Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 marca 2021 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2021 r. w Toruniu

sprawy z powództwa Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W.

przeciwko E. P.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanej E. P. na rzecz powoda Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. 515,39 zł (pięćset piętnaście złotych trzydzieści dziewięć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 lipca 2019 roku do dnia 30 marca 2021 roku;

II. rozkłada należność główną zasądzoną w pkt I wyroku na 3 (trzy) miesięczne raty, przy czym pierwsze dwie raty po 200 zł (dwieście złotych), a ostatnia trzecia rata równa kwocie 115,39 zł (sto piętnaście złotych trzydzieści dziewięć groszy) powiększonej o sumę odsetek zasądzonych w pkt I wyroku, płatnych do piętnastego (15-go) dnia każdego miesiąca, poczynając od miesiąca maja 2021 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat,

III. oddala powództwo w pozostałej części,

IV. zasądza od pozwanej na rzecz powoda 317 zł (trzysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt: I C 1557/20 upr

UZASADNIENIE

na podstawie art. 505 §4 kpc ograniczone do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Fakty ustalone w toku procesu nakazywały uznanie powództwa o zapłatę kwoty 515,39 z tytułu drugiej raty składki polisy (...) nr (...) za zasadne. Nie ulegało wątpliwości, że strony łączyła umowa ubezpieczenia z dnia 17.04.2018 r. nr (...). Zgodnie z umową E. P. obowiązana była do zapłaty składki ubezpieczeniowej w kwocie 983 zł płatnej w II ratach: pierwszą do dnia 1.05.2018 r. drugą do dnia 25.10.2018 r. Pozwana sprzedała pojazd objęty ubezpieczeniem, nie informując ubezpieczyciela na piśmie o fakcie zbycia pojazdu oraz o danych obecnego posiadacza pojazdu. Istotne okoliczności sprawy były bezsporne – pozwana na rozprawie w dniu 30 marca 2021 r., przyznała, że nie powiadomiła ubezpieczyciela o sprzedaży samochodu. Argumentowała, że podczas zawierania umowy sprzedaży auta, kupujący zobowiązał się słownie do zapłaty drugiej raty, czego jednak nie uczynił.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o Ubezpieczeniach Obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003 r. (Dz.U. Nr 124, poz. 1152) ze zm. dalej jako: ustawa: Posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu, jest obowiązany do przekazania posiadaczowi, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu, potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz do powiadomienia na piśmie zakładu ubezpieczeń, w terminie 14 dni od dnia przeniesienia prawa własności pojazdu, o fakcie przeniesienia prawa własności tego pojazdu i o danych posiadacza, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu. Art. 32 ust. 4 cytowanej ustawy stanowi, że: posiadacz pojazdu mechanicznego, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu ponosi odpowiedzialność wobec zakładu ubezpieczeń za zapłatę składki należnej za okres od dnia, w którym nastąpiło przeniesienie na niego prawa własności pojazdu. Posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu, ponosi solidarną odpowiedzialność z posiadaczem pojazdu, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu, za zapłatę składki należnej zakładowi ubezpieczeń za okres od dnia przeniesienia prawa własności do dnia powiadomienia przez niego zakładu ubezpieczeń o okolicznościach, o których mowa w ust. 1.

Bezspornym było, że pozwana nie poinformowała zakładu ubezpieczeń na piśmie o fakcie przeniesienia prawa własności tego pojazdu. W konsekwencji, naruszyła obowiązek wynikający z treści art. 32 ust. 1 przywołanej ustawy. Ze względu na powyższe, w myśl ust. 4 przywołanego artykułu, pozwana ponosiła odpowiedzialność solidarną za zapłatę składki należnej zakładowi ubezpieczeń za okres od dnia przeniesienia prawa własności do dnia powiadomienia zakładu ubezpieczeń o przeniesieniu prawa własności pojazdu i danych posiadacza pojazdu.

Ze względu na powyższe, sąd w pkt I wyroku na podstawie art. 32 ust.4 ustawy w zw. z art. 805 § 1 kc zasądził od pozwanej na rzecz powoda:

- kwotę 491 zł tytułem nieuiszczonej 2 raty składki z polisy OC posiadacza pojazdu numer nr (...),

- kwotę 24,39zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 26.10.2018 r. do dnia 11.07.2019 r. O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 481 §1 kc.

W pkt II wyroku, w myśl art. 320 kpc, sąd rozłożył zasądzone świadczenie na 3 miesięczne raty. W ocenie sądu ujawnione w toku procesu okoliczności, a zwłaszcza trudna sytuacja życiowa pozwanej, uzasadniała przekonanie, że w sprawie spełnione zostały przesłanki zastosowania wyżej wymienionego przepisu.

Podkreślenia wymaga, że zastosowanie art. 320 kpc jest możliwe „w szczególnie uzasadnionych wypadkach”. Nie ma tu mowy o wypadkach wyjątkowych, a więc szczególnie rzadkich, niecodziennych lub nadzwyczajnych, lecz chodzi o wypadki szczególnie uzasadnione, czyli takie, które bardzo, ponadprzeciętnie lub w sposób nadzwyczajny uzasadniają albo nawet nakazują zmodyfikowanie skutków wymagalności dochodzonego roszczenia. Ocena tych wypadków należy do sądu. Okoliczności pozwalające na zakwalifikowanie określonego wypadku jako szczególnie uzasadnionego mogą wynikać głównie ze stanu majątkowego stron, ich sytuacji rodzinnej lub zdrowotnej oraz z doraźnych – stwierdzonych przez sąd – trudności ze spełnieniem świadczenia w terminie wynikającym z treści roszczenia. Chodzi zwłaszcza o wypadki, w których spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania albo bardzo utrudnione lub narażałoby jego bądź jego bliskich na niepowetowane szkody. Trudności w spełnieniu świadczenia mogą być subiektywne, wynikające z indywidualnych cech i zachowań stron, a także obiektywne, spowodowane np. zjawiskami przyrodniczymi, sytuacją gospodarczą lub innymi czynnikami samoistnymi, niezależnymi od stron. Należy jednak wykluczyć trudności spowodowane przez dłużnika i przez niego „zawinione” (J. Gudowski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom II, T. Ereciński [red], wyd. V źródło: www.sip.lex.pl). W piśmiennictwie przyjmuje się, że szczególnie uzasadniony wypadek może wynikać także z potrzeby usprawnienia i urealnienia wykonalności orzeczenia oraz uniknięcia egzekucji oraz jej dolegliwości i kosztów, a przez to zwiększenia szansy wierzyciela na uzyskanie zaspokojenia (E. Gapska, Glosa do uchwały SN z dnia 15.12.2006 r., sygn. III CZP 126/06, OSP 2010, z. 4, poz. 44).

Przekładając te teoretyczne uwagi na grunt sprawy niniejszej, należy zaznaczyć, że toku rozprawy ustalono, że pozwana E. P. jest osobą samotnie wychowującą trójkę dzieci, nie miała doświadczenia w sprzedaży pojazdów, pracuje w aptece, z czego uzyskuje miesięczny dochód w kwocie około 4 000 zł. Jest to jedyny dochód w gospodarstwie domowym pozwanej. Dzieci pozwanej uczą się i nie uzyskują własnych dochodów. Rodzina nie korzysta ze świadczeń opieki społecznej. Na rozprawie powódka zadeklarowała gotowość spłaty zobowiązania. W ocenie sądu spłata zobowiązania jest w pełni realna. Pozwana wniosła o rozłożenie świadczenia na raty, wskazując m. in., że nie jest finansowo przygotowana na natychmiastową zapłatę. W związku z nadchodzącymi świętami i okresowymi wydatkami, natychmiastowa spłata całej zasądzonej kwoty oraz kosztów procesu, stanowiłaby dla jej gospodarstwa domowego zbyt duże utrudnienie. Wyjaśniła, że w toku procesu nie uiściła należnej kwoty, bowiem była przekonana, że to nie ona, lecz nabywca pojazdu powinien zapłacić II ratę składki. W przekonaniu sądu, sytuacja życiowa pozwanej w pełni uzasadniała przekonanie, że raty zostaną zapłacone w terminach określonych w wyroku sądu. Wniosek o rozłożenie świadczenia na raty należało uwzględnić, ponieważ dochody pozwanej, wobec wydatków dnia codziennego, nie są na tyle dobre, aby pozwalały na jednorazową spłatę zobowiązania. Należy dodać, że pozwana była przekonana, że to nabywca pojazdu obowiązany jest do zapłaty II raty i uczynił to zgodnie z deklaracjami. Powołała się na brak doświadczenia w sprzedaży samochodów.

Z uwagi na powyższe, sąd rozłożył zasądzone świadczenie na trzy raty. Sad rozłożył świadczenie dłużnika w ten sposób, że: zasądzone świadczenie rozłożył na 3 raty, pierwszą i drugą w kwocie po 200 zł i ostatnią w kwocie 115,39 zł płatne do 15 dnia każdego miesiąca począwszy od maja 2021 wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. W przekonaniu sądu, rozłożona na raty kwota nie jest znaczna, lecz dla gospodarstwa rodzinnego może stanowić zauważalną wartość (około 20% dochodu miesięcznego). Pozwana daje rękojmie terminowej spłaty rat. Wobec powyższego, słuszny interes wierzyciela nie doznał nadmiernego uszczerbku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 §1, 1 ¹ i 2 k.p.c. i art. 99 k.p.c. uznając powoda za wygrywającego proces i zasądzając na jego rzecz od pozwanego kwotę 317 zł. Na zasądzone koszty procesu składała się kwota 30 zł tytułem opłaty od pozwu, 270 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r., Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.