Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Sławomir Lewandowski

Ławnicy: ----------------------

Protokolant starszy sekretarz sądowy Małgorzata Mazela

po rozpoznaniu w dniu 29 marca 2021 r. w Chełmnie

na rozprawie

sprawy z powództwa P. C.

przeciwko

małoletniej A. W.,

reprezentowanej przez matkę N. W.,

o obniżenie alimentów

1. oddala powództwo.

2. kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt III RC 136/20

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 29 października 2020 r., wniesionym do Sądu Rejonowego
w C. w dniu 4 listopada 2020 r., powód P. C. wniósł o obniżenie alimentów należnych jego córce A. W., a ustalonych w ugodzie sądowej
z dnia 19 września 2011 r., zawartej przed Sądem Rejonowym w Chełmnie w sprawie
o sygnaturze akt III RC 193/11, z kwoty 400 zł miesięcznie do kwoty 250 zł miesięcznie. Jednocześnie powód złożył wniosek o zwolnienie go od kosztów sądowych.

W uzasadnieniu żądania pozwu wskazał, że przebywa w zakładzie karnym, nie pracuje, posiada zadłużenie alimentacyjne. Nie jest w stanie płacić alimentów. Nie ma majątku (k. 1 – 2).

Postanowieniem z dnia 18 listopada 2020 r. Sąd Rejonowy w Chełmnie zwolnił P. C. od kosztów sądowych w całości (k. 9).

Matka małoletniej pozwanej A. N. W. – na rozprawie w dniu 29 marca 2021 r. wniosła o oddalenie powództwa (k. 52).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia pozwana A. W., urodzona w dniu (...)
w C., jest dzieckiem powoda pochodzącym z jego nieformalnego związku z N. W.. Rodzice małoletniej rozstali się krótko po jej urodzeniu. Ugodą sądową z dnia 19 września 2011 r., zawartą przed Sądem Rejonowym w Chełmnie w sprawie o sygnaturze III RC 193/11, P. C. zobowiązał się łożyć na rzecz małoletniej A. W. alimenty w kwocie po 400 złotych miesięcznie, płatnych do rąk N. W., do dnia 15-go każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w zapłacie którejkolwiek z rat, począwszy od 1 września 2011 r. Ponadto powód, zobowiązał się zapłacić zaległe alimenty za wrzesień 2011 r. w kwocie 400 złotych do końca września 2011 r. do rąk N. W.. W związku z powyższą ugodą postanowieniem z dnia 19 września 2011 r. Sąd Rejonowy w Chełmnie umorzył postępowanie w sprawie.

(dowód: protokół rozprawy z dnia 19 września 2011 r. – k. 7 – 7v akt Sądu Rejonowego

w C. sygn. akt III RC 193/11; postanowienie Sądu Rejonowego

w C. z dnia 19 września 2011 r. – k. 8 akt Sądu Rejonowego

w C. sygn. akt III RC 193/11)

W czasie orzekania w sprawie III RC 193/11 Sądu Rejonowego w Chełmnie P. C. miał 19 lat, przebywał na wolności. Przed obecnym osadzeniem w zakładzie karnym podejmował pracę zarobkową za granicą, a także w Polsce za wynagrodzeniem 2400 zł miesięcznie. Poza małoletnią A. powód nie miał innych dzieci na utrzymaniu. Nie interesował się losem córki, nie łożył na jej utrzymanie.

Matka małoletniej pozwanej była wówczas w wieku 19 lat. Nie pracowała w tym okresie zarobkowo, zajmowała się wychowaniem córki i utrzymywała się ze świadczeń społecznych. Nie pozostawała w żadnym związku. A. miała 8 miesięcy. Była dzieckiem ogólnie zdrowym.

(dowód: zeznania powoda P. C. – k. 52v, zeznania matki małoletniej

pozwanej N. W. – k. 52v)

Powód P. C. ma 28 lat. Z zawodu jest stolarzem. Był wielokrotnie karany sądownie. W zakładzie penitencjarnym przebywał w okresie od 2012 r. do 2016 r. Od 15 lutego 2019 r. przebywa w Zakładzie Karnym w K., gdzie odbywa karę pozbawienia wolności za oszustwa. Koniec kary przypada na lipiec 2022 r. Pracował zarobkowo do dnia wypadku w zakładzie karnym. Powód doznał skręcenia stawu skokowego. Obecnie nie jest zatrudniony na terenie tej jednostki. Nie posiada nieruchomości, ani rzeczy ruchomych przedstawiających wyższą wartość. Po opuszczenie zakładu karnego w grudniu 2016 r. wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie pracował w sklepie (...). Po powrocie do kraju pracował również jako monter instalacji w firmie (...) w O. z wynagrodzeniem 2400 zł miesięcznie. Oprócz zadłużenia wobec funduszu alimentacyjnego powód posiada również zaległości alimentacyjne na rzecz córki A.. Poza małoletnią pozwaną P. C. ma córkę W. W. (2) w wieku 5 lat, na którą płaci alimenty ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Toruniu w wysokości 300 złotych miesięcznie oraz córkę G. C. w wieku niespełna 2 lat z obecnego związku z S. K.. Jego konkubina nie pracuje, posiada dwie córki z poprzednich związków (...). Na rzecz małoletniej W. ma zasądzone alimenty, zaś małoletnia Ł. otrzymuje rentę po zmarłym ojcu w kwocie 400 złotych miesięcznie. Powód jest pozbawiony władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką A. W.. Nie kontaktuje się z pozwaną. Nie utrzymuje również kontaktu z matką małoletniej.

(dowód: zeznania powoda P. C. – k. 52v)

Przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej ma lat 28, z zawodu jest technikiem obsługi turystycznej. Poza małoletnią A. ma jeszcze 8-miesięczną córkę z obecnego związku. Nie pracuje zarobkowo, przebywa na urlopie macierzyńskim. Wcześniej była zatrudniona jako sprzedawca i uzyskiwała dochód o 1000 zł wyższy niż dotychczas. Poza zasiłkiem macierzyńskim w kwocie 1000 zł, otrzymuje świadczenie 500 + na każde dziecko. Dodatkowo pobiera zasiłek rodzinny – 120 zł na A., na młodszą córkę 95 zł. (...) N. W. zarabia ok. 2000 zł netto miesięcznie. Posiada on córkę z innego związku, na którą płaci alimenty ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Grudziądzu
w wysokości 500 zł miesięcznie. Matka małoletniej pozwanej mieszka wraz z dziećmi
i swoim partnerem w domu stanowiącym własność jej partnera. Ponosi następujące koszty utrzymania domu: opłata za prąd – ok. 100 zł/miesiąc, woda – ok. 20 zł/miesiąc, butla gazowa – ok. 50 zł/miesiąc, śmieci – ok. 92 zł/miesiąc.

(dowód: zeznania matki małoletniej pozwanej N. W. – k. 52v)

Małoletnia A. ma 10 lat i jest obecnie uczennicą III klasy Szkoły Podstawowej. Jest dziewczynką zdrową, prawidłowo rozwijającą się. Pozostaje pod opieką matki.

(dowód: zeznania matki małoletniej pozwanej N. W. – k. 52v)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o dowody powołane powyżej. Zebrany materiał dowodowy Sąd ocenił jako logiczny, spójny i wzajemnie się uzupełniający.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Podstawą faktyczną roszczenia powoda było twierdzenie, iż jego możliwości zarobkowe od czasu wydania ostatniego orzeczenia uległy istotnej zmianie. Według P. C.,
z powodu odbywania kary pozbawienia wolności całkowicie utracił możliwości zarobkowe, co w konsekwencji spowodowało jego znaczne zadłużenie alimentacyjne.

Jak wynikało natomiast z zebranego w sprawie materiału dowodowego możliwości zarobkowe powoda od ostatniego ustalenia wysokości alimentów nie zmieniły się znacząco. W momencie orzekania o obowiązku alimentacyjnym powód przebywał na wolności, pracował i osiągał dochody na poziomie ok. 2400 zł netto miesięcznie. Obecnie sytuacja
w tym zakresie uległa zmianie, bowiem od 15 lutego 2019 r. przebywa w zakładzie karnym. Nie uiszcza zasądzonych alimentów, które wypłacane są przez Fundusz Alimentacyjny.

Zgodnie jednak z treścią z art. 136 k.r.o. jeżeli w ciągu ostatnich trzech lat przed sądowym dochodzeniem świadczeń alimentacyjnych osoba, która była już do tych świadczeń zobowiązana, bez ważnego powodu zrzekła się prawa majątkowego lub w inny sposób dopuściła do jego utraty albo jeżeli zrzekła się zatrudnienia lub zmieniła je na mniej zyskowne, nie uwzględnia się wynikłej stąd zmiany przy ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 26 maja 1995 r. w sprawie III CZP 178/94 możliwości zarobkowe zobowiązanego do alimentacji, który odbywa karę pozbawienia wolności i nie jest zatrudniony, ustala się według zasad określonych w art. 135 k.r.o. Z uwagi na okoliczności sprawy sąd może nie uwzględnić niekorzystnej dla możliwości zarobkowych zobowiązanego, jaką spowodowało umieszczenie go w zakładzie karnym (art. 136 k.r.o.).

Powód P. C. rozpoczynając odbywanie kary pozbawienia wolności był już zobowiązanym do alimentacji na rzecz małoletniej A. W.. Dopuszczając się przestępstwa, które spowodowało umieszczenie go w zakładzie karnym, spowodował utratę możliwości zatrudnienia i dlatego tut. Sąd nie uwzględnił wynikłej stąd zmiany przy obecnym ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych. Gdyby powód przebywał na wolności, będąc osobą młodą oraz zdrową, z pewnością nie miałby większych trudności w znalezieniu stałego zatrudnienia, tym bardziej przy obecnym znikomym stopniu bezrobocia. Z tego też względu Sąd uznał, iż powód nadal posiada możliwości zarobkowe pozwalające mu na łożenie alimentów w dotychczasowej wysokości.

W ocenie Sądu, powód nie wykazał również zmniejszenia kosztów utrzymania małoletniej pozwanej. Małoletnia A. W. jest w okresie intensywnego rozwoju, a jej wydatki nie tyle zmalały, co ulegają ciągłemu zwiększaniu. Od września 2011 r. nie wzrosły również możliwości zarobkowe matki małoletniej, która nadal nie pracuje. Wymieniona sprawuje opiekę nad 8-miesięczną córką.

Ponadto - według Sądu - powód – popełniając przestępstwo i będąc z tego powodu pozbawiony wolności – nie może uzyskać z tej przyczyny korzyści polegającej na obniżeniu wysokości alimentów, które już jest obowiązany płacić na małoletnią pozwaną. Żądanie powoda P. C. obniżenia z tej przyczyny wysokości alimentów zasądzonych na rzecz małoletniej pozwanej jest – zdaniem Sądu - sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i jako takie nie jest uważane za wykonywanie prawa oraz nie korzysta z ochrony prawnej (art. 5 k. c.).

Podsumowując, Sąd stwierdza, że świadczenie renty alimentacyjnej w wysokości 400 zł miesięcznie nie przekracza zarobkowych możliwości powoda, a pozbawienie małoletniej pozwanej znacznej części tego źródła utrzymania byłoby dla niej krzywdzące
i uniemożliwiałoby zaspokojenie jej usprawiedliwionych potrzeb. Z tych względów Sąd oddalił powództwo, o czym orzekł w pkt 1 wyroku.

W punkcie 2 sentencji wyroku Sąd kosztami sądowymi w sprawie obciążył Skarb Państwa na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Postanowieniem z dnia 18 listopada 2020 r. powód został bowiem zwolniony od kosztów sądowych w całości, natomiast pozwana zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy nie miała obowiązku uiszczania kosztów sądowych.