznie koszt wynajmu pojazdu zastępczego oraz przechowywania pojazdu uszkodzonego wynosi 15.547,20 zł (19.698,45 zł – 4.151.25 zł).

Rozstrzygnięcie w zakresie odsetek Sąd oparł na art. 481 § 1 k.c. zgodnie, z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie z żądaniem pozwu odsetki zasądzono od dnia 18 czerwca 2016 r. do dnia zapłaty tj. od dnia następne po dniu wydania decyzji przyznającej odszkodowanie wówczas bowiem zakład ubezpieczeń dysponował wszystkimi danymi niezbędnymi do oszacowania wysokości należnego świadczenia, nie zachodziły zatem żadne przeszkody, aby ubezpieczyciel prawidłowo wyliczył wysokość odszkodowania.

Sąd nie uznał zasadności żądania kwoty 350 zł tytułem przygotowania samochodu do wyceny i pomoc w likwacji szkody. Powódka nie wykazała jakie czynności składały się na powyższa pomoc i przygotowanie samochodu do wyceny, powódka także nie wyjaśniła podczas zeznań na czym miałaby ta usługa polegać.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł w pkt I I II wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. ponieważ powódka wygrała proces w 62 %, stąd należy się jej zwrot kosztów postępowania w takiej też wysokości.

Koszty poniesione przez powódkę obejmują:

- 1.536 zł tytułem opłaty od pozwu;

- 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa;

- 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

- 700 zł tytułem zaliczki uiszczonej po poczet opinii biegłego.

To jest łącznie 5.729 zł.

Koszty poniesione przez stronę pozwaną obejmują:

- 3.600 zł – tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

- 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa;

- 500 zł tytułem zaliczki uiszczonej po poczet opinii biegłego.

To jest łącznie 4.117 zł.

Powódka wygrała sprawę w 62 % stąd należy się jej zwrot kosztów postępowania w takiej też wysokości, to jest w kwocie 3.551,98 zł. Strona pozwana wygrała sprawę w 38 %, zatem należy mu się zwrot kwoty 1.564.46 zł. Zatem należało zasądzić od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 1.987,52 zł (3.551,98 zł - 1.564.46 zł) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Wydatki tymczasowo pokryte ze środków Skarbu Państwa (kasa Sadu Rejonowego w Nowym Sączu) tytułem opinii biegłych, które nie zostały pokryte z wpłaconych przez strony zaliczek wyniosły 295,98 zł. Sąd nakazał ściągnąć od powódki oraz strony pozwanej kotwę 112,47 zł i 183,51 zł na zasadzie art. 113 w zw. art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28.07.2005 r., o kosztach sądowych w sprawach cywilnych

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł w pkt III i IV wyroku.

ZARZĄDZENIE

1)  proszę odnotować uzasadnienie,

2)  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi strony pozwanej,

3)  kal. 14 dni

N., dnia 5 marca 2021 r. Sędzia Maria Reśko