Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 158/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 19 stycznia 2021 roku w sprawie II K 141/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

I. S.

Wypowiadanie przez S. T. w ramach rozpytywania go przez policjantów kilku różnych sprzecznych wersji zdarzenia

Zeznania S. Ś.

Protokół rozprawy apelacyjnej z dnia 21 maja 2021 r.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Zeznania S. Ś.

Zeznania te są wiarygodne, zgodne z zapisami w notatkach urzędowych z k. 1 i z k. 35, nie ma żadnych powodów dla których świadek ten wykonujący służbę policjanta miałby w tej niedotyczącej go sprawie narażać się na odpowiedzialność karną za składanie fałszywych zeznań i związaną z tym utratę pracy.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrazy postępowania, tj art. 7 kpk i art. 410 kpk poprzez uznanie za wiarygodne wyjaśnień składanych przez S. T. na dalszym etapie postępowania i odmowę wiary wyjaśnieniom składanym na pierwszym etapie postępowania i związany z tym zarzut błędu w ustaleniach fatycznych poprzez przyjęcie, że oskarżona I. S. nie popełniła zarzuconego jej czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jedynym i wyłącznym dowodem obciążającym oskarżoną I. S. jest pomówienie dokonane na pierwszym etapie postepowania przygotowawczego przez współoskarżonego S. T.. Orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych wypracowało wyśrubowane standardy, od łącznego spełnienia których uzależnione jest opieranie się na dowodzie z pomówienia.

Wspomniany dowód jest dowodem, który ze wzglądu na zainteresowanie osoby pomawiającej inną powinien być poddany szczególnie wnikliwej ocenie z jednoczesnym rozważeniem, czy istnieją dowody potwierdzające bezpośrednio lub choćby pośrednio wyjaśnienia pomawiającego, a nadto czy wyjaśnienia pomawiającego są logiczne i nie wykazują chwiejności albo czy nie są wręcz nieprawdopodobne ( tak też SN w cyt. wyr. z 6.2.1970 r., IV KR 249/69). Wspomniana wnikliwa ocena dowodu z pomówień powinna uwzględniać następujące okoliczności: 1) czy informacje tak uzyskane są przyznane przez pomówionego; 2) czy są potwierdzone innymi dowodami, choćby w części; 3) czy są spontaniczne, złożone wkrótce po przeżyciu objętych nimi zaszłości, czy też po upływie czasu umożliwiającego uknucie intrygi; 4) czy pochodzą od osoby bezstronnej, czy też zainteresowanej obciążeniem pomówionego; 5) czy są konsekwentne i zgodne co do zasady oraz szczegółów w kolejnych relacjach składanych w różnych fazach postępowania, czy też zawierają informacje sprzeczne, wzajemnie się wykluczające bądź inne niekonsekwencje; 6) czy pochodzą od osoby nieposzlakowanej, czy też przestępcy, zwłaszcza obeznanego z mechanizmami procesu karnego; 7) czy udzielający informacji sam siebie również obciąża, czy też tylko przerzuca odpowiedzialność na inną osobę, by siebie uchronić przed odpowiedzialnością ( tak SA w Krakowie w wyr. z 24.11.2011 r., II AKa 189/11, KZS 2012, Nr 2, poz. 39 oraz SA w Gdańsku w wyr. z 26.4.2013 r., II AKa 61/13, KZS 2013, Nr 11, poz. 88).

W tej sprawie warunki te nie zostały spełnione. Poniżej zostanie to wykazane.

Po pierwsze, informacje wynikające z pomówienia nigdy na żadnym etapie nie zostały potwierdzone przez pomówioną I. S..

Po drugie, pomówienie to nie zostało potwierdzone żadnym innym dowodem w najmniejszej nawet części. Nikt inny nie widział zachowania oskarżonego S. T. w samochodzie oskarżonej, przeprowadzone u oskarżonych przeszukania nie ujawniły żadnych dowodów.

Po trzecie, pomówienie to nie pochodzi od osoby bezstronnej, albowiem S. T. miał interes, aby minimalizować swoją rolę w zdarzeniu i przerzucać odium winy na kogoś innego, oraz tak konstruował wyjaśnienia, aby nie wychodzić na wyłącznie winnego i pazernego człowieka.

Po czwarte,wyjaśnienia S. T., w których pomówił I. S., nie były złożone spontanicznie. Przecież S. T. przestępstwa włamania dokonał w dniu 13 stycznia 2020 roku około godziny 17.00, a pierwsze czynności podjęto z nim w dniu 15 stycznia 2020 roku około godziny 18.30, kiedy go zatrzymano (k. 1 i k. 7). Co więcej, po zatrzymaniu go wykonywano z nim czynności polegające na okazywaniu go świadkom, okazywaniu mu zapisów monitoringu miejskiego, rozpytywaniu go – czynności te trwały do późnych godzin nocnych ( do 16 stycznia 2020 roku do godziny około 0.45 kiedy zatrzymano I. S. – k. 8). W trakcie tych czynności oskarżony S. T. wymyślił sobie i przedstawił policjantom dwie sprzeczne wersje zdarzenia zaprzeczające swemu sprawstwu, każdą inną i każda z nich różniła się od jego późniejszych wyjaśnień ( w drugiej z tych wersji pomówił I. S., że dokonała na nim rozboju, sam miał być pokrzywdzonym) – będzie to jeszcze omawiane. Ponadto – niezależnie od tych dwóch wersji – w pewnym momencie przyznał, że to on samodzielnie dokonał włamania do puszki bez żadnego udziału I. S. i bez dawania jej po tym czynie żadnych pieniędzy (pierwszy raz powiedział tak w dniu zatrzymania tłumacząc się tym, że miał długi, co wynika z zeznań przesłuchanego na rozprawie apelacyjnej świadka S. Ś., a drugi raz nazajutrz po zatrzymaniu, tj. dniu 17 stycznia 2020 roku, kiedy ponownie był rozpytywany, wówczas również nie pomawiał I. S. i opisał, że sam dokonał włamania - k. 35). Pierwsze formalne wyjaśnienia składał dopiero w dniu 17 stycznia 2020 roku od godziny 13.55 ( k. 50), gdzie przedstawił czwartą wersję zdarzenia ( tym razem pomówił I. S. o współsprawstwo do włamania). Zatem od momentu zatrzymania do momentu złożenia wyjaśnień miał niemal dwie doby, w trakcie których ( będąc zatrzymanym i spędzając noc w izolacji) kalkulował co powiedzieć, kluczył, tworzył cztery wersje wydarzeń, by w końcu przedstawić tę, na której opiera się prokurator ( a nie jest to wersja ostatnia).

Po piąte, pomówienie to nie było konsekwentne, nie było również spójne i logiczne co do szczegółów. W trakcie pierwszych czynności S. T. zaprzeczał sprawstwu i winie, twierdził, że ktoś włamał się na jego konto na F. i podszył się pod niego odbierając puszkę z pieniędzmi ( k. 1). Gdy policjanci zawieźli go do świadka J. S., która rozpoznała S. T. jako osobę, której bezpośrednio przekazała puszkę z pieniędzmi oraz ujawniono zapisy rozmów na komunikatorze M., w których potwierdzał on odbiór tej puszki, a następnie pojechano z nim do K. Straży Miejskiej i tam w jego obecności odtworzono zapisy monitoringu miejskiego, na którym zarejestrowano, jak podjeżdża samochodem po odbiór puszki, oskarżony zmienił zdanie i zaczął opowiadać wstrząsającą historię, jak to został zastraszony przez I. S., której się bał, bo ona ma chłopaka kryminalistę, który dopiero co wyszedł z więzienia, więc odebrał puszkę z pieniędzmi i jej przekazał ( k. 1). Zatem w tej wersji S. T. pomówił I. S. o dokonanie rozboju na szkodę swoją i (...). Po przespaniu się z tym tematem na Policyjnej Izbie Zatrzymań nazajutrz przyznał w trakcie kolejnego rozpytania, że jednak to on dokonał włamania do tej puszki, I. S. nie była w to wtajemniczona i nawet zaskoczona próbowała do powtrzymać krzycząc, żeby nie zrywał plomb i nie otwierał puszki bo „ będzie przypał” - mimo to oskarżony to zrobił, żadnych pieniędzy I. S. nie dawał, zatankował jej samochód ze swoich pieniędzy, a reklamówkę z pieniędzmi z puszki wziął do domu ( zeznania S. Ś. z rozprawy apelacyjnej oraz notatka k. 35). Potem w trakcie pierwszych formalnych wyjaśnień pomówił I. S., że na pomysł włamania wpadli wspólnie i razem go zrealizowali dzieląc łup w ten sposób, że I. S. dostała ze zrabowanych pieniędzy 300 złotych, a resztę wziął oskarżony S. T. ( k. 51). Zatem w tej wersji pomówił I. S. o dokonanie wspólnie i w porozumieniu z nim włamania na szkodę (...). W czasie konfrontacji z I. S. S. T. wycofał się z pomawiania I. S. o współudział we włamaniu, przyznał, że był to wyłącznie jego pomysł i realizacja, a I. S. widząc, jak rozrywa puszkę była zaskoczona i oponowała temu działaniu, ale po dokonaniu zaboru pieniędzy z puszki oskarżony dał jej ze zrabowanych pieniędzy 300 zł, a ona je od niego przyjęła ( k. 66v). Zatem w tej wersji S. T. pomówił I. S. o paserstwo. Na rozprawie S. T. potwierdził jednocześnie obie ostatnie wersje i odmówił składania wyjaśnień oraz odpowiedzi na pytania ( k. 137).

ZatemSzymon T. w dosyć krótkim czasie przedstawił pięć wersji zdarzeń , pomawiając trzy różne osoby, w tym I. S. o cztery różne przestępstwa . I tak: najpierw pomówił nieustaloną osobę o włamanie się na swoje konto na F., potem się z tego wycofując, a następnie pomawiając I. S. i jej chłopaka o dokonanie na jego i (...) szkodę rozboju przy użyciu groźby ( po czym się z tego wycofał), następnie pomówił I. S. o dokonanie wspólnie z nim włamania, po czym w kolejnym rozpytaniu się z tego wycofał przyznając, że działał sam zabierając dla siebie wszystkie pieniądze, wreszcie pomówił ją o paserstwo ( przyjęcie 300 zł z pieniędzy pochodzących z dokonanego wyłącznie przez niego włamania).

Po szóste, w swych wyjaśnieniach zawierających pomówienie I. S. pomawiający ją S. T. wyraźnie stara się wybielić. Najpierw zrzuca odium winy w całości na inne osoby (włamanie na konto na F., rozbój którego jest ofiarą), potem wybiela się w części „dzieląc się” odpowiedzialnością i twierdząc, że na pomysł włamania wpadł wspólnie z I. S. i że nie działał sam tylko razem z nią. Wreszcie w trakcie konfrontacji pomawiając ją o paserstwo stara się wykazać, że nie przywłaszczył całej kwoty tylko dla siebie i że nie tylko on jest taki pazerny.

Wskazać jeszcze należy, że zawarte w uzasadnieniu apelacji twierdzenie, jakoby S. T. dostosował swoje wyjaśnienia z konfrontacji do wyjaśnień I. S. ( bo je wtedy mu we fragmencie odczytano – k. 66 ), gdyż kierując się chęcią wsparcia koleżanki chciał jej pomóc w uniknięciu odpowiedzialności karnej nie wytrzymuje krytyki. Taka to dla oskarżonego „koleżanka”, że pomówił ją kolejno o rozbój, włamanie i paserstwo, a na rozprawie nie wybielał jej, tylko potwierdził jednocześnie obie ostatnie wersje. Poza tym prokurator pomija fakt, że w pewnym momencie S. T. w trakcie rozpytywania powiedział, że do puszki (...) włamał się sam, a I. S. była tym zaskoczona i próbowała go nawet powstrzymać mówiąc, żeby tego nie robił bo „ będzie przypał”, a on potem wziął reklamówkę ze wszystkimi pieniędzmi z puszki ze sobą ( k. 35). Zatem wówczas S. T. powiedział coś w pełni zgodnego z wyjaśnieniami oskarżonej I. S., choć wtedy jeszcze ich nie znał ( bo to rozpytanie miało miejsce w dniu 17 stycznia 2020 roku, a konfrontacja w dniu 14 lutego 2020 roku). Chybione są więc argumenty apelanta w tek kwestii.

Nie ma więc racji prokurator doszukując się prawdziwości w wyjaśnieniach S. T. z k. 51 ( pomawiających I. S. o współudział we włamaniu), a nieprawdziwości w wyjaśnieniach z k. 66 v (pomawiających ją o paserstwo) i postulując, aby Sąd opierał się tylko na tych pierwszych wyjaśnieniach. Obie te wersje „są siebie warte” – nie mają waloru pomówienia, na którym można się oprzeć i wydać jakikolwiek wyrok skazujący. Na marginesie – nawet oparcie się na drugich wyjaśnieniach oskarżonego S. T. i przyjęcie, jakoby I. S. przyjęła od niego 300 złotych po dokonanym przez niego włamaniu musiałoby prowadzić do jej uniewinnienia, bo skazanie za paserstwo stanowiłoby wyjście poza zakres aktu oskarżenia.

Na takim pomówieniu nie sposób się oprzeć. Jest to dowód niespełniający żadnych standardów. Dlatego Sąd Okręgowy utrzymał w mocy rozstrzygniecie o uniewinnieniu I. S., bo nie będzie się opierał na tak niepewnym, wątpliwym i nierzetelnym dowodzie jakim jest niekonsekwentne i mające logiczne luki pomówienie (a innego dowodu obciążającego I. S. nie ma).

Wniosek

O uchylenie wyroku uniewinniającego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie ma dowodu wskazującego na sprawstwo i winę oskarżonej, gdyż na pomówieniu przez oskarżonego S. T. nie można się opierać ( co było wykazane powyżej). Oskarżonego uważa się za niewinnego jeżeli nie udowodni się mu winy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok uniewinniający oskarżoną I. S.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok jest słuszny, co było powyżej wykazane.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

5

W związku z bezzasadnością apelacji prokuratora koszty postępowania odwoławczego ponosi Skarb Państwa ( art. 636 § 1 kpk).

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana