Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2020 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: Sędzia Jolanta Sikorska

Protokolant: ----------------------------

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2020 r. w Toruniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa (...) S.A. w W. przeciwko S. A., A. A. (1), W. A. i A. A. (2) o zapłatę;

I.  utrzymać w mocy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez tutejszy sąd w dniu 23 sierpnia 2019 w zakresie kwoty 62.154,95 zł ( sześćdziesiąt dwa tysiące sto pięćdziesiąt cztery 95 / 100 zł ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 20 kwietnia 2019 do dnia zapłaty;

II.  uchylić nakaz opisany w punkcie I uchylić w pozostałym zakresie i oddalić powództwo w tej części.

Sygn. akt X C 2586/19

UZASADNIENIE

Powódka (...) S.A. z siedzibą w W. w dniu 24 czerwca 2019 roku wniosła do tut. Sądu pozew w postępowaniu nakazowym przeciwko pozwanym S. A., W. A., A. A. (1) i A. A. (2), wnosząc o orzeczenie na podstawie weksla, iż pozwani mają zapłacić solidarnie powódce kwotę 62.563,61 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 20 kwietnia 2019 roku do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu swojego stanowiska powódka wskazała, że w dniu 28 września 2016 roku w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą zawarła z pozwanym S. A. umowę nr (...) na podstawie której powódka odpłatnie świadczyła na rzecz pozwanej spółki usługi faktoringu. Na zabezpieczenie roszczeń powódki pozwany wystawił weksle in blanco z deklaracją wekslową upoważniając powódkę do jego wypełnienia. Za zapłatę poręczyli: W. A., A. A. (1) i A. A. (2). Pozwany S. A. nie wywiązał się ze swoich zobowiązań wynikających z umowy faktoringu. Powódka w dniu 19 maja 2017 r. wypełniła pierwszy weksel, na kwotę aktualnego zadłużenia tj. 98.055,57 zł oraz wezwała pozwanych do zapłaty. Wobec braku spłaty, powódka skierowała do Sadu Okręgowego w T. (...) pozew o zapłatę, który wyrokiem z dnia 22 lutego 2018 r. o sygn. I C 2135/17 zasądził od pozwanych na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem. Następnie wobec braku spłaty należności powódka wystawiła fakturę VAT obejmującą naliczone prowizje za opóźnienie, a następnie 11 kwietnia 2019 r. wypełniła kolejny weksel, wzywając pozwanych do zapłaty. Niniejszym pozwem powódka dochodzi prowizji za opóźnienie powstałych po wypełnieniu wcześniejszego weksla.

W dniu 23 sierpnia 2019 r. Sąd Rejonowy w Toruniu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla, zgodny z żądaniem pozwu.

Pozwani S. A., W. A., A. A. (1) i A. A. (2) w przepisanym terminie wnieśli zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wniesiono również o wstrzymanie natychmiastowej wykonalności zaskarżonego nakazu zapłaty na podstawie art. 492 §3 k.p.c. W uzasadnieniu zarzutów pozwani wskazali, iż weksel będący podstawa niniejszego powództwa jest drugim wekslem wręczonym do umowy faktoringu z dnia 28.09.2016 r. Całość należności z tytułu opłat, prowizji, kosztów i odsetek, które powstały w trakcie umowy zostały przez powoda obliczone na łączną kwotę 98.055,57 zł i została ona objęta wypełnionym w dniu 19 maja 2017 r. wekslem in blanco, na podstawie którego wydano wyrok SO w T. (...) z dnia 22 lutego 2018 r. o sygn. I C 2135/17. Obecnie toczą się trzy egzekucje. Zatem w ocenie pozwanych od momentu wypełnienia pierwszego weksla z umowy faktoringu łączącej strony nie powstały dalsze należności, ponieważ umowa nie była już wykonywana. Wskazał, iż powód próbuje dwukrotni uzyskać odsetki za opóźnienie w spełnieniu należności za ten sam okres. Tym samym powód wypełnił weksel niezgodnie z deklaracją wekslową.

W odpowiedzi na zarzuty pozwanych powód oświadczył, iż podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko. W uzasadnieniu wskazał, iż niniejszym pozwem dochodzi zwrotu prowizji powstałych po dacie 19 maja 2017 r., kiedy został wypełniony pierwszy weksel, bowiem pozew skierowany w poprzedniej sprawie nie spowodował rozwiązania umowy faktoringu. Powód wskazał równie, że jeżeli pozwani kwestionują istnienie i wysokości wierzytelności to winni wykazać w tym celu inicjatywę dowodową, a w szczególności odnieść się do zawartego w pozwie wyliczenia. Pozwany złożył również wniosek o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty.

Postanowieniem z dnia 12 czerwca 2020 r. tut. Sąd oddalił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności oraz zarządził zamknięcie rozprawy i wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym.

W dalszych pismach strony podtrzymał dotychczasowe stanowisko.

Sąd ustalił, co następuje:

(...) S.A. z siedzibą w W. (dalej: (...)) zawarł ze S. A. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) S. A. (dalej: F.) umowę faktoringu nr eF/ (...) z dnia 28 września 2016 roku. Na zabezpieczenie roszczeń (...) S.A. z siedzibą w W., (...) S. A. wystawił dwa weksle in blanco i upoważnił spółkę do wypełnienia weksli na kwotę pełnego zadłużenia wynikającego z umowy. Za zobowiązanie S. A. poręczyli W. A., A. A. (1), A. A. (2).

W myśl §8 zawartej umowy (...) wypłaca F. zaliczki w złotych lub w jednej z walut obcych do wysokości przyznanego limitu faktoringowego. Jednocześnie (...) jest uprawniony jednostronnie dokonywać zmian wysokości bądź anulować limit faktoringowy, wysokość zaliczki, limity kontrahentów w szczególności gdy F. lub Kontrahent nie spłaca w terminie swoich zobowiązań wobec (...). §13 umowy stanowi, iż w przypadku opóźnienia w płatności jakiegokolwiek zobowiązania Kontrahenta o 14 dni (...) w drodze jednostronnego oświadczenia może zażądać od F. spłaty całego zadłużenia, w tym również zobowiązań, których termin płatności jeszcze nie nastąpił, bez konieczności wyznaczania dodatkowego terminu.

Nadto zgodnie z §12 zawartej umowy (...) pobiera za świadczone usługi prowizje, opłaty i odsetki w wysokości określonej w umowie i załączniku nr 1, m.in. prowizje za opóźnienie liczone od wartości niespłaconej wierzytelności za okres od dnia następnego po terminie wymagalności do dnia spłaty w wysokości określonej w załączniku nr 1.

dowody: umowa faktoringu nr. (...), k. 8-22; załącznik nr 1 do umowy faktoringu, k. 24-25; weksel z dnia 19 maja 2017 r., k. 31-32; weksel z dnia 11 kwietnia 2019 r., k. 7

Wobec braku zapłaty przez pozwanego S. A. zobowiązań wynikających z umowy faktoringu (...) S.A. z siedzibą w W. skierował do Sądu Okręgowego w T. (...) pozew w postępowaniu nakazowym z weksla żądając zasądzenia solidarnie od S. A., W. A., A. A. (1) i A. A. (2) kwoty 98.055,57 zł. Weksel został wypełniony w dniu 19 maja 2017 roku. Sąd Okręgowy w T. (...) wyrokiem z dnia 22 lutego 2018 r. o sygn. I C 2135/17 zasądził od pozwanych na rzecz powoda powyższą kwotę wraz z odsetkami i kosztami postępowania.

Dowody: pozew z dnia 21 czerwca 2017 r., k. 28-30; weksel z dnia 19 maja 2017 r., k. 31-32; nakaz zapłaty w postepowaniu nakazowym z dnia 9 sierpnia 2017 r., k. 34; wyrok z dnia 22 lutego 2018 r., k. 35

Po wypełnieniu pierwszego weksla powódka dalej naliczała opłaty z tytułu zawartej umowy faktoringu, w tym naliczała prowizję za opóźnienie w sprawie sfinansowanych przez powódkę wierzytelności pozwanego w wysokości 0,085 % dziennie w przypadku faktur w złotych oraz 0,11 % w przypadku należność w Euro.

W dniu 31 marca 2019 r. powódka wystawiła fakturę Vat nr (...) na kwotę 62.563,61 zł, która obejmowała naliczone prowizje za opóźnienie. W dniu 11 kwietnia 2019 r. powódka wypełniła kolejny weksel oraz wezwała pozwanych do jego wykupu. Pozwani nie wykupili weksla.

Dowody: weksel dnia 11 kwietnia 2019 r., k. 7; faktura Vat nr (...), k. 36; wezwania do zapłaty wraz z dowodami nadania, k. 37-41

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o przedłożone przez strony postępowania dokumenty. Strony nie podważyły wiarygodności przedłożonych do sprawy dokumentów, a również Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania ich autentyczności. Bezsporne w niniejszej sprawie było, iż strony zawarły umowę faktoringu o nr eF/ (...) z dnia 28 września 2016 roku. Spór oscylował wokół obowiązku zapłaty przez pozwanych S. A., W. A., A. A. (1) i A. A. (2) do zapłaty należności w kwocie 62.563,61 zł. Powód dochodził bowiem wyżej wskazanej należności na podstawie wypełnionego w dniu 11 kwietnia 2019 roku weksla, a żądana kwota obejmowała prowizję za opóźnienie w zapłacie należności oraz skapitalizowane odsetki za opóźnienie. Pozwani kwestionowali swoje zobowiązanie wskazując, iż powód wypełnił już jeden weksel w dniu 11 września 2019 roku na kwotę 98.055,57 zł, która to została zasądzona wyrokiem Sądu Okręgowego T. (...) z dnia 22 lutego 2018 r. o sygn. I C 2135/17, a więc wszystkie zobowiązania z umowy faktoringu zostały uregulowane.

W dniu 31 marca 2019 r. powód wystawił fakturę Vat nr (...) na kwotę 62.563,61 zł, która obejmowała naliczone prowizje za opóźnienie. Powód dochodził powyższej należności z załączonego do pozwu weksla in blanco, wystawionego w celu zabezpieczenia roszczenia powoda z umowy faktoringu. Weksel ten został wypełniony przez powoda i był podstawą wydania nakazu zapłaty.

Na skutek złożenia zarzutów od nakazu zapłaty przez pozwanych spór pomiędzy stronami przeniósł się ze stosunku wekslowego na stosunek podstawowy tj. umowę faktoringu. Utrwalony jest bowiem pogląd w orzecznictwie, że po wniesieniu zarzutów od nakazu zapłaty wydanego na podstawie weksla gwarancyjnego spór z płaszczyzny prawa wekslowego przenosi się na ogólną płaszczyznę stosunku prawa cywilnego. Strony mogą wówczas powoływać się na podstawy faktyczne i prawne wynikające z łączącego je stosunku prawnego, który jest źródłem dochodzonego roszczenia cywilnoprawnego. ( wyrok SN z 14 marca 1997 r. I CKN 48/97)

Zgodnie z art. 353 ¹ k.c. Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Faktoring stanowi umowę nienazwaną i polega na wykupieniu przez wyspecjalizowanego przedsiębiorcę od faktoranta jego wierzytelności, lub przyszłych wierzytelności jakie powstaną z tytułu sprzedaży lub świadczenia usług podmiotowi trzeciemu.

W myśl art. 495 §1 k.p.c. i art. 496 k.p.c. w razie prawidłowego wniesienia zarzutów przewodniczący wyznacza rozprawę i zarządza doręczenie ich powodowi. Po przeprowadzeniu rozprawy sąd wydaje wyrok, w którym nakaz zapłaty w całości lub w części utrzymuje w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też postanowieniem uchyla nakaz zapłaty i pozew odrzuca lub postępowanie umarza.

W niniejszej sprawie bezsporne było, iż strony zawarły umowę faktoringu. Na zabezpieczenie umowy zostały złożone dwa weksle in blanco wraz z deklaracjami wekslowymi. Twierdzenia pozwanych nie zostały w żaden sposób wykazane dokumentami. Wbrew twierdzeniom strony pozwanej, roszczenie objęte niniejszym pozwem oraz wekslem z dnia 11 kwietnia 2019 roku, nie jest tożsame z roszczeniem dochodzonym przez powoda przed Sądem Okręgowym w T. (...) w sprawie o sygn. I C 2135/17. Wyrok z dnia 22 lutego 2018 r. wydany przez Sąd Okręgowy w T. (...)został wydany na podstawie weksla z dnia 19 maja 2017 roku i obejmował kwotę 98.055,57 zł wynikającą z niewywiązania się z umowy faktoringu. Powódka po wypełnieniu pierwszego weksla naliczała opłaty z tytułu zawartej umowy faktoringu w tym naliczanie prowizji za opóźnienie. W konsekwencji nakaz zapłaty z weksla wydany w niniejszej sprawie w dniu 23 sierpnia 2019 roku, został wydany na podstawie weksla wypełnionego w dniu 11 kwietnia 2019 roku na kwotę 62.563,61 zł składa się suma prowizji za opóźnienie w kwocie 23.419,52 zł liczone od kwoty 33.687,45 zł od dnia 30 maja 2017 r. do dnia 20 lutego 2019 r. oraz od kwocie 39.490,02 zł liczone od kwoty 52.029,01 zł od dnia 30 maja 2017 r. do dnia 19 kwietnia 2019 r. pomniejszone o kwotę 12.044,82 zł odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 97.935,04 zł, powiększona o 23 % VAT. Jednak należy wskazać, iż odsetki za okres 21.06.2017 r. do 11 kwietnia 2019 r. wynoszą nie 12.044,82 zł a 12.377,38 zł.

Żądanie przez powoda wyżej wskazanych odsetek i prowizji jest zgodne z zawartą przez strony umową. Wbrew twierdzeniom strony pozwanej wydany przez Sąd Okręgowy w T. (...) wyrok nie obejmował tych należności, a więc nie zostały one przez stronę pozwaną uregulowane. Zasadne stało się zatem utrzymanie w mocy nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 23 sierpnia 2019 roku na podstawie art. 496 k.p.c. w zakresie kwoty 62.154,95 zł o czym orzeczono w punkcie I sentencji wyroku.

Natomiast w pozostałym zakresie uchylono nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym co do kwoty 409,05 zł (12.044,82 zł -12.377,38 zł= 352,56 + 23%VAT) i oddalono powództwo w tej części w punkcie II sentencji wyroku.