Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lutego 2020 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Justyna Wyrwas – Oliwkiewicz

Protokolant: st. sekr. sądowy Aldona Fojcik

po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2020 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko K. K. (K.)

o zapłatę

1)  oddala powództwo;

2)  zasądza od powoda (...) Bank Spółki Akcyjnej w W. na rzecz pozwanego K. K. kwotę 3.617,00 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

sędzia Justyna Wyrwas – Oliwkiewicz

Sygn. akt VI GC 1134/18

UZASADNIENIE

Pozwem z 4 sierpnia 2017 roku powód (...) Bank Spółka Akcyjna w W. wniósł o zasądzenie w elektronicznym postępowaniu upominawczym od pozwanego K. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) Usługi (...) w Ż. kwoty 22.096,91 zł wraz z:



odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP nie przekraczającej dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 20.134,52 zł od 28 lipca 2017 roku,



odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu od kwoty 1.336,38 zł oraz o zwrot kosztów procesu.

W uzasadnieniu podał, że strony łączyła umowa kredytu z 24 listopada 2014 roku. W związku z zaprzestaniem dokonywania spłat powód wypowiedział umowę pozwanemu. Wskazał, że dochodzi kwoty 20.134,54 zł tytułem niespłaconego kapitału, kwoty 831,83 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału od 25 grudnia 2016 roku do 28 czerwca 2017 roku, kwoty 504,55 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 10% od 27 lipca 2017 roku oraz kwoty 626,01 zł tytułem opłat i prowizji.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 20 września 2017 roku (k. 6) Sąd Rejonowy w Lublinie – Zachód Wydział Cywilny uwzględnił żądanie powoda.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości. (k.7)

Postanowieniem z 19 października 2017 roku (k. 9v) Sąd Rejonowy w Lublinie - Zachód Wydział Cywilny przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Żorach.

W uzupełnieniu pozwu powód złożył wyciąg z ksiąg banku z 27 lipca 2017 roku, umowę kredytu z 24 listopada 2014 roku, wezwanie do zapłaty z 14 marca 2017 roku, zawiadomienie o powstaniu zaległości i oświadczenie o wypowiedzeniu umowy 19 kwietnia 2017 roku, wezwanie do zapłaty z 28 czerwca 2017 roku. (k.20-29).

Ustosunkowując się do ww. dokumentów, pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Przyznał, że powód udzielił mu kredytu przeznaczonego na refinansowania zakupu pojazdu marki R. (...) rok produkcji 2002. Podnosił, że prawnym zabezpieczeniem kredytu było przewłaszczenie na powoda ww. pojazdu. Wskazał, że w trakcie prowadzonego przeciwko niemu - na wniosek innego wierzyciela - postępowania egzekucyjnego ww. pojazd został zajęty przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w J. Z. (2). Pozwany podnosił, że poinformował komornika, że samochód jest przewłaszczony na zabezpieczenie na rzecz powoda. Zarzucał, że powód jako właściciel pojazdu powinien podjąć wszelkie kroki celem zwolnienia przedmiotu spod egzekucji, w szczególności wytoczyć powództwo przeciwegzekucyjne w oparciu o art. 841 § 1 k.p.c. Skoro nie podjął żadnej czynności, to utracił możliwość obrony swojego prawa do własności pojazdu, a w konsekwencji domagania się spłaty kredytu. (k. 44-46)

Postanowieniem z 17 maja 2018 roku Sąd Rejonowy w Żorach Wydział Cywilny przekazał sprawę Sądowi rejonowemu w Rybniku, Wydziałowi Gospodarczemu. (k.53)

W piśmie z 14 września 2018 roku powód przyznał, że zostało ustanowione na jego rzecz zabezpieczenie w postaci przewłaszczenia pojazdu. Zarzucał jednak, że miał prawo, a nie obowiązek skorzystać z tego zabezpieczenia. Podnosił też, że celem przewłaszczenia na zabezpieczenie nie jest nabycie przez wierzyciela własności przedmiotu przewłaszczenia, a przyczyną przysporzenia jest zabezpieczenie wierzytelności przysługującej wierzycielowi. Wskazywał też, że zaspokojenie wierzytelności z przewłaszczonej rzeczy może być dokonany w różny sposób np. przez zbycie rzeczy, oddanie jej osobie trzeciej do odpłatnego korzystania lub inne nią rozporządzenie. Nie jest też wyłączone zatrzymanie rzeczy przez wierzyciela jako jej właściciela i zarachowania wartości rzeczy na poczet zabezpieczonej wierzytelności. Podkreślał, że w każdym wypadku zaspokojenie wierzyciela z przewłaszczonej rzeczy następuje nie z chwilą nabycia przez wierzyciela własności rzeczy, ale z chwilą dokonania czynności powodującej zaspokojenie się wierzyciela z tej rzeczy i prowadzącej do umorzenia w całości lub części zabezpieczonej wierzytelności. Ponadto wskazywał, że gdy umowa przewłaszczenia nie określa warunków zaspokojenia się wierzyciela z przewłaszczonej rzeczy , wierzyciel może zaspokoić się – według własnego wyboru – w każdy sposób, który nie jest sprzeczny z treścią stosunku prawnego łączącego strony, umową lub zasadami życia społecznego. (k. 66-67)

W piśmie z 18 grudnia 2016 roku pozwany zarzucił, że postawa powoda jest krzywdząca dla pozwanego i nie powinna zasługiwać na ochronę w świetle art. 5 k.c. Powoływał się na obowiązek współdziałania wierzyciela przy wykonaniu przez dłużnika zobowiązania(art. 354 k.c.). Podkreślał, że powód miał możliwość uzyskania zaspokojenia swojego roszczenia w całości, lecz dobrowolnie niego zrezygnował. Wskazywał że cena sprzedaż pojazdu wskazuje, że gdyby bank skorzystał ze swoich praw, to dług były w całości pokryty. (k. 103-104)

W piśmie z 14 maja 2019 roku powód wskazywał, że nigdy nie został zawiadomiony o zajęciu pojazdu, kwestionował dokonanie sprzedaży pojazdu przez komornika. Podnosił, że nawet gdyby tak było, to po wydaniu korzystnego wyroku w niniejszej sprawie powód może ograniczyć powództwo albo też pozwany skorzystać z ochrony przewidzianej w art. 840 k.p.c. Podnosił też, że umowa została zawarta między przedsiębiorcami, przewłaszczenie na zabezpieczenie jest prawnie dopuszczalne a tym samym nie doszło do naruszenia zasad współżycia społecznego. (k. 111)

W piśmie z 28 października 2019 roku pozwany podniósł, że z przestawionej przy piśmie z 14 maja 2019 roku umowy przewłaszczenia na zabezpieczeni wynika, że powód jest ma udział w prawie własności pojazdu w części 49/100, zatem z niego powinien zaspokoić swoją wierzytelność z tytułu udzielonego pozwanemu kredytu. Wskazywał, że z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy komorniczej wynika, że przedmiotem egzekucji był jedynie należący do pozwanego udział 51/100 w prawie własności pojazdu, ponadto, że komornik zawiadomił powoda o dokonaniu zajęcia, powód odpowiedział na ww. zawiadomienie, a komornik umorzyła postępowanie egzekucyjne skierowane do 49/100 części prawa własności pojazdu. Podnosił, że udział pozwanego w pojeździe został sprzedany za 19.000,00 zł, a w związku z tym wartość licytacyjna całego pojazdu to prawie 37.250,00 zł, przy czym zazwyczaj szacowana w trakcie postępowania egzekucyjnego wartość ruchomości jest i tak niższa od wartości rynkowej. Podnosił, że bank uzyskał przysporzenie majątkowe o wartości odpowiadającej 49/100 części wartości przewłaszczonego pojazdu (tj. nie mniej niż 18.250,00 zł), a w wypowiedzeniu umowy wskazał wysokość zaległości na kwotę 7.442,86 zł. Zarzucał, że powód nie wykazał na jakiej podstawie dochodzi pozwem kwoty ponad trzykrotnie wyższej niż podana w wypowiedzeniu umowy z 19 kwietnia 2017 roku. Wskazywał, że w wezwaniu do zapłaty z 14 marca 2017 roku powód określił zaległość powoda na 5.510,76 zł. (k. 128-129)

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 24 listopada 2014 roku strony zawarły umowę kredytu nr (...), na mocy której powód udzielił pozwanemu kredytu w kwocie 54.696,76 zł na okres 36 miesięcy na refinansowanie kosztów zakupu pojazdu R. (...) rok produkcji 2002 w kwocie 46.000,00 zł, kosztów prowizji bankowej w kwocie 5.414,98 zł i kosztów opłaty za objęcie ochroną ubezpieczeniową na życie w kwocie 3.281,81 zł. Suma kosztów związanych z zakupem pojazdu wynosił 51.168,00 zł. Kredyt był procentowany według zmiennej stopy procentowej, która w dniu podpisania umowy wynosiła 12% w stosunku rocznym. Oprocentowanie było sumą procentowania podstawowego banku dla danego rodzaju kredytów oraz stałej w całym okresie kredytowania marży w wysokości 1,49%. W przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat kredytu powód był uprawniony do pobierania od niespłaconej raty podwyższone odsetki naliczone według stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP (stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego) za okres od dnia następnego po terminie płatności do dnia spłaty przeterminowanej raty. Pozwany zobowiązał się dokonać spłaty rat kredytu w terminach i kwotach zawartych w harmonogramie zawartym. Miesięczna rata obejmowała ratę kapitałową i ratę odsetkową. Pierwsza rata płatna do 25 grudnia 2014 roku wynosiła 1.834,95 zł, następne 1.816,72 zł. Ostatnia rata miał być zapłacona 27 listopada 2017 roku. Suma kapitału do spłaty wynosiła 54.696,79 zł, a suma odsetek 10.723,36 zł.

Strony ustaliły prawne zabezpieczenie kredytu w formie przewłaszczenia pojazdu R. (...) rok produkcji 2002 wraz z cesją umowy ubezpieczenia AC pojazdu. W dniu 24 listopada 2014 roku strony zawarły umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie, na mocy której pozwany przeniósł na rzecz powoda udział w prawie własności pojazdu w części 49/10. W razie terminowej spłaty kredytu wraz z odsetkami własność pojazdu miała przejść z powrotem na pozwanego. Natomiast w przypadku wypowiedzenia przez powoda umowy kredytu na bank miała przejść automatycznie pozostała część udziału w prawie własności wynosząca 51/100 przysługująca pozwanemu. Pozwany zobowiązał się, że bez zgody powoda nie będzie rozporządzał swoim udziałem, ani nie odda pojazdu w używanie osobie trzeciej.

Zgodnie z § 24 ogólnych warunków kredytu pozwany był uprawniony do wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia w razie zwłoki z zapłata przez pozwanego pełnych rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim pisemnym wezwaniu do spłaty wymagalnych należności w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania. (wniosek o udzielenie kredytu k. 112, prognoza przedsiębiorcy k. 113, dyspozycja stałego zlecenia płatniczego k. 114, umowa kredytu z 24 listopada 2014 roku k. 21-23, umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie k. 117, ubezpieczenie grupowe na życie k. 117, ogólne warunki umów k. 68-72)

Pismem z 14 marca 2017 roku, nadanym listem poleconym 17 marca 2017 roku, powód wezwał pozwanego do zapłaty zaległości obejmującej kwoty: 4.847,26 zł tytułem należności kapitałowej, 436,38 zł tytułem odsetek umownych, 74,46 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej, 151,66 zł i 15,00 zł tytułem kosztów i opłat za czynności banku zgodnie z zapisami umowy oraz tabelą Opłat i Prowizji (opłata za czynności windykacyjne 75,00 zł, koszty ubezpieczenia 91,66 zł) - w terminie 14 dni roboczych pod rygorem wypowiedzenia umowy (dowód: wezwanie do zapłaty k. 24-26 , szczegółowe rozliczenie umowy kredytu k. 75-93),

W piśmie z 19 kwietnia 2017 roku powód złożył pozwanemu oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia liczonego od doręczenia pisma. Podał, że w następnym dniu po upływie okresu wypowiedzenia zajść środków kredytowych wraz odsetkami i kosztami staje się wymagalna i podlega natychmiastowemu zwrotowi. Poinformował, że rozważy możliwość cofnięcia oświadczenia o wypowiedzeniu w razie uregulowania w okresie wypowiedzenia całości zaległo obejmującej na dzień sporządzenia pisma następujące kwoty: 6.490,02 zł tytułem należności kapitałowej, 563,77 zł tytułem odsetek umownych, 133,54 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej, 255,53 zł tytułem kosztów i opłat za czynności banku zgodnie z zapisami umowy oraz Tabelą Opłat i Prowizji (opłata za czynności windykacyjne 75,00 zł, koszty ubezpieczenia 180,53 zł). (dowód: wypowiedzenie umowy z 14 kwietnia 2017 roku k. 27-28)

W wyciągu z ksiąg bankowych z 27 lipca 2017 roku podano, że zadłużenie pozwanego na dzień 27 lipca 2017 roku wynosi 22.096,91 zł, w tym:



kwota 20.134,52 zł - niespłacony kapitał,



kwota 831,83 zł - odsetki umowne w wysokości 10% za korzystanie z kapitału za okres id 25 grudnia 2016 roku do 28 czerwca 2017 roku,



kwota 504,55 zł odsetki za opóźnienie w wysokości 10% naliczone od kwoty niespłaconego kapitału za okres od 25 grudnia 2016 roku do 27 lipca 2017 roku



kwota 626,01 zł – opłaty i inne prowizje. (dowód: wyciąg z ksiąg bankowych k. 20)

Pismem z 28 czerwca 2017 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 20.134,52 zł tytułem należności kapitałowej, 831,83 zł tytułem odsetek umownych, 342,35 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej, 522,14 + 15,00zł zł tytułem kosztów i opłat za czynności banku zgodnie z zapisami umowy oraz Tabelą Opłat i Prowizji (opłata za czynności windykacyjne 90,00 zł, koszty ubezpieczenia 447,14 zł) ( dowód: wezwanie do zapłaty z 28 czerwca 2017 roku k. 29)

Przeciwko pozwanemu toczyło się postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w J. Z. (1) J. M. z wniosku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w miejscowości Z., dotyczące wyegzekwowania należności w kwocie (...). Pozwany został zawiadomiony o wszczęciu przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego pismem z (...). W toku postępowania, w dniu (...) komornik dokonał zajęcia ruchomości pozwanego w postaci (...) pojazdów, w tym samochodu R. (...) rok produkcji 2020. Wartość pojazdu miała zostać oszacowana przez biegłego. Pozwany poinformował komornika, że współwłaścicielem pojazdu jest powód. Pismem z (...) komornik poinformował powoda o dokonanym zajęciu i o treści art. 841 k.p.c. Pismem z (...) roku powód poinformował komornika, że na podstawie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie jest współwłaścicielem pojazdu w części 49/100 i nie wyraża zgody na sprzedaż swojego udziału. Pismem z(...) komornik poinformował powoda, że sprzedażą zostanie objęty jedynie udział pozwanego w ww. pojeździe wynoszący 51/100. Postanowieniem z 27 stycznia 2017 roku komornik umorzył postępowanie skierowane do 49/100 części pojazdu. w dniu (...) powołany przez komornika w toku postępowania egzekucyjnego rzeczoznawca wycenił pojazd na 13.700,00 zł. W wyniku licytacji z (...) udział pozwanego w prawie własności pojazdu w części 51/100 został sprzedany za kwotę 19.000,00 zł. (akta (...) – wniosek o szczęcie egzekucji z 3 października 2016 roku k. 1-2, zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego k. 20, protokół zajęcia ruchomości k. 131, notatka z rozmowy telefonicznej k. 133, pismo komornika do powoda z (...) 135, pismo powoda z (...) z załącznikiem k. 148 -150, pismo komornika z (...) k. 151, postanowienie komornika o zwolnieniu ruchomości zajęcia k. 167, wycena rzeczoznawcy z (...) k. 168-179, protokół z licytacji z (...) k. 211-216, protokół, sprzedaży z (...) k. 229; akta niniejszej sprawy: postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) J. M. z (...) k. 47, pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w J. Z. (1) J. M. z (...) k. 63)

Sąd zważył, co następuje:

Powód wywodził swoje roszczenie z zawartej z pozwanym umowy kredytu.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Zgodnie z art. 75c. 1 k.c. jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych.

Stosownie do art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Powód był zobowiązany zatem do wykazania istnienia i treści umowy między stronami, jak również wysokości i wymagalności dochodzonej wierzytelności.

Pozwany nie kwestionował zawarcia umowy i jej treści. Zarzucał niewykazanie roszczenia w wysokości dochodzonej pozwem, wskazując m.in. na rozbieżność żądanej kwoty i wysokości zaległości wskazywanych w pismach kierowanych do pozwanego. Dodatkowo zarzucał, że powód bezpodstawnie zrezygnował z możliwości zaspokojenia swojego roszczenia z przedmiotu przewłaszczenia na zabezpieczenie.

W ocenie sądu zarzuty pozwanego był zasadne.

Na potwierdzenie wysokości roszczenia powód przedłożył wyciąg z ksiąg banku, jednak zgodnie z art. 95 ust. 1 a ustawy z 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe, w postępowaniu cywilnym ma on charakter jedynie dokumentu prywatnego, a nie urzędowego. Przedłożony wyciąg stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie, a nie stanowi dowodu tego, co zostało w nim zaświadczone. Powód przedłożył dodatkowo również historię rachunku po wypowiedzeniu umowy (k.74) i zestawienie z (...) dotyczące umowy kredytu za okres od (...) (k. 75-93), przy czym uwagi na ich częściową rozbieżność w zakresie zawartych w nich danych oraz brak dodatkowego komentarza powoda odnośnie zawartych w nich danych cyfrowych były, w ocenie sądu, nieprzydatne do zweryfikowania prawidłowości treści wyciągu z ksiąg bankowych. Ich wartość dowodowa była również mniejsza z uwagi na fakt, że zestawienia złożono jedynie w formie nie poświadczonych kopii, a nie dokumentów. Słusznie również pozwany wskazywał na rozbieżności w zakresie żądania pozwu oraz treści kierowanych do pozwanego wezwań do zapłaty. Co prawda w wezwaniach powód wskazywał kwoty bieżących zaległości, zatem nie mogły one być tożsame z kwotą zaległości zawierającej również pozostałe raty, które zostały postawione w stan natychmiastowej wymagalności w dacie rozwiązania umowy, jednakże z drugiej strony nie przedstawił jednoznacznego wyliczenia poszczególnych kwot dochodzonych pozwem.

Niezależenie od powyższego, w ocenie sądu, słuszny był zarzut pozwanego dotyczący nieskorzystania przez powoda z ustanowionego zabezpieczenia umowy w postaci przewłaszczenia na zabezpieczenie pojazdu, którego zakup powód częściowo refinansował.

Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie należy do umów nienazwanych. Polega ona na bezwarunkowym przeniesieniu prawa własności rzeczy na wierzyciela z równoczesnym zobowiązaniem go do powrotnego przeniesienia jej własności na dłużnika, pod warunkiem, że ten spłaci dług w umówionym terminie (art. 353 ¹ k.c.).

Dłużnik, który w terminie nie spłaci długu, traci uprawnienie do żądania zwrotnego przeniesienia własności przewłaszczonej rzeczy, wierzyciel zaś definitywnie nabywa jej własność.

Sposoby zaspokojenia się właściciela przewłaszczonej rzeczy może przewidywać umowa stron, a w przypadku gdy nie określa ona tych warunków (jak w niniejszej sprawie) wierzyciel może zaspokoić się - według swego wyboru - w każdy sposób, który nie jest sprzeczny z treścią stosunku prawnego łączącego strony, umową lub zasadami współżycia społecznego

Jak wskazano w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z 13 maja 2011 roku (sygn. akt V CSk 360/10, publ. M.Pr.Bank. 2012/5/18-27, M. Prawn. 2015/16/872 LEX nr 1102269) „sposoby zaspokojenia się wierzyciela korzystającego z przewłaszczenia na zabezpieczenie nie są określone w ustawie, ale za dopuszczalne należy uznać tylko takie, które gwarantują ochronę praw dłużnika i pozostałych jego wierzycieli w sposób możliwie najbardziej zbliżony do rozwiązań ustawowych przyjętych dla zastawu zwykłego czy hipoteki. Zaspokojenie zabezpieczonej wierzytelności z przewłaszczonej rzeczy może nastąpić np. poprzez jej zbycie, oddanie osobie trzeciej do odpłatnego korzystania lub rozporządzenie nią w inny sposób. (…) Sposobem zaspokojenia wierzyciela może być też zatrzymanie rzeczy i zarachowanie jej wartości na poczet zabezpieczonej wierzytelności. (…) Bezskuteczny upływ terminu, w którym powinno nastąpić spełnienie świadczenia powoduje, że upada cel ustanowienia zabezpieczenia, jakim jest wywarcie na dłużnika presji w celu wymuszenia zachowania zgodnego z treścią stosunku zobowiązaniowego. Aktualizuje się zaś drugi cel zabezpieczenia, jakim jest rozszerzona ochrona interesu wierzyciela. W razie niewykonania przez dłużnika zobowiązania w umówionym terminie, wygasa zatem zobowiązanie wierzyciela do powrotnego przeniesienia własności przewłaszczonej rzeczy na dłużnika. Z tą datą wierzyciel powinien dokonać umówionych czynności prowadzących do zaspokojenia zabezpieczonego długu z przewłaszczonego prawa i rozliczyć się z dłużnikiem. Jeśli umową stron nie zostanie objęty zarówno sposób zaspokojenia się wierzyciela korzystającego z zabezpieczenia przez przewłaszczenie, jak i kwestia rozliczeń pomiędzy stronami, to wierzyciel niezwłocznie po wygaśnięciu roszczenia o zwrotne przeniesienie własności nieruchomości obowiązany jest zadecydować o tym, jaki sposób zaspokojenia zastosuje i powiadomić o tym dłużnika, a następnie przeprowadzić czynności konieczne do zaspokojenia się i umorzenia zabezpieczonego zobowiązania oraz do rozliczenia się z dłużnikiem z przedmiotu zabezpieczenia.”

Mając na uwadze art. 354 k.c. wskazać przy tym należy, że w każdym przypadku wierzyciel ma obowiązek poinformować dłużnika o wybranym sposobie zaspokojenia się z rzeczy, bo dłużnik nie może pozostawać w niepewności co do częściowego lub całkowitego wygaśnięcia zabezpieczonej wierzytelności. Posiada on również interes w otrzymaniu kwoty, o którą wartość rzeczy przewyższa zabezpieczoną wierzytelność.

Tym samym błędna była argumentacja powoda, że nie miał obowiązku a jedynie prawo zaspokojenia się z zabezpieczenia. Skoro w związku z wypowiedzeniem umowy przeszedł na niego definitywnie udział w prawie własności w części 49/100, to przed dochodzeniem należność bezpośrednio od pozwanego winien podjąć czynności zmierzające do podjęcia decyzji o sposobie zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia, poinformować o tym pozwanego i przeprowadzić próbę zaspokojenia się i rozliczenia z pozwanym z przedmiotu zabezpieczenia. W sytuacji, gdy powód takich kroków nie podjął, powództwo było przedwczesne.

Ponadto nieprawdziwe okazały się twierdzenia powoda, że nie wiedział o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym przeciwko pozwanemu i o dokonanym zajęciu pojazdu R. (...) rok produkcji 2002. Jak wynikało z dokumentów znajdujących się w aktach komorniczych komornik informował powoda o zajęciu pojazdu, a powód wniósł o zwolnienie spod zajęcia przysługującego mu udziału w prawie własności pojazdu w części 49/100, wyrażając zgodę na sprzedaż udziału pozwanego. Tym samym działał na swoją szkodę, gdyż nie skorzystał, z przyznanego sobie w umowie przewłaszczenia na zabezpieczenie, prawa do sprzeciwienia się zbyciu udziału pozwanego, który to udział mógł nabyć automatycznie w razie wypowiedzenia umowy kredytu pozwanemu. Powód z własnej woli pozbawił się zatem zabezpieczenia z udziału w prawie własności pojazdu w pozostałej części 51/100, którego nie nabył z uwagi na - wcześniejszą od skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu - sprzedaż tego udziału w toku licytacji komorniczej.

Mając na uwadze powyższe powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach postępowania postanowiono w oparciu o przepis z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. obciążając nimi w całości powoda, która jako strona przegrywająca sprawę obowiązany był zwrócić przeciwnikom na ich żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Na koszty procesu poniesione przez pozwanego, a wynoszące łącznie 3.617,00 zł, złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3.600,00 zł (obliczone zgodnie z § 6 pkt 5 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku oraz kwota 17,00zł tytułem poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

sędzia Justyna Wyrwas – Oliwkiewicz