Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia (del.) Jolanta Stasińska

Protokolant: sekretarz sądowy Wioleta Banaszek

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2021 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w P.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w P. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 28 sierpnia 2018 roku, Nr (...)

1.  uchyla punkt 1, 2 zaskarżonej decyzji,

2.  zasądza od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w P. kwotę 837,00 zł (osiemset trzydzieści siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia (del.) Jolanta Stasińska

Sygn. akt XVII AmE 42/19

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 28 sierpnia 2018 r., numer (...), na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 w związku z art. 56 ust. 6 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2018 r. poz. 755,650, 685, 771,1000,1356,1629 i 1637) oraz art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1257 ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, którego stroną był podmiot (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w P., zwana w dalszej części decyzji „Przedsiębiorcą", w sprawie wymierzenia kary pieniężnej orzekł, że:

1) Przedsiębiorca nie dochował obowiązku określonego w punkcie 2.2.1 koncesji na obrót paliwami ciekłymi udzielonej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z 13 maja 2009 r. nr (...) poprzez stosowanie w okresie od 1 października 2015 r. do 23 października 2016 r. w obrocie paliwami ciekłymi instalacji pomiarowej do cieczy innych niż woda, która nie posiadała ważnego dowodu prawnej kontroli metrologicznej,

2) za działanie określone w pkt 1 wymierzam karę pieniężną w kwocie 12 700,00 zł (dwanaście tysięcy siedemset złotych zero groszy),

3) umarzam postępowanie administracyjne wszczęte z urzędu w dniu 16 maja 2018 r., na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy - Prawo energetyczne w sprawie wymierzenia Przedsiębiorcy, kary pieniężnej w związku z nieprzestrzeganiem obowiązków wynikających z koncesji na obrót paliwami ciekłymi, z uwagi na naruszenie warunku zawartego w pkt 2.2.1. poprzez stosowanie od 1 listopada 2016 r. do 12 marca 2018 r. na stacji paliw zlokalizowanej pod adresem: ul. (...), (...)-(...) K. odmierzacza paliw ciekłych bez ważnego świadectwa legalizacji.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w P. zaskarżając ją w części, tj. w zakresie:

1)  punktu 1, w którym orzeczono, że przedsiębiorca nie dochował obowiązku określonego w punkcie 2.2.1 koncesji na obrót paliwami ciekłymi udzielonej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z 13 maja 2009 r. nr (...) poprzez stosowanie w okresie od 1 października 2015 r. do 23 października 2016 r. w obrocie paliwami ciekłymi instalacji pomiarowej do cieczy innych niż woda, która nie posiadała ważnego dowodu prawnej kontroli metrologicznej,

2)  punktu 2, w którym za działanie określone w pkt 1 wymierzył karę pieniężną w kwocie 12.700,00 zł.

Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie:

1)  art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r., Prawo energetyczne (Dz.U.2018.755) w związku z art. 232 zd. pierwsze k.p.c. poprzez przyjęcie, że powód wykorzystywał instalację pomiarową o numerze fabrycznym (...) bez ważnego dowodu prawnej kontroli metrologicznej w celu wprowadzania do obrotu paliw ciekłych, podczas gdy z żadnego dowodu przeprowadzonego w postępowaniu przed Prezesem URE nie wynika okoliczność wykorzystywania tej instalacji do prowadzenia działalności gospodarczej przy wykorzystaniu niezalegalizowanej instalacji, wobec czego należy uznać, że Prezes URE nie sprostał ciążącemu na nim ciężarowi dowodowemu wykazania, że powód nie dochował obowiązku wskazanego w punkcie 2.2.1 koncesji,

2)  art. 56 ust. 1 pkt 12 w zw. z art. 37 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy – Prawo energetyczne poprzez przyjęcie, że powód nie dochował obowiązku wskazanego w punkcie 2.2.1 koncesji, podczas gdy brak ważnej legalizacji instalacji o numerze fabrycznym (...) stanowi co najwyżej naruszenie przepisów powszechnie obowiązującego prawa, a zatem działania powoda nie mogą być traktowane jako naruszenie skonkretyzowanego obowiązku koncesjonariusza w zakresie wykonywania działalności koncesjonowanej, za którą może on ponieść odpowiedzialność po myśli art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy – Prawo energetyczne,

3)  art. 56 ust. 6a ustawy– Prawo energetyczne poprzez brak jego zastosowania, a w konsekwencji nieodstąpienie od nałożenia na powoda kary pieniężnej, podczas gdy stopień społecznej szkodliwości czynu powoda, wobec niewykorzystywania instalacji bez prawnej legalizacji w celu wprowadzania do obrotu paliw ciekłych, jest znikomy, a w konsekwencji Prezes URE powinien odstąpić od wymierzenia kary pieniężnej,

4)  art. 56 ust. 6 ustawy– Prawo energetyczne, poprzez bezpodstawne przyjęcie istnienia znacznej szkodliwości czynu oraz zawinionego zaniechania przy wykonywaniu działalności koncesjonowanej, jak również brak wzięcia pod uwagę braku zawinienia, dotychczasowego zachowania powoda oraz jego sytuacji finansowej, a w konsekwencji wymierzenie kary pieniężnej w zawyżonej wysokości.

W oparciu o powyższe powód wniósł o:

1.  uchylenie w całości zaskarżonej decyzji w zakresie punku 1 i 2 oraz umorzenie postępowania,

2.  ewentualnie o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej albo wymierzenie kary pieniężnej uwzględniającej realny stopień szkodliwości, stopień zawinienia oraz możliwości finansowe powoda.

W odpowiedzi na odwołanie Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o:

1.  oddalenie odwołania,

2.  zasądzenie od Powoda na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany podtrzymał stanowisko zawarte w treści decyzji. Pozwany podkreślił, że okolicznością niekwestionowaną przez stronę powodową jest prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu autocysterny (...) o nr rej. (...) do dnia 30 września 2016 roku. Zatem niesporna pozostaje kwestia prowadzenia działalności tą cysterną do ww. daty. Natomiast powód kwestionuje, że po tej dacie tą działalność wykonywał do dnia 23 października 2016 roku przy wykorzystaniu ww. infrastruktury. Strona pozwana zaznaczyła, że powód nie zgłosił organowi regulacyjnemu zaprzestania prowadzenia działalności przy użyciu wspomnianej autocysterny, a tym samym Prezes URE słusznie przyjął, że cysterna jest wykorzystywana przez powoda. Wobec tego organ regulacyjny stanął na stanowisku, że powód był obowiązany do wypełniania warunku koncesji traktującego o powinności posiadania ważnych świadectw legalizacji odmierzacza, bez względu czy cysterna w okresie pomiędzy 1.10.2016 r. a 23.10.2016r. „wykonywała zlecenia” przewozu paliw.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z 13 maja 2009 r. nr (...) udzielono przedsiębiorcy (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w P. (dalej: „Przedsiębiorca”) koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres od 16 maja 2009 r. do 16 maja 2019 r. W warunkach koncesji zawarto punkt 2.2.1 stanowiący: „Koncesjonariusz jest obowiązany do utrzymywania stanu technicznego oraz wyposażenia wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją, z uwzględnieniem racjonalnego poziomu kosztów, przy zachowaniu obowiązujących przepisów określających wymogi techniczne, w tym metrologiczne, jakościowe i ochrony środowiska oraz do przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, w tym w szczególności w zakresie bezpieczeństwa pożarowego oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia" /k. 30-32/

Podczas wewnętrznej konserwacji cysterny (...) o numerze rejestracyjnym (...), należącej do Przedsiębiorcy, która miała miejsce przed upływem okresu legalizacji, tj. przed dniem 1 października 2015 roku, zostało zdemontowane urządzenie pomiarowe o numerze fabrycznym (...). Przedmiotowa cysterna była dalej użytkowana jedynie do użytku wewnętrznego, tj. do przewozu paliw pomiędzy jednostkami powoda. Dopiero wobec zaistnienia konieczności ponownego użytkowania tej cysterny do sprzedaży zewnętrznej, w dniu 16 września 2016 roku przedsiębiorca wystąpił z wnioskiem o poddanie powyższego urządzenia pomiarowego ponownej legalizacji, w celu użytkowania tej cysterny do sprzedaży paliwa przy użyciu przedmiotowego urządzenia pomiarowego. /k. 59v – 60, zeznania R. B. w charakterze strony powodowej, wniosek – k. 3 akt adm., świadectwa – k. 4-7 akt adm., potwierdzenie przyjęcia wniosku – k. 8 akt adm./

Pismem o sygnaturze Obw.4.3.073-3/16 z dnia 23 września 2016 r., Naczelnik Obwodowego Urzędu Miar w L. poinformował Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (zwanego dalej „Prezesem URE") o zgłoszeniu przez Przedsiębiorcę do legalizacji ponownej instalacji pomiarowej do cieczy innych niż woda po upływie terminu ważności legalizacji poprzedniej. Instalacja o numerze fabrycznym (...) została zainstalowana na cysternie (...) o numerze rejestracyjnym (...), należącej do Przedsiębiorcy. /k. 1, 2-8 akt adm./

Pismem z dnia 16 maja 2018 r. zawiadomiono Przedsiębiorcę o wszczęciu postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z nieprzestrzeganiem warunków koncesji oraz wezwano go do przedstawienia wszelkich informacji i wyjaśnień związanych z tą sprawą w terminie 14 dni od otrzymania tego zawiadomienia. /k. 20-21 akt adm./

Pismem z 27 czerwca 2018 r. Przedsiębiorca odpowiedział na wezwanie, jednak z uwagi konieczność uzyskania dodatkowych informacji 12 lipca 2018 r. skierowano do niego kolejne wezwanie. Dnia 27 lipca 2018 r. Przedsiębiorca przedstawił dodatkowe wyjaśnienia. /k. 22, 23-24, 26, 32, 33 akt adm./

Pismem z 8 sierpnia 2018 r. zawiadomiono Przedsiębiorcę o zakończeniu postępowania administracyjnego oraz o możliwości zapoznania się z zebranym w sprawie materiałem dowodowym w terminie 14 dni od otrzymania tego zawiadomienia. Strona otrzymała ww. zawiadomienie 10 sierpnia 2018 r., a zatem termin do zapoznania z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie upłynął z dniem 24 sierpnia 2018 r. Przedsiębiorca nie skorzystał jednak z przysługującego mu uprawnienia ./k. 43, 44 akt adm./

Przedsiębiorca w 2017 roku osiągnął przychód z tytułu koncesjonowanej działalności gospodarczej w wysokości (...) zł. /k. 27-30 akt adm./

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w dniu 28 sierpnia 2018 r. wydał decyzję z numer (...)/ k. 45-50 akt adm./

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów, w tym zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane, jak również w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości.

Sąd dał wiarę zeznaniom R. B. w charakterze strony powodowej, z uwagi na ich spójność.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

W treści punktu 1 koncesji udzielonej powodowi decyzją z dnia 13 maja 2009 r. nr (...) w sposób następujący określono przedmiot i zakres działalności: „ Przedmiot działalności objętej niniejszą koncesją stanowi działalność gospodarcza w zakresie obrotu paliwami ciekłymi.”

Bezsporna była okoliczność w niniejszej sprawie, że treść punktu 2.2.1 przedmiotowej koncesji brzmiała następująco: „Koncesjonariusz jest obowiązany do utrzymywania stanu technicznego oraz wyposażenia wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją, z uwzględnieniem racjonalnego poziomu kosztów, przy zachowaniu obowiązujących przepisów określających wymogi techniczne, w tym metrologiczne, jakościowe i ochrony środowiska oraz do przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, w tym w szczególności w zakresie bezpieczeństwa pożarowego oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia"

W treści punktu 1 sentencji zaskarżonej decyzji pozwany stwierdził, iż powód nie dochował powyższego obowiązku, gdyż stosował w okresie od 1 października 2015 r. do 23 października 2016 r. w obrocie paliwami ciekłymi instalację pomiarową do cieczy innych niż woda, która nie posiadała ważnego dowodu prawnej kontroli metrologicznej, tj. instalację o numerze fabrycznym (...), zainstalowaną na cysternie (...) o numerze rejestracyjnym (...), należącej do Przedsiębiorcy. Nie stanowiła przedmiotu sporu okoliczność wskazana przez Naczelnika Obwodowego Urzędu Miar w L. w jego piśmie z dnia 23 września 2016 roku, iż ważność legalizacji powyższej instalacji pomiarowej trwała do dnia 30 września 2015 roku, natomiast legalizację ponowiono w dniu 24 października 2016 roku. Co istotne, powyższa okoliczność została ustalona z treści dokumentów w postaci świadectwa legalizacji oraz wniosku powoda o ponowną legalizację z dnia 16 września 2016 roku, nie zaś podczas kontroli dokonanej w czasie użytkowania przedmiotowej instalacji pomiarowej zainstalowanej na wyżej wymienionej cysternie (...). Mimo tego, pozwany wyraził przekonanie, że przedmiotowa cysterna wraz z zainstalowaną instalacją pomiarową była wykorzystywana przez powoda w okresie od dnia 1 października 2015 roku do dnia 23 października 2016 roku w koncesjonowanej działalności gospodarczej.

W przekonaniu Sądu, okolicznością nie budzącą żadnych wątpliwości jest jedynie okres, w którym przedmiotowa instalacja pomiarowa nie została poddana ważnej legalizacji. Jest to właśnie okres od dnia 1 października 2015 roku do dnia 23 października 2016 roku. Natomiast brak jest możliwości automatycznego przyjęcia, jak chciałby pozwany, że powód wykorzystywał przedmiotową instalację pomiarową do koncesjonowanej działalności gospodarczej we wskazanym wyżej okresie, bądź w jakiejkolwiek części tego okresu.

Niewątpliwie, należało tu przede wszystkim zwrócić uwagę na treść warunku 1 przedmiotowej koncesji. Ponadto, wykładni zawartego w warunku 2.2.1 koncesji stwierdzenia o treści: „ wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją” należało dokonać z uwzględnianiem całego kontekstu dokumentu w postaci przedmiotowej decyzji koncesyjnej. Jak już wyżej wskazano, w ramach przedmiotu i zakresu działalności Prezes URE określił w punkcie 1 decyzji koncesyjnej, że działalność ta będzie prowadzona w zakresie obrotu paliwami ciekłymi. Przedmiotowa koncesja nie wskazywała, z wykorzystaniem których środków transportu powód miał prawo prowadzić działalność koncesjonowaną. Ponadto, jak wynika z zeznań powoda, przedmiotowa cysterna może być użytkowana bez wskazanej instalacji pomiarowej. Jak zeznał powód, podczas wewnętrznej konserwacji cysterny, która miała miejsce przed upływem okresu legalizacji, tj. przed dniem 1 października 2015 roku, zostało zdemontowane wskazane urządzenie pomiarowe. Przedmiotowa cysterna była dalej użytkowana jedynie do użytku wewnętrznego, tj. do przewozu paliw pomiędzy jednostkami powoda. Dopiero wobec zaistnienia konieczności ponownego użytkowania tej cysterny do sprzedaży zewnętrznej, poddano przedmiotowe urządzenie pomiarowe ponownej legalizacji, w celu użytkowania tej cysterny do sprzedaży paliwa. W związku z powyższym, pomimo przekonania pozwanego, brak było podstaw do przyjęcia, że w myśl warunków koncesji cysterna (...) była środkiem transportu przy pomocy, którego powód mógł prowadzić działalność koncesjonowaną – tj. obrót paliwami ciekłymi, ani też, aby cysterna ta w okresie od dnia 1 października 2015 roku do dnia 23 października 2016 roku była wyposażona w przedmiotowe urządzenie pomiarowe, które wówczas nie posiadało ważnej legalizacji.

Z powyższego wynika, że mając na uwadze powyższe rozumienie treści koncesji, a zwłaszcza wzajemnej korelacji punktu 2.2.1. i 1, należy przyjąć, że powód nie naruszył warunku 2.2.1 koncesji, zgodnie z którym koncesjonariusz obowiązany jest do utrzymywania instalacji zapewniającej najlepszą jakość wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją, w tym przy zachowaniu wymogów metrologicznych. Niniejsza koncesja nie obejmowała bowiem przedmiotowej cysterny. Nie zostało też wykazane, aby przy użyciu tej cysterny w wraz z zamontowaną przedmiotową instalacją pomiarową powód prowadził obrót paliwami ciekłymi, tj. „działalność objętą niniejszą koncesją”, ani też, w jakim dokładnie okresie miałoby to mieć miejsce, co jest również niezwykle istotne, chociażby przy ocenie stopnia szkodliwości czynu.

Z powyższych względów argumentacja pozwanego okazała się niezasadna. Wskazać tu też należy, że przedmiotowa koncesja została wydana przez Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, który nie wskazał w punkcie 1 koncesji przy użyciu, których środków transportu powód miał prowadzić koncesjonowaną działalność gospodarczą w zakresie obrotu paliwami ciekłymi.

Powyższe oznacza, że powód nie naruszył warunku, o którym mowa w punkcie 2.2.1. koncesji, a zatem nie wystąpiła przesłanka do nałożenia na przedsiębiorcę przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy – Prawo energetyczne. Z tego też względu zasadnie twierdził powód, iż pozwany niezasadnie ocenił, iż zaszły przesłanki do nałożenia na powoda kary pieniężnej.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy w Warszawie, na podstawie art. 479 ⁵³ § 2 k.p.c. uchylił decyzję w zaskarżonej części.

O kosztach procesu rozstrzygnięto zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu przyjmując, że na koszty należne powodowi jako wygrywającemu przedmiotowy spór, złożyły się: opłata od odwołania w kwocie 100,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł, opłata od dokumentu pełnomocnictwa w wysokość 17,00 zł, czyli łącznie 837,00 zł.

Sędzia (del.) Jolanta Stasińska