Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

VII K 239/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

0.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

A. B.

Czyn polegający na tym, że w dniu 16 kwietnia 2020 r. około godz. 12:00 w ruchu lądowym, na drodze publicznej, ul. (...) w K., kierował samochodem osobowym marki P. (...) o nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości 1,94 promila zawartości alkoholu we krwi, przy czym czynu tego dopuścił się mając zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i w znacznym stopniu ograniczoną zdolność kierowania swoim postępowaniem,

to jest przestępstwo z art. 178 a § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk

Czyn polegający na tym, że w dniu 16 kwietnia 2020 r. około godz. 12:15 w ruchu lądowym, na drodze publicznej, ulicach: (...), K.i P. w K. kierował samochodem osobowym marki P. (...) o nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości 1,94 promila alkoholu we krwi i pomimo wydawanego kilkukrotnie przez funkcjonariuszy policji z Komendy Powiatowej Policji w H. przy użyciu sygnałów świetlnych i dźwiękowych polecenia zatrzymania pojazdu, nie zatrzymał niezwłocznie pojazdu i kontynuował jazdę drogami publicznymi oraz gruntowymi, przy czym czynu tego dopuścił się mając zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i w znacznym stopniu ograniczoną zdolność kierowania swoim postępowaniem,

to jest przestępstwo z art. 178 a § 1 kk w zb. z art. 178 b kk w zw. z art. 31 § 2 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1)  prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości,

2)  niezastosowanie się do polecenia zatrzymania pojazdu,

3)  ograniczona w stopniu znacznym zdolność kierowania swoim postępowaniem

sprawozdanie z badania chemicznego krwi

56

wyjaśnienia oskarżonego A. B.

41-42, 47

zeznania świadka J. A.

29-30, 65, 172v-173

zeznania świadka I. M.

26-27, 173-173v

zeznania świadka S. K.

173v

zeznania świadka J. S.

173v-174

opinia sądowo-psychiatryczno-psychologiczna

95-105

0.1. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Ustalenia faktyczne były bezsporne co do najistotniejszych kwestii, jeśli chodzi o przypisanie odpowiedzialności karnej. Dotyczyło to zarówno faktu prowadzenia samochodu, jak również stopnia nietrzeźwości kierującego. Oskarżony żadnej z tych okoliczności nie kwestionował. Podobnie rzecz się miała z ustaleniami w zakresie podjętej próby ucieczki oraz niezastosowania się do poleceń niezwłocznego zatrzymania pojazdu.

Wyjaśnienia oskarżonego korelowały z dowodami o charakterze obiektywnym, w tym wypadku wynikami badania chemicznego krwi, oraz z zeznaniami funkcjonariuszy policji uczestniczących w kontroli, a następnie w pościgu.

Do ustalenia poczytalności oskarżonego w chwili czynu posłużono się opinią sądowo-psychiatryczną, której wartość dowodowa nie budziła wątpliwości, nie była też kwestionowana przez żadną ze stron.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zachowanie oskarżonego polegające na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości wyczerpywało znamiona przestępstwa z art. 178 a § 1 kk.

Decydując się na kontynuowanie jazdy już po zatrzymaniu do kontroli, zrealizował w całości znamiona strony podmiotowej oraz przedmiotowej kolejnego przestępstwa z art. 178 § 1 kk. Z uwagi na niezastosowanie się do polecenia niezwłocznego zatrzymania pojazdu wydawanego przy użyciu sygnałów świetlnych i dźwiękowych przez ścigających do dwoma radiowozami funkcjonariuszy policji, zachowanie to realizowało ponadto znamiona przestępstwa z art. 178 b kk.

Z opisu czynu, a w konsekwencji także z jego kwalifikacji prawnej usunięto stwierdzenia dotyczące narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu podróżującego z oskarżonym syna P. B.. Jak ustalono, choć zachowanie oskarżonego polegające na podjęciu ucieczki oraz sposób jazdy samochodem w jej trakcie stwarzał podwyższone niebezpieczeństwo spowodowania zdarzenia zagrażającego życiu lub zdrowiu pasażera, to jednak w okolicznościach sprawy nie sięgnęło ono w żadnym momencie poziomu odpowiadającego bezpośredniemu zagrożeniu. Innymi słowy, pomimo brawurowej jazdy, niebezpieczeństwo spowodowania wypadku, do tego obejmującego skutek w postaci utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, nie było na tyle wysokie, aby możliwe było uznanie, że doszło do zrealizowania znamion przestępstwa z art. 160 § 2 kk.

Z uwagi na fakt, że czyn oskarżonego z punktu 3 aktu oskarżenia wyczerpywał znamiona określone w kilku przepisach ustawy, to jest w art. 178 a § 1 kk i w art. 178b kk, zgodnie z art. 11 § 2 kk stanowił on jedno przestępstwo, za które podstawę skazania stanowiły wszystkie zbiegające się przepisy (kumulatywny zbieg przepisów). Podstawę wymiaru kary stanowił natomiast przepis przewidujący karę najsurowszą (art. 11 § 3 kk), to jest w tym wypadku art. 178b kk, przewidujący karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

Przy wymiarze kary sąd miał na uwadze ogólne dyrektywy jej wymiaru, w tym w szczególności społeczną szkodliwość czynu oraz stopień zawinienia sprawcy. Art. 178 a § 1 kk przewiduje karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Z kolei art. 178b kk przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Analizowane zdarzenie ocenić należało jako w pełni zawinione i cechujące się wysoką szkodliwością społeczną. Podkreślić przede wszystkim należało, że oskarżony zdecydował się na jazdę, mając pełną świadomość pozostawania w stanie nietrzeźwości. Wyraźnie zatem odróżnić można było tę sytuację od częstych w praktyce sądowej spraw, gdy sprawcy tego rodzaju przestępstw prowadzą pojazdy pod wpływem alkoholu, jednak po upływie znacznego czasu od zakończenia jego spożywania, pozostając w pewnego rodzaju nieświadomości co do rzeczywistego stężenia alkoholu w organizmie, z reguły na skutek przecenienia jego zdolności metabolicznych. W tym wypadku natomiast oskarżony w pełni zdawał sobie sprawę zarówno z tego, że znajduje się pod działaniem alkoholu, jak i z tego, jaki będzie jego wpływ na organizm. Oskarżony popełnił zatem przestępstwo w sposób na wskroś umyślny, mając do tego świadomość grożących za nie konsekwencji.

Po drugie, z krytyczną oceną musiał się spotkać fakt kierowania przy stężeniu alkoholu we krwi sięgającym blisko 2‰. Tak znaczne stężenie alkoholu, niedalekie już od stanu upojenia alkoholowego, powodować musiało istotne i daleko idące upośledzenie percepcji kierującego, jego możliwości psychoruchowych, a także adekwatnego reagowania na zmieniającą się sytuację ruchową na drodze. Dodatkową nieodpowiedzialnością było w tych warunkach przewożenie małoletniego syna.

Po trzecie, odzwierciedlenie w wymiarze kary musiał znaleźć fakt podjęcia ucieczki z miejsca kontroli, odbywającej się w sposób brawurowy i stwarzający zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego.

W świetle powyższych okoliczności oczywiste było, że szczególny nacisk położyć należało na cele kary w zakresie prewencji indywidualnej, ale też nie można było zapominać o jej oddziaływaniu na kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa, czego rezultatem byłoby eliminowanie przekonania o pobłażliwości wymiaru sprawiedliwości wobec sprawców tego rodzaju przestępstw. W tych okolicznościach za adekwatną do stopnia społecznej szkodliwości, a jednocześnie sprawiedliwą w odczuciu społecznym sąd uznał karę w łącznym wymiarze 1 roku pozbawienia wolności, co umożliwiało będzie warunkowe zawieszenie jej wykonania. Zważywszy na dotychczasową niekaralność oskarżonego oraz stwierdzone w opinii sądowo-psychiatrycznej ograniczenia psychiczne w zakresie kontrolowania własnego postępowania, wystarczające do osiągnięcia celów kary było określenie 2-letniego okresu próby, oddanie w tym czasie oskarżonego pod dozór kuratora sądowego oraz zobowiązanie do powstrzymania się od nadużywania alkoholu. Sąd miał przy tym świadomość, że oskarżony w dniu 25.02.2021 r. ponownie prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości (dokumentacja - k. 158-168), co wskazywało, że nie skorygował dotychczas swojego postępowania. Tym niemniej, orzeczona tym wyrokiem kara, a ściślej obawa zarządzenia jej wykonania, winna stanowić dostateczny bodziec do powstrzymania się od kolejnego wejścia w konflikt z prawem. Nadzór nad przebiegiem okresu próby oraz weryfikacja poczynionych tu założeń i prognoz powierzony został kuratorowi sądowemu.

Na podstawie art. 42 § 2 kk orzeczono wobec oskarżonego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Środek karny ustanowiony w art. 42 § 2 kk polega na obligatoryjnym orzeczeniu zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju na okres nie krótszy niż 3 lata w razie popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub ucieczki z miejsca zdarzenia określonego w art. 173, art. 174 lub art. 177. Jak podkreśla się w literaturze, środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów pełni rolę prewencyjną i ma za zadanie ochronę bezpieczeństwa w komunikacji. Środkiem do osiągnięcia powyższego celu jest w tym wypadku wyeliminowanie z grona uczestników ruchu osób, które swoim dotychczasowym zachowaniem – w niniejszej sprawie popełnieniem przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w stanie nietrzeźwości – dały podstawy, aby sądzić, że nie dają wystarczającej rękojmi bezpiecznego uczestnictwa w ruchu. Rolą sądu jest określenie długości trwania zakazu przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności konkretnej sprawy.

Konieczne było przy tym orzeczenie zakazu dwukrotnie, to jest za czyn z punktu 1) oraz za czyn z punktu 2).

Na podstawie art. 42 § 1a pkt. 1 kk orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 1 roku w związku ze skazaniem za przestępstwo z art. 178 b kk.

Na podstawie art. 90 § 2 kk orzeczono łączny zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 5 lat. Zważywszy na uwypuklone już powyżej okoliczności popełnienia czynu, zakaz w tym wymiarze wydaje się być współmierny do stopnia jego społecznej szkodliwości.

Na podstawie art. 43a § 2 kk również dwukrotnie (odrębnie za czyn z punktu 1) i z punktu 3) orzeczono wobec oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie po 5.000 (pięciu tysięcy) złotych. Świadczenie to, co najmniej w tej kwocie, jest orzekane obligatoryjnie w razie skazania sprawcy przestępstwa z art. 178 a § 1 kk. W przeciwieństwie do środków karnych nie jest jednak przewidziana możliwość orzeczenia łącznego orzeczenia świadczenia.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Na poczet łącznego zakazu prowadzenia pojazdów zaliczono okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 16.04.2020 r.

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

VI.

Na podstawie art. 624 § 1 kpk oskarżonego z uwagi na sytuację majątkową zwolniono od kosztów sądowych.

6.  1Podpis