Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2020 r.

Sąd Apelacyjny w (...) I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Mariola Głowacka

Sędziowie: Elżbieta Fijałkowska

Mikołaj Tomaszewski (spr.)

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Sylwia Woźniak

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2020 r. w (...)

na rozprawie

sprawy z powództwa A. M.

przeciwko Przedsiębiorstwu Handlowo-Usługowemu (...) Spółce jawnej w K., (...) S.A Spółce komandytowo-akcyjnej w Ś., (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K., (...) Bank SA w W., A. W., (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K.

o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w (...), Wydział XIII Cywilny w L.

z dnia 31 stycznia 2018 r. sygn. akt XIII C 110/15

I.  oddala apelację;

II.  z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym zasądza od powoda na rzecz pozwanych (...) Bank S.A. w W., A. W., (...) S.A. Spółki komandytowo-akcyjnej w Ś. kwoty po 4.050 złotych, a na rzecz Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowemu (...) Spółce jawnej w K. kwotę 4.260 zł.

Elżbieta Fijałkowska Mariola Głowacka Mikołaj Tomaszewski

UZASADNIENIE

Powód A. M. wystąpił przeciw Przedsiębiorstwu Handlowo-Usługowemu (...) M. T. (1) K. T. sp.j., (...) S.A. sp. komandytowo-akcyjna, (...) sp. z o.o., (...) Bank S.A., A. W. , (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K. i wniósł o zwolnienie spod egzekucji zajętych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) J. K., w sprawie egzekucyjnej z nieruchomości położonych w miejscowości K., dla których Sąd Rejonowy w (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgi wieczyste o numerach (...) w postępowaniach egzekucyjnych oznaczonych numerami (...) ruchomości: wiata mała, wiata duża, zbiornik dwupłaszczyznowy (...) ewid. (...) rok prod. 2009, zbiornik (...)nr (...), zbiornik (...)nr (...), zbiornik (...) nr (...), stacja (...) (zbiornik (...) m3 rok prod. 1999 nr (...), zbiornik (...) m3 rok prod. 1999 nr (...), dystrybutor (...) firmy (...) rok prod. 2000 nr (...)), dystrybutor W. (...) nr (...) (...)rok prod. 2000 (...) (...), dystrybutor Z. (...) rok prod. 2000, dystrybutor Z. (...) rok pod. 1997, klimatyzator H. (...),(...), (...) typu A., piec centralnego ogrzewania V. V. U., zasobnik ciepłej wody (...) firmy (...), grzejnik firmy (...). Powód wniósł także o zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K. wniósł o oddalenie powództwa w stosunku do (...) Bank (...) S.A.

Pozwany A. W. oraz pozwany Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe (...) s.j., w odpowiedzi na pozew wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Pozwany (...) S.A. (...) z siedzibą w Ś. oraz pozwany (...) Bank S.A. z siedzibą w W., w odpowiedzi na pozew wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 31 stycznia 2018r. Sąd Okręgowy w Poznaniu XIII Wydział Cywilny w L.:

1.  Powództwo oddalił.

2.  Kosztami procesu obciążył powoda i z tego tytułu zasądził od powoda na rzecz pozwanych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego:

a)  Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego (...) sp. j. w K. kwotę 3617 zł,

b)  A. W. kwotę 3617 zł,

c)  (...) w Ś. kwotę 3600 zł,

d)  (...) Bank SA z siedzibą w W. kwotę 3600 zł.

3.  Kosztami sądowymi, od obowiązku uiszczenia których powód został zwolniony obciążył Skarb Państwa.

W motywach rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy wskazał, że Postępowania egzekucyjne oznaczone numerami (...) – prowadzone są przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) J. K. z nieruchomości położonych w miejscowości K., dla których Sąd Rejonowy w (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgi wieczyste o numerach (...) przeciwko dłużnikowi E. O..

W dniu 16 marca 2012 r. dokonano zawiadomienia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego i wszczęciu egzekucji z nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgę wieczystą KW nr (...). Dokonano także stosownych wpisów w księgach wieczystych wymienionych nieruchomości, dotyczących ostrzeżeń o ich zajęciu.

Obwieszczeniem z dnia 23 kwietnia 2012 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) J. K. przystąpił do opisu i oszacowania nieruchomości położonych w K. stanowiących własność E. O., wzywając wszystkie osoby, które roszczą sobie prawa do tych nieruchomości i przedmiotów razem z nimi zajętych, aby zgłosiły swoje prawa przed ukończeniem opisu. Na potrzeby ustalenia ceny sprzedaży nieruchomości w trybie licytacji komorniczej, rzeczoznawca majątkowy mgr P. T. sporządził w dniu 18 maja 2012 r. operat szacunkowy określenia wartości rynkowej prawa własności nieruchomości gruntowej zabudowanej stacją paliw płynnych wraz z infrastrukturą towarzysząca, obejmującą działki nr (...), położoną w miejscowości K. i wycenę nieruchomości zabudowanej stacja paliw oraz w dniu 22 maja 2012 r. Informację uzupełniająca do operatu szacunkowego. Szacowana nieruchomość składała się z dwóch działek zapisanych w dwóch różnych księgach wieczystych: działka nr (...) o pow. 0.2500 ha KW nr (...) oraz działka nr (...) o pow. 0.0787 ha KW nr (...). Analiza stanu prawnego nieruchomości wykazała funkcjonalne uzależnienie działki nr (...) od działki (...), potwierdzone decyzja administracyjną. Do wyceny przystąpiono z założeniem aktualnego sposobu użytkowania [ (...)] – funkcja obsługi komunikacji – stacja paliw płynnych. Nieruchomość opisano, jako budynek stacji paliw, murowany w technologii tradycyjnej, powierzchni zabudowy 170,85 m2, zbiorniki podziemne – stalowe paliw płynnych 4 x 25 m3, 1 x 60 m3 [20,0 m3 + 40,0 m3], odmierzacze paliw 4 szt., stacja (...) [dwa zbiorniki po 4,85 m3 każdy – naziemne]. Nieruchomość na dzień wyceny nie była eksploatowana. Całkowita powierzchnia nieruchomości wynosiła 0.3287 ha i zabudowana była budynkiem stacji paliw, wiatą z dystrybutorami oraz budowlami: zbiorniki podziemne paliw płynnych, zbiorniki gazu (...), rurociągi technologiczne, dystrybutory, odpowietrzacze, odsączacze, utwardzenia wykonane z kostki betonowej, betonu lanego, asfaltobetonu [drogi i parking], zieleń izolacyjna. Umiejscowiony na nieruchomości budynek podzielony został na część usługowo-handlową, obsługi stacji paliw z częścią magazynową, zaplecze biurowo-socjalne. Wyposażony był w instalacje: elektryczną (...), wodociągową z sieci miejskiej, kanalizacji sanitarnej do zbiorników zewnętrznych „szambo”, centralnego ogrzewania i ciepłej wody, wentylacyjną mechaniczną, klimatyzacyjną. Wiata nad dystrybutorami i dystrybutory paliw – wykonane w konstrukcji stalowej, posadowione były na działce nr (...). Fundamenty to stopy żelbetowe, w których osadzono słupy nośne wykonane z rur stalowych. Pod wiatą o powierzchni 112,0 m2 znajdowały się trzy odmierzacze paliwa [2 szt. P.-D. z 2000 r., 1 szt. Z. z 1997 r.], dwustronne umieszczone przy wysepce dystrybutory przeznaczone do tankowania paliw: (...), benzyna bezołowiowa. Na nieruchomości znajdowały się także cztery zbiorniki podziemne paliw płynnych o pojemności 25 m3 każdy. Na działce (...) znajdowało się także stanowisko do tankowani samochodów (...). Paliwo (...)przechowywane było w zbiorniku dwukomorowym o pojemności (...) [komora (...), komora (...) (...) odbywała się z jednego odmierzacza dwustanowiskowego typu D. W. rok prod. 2000. Nad odmierzaczem pobudowana została niewielka wiata osłonowa, wykonana z konstrukcji stalowej. Ponadto na działce nr (...) znajdowało się stanowisko tankowania gazu (...). Gaz przechowywany był w dwóch zbiornikach naziemnych o pojemności (...) każdy, rok prod. 1999. (...) odbywała się z jednego odmierzacza jednostanowiskowego. Nad odmierzaczem zamontowano niewielką wiatę osłonową wykonaną w konstrukcji stalowej. Wartość nieruchomości na dzień wyceny określono, jako 645.000 zł.

E. O. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej posiadała 8 albo 9 stacji paliw. Wraz z powodem znali się od paru lat, a współpraca między ich firmami polegała na handlu artykułami związanymi z prowadzoną przez nią stacją benzynową tj. benzyną, olejem. Zgodnie z jej oświadczeniem, na początku 2013 r. ostatnia z prowadzonych przez nią stacji paliw się zamknęła. Przedłożono następujące wydruki (...) z dnia 30 grudnia 2013 r. sprzedawcy P.H.U. (...) E. O. na rzecz nabywcy (...) sp. z o.o. mające dokumentować zbycie ruchomości: nr (...) o wartości brutto 35.670 zł (zawierającą towary w postaci: zbiornik (...)nr (...), zbiornik dwupłaszczyznowy (...)ewid. (...) rok prod. 2009, zbiornik (...) (...), zbiornik (...) (...)), nr (...) o wartości 12.300 zł (stacja (...) [zbiornik (...) rok prod. 1999 nr (...), zbiornik (...) rok prod. 1999 nr (...), dystrybutor (...) firmy (...) rok prod. 2000 nr (...)]), nr (...) o wartości 6.150 zł (zawierającą towary w postaci: dystrybutor W. D. nr (...) (...)rok prod. 2000 (...) (...), dystrybutor Z. (...) [benzyna] rok prod. 2000, dystrybutor (...) Z. (...) rok pod. 1997), nr (...) o wartości brutto 14.145 zł (zawierającą towary w postaci wiaty małej i wiaty dużej).

W dniu 3 marca 2014 r. A. M. ( Przedsiębiorstwo (...)) jako dłużnik zajętej wierzytelności został wezwany Przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) J. K., aby należnego świadczenia nie uiszczał dłużnikowi, lecz złożył na rachunek bankowy Komornika (k.27 T. II akt KM). Postanowieniem z dnia 18 marca 2014 r. Komornik uchylił obwieszczenie z 23 kwietnia 2012 r. w zakresie wyznaczenia terminu ukończenia opisu i oszacowania nieruchomości oraz zlecił biegłemu zaktualizowanie operatu szacunkowego w terminie do dnia 29 kwietnia 2014 r. W związku z brakiem przekazania informacji Komornik także w dniu 18 marca 2014 r. skierował do A. M. ponaglenie, które otrzymał on 28 marca 2014 r. (k.38 t. II akt KM). Jednocześnie obwieszczeniem z dnia 18 marca 2014 r. Komornik zawiadomił, iż przystąpił do opisu i oszacowania nieruchomości w K. stanowiących własność dłużnika E. O., dla których Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgi wieczyste o nr (...), wzywając wszystkie osoby, które roszczą sobie prawa do tych nieruchomości i przedmiotów razem z nimi zajętych, aby zgłosiły swoje prawa przed ukończeniem opisu, który wyznaczono na 29 kwietnia 2014 r. O Terminie opisu i oszacowania wskazanych powyżej zajętych nieruchomości zawiadomiono A. M. ( przedsiębiorstwo (...)) jako uczestnika postępowania pismem z dnia 18 marca 2014 r., doręczając odpis obwieszczenia. Pismem datowanym na dzień 31 marca 2014 r., opisanym, jako dotyczącym egzekucji opisanej w piśmie z dnia 18 marca 2014 r. (...) i inne dłużnik E. O., nadanym 7 kwietnia 2014 r., A. M. Przedsiębiorstwo (...) udzielił odpowiedzi, iż Pani E. O. nie przysługuje od jego firmy żadna wierzytelność. Nadto od dnia 3 marca 2014 r. nie przekazywał Pani (...) żadnych kwot, podając jednocześnie, że nie istnieją żadne wymagalne zobowiązania względem dłużniczki.

Umową zawartą w formie aktu notarialnego sporządzonego w dniu 1 kwietnia 2014 r. przed Notariuszem A. A. w Kancelarii Notarialnej w P. (Rep. (...)) E. O. dokonała sprzedaży nieruchomości obejmującej zabudowaną działkę nr (...) o obszarze 2500 m2 (KW nr (...)) zabudowaną budynkiem stacji paliw oraz nieruchomości obejmującej niezabudowaną działkę nr (...) o obszarze 787 m2 (KW nr (...)) stanowiąca łączność gospodarczą z nieruchomością zapisaną w księdze wieczystej (...) - na rzecz powoda, który dokonał powyższego zakupu w ramach prowadzonej działalności pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w G.. W akcie notarialnym odnotowano ujawnione w księgach wieczystych obciążenia nieruchomości. W § 3 aktu notarialnego E. O. oświadczyła, że „w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe (...) E. O. współpracowała z A. M. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w G., na mocy której to współpracy A. M. za wykonane usługi i dostawę towaru, zostały prawidłowo wystawione faktury (wykaz faktur stanowi załącznik do niniejszego aktu).” E. O. oświadczyła ponadto, że „jest dłużnikiem A. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w G., ma wobec niego bezsporny i wymagalny dług, i uznając ten dług do wysokości 200.000,00 zł z tytułu wystawionych w ramach współpracy przez A. M. i niezapłaconych faktur.” Załączone do aktu notarialnego zestawienie zawierało należności z dokumentu (...) z marca 2013 (wartość winien 79.000,00) i (...) z grudnia 2013 (wartość winien 90.000,00) oraz 14 faktur z terminem płatności określonym od 6 stycznia 2014 r. w zakresie najstarszej faktury ( (...)) po 14 kwietnia 2014 r. ( (...)) w odniesieniu do najpóźniej wystawionej (k. 78 T. II akt KM). W chwili zawarcia umowy będące jej przedmiotem nieruchomości zapisane w KW o nr (...) i nr (...) znajdowały się w posiadaniu A. M.. Strony postanowiły, że z dniem wydania nieruchomości przejdą na kupującego wszystkie korzyści i ciężary związane z własnością nieruchomości. Wartość wskazanych nieruchomości została oceniona na 100.000 zł.

W dniu 10 kwietnia 2014 r. biegły przeprowadził oględziny nieruchomości w celu ustalenia oszacowania. Zgodnie z zapisami protokołu Komornika, w rozmowie telefonicznej z M. J., radcą prawnym dzierżawcy A. M. ustalono, iż aktem notarialnym z dnia 1 kwietnia 2014 r. nieruchomość została przez dłużniczkę zbyta. Obecni na miejscu pracownicy stacji benzynowej znajdującej się na terenie nieruchomości udostępnili biegłemu posesję wraz ze znajdującymi się na niej budynkami. (k. 86 T. II akt KM).

W dniu 29 kwietnia 2014 r. A. M. Przedsiębiorstwo (...) złożył Komornikowi przy Sądzie Rejonowym w (...) J. K. pismo informujące, iż na nieruchomości znajdują się stanowiące jego własność przedmioty, które nie stanowią ani części składowych nieruchomości, ani przynależności – zgodnie z przedstawioną listą.

Pismem z dnia 18 sierpnia 2014 r. powód złożył skargę na czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym przy Sądzie Rejonowym w (...) J. K. z dnia 6 sierpnia 2014 r. (doręczone 11 sierpnia 2014 r.).

W dniu 30 grudnia 2014 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) J. K. sporządził protokół opisu i oszacowania nieruchomości. W protokole wskazał, iż na nieruchomości wykonano nakłady w postaci: wiata mała, wiata duża, zbiornik dwupłaszczyznowy (...)ewid. (...) rok prod. 2009, zbiornik (...)nr (...), zbiornik (...) (...), zbiornik (...)nr (...), stacja (...) (zbiornik (...) rok prod. 1999 nr (...), zbiornik (...)rok prod. 1999 nr (...), dystrybutor (...) firmy (...) rok prod. 2000 nr (...)), dystrybutor W. D. nr (...) (...)rok prod. 2000 (...) (...), dystrybutor Z. (...) rok prod. 2000, dystrybutor Z. (...) rok pod. 1997, klimatyzator H. (...),(...), pylon reklamowo/informacyjny typu A., piec centralnego ogrzewania V. V. U., zasobnik ciepłej wody (...) firmy (...), grzejnik firmy (...) – wskazując łączną kwotę nakładów na kwotę 242.305,70 zł. Wartość budynku stacji obsługi oszacowano na kwotę 191.600 zł, a wartość gruntu wraz z nakładami w gruncie (bez budynku) oszacowano na kwotę 930.400 zł, w tym wartość działki (...) oszacowano na kwotę 732.500 zł a działki (...) na kwotę 197.900 zł. Komornik odnotował, iż do opisanej nieruchomości w tymże dniu w imieniu A. M. zgłoszono zarzut przysługiwania prawa własności ruchomości wymienionych, które jako że stanowią własność zgłaszającego nie zostały wraz z nieruchomością zajęte i nie mogą być uwzględnione przy oszacowaniu wartości przedmiotu egzekucji. Pełnomocnik dłużnika rzeczowego wskazał, iż wskazane rzeczy nie zostały zajęte, gdyż nie są częściami składowymi nieruchomości ani przynależnościami, ponieważ w chwili zajęcia stanowiły własność osoby trzeciej, od której dłużnik nabył wolne od zajęcia rzeczy.

W toku postępowania powód na poparcie swych twierdzeń przedstawił (...) sprzedawcy (...) sp. z o.o. z nabywcą (...) A. M. z dnia 30 grudnia 2013 r. o nr (...)o wartości brutto 28.000 zł (zawierającą towary w postaci: dystrybutor W. D. nr (...) (...) rok prod. 2000 (...) (...), dystrybutor Z. (...) rok prod. 2000, dystrybutor Z. (...) rok pod. 1997), nr (...)o wartości brutto 70.000 zł (zawierającą towary w postaci wiaty małej i wiaty dużej), nr (...) o wartości brutto 126.500 zł (zawierającą towary postaci: zbiornik dwupłaszczyznowy (...)/nr ewid. (...) rok prod. 2009, zbiornik (...)nr (...), zbiornik (...) nr (...), zbiornik (...) nr (...), stacja (...) [zbiornik (...) rok prod. 1999 nr (...), zbiornik (...)rok prod. 1999 nr (...), dystrybutor (...) firmy (...) rok prod. 2000 nr (...)]), a także (...) z dnia 4 grudnia 2014 r. o wartości brutto 44.656,38 zł (zawierającą towary w postaci: pylon reklamowo/informacyjny typu A., piec centralnego ogrzewania V. V. U., zasobnik ciepłej wody (...) firmy (...), grzejnik firmy (...)), a także (...) (...), z dnia 7 lutego 2014 zakupu klimatyzatora H. (...),(...) przez P.H.U. (...) A. M. od (...) A. K. na kwotę brutto 5.055,30 zł.

Wezwaniami z dnia 15 stycznia 2015 r. powód wystąpił bezpośrednio do wierzycieli z wnioskiem o zwolnienie zajętych ruchomości od egzekucji.

Pozew w niniejszej sprawie został złożony w dniu 29 stycznia 2015 r. (data nadania przesyłki).

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd Okręgowy uznał, iż żądanie pozwu nie zasługuje na uwzględnienie.

Wobec podnoszonego przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K. zarzutu, iż nie ma on legitymacji do występowania w procesie, Sąd wskazuje, co następuje. Wierzyciel wskazał, iż postanowieniem z dnia 23 czerwca 2015 r. Komornik Sądowy w Ś. A. Ł. umorzył, postepowanie na wniosek wierzyciela, a postanowieniem z dnia 17 czerwca 2016 r. również Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) J. K. w sprawie (...) umorzył postepowanie na wniosek wierzyciela. W tym miejscu zauważyć należy, iż w przypadku wielości wierzycieli osoba trzecia występująca z roszczeniem o zwolnienie od egzekucji pozywa wszystkich wierzycieli łącznie. Przy czym jak wskazał w wyroku z dnia 27 lutego 2015 r. Sąd Apelacyjny w (...)w sprawie (...) w toku postępowania egzekucyjnego komornik jest związany wnioskiem wierzyciela, co do wskazanego sposobu egzekucji (art. 797 § 1 k.p.c.). Zatem to wierzyciel decyduje, do jakiego składnika majątku organ egzekucyjny ma skierować egzekucję. Co więcej, wierzyciel jest dysponentem postępowania egzekucyjnego i może w każdej chwili złożyć wniosek o umorzenie postępowania, który jest dla komornika wiążący (art. 825 pkt 1 k.p.c.). Wierzyciel może tym bardziej zrezygnować z wszczęcia lub kontynuowania egzekucji z dowolnego składnika majątku dłużnika. Skutkowało to będzie umorzeniem postępowania egzekucyjnego w tym zakresie. Stosownie natomiast do treści art. 826 k.p.c. umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych. Sąd zauważa jednak, iż do momentu prawomocnego umorzenia postępowania egzekucyjnego dokonane w postępowaniu egzekucyjnym czynności pozostają w mocy ((...)

Podstawę roszczenia zgłoszonego przez A. M., stanowi treść art. 841 § 1 k.p.c., wedle którego osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa, przy czym – co podkreśla się w piśmiennictwie – chodzi o naruszenie tego rodzaju, że doszło do zajęcia takiego składnika majątkowego, z którego wierzyciel nie ma prawa zaspokoić swojej wierzytelności. Powództwo z art. 841 może być wytoczone najwcześniej po wszczęciu egzekucji, lecz nie później niż w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa (chyba że inaczej stanowią przepisy szczególne). Ustawodawca ograniczył więc czasowo dopuszczalność wniesienia powództwa przewidzianego w art. 841 § 1 k.p.c. Termin określony w art. 841 § 3 k.p.c. jest terminem prawa materialnego i nie podlega przywróceniu, a uchybienie mu skutkuje oddaleniem powództwa. Zgodnie z cytowanym wyżej przepisem, legitymację do wytoczenia powództwa ma osoba trzecia, a zatem osoba niebędąca stroną właściwego postępowania egzekucyjnego, której prawa zostały naruszone w wyniku skierowania egzekucji do określonych przedmiotów stanowiących jej własność.

Z przeprowadzonego postępowania dowodowego jednoznacznie wynika, iż zajęcie nieruchomości wraz z przedmiotami z nią związanymi nastąpiło w wyniku prowadzenia postępowania egzekucyjnego przeciwko E. O.. Przy tym wbrew twierdzeniom powoda, zajęciem dokonanym w 2012 r. objęte były zarówno nieruchomości, jak i „ruchomości” na nich się znajdujące.

W myśl art. 929 § 1 k.p.c. przy każdej egzekucji z nieruchomości, zajęciem objęta jest nie tylko sama nieruchomość, lecz także wszystko, co stanowi przedmiot obciążenia hipoteki. Zgodnie z art 84 i następne u.k.w.h. zajęciem objęte są zatem także: części składowe nieruchomości, przynależności nieruchomości, pożytki naturalne i cywilne. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych, a częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych (art. 47 k.c.). Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania (art. 48 k.c.). Przynależnościami są rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeżeli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi (art. 51 § 1 k.c.). Sąd jednocześnie podziela pogląd wyrażony choćby w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2002 r. w sprawie I CK 5/02 (Legalis nr 57312) oraz wyroku Sądu Najwyższego Izba Cywilna z dnia 11 marca 2003 r. w sprawie V CKN 1715/00(Legalis nr 299524), że o części składowej rzeczy w rozumieniu art. 47 § 2 k.c. może być mowa tylko w wypadku rzeczy złożonych, czyli obejmujących kilka lub więcej elementów o samodzielnym znaczeniu. Fizyczne i funkcjonalne połączenie w sposób trwały (tj. nie do przemijającego użytku) kilku samodzielnych elementów, że tworzą one całość w sensie gospodarczym sprawia, iż rzeczą w rozumieniu art. 45 k.c. jest ta właśnie całość. Odłączenie od niej jednego z tych elementów powoduje, że ulega istotnej zmianie możliwość korzystania bądź z odłączonego elementu bądź z pozostałej reszty. O tym więc, czy określone elementy stanowią części składowe jednej rzeczy złożonej, rozstrzyga obiektywna ocena gospodarczego znaczenia istniejącego między nimi fizycznego i funkcjonalnego powiązania.

Operat szacunkowy sporządzony przez biegłego 18 maja 2012 r. służył określeniu wartości rynkowej prawa własności nieruchomości gruntowej zabudowanej stacją paliw płynnych wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Wobec rozbieżności w zakresie interpretacji przedmiotu zajęcia, posłużyć można się również definicją stacji paliw płynnych ujętą w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie z dnia 21 listopada 2005 r. (tj. z dnia 14 sierpnia 2014 r., Dz.U. z 2014 r. poz. 1853). Zgodnie z treścią w § 1 pkt 2 użyte w nim określenie – stacja paliw, oznacza obiekt budowlany, w skład którego mogą wchodzić: budynek, podziemne zbiorniki magazynowe paliw płynnych, podziemne lub nadziemne zbiorniki gazu płynnego, odmierzacze paliw płynnych i gazu płynnego, instalacje technologiczne, w tym urządzenia do magazynowania i załadunku paliw płynnych oraz gazu płynnego, instalacje wodno-kanalizacyjne i energetyczne, podjazdy i zadaszenia oraz inne urządzenia usługowe i pomieszczenia pomocnicze.

Z przedłożonych w sprawie dokumentów, w tym protokołów opisu i oszacowania nieruchomości, operatu szacunkowego z 18 maja 2012 r. wynika, że ruchomości, o które toczy się spór były fizycznie i funkcjonalnie połączone w sposób trwały z gruntem i budynkiem wzniesionym na tym gruncie, a służącym do prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży paliw. Zespół tych ruchomości nie mógłby funkcjonować zgodnie ze swoim przeznaczeniem bez ulokowania na tej nieruchomości. Podobnie nieruchomość ta utraciłaby swoją przydatność w sensie gospodarczym, gdyby nie była wyposażona w te ruchomości. Na potwierdzenie opisanego stanowiska w odniesieniu do zakresu zajęcia dokonanego w przedmiotowej sprawie w 2012 r. można przytoczyć choćby powołane powyżej orzeczenia Sądu Najwyższego, ale i wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 stycznia 2014 r. w sprawie I ACa 887/13 (Legalis nr 895229), w którym również wskazano, iż jeśli określone elementy są powiązane fizycznie i funkcjonalnie tak, że tworzą razem gospodarczą całość, stanowią części składowe jednej rzeczy złożonej, choćby całość ta dała się technicznie łatwo zdemontować.

Dokonane zatem w powyższej sprawie ustalenia faktyczne w obliczu treści powołanych przepisów, prowadzą do wniosku, iż połączone ze sobą i budynkiem ruchomości stanowiące przedmiot sprawy - stanowiły jedną rzecz złożoną, a której własność stanowiło prawo związane z gruntem tj. były jego częścią składową. Wobec czego były one objęte zajęciem dokonanym razem z nieruchomością. Jak wskazał w swych zeznaniach Komornik Sądowy J. K., w dacie zajęcia nieruchomości na stacji nie było żadnych ruchomości wolnych tzn. takich, które można przenosić z miejsca na miejsce bez uszczerbku substancji nieruchomości. Powód również nie zdołał udowodnić, że stanowiły one rzeczy odrębne od tejże nieruchomości. Jego stanowisko, że objęte żądaniem pozwu ruchomości są połączone z gruntem i budynkiem wzniesionym na tym gruncie jedynie dla przemijającego użytku, gdyż mogą zostać odłączone od nieruchomości bez ich uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego, nie znajduje podstaw. Tym dobitniej potwierdza to fakt, iż mimo dokonania zgodnie z twierdzeniami dłużnika oraz powoda obrotu tymi ruchomościami, nigdy nie były one demontowane, a powód po przejęciu nieruchomości podjął działania zmierzające do legalizacji urządzeń i wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem stacji paliw, jako całości. Także świadkowie T. M. i H. B., będący pracownikami powoda, potwierdzili, iż przedmioty opisane na przedłożonych fakturach (k. 11-14 akt) dotyczyły stacji paliw w K. i były zamontowane na tejże nieruchomości.

W oparciu o poczynione ustalenia oraz mając na uwadze treść art. 930 § 2 k.p.c. w zw. z art. 841 § 1 k.p.c., nie można przyjąć by powód stał się właścicielem będących przedmiotem sporu ruchomości, jako że rozporządzenia przedmiotami podlegającymi zajęciu razem z nieruchomością po ich zajęciu są nieważne.

Powód już w dniu 28 marca 2014 r. otrzymał wezwanie wraz z obwieszczeniem o opisie i oszacowaniu nieruchomości w K. stanowiących własność dłużnika E. O., dla których Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgi wieczyste o nr (...), wzywając wszystkie osoby, które roszczą sobie prawa do tych nieruchomości i przedmiotów razem z nimi zajętych, aby zgłosiły swoje prawa przed ukończeniem opisu, który wyznaczono na 29 kwietnia 2014 r. Trudno podejrzewać, by powód nie miał świadomości gdzie znajduje się zakupiony przez niego 30 grudnia 2013 r. sprzęt, tj., na jakiej nieruchomości, zważywszy, iż nie został z niej usunięty czy zdemontowany.

Jednocześnie nie da się ukryć, iż same okoliczności nabycia przez powoda rzeczy ruchomych objętych pozwem są dość niejasne. Mianowicie, powód przed zakupem nieruchomości gruntowej, zakupuje zamontowany na tejże nieruchomości sprzęt niezbędny do prowadzenia na niej działalności zgodnie z jej przeznaczeniem (30 grudnia 2013 r.). Także wpisy o zajęciu tychże nieruchomości są ogólnie dostępne, widnieją w ustanowionych dla nich Księgach Wieczystych. W dniu 1 kwietnia 2014 r. A. M. dokonuje zakupu obciążonych zajęciem nieruchomości, dla których Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgi wieczyste o nr (...). Przy czym zgodnie z treścią aktu notarialnego, w dniu zakupu nieruchomości te pozostawały w jego posiadaniu.

W dniu 29 kwietnia 2014 r. A. M. złożył Komornikowi J. K. pismo informujące, iż na nieruchomości znajdują się stanowiące jego własność przedmioty, które nie stanowią ani części składowych nieruchomości, ani przynależności – zgodnie z przedstawioną listą. Przy czym na dzień 29 kwietnia 2014 r. był wyznaczony pierwotny termin ukończenia opisu i oszacowania nieruchomości. Następnie w skardze z dnia 18 sierpnia 2014 r. powód wskazał, że zarówno jemu, jak i osobom trzecim „przysługuje prawo do zgłoszenia do czasu ukończenia opisu i oszacowania swoich praw, co do rzeczy zajętych, a potem ewentualne prawo do wytoczenia powództwa o zwolnienie od egzekucji, brak enumeratywnego wskazania w obwieszczeniu tych rzeczy praktycznie uniemożliwia takim osobom obronę ich praw.” Wskazano, iż ”kwestionowane czynności komornika ograniczają prawo do zgłoszenia przez osoby roszczące sobie prawo do rzeczy objętych opisem i oszacowaniem nieruchomości owych praw w postępowaniu egzekucyjnym”. Przy czym opisowi i oszacowaniu podlegają jedynie rzeczy wcześniej zajęte. Takie działania powoda potwierdzają jego wiedzę o zajęciu będących przedmiotem postepowania ruchomości, przed ujawnieniem tego faktu podczas sporządzania protokołu opisu i oszacowania nieruchomości w dniu 30 grudnia 2014 r.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, w szczególności analizę działań powoda w ich całokształcie i wzajemnym powiązaniu ustalił, iż wiedzę o zajęciu ruchomości będących przedmiotem postępowania miał on przed dniem 30 grudnia 2014 r., tj. sporządzenia protokołu opisu i oszacowania nieruchomości. W ocenie Sądu było to najpóźniej w dacie wystosowania pisma do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) J. K. w dniu 29 kwietnia 2014 r. Tym samym składając pozew o zwolnienie spod egzekucji zajętych ruchomości, nie zachował on wymaganego przepisami miesięcznego terminu do wytoczenia powództwa. Zaś termin określony w art. 841 § 3 k.p.c. jest terminem prawa materialnego i nie podlega przywróceniu, a uchybienie mu skutkuje oddaleniem powództwa. Trzeba w tym miejscu dodatkowo zaakcentować, iż wobec zastosowanej konstrukcji prawnej zbadanie omawianej kwestii formalnej niejako wyprzedza merytoryczną ocenę żądania, albowiem sam fakt uchybienia terminowi z art. 841 § 3 k.p.c. powoduje bezwzględną konieczność oddalenia powództwa bez potrzeby oceny jego merytorycznej zasadności. (tak m.in. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku I Wydział Cywilny z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie I ACa 607/13, publ. (...) Legalis nr 998795).

Mając na uwadze powyższe rozważania, jako że wobec zastosowanej konstrukcji prawnej zbadanie kwestii formalnej związanej z zachowaniem terminu wyprzedza merytoryczną ocenę żądania i następuje z urzędu, Sąd oddalił powództwo w oparciu o art. 841 § 3 k.p.c., jako wniesione z naruszeniem terminu do jego wytoczenia. W stosunku do pozwanego (...) spółki z o.o. w siedzibą w K. został wydany wyrok zaoczny albowiem pozwany w toku procesu nie zajął stanowiska w sprawie.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt 2 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt. 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 490) oraz § 6 pkt. 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 461) obciążając nimi powoda i z tego tytułu zasądził od powoda tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego: Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego (...) M. T. (1) K. T. sp.j. kwotę 3617 zł, A. W. kwotę 3617 zł, (...) S.A. sp. komandytowo-akcyjna kwotę 3600 zł oraz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 3.600 zł.

Powyższy wyrok zaskarżył apelacją powód, który powołując się na

a)  rażące naruszenie art. 841 § 3 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powództwo zostało wniesione z naruszeniem terminu do jego wytoczenia, mimo że powód zachował miesięczny termin na wytoczenie powództwa w trybie art. 841 § 1 k.p.c.;

b)  rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało istotny wpływ na treść zapadłego w sprawie orzeczenia tj. art. 217 § 3 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego powoda o przesłuchanie w charakterze świadka A. K. zmierzającego do udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. faktu nabycia przez powoda od świadka A. K. klimatyzatora, daty nabycia oraz tego, iż rzecz w postaci klimatyzatora z uwagi na jego cechy nie była funkcjonalnie i w sposób trwały związana z nieruchomością,

c)  rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało istotny wpływ na treść zapadłego w sprawie orzeczenia tj. art. 217 § 3 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. oraz art. 278 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa przemysłowego zmierzającego do wykazania, iż ruchomości nabyte przez powoda (które zostały objęte powództwem) z uwagi na uwarunkowania techniczne i technologiczne oraz na nietrwałość ich połączenia z nieruchomością nie stanowią części składowej nieruchomości ani przynależności nieruchomości;

d)  rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało istotny wpływ na treść zapadłego w sprawie orzeczenia tj. art. 217 § 3 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodów z opracowana dotyczącego podstawowych metod wyceny przedsiębiorstw i umowy leasingu operacyjnego na okoliczność, iż przedmioty objęte powództwem o zwolnienie ich spod egzekucji nie mogą być traktowane jako te, które zostały zajęte łącznie z nieruchomością albowiem z uwagi na ich charakter i sposób związania z nieruchomością stanowią one odrębny przedmiot własności, przy uwzględnieniu stanu faktycznego niniejszej sprawy;

e)  rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało istotny wpływ na treść zapadłego w sprawie orzeczenia tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przeprowadzenie dowolnej a nie swobodnej oceny dowodów polegającej na uznaniu za niewiarygodne zeznań powoda, świadków E. O. oraz W. O. w zakresie wiedzy powoda o tym, iż objęte powództwem rzeczy z wyłączeniem klimatyzatora stanowią własność osoby trzeciej firmy (...) Sp. z o.o. i że nie są one zajęte przez Komornika,

f)  rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało istotny wpływ na treść zapadłego w sprawie orzeczenia tj. art. 233 § 1 k.p.c. oraz art. 304 k.p.c. poprzez pominięcie przy orzekaniu części dowodów z faktur załączonych do pozwu oraz dokumentów uzyskanych z Urzędu Skarbowego potwierdzających zarejestrowanie transakcji zawartych przez powoda z firmą (...), a dotyczących przedmiotów objętych pozwem i potwierdzających odprowadzenie podatku VAT od ww. transakcji;

g)  rażące naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., poprzez wadliwe, nie odpowiadające przepisom prawa sporządzenie jego uzasadnienia, które uniemożliwiło dokonanie powodowi oceny toku wywodu Sądu prowadzącego do wydania zaskarżonego orzeczenia, polegające w szczególności na braku uzasadnienia przyczyn oddalenia wniosków dowodowych powoda oraz w szczególności braku uzasadnienia odmowy przymiotu wiarygodności zeznaniom powoda oraz świadków E. O. oraz W. O.;

a w konsekwencji naruszenia podanych powyżej przepisów prawa procesowego błędne ustalenia faktyczne polegające na przyjęciu, że ruchomości objęte powództwem interwencyjnym stanowiły i stanowią część składową oraz przynależności nieruchomości w sytuacji braku podstaw to takiego wnioskowania, albowiem dla oceny tej kwestii koniecznym jest posiadanie wiadomości specjalnych oraz wiadomości o dacie nabycia prawa własności ruchomości przez (...) Spółka z o.o. a w efekcie naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 930 § 2 k.p.c. oraz 841 k.p.c. w zw. 47 i 51 k.c., co doprowadziło do nierozpoznania istoty sprawy. Z powołaniem na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, ocenionego bez przekroczenia granic określonych treścią art. 233§1 kpc dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych oraz trafnie określił ich prawne konsekwencje. Ustalenia te oraz ich prawną ocenę Sąd Apelacyjny podziela, przyjmując je jako własne.

Przede wszystkim jednak stwierdzić należy, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku odpowiada wymaganiom art. 328 § 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem treść uzasadnienia wyroku powinna zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia oraz podstawy prawnej wyroku. Podstawa faktyczna natomiast powinna zawierać: ustalenie faktów, które zostały zdaniem sądu udowodnione, a więc tych, których istnienie nie budzi wątpliwości, wskazanie dowodów, na podstawie których sąd doszedł do ustalenia istotnych dla sprawy okoliczności oraz podanie przyczyn, które spowodowały, że sąd nie dał wiary pewnym dowodom – przyjął, że są niewiarygodne i pozbawione mocy dowodowej, a tym samym nie mogą być podstawą stwierdzenia istnienia istotnych dla sprawy okoliczności. Analiza treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie pozostawia wątpliwości co do tego, że spełnia ono wymagania wskazanego przepisu.

Ustalenia faktyczne Sądu I instancji, zostały poczynione w oparciu o wszechstronne rozważenie całego, istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy, materiału dowodowego, którego ocena, przeprowadzona w pisemnym uzasadnieniu wyroku, jest pełna, zgodna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Oznacza to, że nie doszło do naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Ustalenia nie zostały skutecznie wzruszone w apelacji, w ramach rozbudowanych zarzutów naruszenia prawa procesowego.

Niezasadny okazał się także zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc poprzez przeprowadzenie dowolnej a nie swobodnej oceny dowodów polegającej na uznaniu za niewiarygodne zeznań powoda, świadków E. O. oraz W. O. w zakresie wiedzy powoda o tym, iż objęte powództwem rzeczy z wyłączeniem klimatyzatora stanowią własność osoby trzeciej firmy (...) Sp. z o.o. i że nie są one zajęte przez Komornika.

Zarzut ten został sformułowany w sposób niezrozumiały i nie został rozwinięty w części motywacyjnej środka odwoławczego.

Nie wiadomo bowiem nawet, czy skarżący uważa, że powód posiadał wiedzę o tym, że objęte żądaniem pozwu rzeczy stanowią własność firmy (...) Sp. z o.o. a Sąd Okręgowy błędnie uznał inaczej, czy też, że powód o tym nie wiedział, a Sąd Okręgowy dokonał błędnych w tym zakresie ustaleń.

Trzeba mieć na uwadze, że skarżący co do zasady nie może powoływać się na fakty, których nie powołał w pozwie.

W pozwie powód powołał się jedynie na to, że rzeczy objęte żądaniem pozwu nie stanowiły części składowych zajętych nieruchomości dłużniczki z uwagi na to, że z uwagi na to, że nie były w ich przypadku spełnione warunki z art. 47 § 2 kc gdyż jakoby żadna z tych rzeczy nie spełniała warunku niemożności odłączenia bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości lub albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Nadto skarżący powoływał się na to, że przedmioty te zostały połączone z nieruchomościami dla przemijającego użytku.

Skarżący nie podnosił natomiast wówczas jakoby w dacie zajęcia nieruchomości przedmioty te stanowiły własność innej osoby niż dłużniczka.

Skarżący dla wykazania własności ruchomości przedstawił w pozwie faktury wystawione już po zajęciu nieruchomości (k. 11-14), dotyczące nabycia ruchomości oznaczonych w żądaniu pozwu numerami od (...).

Dopiero w toku postępowania powód podniósł, że sprzedawca większości z tych ruchomości ( spółka (...)) nabyła je od dłużniczki.

Tymczasem zgodnie z art. 843 § 3 kpc w pozwie powód powinien przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego z art. 843 § 3 k.p.c. obowiązek przytoczenia w pozwie „wszystkich zarzutów” należy rozumieć jako konieczność wskazania już w pozwie wszystkich wchodzących w rachubę podstaw powództwa opozycyjnego (chociażby w sposób ewentualny), a także jako obowiązek przytoczenia w pozwie (chociażby w sposób ewentualny), wszystkich faktów uzasadniających podstawę lub podstawy powództwa ((...)).

Za przekonujący uznaje Sąd Apelacyjny argument, że sens art. 843 § 3 k.p.c. polega na zwiększeniu sprawności procesu opozycyjnego i przeciwdziałaniu odwlekaniu egzekucji. Gdyby dopuścić możliwość powoływania faktów do chwili zamknięcia rozprawy (art. 217 § 1 k.p.c.), cel ten nie mógłby zostać osiągnięty. Mechanizmy przewidziane w art. 207 § 6 k.p.c. i art. 217 § 2 k.p.c. w zw. z art. 6 § 2 k.p.c. są niewystarczające (zob. P. Grzegorczyk, op.cit.).

Zatem powód nie może zatem w niniejszym postępowaniu powoływać się skutecznie na niepodnoszony w pozwie fakt jakoby przedmioty objęte żądaniem pozwu ruchomości nie stanowiły w dacie zajęcia nieruchomości własności dłużniczki.

Niezależnie od tego należy zauważyć, że faktury dotyczące przedmiotów ujętych w punktach (...) (k. 11-13) żądania pozwu wskazują, że powód nabył je od sprzedawcy spółki z o.o. (...) w M. w dniu 30.12.2013r. NIP (...). Natomiast dłużniczka w wykonaniu zobowiązania Sądu Okręgowego przedłożyła faktury sprzedaży przez nią tych przedmiotów spółce (...) (...) (k. 530-533).

Z faktur tych wynika, że dłużniczka sprzedała te przedmioty spółce z o.o. (...) w M. w dniu 30.12.2013r., czyli już po zajęciu nieruchomości.

Mamy zatem do czynienia z sytuacją, w której dłużniczka w dniu 30.12.2012r. zbyła sporne przedmioty spółce (...), a powód w tym samym dniu od tej spółki je nabył.

Powód nie wyjaśnił, i to także w środku odwoławczym, przyczyn tej zbieżności dat, która w świetle zasad doświadczenia życiowego i racjonalnego rozumowania jawi się być nieprzypadkową.

Skoro jednak zbycie tych przedmiotów nastąpiło już po zajęciu nieruchomości dłużniczki, to okoliczność ta nie ma dla sprawy istotnego znaczenia.

Również zarzut naruszenie przepisów prawa procesowego w postaci art. 233 § 1 k.p.c. oraz art. 304 k.p.c. poprzez pominięcie przy orzekaniu części dowodów z faktur załączonych do pozwu oraz dokumentów uzyskanych z Urzędu Skarbowego potwierdzających zarejestrowanie transakcji zawartych przez powoda z firmą (...), a dotyczących przedmiotów objętych pozwem i potwierdzających odprowadzenie podatku VAT od ww. transakcji nie zasługuje na uwzględnienie.

Niezrozumiałe w kontekście tego zarzutu jest powołanie art. 304 kpc dotyczącego dowodu z przesłuchania stron.

Z kolei przepis art. 233 § 1 dotyczy oceny dowodów.

Naruszenie tego przepisu może więc polegać na tym, iż sąd z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów przyjął za wiarygodny określony dowód lub też odmówił wiarygodności konkretnemu dowodowi. Strona, która podnosi taki zarzut musi przy tym wykazać, o jaki konkretnie dowód chodzi i na czym polega przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów.

Apelacja nie odpowiada tym wymaganiom.

Sąd Okręgowy nie pominął przy tym przedłożonych przez powoda faktur dotyczących nabycia ruchomości.

W istocie powołane dokumenty wskazują jedynie na to, że powód nabył część ruchomości objętych żądaniem pozwu w dniu 30.12.2013r., czyli już po zajęciu nieruchomości powódki.

Dopiero w toku procesu powód dołączył kolejną fakturę sprzedaży z dnia 4.12.2014r., wystawioną przez spółkę (...), a dotyczącą ruchomości oznaczonych w żądaniu pozwu numerami od (...)

Trzeba jednak zaakcentować, że z informacji Naczelnika Urzędu Skarbowego w G. nie wynika, by powód zewidencjonował i odliczył podatek VAT od faktury wystawionej przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M. w dniu 4.12.2014r., dotyczącej nabycia jakoby od tej spółki przez powoda ruchomości o numerach 12-15 żądania pozwu( k. 312 w zw. z k. 563).

Zważywszy nadto, że faktury tej powód nie dołączył do pozwu, mimo że jakoby została wystawiona niespełna dwa miesiące przed jego wniesieniem, należy uznać, że nie zostało wykazane podnoszone przed Sądem Okręgowym twierdzenie o nabyciu przez powoda własności tych ruchomości.

Skarżący wskazuje zresztą, że przedmiotowy zarzut apelacji odnosi jedynie do faktur dołączonych do pozwu, czyli nie do faktury z 4.12.2014r.

Nie zachodzi zarzucane w środku odwoławczym naruszenie art. 217 § 3 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. oraz art. 278 k.p.c. „poprzez oddalenie wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa przemysłowego zmierzającego do wykazania, iż ruchomości nabyte przez powoda (które zostały objęte powództwem) z uwagi na uwarunkowania techniczne i technologiczne oraz na nietrwałość ich połączenia z nieruchomością nie stanowią części składowej nieruchomości ani przynależności nieruchomości oraz naruszenie art. 217 § 3 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodów z opracowana dotyczącego podstawowych metod wyceny przedsiębiorstw i umowy leasingu operacyjnego na okoliczność, iż przedmioty objęte powództwem o zwolnienie ich spod egzekucji nie mogą być traktowane jako te, które zostały zajęte łącznie z nieruchomością albowiem z uwagi na ich charakter i sposób związania z nieruchomością stanowią one odrębny przedmiot własności, przy uwzględnieniu stanu faktycznego niniejszej sprawy”.

Ocena czy ruchomości stanowią część składową nieruchomości jest zagadnieniem z zakresu stosowania prawa materialnego - art. 47 i 48 k.c,, a nie ustaleń faktycznych.

Oddalając wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego zasadnie wskazał Sąd Okręgowy, że dla oceny, czy objęte żądaniem pozwu ruchomości stanowią części składowe nieruchomości, na której usytuowana jest stacja paliw, nie wymaga wiadomości specjalnych.

Sąd Apelacyjny podziela szeroko uargumentowane stanowisko Sądu Okręgowego co do tego, że ruchomości objęte żądaniem pozwu stanowią części składowe nieruchomości.

Należy też zauważyć, że skarżący na rozprawach, na których oddalone zostały przedmiotowe wnioski dowodowe, złożył wprawdzie zastrzeżenia w trybie art. 162 kpc, lecz nie mogą one zostać uznane za skuteczne.

Powód na tych rozprawach był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, który przy składaniu przedmiotowych zastrzeżeń nie wskazał przepisów, które jakoby naruszyć miał Sąd Okręgowy oddalając powołane powyżej wnioski dowodowe.

Z treści art. 162 k.p.c. wynika tymczasem wprost, że strona ma zwrócić uwagę sądowi na uchybienie przepisom postępowania. Oznacza to, że nie jest wystarczające zwrócenie się do sądu o zaprotokołowanie, że strona zgłasza i wnosi o wpisanie zastrzeżenia do protokołu. Zastrzeżenie będzie skuteczne, jeżeli strona wskaże przepisy, które sąd, jej zdaniem, naruszył (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2013 roku, sygn. akt: V CSK 544/12). Tym bardziej nie budzi wątpliwości, że jeżeli strona jest w procesie reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, zastrzeżenie złożone przez niego do protokołu w trybie art. 162 k.p.c. jest skuteczne wówczas, gdy wskazuje, jakie przepisy postępowania zostały naruszone (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 sierpnia 2006 r. V CSK 237/06). Celem bowiem unormowania art. 162 k.p.c. jest to, by sąd mógł usunąć skutki naruszenia przepisów postępowania. Skutek utraty uprawnienia do powoływania się na uchybienia przepisom postępowania występuje także wtedy, gdy wprawdzie zastrzeżenie zostało wpisane do protokołu, lecz jego treść nie spełnia wymogów należytego zwrócenia uwagi sądu na uchybienia proceduralne, wyżej wskazane. Tymczasem w niniejszej sprawie profesjonalny pełnomocnik powodów złożył wprawdzie zastrzeżenie z art. 162 kpc co do oddalenia przedmiotowych wniosków dowodowych, lecz nie wskazał jakie przepisy miał naruszyć Sąd Okręgowy tą decyzją procesową.

Niezależnie od tego należy zwrócić uwagę, że wnioski o przeprowadzenie dowodu z opracowana dotyczącego podstawowych metod wyceny przedsiębiorstw i umowy leasingu operacyjnego były spóźnione, gdyż umowa leasingu jest dokumentem pochodzącym z 2012r. natomiast przedmiotowe opracowanie opatrzone jest wprawdzie datą 27.11. 2017r., a - jak wynika z jego treści - umowa na sporządzenia tego opracowania została zawarta przez autora opracowania oraz pełnomocnika powoda w dniu 20.11.2017r. (k. 601), czyli dopiero po prawie 3 latach od wniesienia pozwu.

Takie opracowanie sporządzone na zlecenie strony nie stanowi przy tym opinii biegłego w rozumieniu art. 278 kpc.

Również zarzut naruszenia art. 217 § 3 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. „poprzez oddalenie wniosku dowodowego powoda o przesłuchanie w charakterze świadka A. K. zmierzającego do udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. faktu nabycia przez powoda od świadka A. K. klimatyzatora, daty nabycia oraz tego, iż rzecz w postaci klimatyzatora z uwagi na jego cechy nie była funkcjonalnie i w sposób trwały związana z nieruchomością” nie zasługuje na uwzględnienie.

Jak to już wskazano powód nie powoływał się w pozwie na fakt, by którykolwiek z przedmiotów objętych żądaniem pozwu nie stanowił w dacie zajęcia nieruchomości dłużniczki przedmiotu jej własności.

Zatem stosownie do powyższych wskazań powód nie mógł się w niniejszym postępowaniu powoływać na fakt, którego nie wskazał w pozwie jako podstawę powództwa.

Nadto i w tym wypadku zastrzeżenie w trybie art. 162 kpc zgłoszone przez profesjonalnego pełnomocnika powoda co do oddalenia przedmiotowego wniosku dowodowego nie może być uznane za skuteczne z uwagi na brak wskazania przepisów, które miał naruszyć Sąd Okręgowy oddalając ten wniosek.

Niezasadny okazał się zarzut naruszenia art. 841 § 3 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powództwo zostało wniesione z naruszeniem terminu do jego wytoczenia, mimo że powód zachował miesięczny termin na wytoczenie powództwa w trybie art. 841 § 1 k.p.c.

Zgodnie z art. 929 § 1 k.p.c. przy egzekucji z nieruchomości, zajęciem objęta jest nie tylko sama nieruchomość, lecz także to wszystko, co stanowi przedmiot obciążenia hipoteki(art. 84 i n. u.k.w.h.).

Zajęciem zatem objęte są także części składowe nieruchomości oraz jej przynależności nieruchomości.

Zgodnie z art. 930 § 2 k.p.c. rozporządzenia przedmiotami podlegającymi zajęciu razem z nieruchomością po ich zajęciu są nieważne.

Wobec tego nie można przyjąć, że powód stał się właścicielem ruchomości objętych żądaniem pozwu, gdyż zostały one zbyte po ich zajęciu razem z nieruchomością.

Zgodzić się należy z Sądem Okręgowym, że powód najpóźniej w dniu 29 kwietnia 2014r. miał wiedzę o tym, że zajęte zostały przedmioty, których dotyczy spór, o czym świadczy treść pisma powoda z 28.04.2014 roku.

Również w skardze na czynności Komornika z dnia 18.08. 2014r. powód kwestionował zlecenie przez Komornika oszacowania zbiorników paliw, instalacji przemysłowych i urządzeń technicznych.

Nie budzi wątpliwości obszernie umotywowane stanowisko Sądu Okręgowego , że wskazane w pozwie ruchomości stanowiły część składową zajętej nieruchomości dłużniczki, na której usytuowana była stacja benzynowa wraz z niezbędną infrastrukturą w postaci m.in. wiat, zbiorników na paliwo, dystrybutorów paliwa pylonu reklamowego, pieca c.o., zasobnika ciepłej wody, grzejników oraz klimatyzatora.

Akcentowany w apelacji fakt, że istnieje techniczna możliwość odłączenia tych przedmiotów od nieruchomości nie wyklucza uznania jej za część składową.

Zostały one bowiem połączone z gruntem i budynkiem stacji i po ich odłączeniu zajęte nieruchomości nie mogłyby zostać wykorzystywane jako stacja paliw, co słusznie zaakcentował Sąd Okręgowy.

Jak zresztą wynika z ustaleń Sądu Okręgowego, powód po nabyciu nieruchomości podjął działania zmierzające do dalszego wykorzystywania tych urządzeń zgodnie z przeznaczeniem jako stacji paliw.

Wbrew wywodom apelacji nie budzi wątpliwości wzięcie pod uwagę przez Sąd Okręgowy przytoczonej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku legalnej definicji stacji paliw z Rozporządzeniu Ministra Gospodarki w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie z dnia 21 listopada 2005 r.

Treść § 1 pkt 2 rozporządzenia dodatkowo potwierdza okoliczność, że urządzenia, których dotyczy pozew zamontowane na nieruchomości wykorzystywanej jako stacja paliw, były niezbędne dla sprzedaży paliwa i umożliwiały osiągnięcie celu gospodarczego zakładanego dla tej nieruchomości.

Ruchomości te nie zostały odłączone, lecz pozostawały na nieruchomości w dacie jej zajęcia i w konsekwencji zostały objęte jego zakresem na mocy art. 929 kpc jako stanowiące przedmiot obciążenia hipoteką.

Zatem wystąpienie z pozwem dopiero 29.01.2015r. nastąpiło po upływie terminu z art. 841 § 3 kpc i prawidłowo Sąd Okręgowy oddalił z tej przyczyny powództwo.

Niezasadne jest w konsekwencji twierdzenie apelującego jakoby w sprawie zachodziło nierozpoznanie istoty sprawy.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc oraz art. 98 kpc w zw. z art. 391 § 1 kpc:

I.  oddalił apelację;

II.  z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym zasądza od powoda na rzecz pozwanych (...) Bank S.A. w W., A. W., (...) S.A. Spółki komandytowo-akcyjnej w Ś. kwoty po 4.050 złotych, a na rzecz Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowemu (...) Spółce jawnej w K. kwotę 4.260 zł.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w instancji odwoławczej znajdowało oparcie w art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. oraz § 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych/§ 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

W przypadku kosztów należnych Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowemu (...) Spółce jawnej w K. uwzględniono nadto koszt dojazdu pełnomocnika pozwanego na rozprawę apelacyjną własnym samochodem( zużycie paliwa 30 litrów x 5.15 zł za litr + 56 złotych opłaty autostradę).

Mikołaj Tomaszewski Mariola Głowacka Elżbieta Fijałkowska