Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2014r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Bożena Beata Bielska
Protokolant:	sekretarz sądowy Ewelina Asztemborska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 stycznia 2014r. w O.

sprawy z odwołania J. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wartość kapitału początkowego

na skutek odwołania J. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 24.05.2013r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i do ustalenia wartości kapitału początkowego zalicza J. J. okres zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od 03 sierpnia 1977 roku do 10 listopada 1977 roku oraz wynagrodzenie za pracę osiągnięte w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. w okresie od 03 sierpnia 1977 roku do 10 listopada 1977 roku w kwocie 18.726 złotych,

2.  w pozostałym zakresie odwołanie oddala.

Sygn. akt III U 1 0 15/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24.05.2013r. (...) Oddział w P. ustalił J. J. kapitał początkowy. W decyzji tej do ustalenia wysokości kapitału nie uwzględniono okresu zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od 03.08.1977r. do 10.11.1977r. oraz okresów prowadzenia działalności gospodarczej od 07.02.1978r. do 31.03.1978r. i od 01.10.1979r. do 30.11.1979r.

W odwołaniu od tej decyzji J. J. domagał się zaliczenia do stażu pracy w/w okresów zatrudnienia i działalności gospodarczej oraz okresu zatrudnienia od czerwca 1982r. do listopada 1989r. w Zakładzie (...) w G. wskazując, że sporne okresy wykazał wpisami w legitymacji ubezpieczeniowej, nadto nie wiedział, iż nie został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych przez pracodawców, a działalność gospodarczą faktycznie prowadził.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podniósł, że dla udowodnienia okresów pracy w spółdzielni przebytych przed dniem 15.11.1991r. wymagana jest dokumentacja potwierdzająca liczbę dni przepracowanych, w celu oceny tych okresów przy zastosowaniu zasad wynikających z art. 4 dekretu z dnia 4.03.1976r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych spółdzielni kółek rolniczych oraz członków ich rodzin (Dz. U. z 1983r., Nr 27, poz.135 ze zm.) oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19.03.1976r. w sprawie wykonania przepisów dekretu o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz członków ich rodzin (Dz. U. Nr 13, poz. 74 ze zm.). Ponieważ odwołujący nie złożył informacji o ilości przepracowanych dni w danym roku obrachunkowym, ustalono mu kapitał początkowy z pominięciem okresu zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od 03.08.1977r. do 10.11.1977r. Z tego też powodu nie uwzględniono zarobków odwołującego za 1977r.

ZUS wskazał również, że do ustalenia wysokości kapitału nie uwzględniono okresów prowadzenia działalności gospodarczej od 07.02.1978r. do 31.03.1978r. i od 01.1.1979r. do 08.10.1979r., ponieważ w tych okresach nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

J. J. w niniejszym postępowaniu kwestionował prawidłowość decyzji ZUS z dnia 24.05.2013r., ustalającej wysokość kapitału początkowego. Domagał się zaliczenia do ustalenia kapitału okresu zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od 03.08.1977r. do 10.11.1977r. i okresu zatrudnienia w Zakładzie (...) w G. od czerwca 1982r. do listopada 1989r. oraz okresów prowadzenia działalności gospodarczej: od 07.02.1978r. do 31.03.1978r. i od 01.10.1979r. do 30.11.1979r. Nadto domagał się przyjęcia zarobków z okresu zatrudnienia w (...) w K..

W ocenie Sądu odwołanie jest zasadne jedynie co do żądania zaliczenia do stażu pracy okresu zatrudnienia w (...) w K. i uwzględnienia wynagrodzenia w okresie tego zatrudnienia.

Zdaniem Sądu wyniki postępowania dowodowego świadczą o tym, że J. J. w okresie od 03.08.1977r. do 10.11.1977r. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) w K..

Zgodnie z § 22 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. Nr 237, poz. 1412) jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: legitymacja ubezpieczeniowa.

Z akt emerytalnych wynika, iż na okoliczność zatrudnienia w okresie zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od 03.08.1977r. do 10.11.1977r. J. J. złożył do ZUS legitymację ubezpieczeniową (k. 14a.r.) . W tej legitymacji na stronie 82 i 83 znajdują się pieczątki (...), poświadczające fakt zatrudnienia odwołującego w tym zakładzie w okresie od 03.08.1977r. do 10.11.1977r. Na stronie 83 wpisano zaś w rubryce (...) kwotę 18.726zł jako kwotę wypłaconą odwołującemu w tym zakładzie w 1977r.

Przesłuchiwany na okoliczność świadczenia pracy w tym zakładzie (...) zeznał, iż nie był członkiem spółdzielni, miał zawartą umowę o pracę na stanowisku spawacza a w zakładzie pracował codziennie po 8, 10 godzin. Odwołujący wskazał też, iż nie ma żadnych dokumentów dotyczących tego zatrudnienia i nie potrafi wskazać żadnej osoby, która mogłaby zeznawać na temat jego pracy w K..

W ocenie Sądu należy uznać, iż odwołujący wykazał sam fakt zatrudnienia w w/w okresie i fakt świadczenia pracy codziennie. W legitymacji ubezpieczeniowej wskazano nieprzerwany okres, nadto praca w (...) w K. była jego jedynym źródłem utrzymania w spornym okresie.

Niezależnie od tego zauważyć też trzeba, iż nawet gdyby J. J. był członkiem (...), to i tak okres ten podlegałby wliczeniu do stażu pracy.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 2 pkt 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15.11.1991r. okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych, objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie, lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki, jak również przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu.

W spornym okresie zatrudnienia odwołującego w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. kwestię ubezpieczenia społecznego członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych regulował Dekret z dnia 4.03.1976r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1983r. Nr 27, poz. 135 ze zm.), uchylony przez art. 195 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Ubezpieczenie społeczne określone dekretem obejmowało, między innymi, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy wykonywali pracę w tych spółdzielniach (art. 1 pkt 1), kwestie związane z ubezpieczeniem społecznym odwołującej w spornym okresie należy zatem oceniać w oparciu o powołany akt prawny.

Przy ustalaniu okresu pracy w spółdzielni, wymaganego do uzyskania świadczeń, za dzień pracy uważało się 8 godzin pracy, począwszy od dnia 1.07.1962r., przy czym do dni pracy zaliczało się również dni urlopu wypoczynkowego oraz dni pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego. Za miesiąc pracy uważało się 20 dni pracy dla mężczyzny, a jeżeli ubezpieczony użytkował działkę przyzagrodową - 18 dni pracy dla mężczyzny. Za rok pracy uważało się rok obrachunkowy, w którym mężczyzna przepracował w spółdzielni co najmniej 240 dni pracy, a jeżeli użytkował działkę przyzagrodową - to co najmniej 220 dni pracy (art. 4 dekretu).

Skoro więc z w/w zapisu świadectwa pracy i zeznań odwołującego wynika, iż pracę świadczył codziennie oznacza to, iż jego praca w spornym okresie mieściła się w normach określonych w powołanym wyżej art. 4 dekretu. Nawet więc jeśli odwołujący byłby członkiem Spółdzielni, należało zatem zaliczyć J. J. okres pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od 03.08.1977r. do 10.11.1977r.

Na marginesie już tylko podnieść trzeba, iż Sądowi także z innych spraw, dotyczących zaliczenia okresów pracy w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych wiadomo, iż pracę w nich świadczyli nie tylko członkowie spółdzielni, lecz także osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę i nie będące członkami spółdzielni, przy czym osoby zatrudnione na stanowiskach poza produkcją roślinną i zwierzęcą nie były członkami spółdzielni, a świadczyły pracę codziennie. Do takich osób należał odwołujący, był bowiem spawaczem.

Wobec uwzględnienia okresu zatrudnienia w (...) w K. należało również uwzględnić zarobki odwołującego w okresie tego zatrudnienia, które zostały wpisane do jego legitymacji ubezpieczeniowej, tj. kwotę 18.726zł

Sąd oddalił natomiast odwołanie w pozostałym zakresie.

J. J. domagał się również zaliczenia okresów prowadzenia działalności gospodarczej od 07.02.1978r. do 31.03.1978r. i od 01.10.1979r. do 30.11.1979r.

Z akt kapitału początkowego wynika, iż organ rentowy odmówił zaliczenia tych okresów wskazując, iż nie została wówczas opłacona składka na ubezpieczenie społeczne.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 14 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991r. okresy pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarze Państwa Polskiego:

a) objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i okresy kontynuowania tego ubezpieczenia, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki,

b) prowadzonej przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia z tego tytułu, jeżeli prowadzenie działalności gospodarczej odpowiadało warunkom ubezpieczenia.

J. J. wywodził, iż działalność gospodarczą prowadził w okresie wskazanym w zaświadczeniu Cechu (...) w M. M..

Zaświadczenie to znajduje się na k. 5 akt rentowych, zostało wystawione w dniu 30.03.2009r. i wskazuje, iż J. J. był członkiem Cechu (...) w rzemiośle ślusarstwo w okresie od 07.02.1978r. do 30.11.1979r.

W ocenie Sądu w świetle przepisu art. 6 ust. 2 pkt 14 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych istotnym w sprawie było ustalenie, za jakie okresy odwołujący zapłacił składki na ubezpieczenia społeczne.

Nadto zgodnie z ustawą z dnia 18 grudnia 1976r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą oraz ich rodzin, która obowiązywała w okresie od 01.03.1977r. do 31.12.2002r., obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu określonemu ustawą podlegają osoby prowadzące działalność zarobkową w zakresie rzemiosła, w rozumieniu przepisów o wykonywaniu i organizacji rzemiosła (art. 1 ust. 1 pkt 1 tej ustawy).

Z akt ZUS wynika, iż przed wydaniem zaskarżonej decyzji organ rentowy podjął czynności w celu ustalenia, w jakich okresach J. J. podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Z pisma Inspektoratu ZUS w M. M.. z dnia 28.12.2012r. (k. 9-10 akt kap. pocz.) wynika, iż J. J. prowadził działalność gospodarczą - Ślusarstwo Usługowe w Z. w okresie od 01.04.1978r. do 30.09.1979r. i za ten okres opłacił składki na ubezpieczenie społeczne. Okres ten w zaskarżonej decyzji został zaliczony odwołującemu do stażu pracy.

Przedmiotem sporu były więc okresy, za które nie brak było potwierdzenia opłacania składek: od 07.02.1978r. do 31.03.1978r. i od 01.10.1979r. do 30.11.1979r.

Podkreślić trzeba, że J. J. nie przedstawił żadnego dowodu na potwierdzenie faktu opłacania przez niego składek w w/w spornych okresach. Takiego dowodu nie stanowi w szczególności wskazywane wyżej zaświadczenie Cechu (...) w M. M.. z dnia 30.03.2009r., gdyż ono jedynie wskazuje okres, w którym odwołujący był członkiem cechu.

Nadto na stronie 84 i 85 legitymacji ubezpieczeniowej odwołującego znajduje się zapis świadczący o zatrudnieniu J. J. od 09.10.1979r. na podstawie umowy o pracę w C.Z.S.P. Przedsiębiorstwie Usług (...) w P. Zakładzie w P. i pozostawaniu w zatrudnieniu w tym zakładzie do 19.03.1981r. Powyższy dokument świadczy więc o tym, iż odwołujący od października 1979r. nie prowadził działalności gospodarczej, co koreluje z treścią zaświadczenia ZUS o nieopłacaniu składek.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił odwołanie w części dotyczącej żądania zaliczenia do ustalenia wysokości kapitału początkowego okresów prowadzenia działalności gospodarczej od 07.02.1978r. do 31.03.1978r. i od 01.10.1979r. do 30.11.1979r.

Przedmiotem sporu był również okres zatrudnienia w Zakładzie (...) w G..

J. J. wywodził, iż w zakładzie tym pracował w okresie od czerwca 1982r. do listopada 1989r. Dla uwzględnienia odwołania w tym zakresie powinien więc był udowodnić fakt świadczenia pracy i okres tego zatrudnienia.

Także w tym przypadku organ rentowy ustalał okres opłacania składek za odwołującego.

W piśmie z dnia 02.06.2011r. ZUS Inspektorat w W. potwierdził fakt podlegania przez odwołującego ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia w Pracowni Artystycznej Ceramiki Szlachetnej i Metaloplastyki A. F. w G. w okresie od 01.12.1988r. do 30.06.1989r. i ten okres został zaliczony odwołującemu do stażu pracy.

Wobec uwzględnienia w/w okresu przedmiotem sporu był jedynie okres od czerwca 1982r. do listopada 1988r. i od lipca 1989r. do listopada 1989r.

J. J. przesłuchiwany na okoliczność zatrudnienia w Zakładzie (...) zeznał, iż w zakładzie tym był formierzem i robił ręcznie formy z gipsu.

Na okoliczność tego zatrudnienia Sąd przesłuchał również świadków S. C. i S. G..

Obaj świadkowie wskazywali, iż J. J. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Pracowni Artystycznej Ceramiki Szlachetnej i Metaloplastyki A. F. w G.. Obaj zeznali, że w Zakładzie tym robiono zabawki ceramiczne, popielniczki, a potem produkowano doniczki. Rzeczy wykonywane były z gliny, przygotowywano materiał, suszoną i mokrą glinę, glina była mieszana, formowana, wypalana i szkliwiona. Z ich zeznań również wynika, że wynagrodzenie było uzależnione od ilości wykonanych produktów.

Zeznania w/w świadków nie mogą jednak stanowić podstawy do zaliczenia okresu zatrudnienia w Zakładzie (...) w rozmiarze większym niż został zaliczony w zaskarżonej decyzji.

S. G. zeznał wprawdzie, że pracował w w/w zakładzie w latach 1983-1988, lecz jednocześnie zeznał, iż nie miał żadnej umowy, nie potrafił też bliżej określić czasookresu swego zatrudnienia, nawet podać miesiąca rozpoczęcia i zakończenia pracy. Nie potrafił również udzielić żadnych bliższych danych co do czasookresu zatrudnienia odwołującego, w tym podać, kto pierwszy zakończył pracę, on, czy odwołujący.

Także świadek S. C. nie potrafił podać konkretnych danych o zatrudnieniu J. J.. Zeznał, iż on sam pracował w Zakładzie (...) od lata 1982r. do 30.10.1989r., nie pamiętał, czy on sam miał pisemną umowę o pracę.

Zauważyć należy, iż odwołujący domagał się zaliczenia okresu przypadającego począwszy od 1982r., a więc ponad 30 lat temu, dlatego oczywistym jest, iż świadkowie mogą nie pamiętać dokładnie czasookresu zatrudnienia J. J.. Ich zeznania wprawdzie świadczą o tym, że J. J. był rzeczywiście zatrudniony w zakładzie (...), lecz pamiętać należy, iż odwołujący ma zaliczony przez ZUS pewien okres pracy w tym zakładzie, dlatego należy uznać, iż świadkowie mówią o tym właśnie okresie.

Zauważyć trzeba, iż organ rentowy zapytanie o podleganie odwołującego ubezpieczeniu z tytułu zatrudnienia w w/w zakładzie przesłał również do ZUS I Oddziału w W.. W odpowiedzi Oddział ten w piśmie z dnia 18.02.2011r. (k. 12a.r.) wskazał, iż odwołujący nie figuruje w ewidencji ubezpieczonych. Brak jest więc potwierdzenia ubezpieczenia w spornym okresie.

Zdaniem Sądu odwołujący nie przedłożył żadnego wiarygodnego dokumentu poświadczającego fakt zatrudnienia w spornym okresie. Wprawdzie na str. 84 legitymacji ubezpieczeniowej znajduje się pieczątka zakładu (...), nie wskazano tam jednak ani początku, ani końca zatrudnienia odwołującego. Na stronie 84 i 85 legitymacji ołówkiem dokonano zapisu „06 1982” i „12 1989” lecz nie można uznać, iż są to daty początkowe i końcowe zatrudnienia, gdyż zostały one naniesione ołówkiem a odwołujący nie potrafił wskazać, kto dokonał tych naniesień.

Nadto poza sporem jest, iż J. J. od 16.11.1989r. był zatrudniony w Publicznej Szkole Podstawowej w Z. (k. 10 a.r.), a to oznacza, iż nie mógł być w tej dacie zatrudniony w zakładzie (...).

Reasumując należy uznać, iż J. J. nie wykazał, aby w okresach od czerwca 1982r. do listopada 1988r. i od lipca 1989r. do listopada 1989r. faktycznie był zatrudniony w Pracowni Artystycznej Ceramiki Szlachetnej i Metaloplastyki A. F. w G.. Jego żądanie zaliczenia do stażu pracy w/w okresów zatrudnienia należało wobec tego oddalić.

Z tych względów Sąd w oparciu o art. 477 ⁹§ 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję ZUS i do ustalenia wysokości kapitału początkowego zaliczył J. J. okres zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od 03.08.1977r. do 10.11.1977r. i wynagrodzenie osiągnięte w tym zakładzie w 1977r. w kwocie 18.726zł. W pozostałym zakresie odwołanie oddalono w oparciu o art. 477 ⁹§ 1 kpc.