Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 574/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

w trybie art. 387 kpk

Dnia 11 sierpnia 2020 r.

Sąd Rejonowy w Rybniku III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący

asesor sądowy Szymon Rataj

Protokolant

Protokolant Krystian Latosik

przy udziale Prokuratora ---

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 sierpnia 2020 r. sprawy

W. O. (O.) s. C. i K., ur. (...) w R.,

oskarżonego o to, że

w okresie od 1 marca 2018r. do 31 sierpnia 2019r. w G. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Zakład Ubezpieczeń Społecznych w R. w kwocie 38024 zł poprzez wprowadzenie w błąd i zatajenie, iż nie jest już słuchaczem Liceum dla Dorosłych i pobieranie bez uprawnień renty rodzinnej po zmarłym ojcu,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk,

1)  uznaje oskarżonego W. O. (O.) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wyczerpującego ustawowe znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 kk i za to na mocy art. 286 § 1 kk przy zast. art. 37a kk w brzmieniu sprzed 24 czerwca 2020r. w zw. z art. 34 § 1 i §la pkt 1 kk oraz art. 35 § 1 kk wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 24 (dwudziestu czterech) godzin w stosunku miesięcznym;

1)  na mocy art. 627 kpk i art. 2 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23.06.1973 roku o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, na które składają się wydatki w wysokości 70,00 zł (siedemdziesiąt złotych) oraz opłata w wysokości 120,00 zł (sto dwadzieścia) złotych.

Asesor sądowy

Sygn. akt III K 574/20 Sygn. akt III K 574/20

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 574/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1. 

W. O.

w okresie od 1 marca 2018r. do 31 sierpnia 2019r. w G. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Zakład Ubezpieczeń Społecznych w R. w kwocie 38024 zł poprzez wprowadzenie w błąd i zatajenie, iż nie jest już słuchaczem Liceum dla Dorosłych i pobieranie bez uprawnień renty rodzinnej po zmarłym ojcu

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

------------------

---

---

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

---

---

------------------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

------------------

---

---

2.  OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

---

---

------------------

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---

---

------------------

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

W. O.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Oskarżony W. O. swoim zachowaniem wypełnił znamiona przedmiotowe i podmiotowe przestępstwa określonego w art. 286 § 1 kk. W myśl tego przepisu za oszustwo odpowiada ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu tej osoby. Wprowadzenie w błąd oznacza, że sprawca swoim podstępnymi zabiegami doprowadza inną osobę do mylnego wyobrażenia o rzeczywistym stanie rzeczy, przy tym wprowadzenie w błąd zrealizowane może być za pomocą słów, pisma, gestów. Istotne jest, by błąd doprowadził pokrzywdzonego do tego, by wyobrażał on sobie, że rzeczywisty stan jest taki, jaki przedstawia mu sprawca. Wprowadzenie w błąd musi dotyczyć okoliczności istotnych, a więc takich, które mogłyby mieć wpływ na decyzję pokrzywdzonego o rozporządzeniu mieniem, zwłaszcza okoliczności decydującej o tym, że dokonanie rozporządzenia mieniem jest niekorzystne. W oszustwie celem działania sprawcy jest uzyskanie szeroko pojętej korzyści majątkowej. Zamiar bezpośredni powinien obejmować zarówno cel działania sprawcy, jak i sam sposób działania zmierzającego do zrealizowania tego celu. W przypadku oszustwa, sprawca musi chcieć użyć jakiegoś konkretnego sposobu działania w celu osiągnięcia konkretnej korzyści majątkowej i cel ten musi stanowić punkt odniesienia przy realizowaniu każdego ze znamion przedmiotowych przestępstwa.

W realiach niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości, że oskarżony, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd i zataił, iż nie jest słuchaczem Liceum dla Dorosłych przez co nienależnie pobierał świadczenia w postaci renty rodzinnej, w wyniku czego Zakład Ubezpieczeń Społecznych został doprowadzony do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 38024 złotych.

Na gruncie niniejszej sprawy podkreślić należy, iż działanie W. O. bezsprzecznie zmierzało do osiągnięcia korzyści majątkowej i oskarżony niewątpliwie taką korzyść osiągnął pobierając nienależne mu świadczenia. Co również istotne, sam oskarżony wyjaśniając przyznał się do zarzucanego mu czynu. Dodatkowo miał on świadomość obowiązku zgłoszenia faktu zakończenia nauki organowi rentowemu, czego jednak nie wykonał.

Sąd nie miał również wątpliwości przypisując oskarżonemu winę, albowiem jest on osobą dorosłą i w pełni poczytalną. W chwili popełniania zarzucanego mu czyny oskarżony nie znajdował się w sytuacji ograniczającej możliwość postąpienia zgodnie z prawem.

W tych okolicznościach zasadnym jest zatem postawienie oskarżonemu zarzutu, że mimo możliwości wyboru postępowania nie dał on posłuchu normie prawnej. Nadto należy wskazać, że oskarżony, jako osoba w pełni zdolna do rozpoznania znaczenia swojego czynu i do pokierowania swoim postępowaniem umyślnie nie zastosował się do podstawowych zasad współżycia społecznego służących poszanowaniu dóbr chronionych prawem. Oskarżony świadomie i z własnej woli, działając z niskich pobudek, tj. żądzy pozyskania pieniędzy w formie renty rodzinnej wypłacanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, dopuścił się popełnienia przypisanego mu czynu, pomimo tego, że miał zdolność oraz realną i wymagalną możliwość dokonania innego wyboru.

Równocześnie stopień społecznej szkodliwości tegoż czynu, przypisanego oskarżonemu należy określić również jako znaczny. Świadczy o tym przede wszystkim rodzaj naruszonego dobra jakim jest mienie, które ma szczególną doniosłość dla funkcjonowania stosunków społecznych i gospodarczych. Ponadto, wartość wyrządzonej szkody w łącznej kwocie 38024 złotych, a także czasookres działania oskarżonego świadczy także o znacznej społecznej szkodliwości jego czynu.

1.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

1.4.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

1.5.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

1.6.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

W. O.

1

1

Za przypisany oskarżonemu czyn została wymierzona w trybie art. 387 k.p.k. przy zastosowaniu art. 37a kk w brzmieniu sprzed 24 czerwca 2020 roku kara 6 miesięcy ograniczenia wolności polegająca na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 24 godzin mieści się w granicach ustawowego zagrożenia za ww. czyn i będzie przy tym adekwatna do stopnia winy oskarżonego i stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu, a także spełni swoje cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Przy wymiarze kary Sąd kierował się dyrektywami zawartymi w art. 53 kk. W ocenie Sądu za wymierzeniem kary o charakterze wolnościowym przemawiała przede wszystkim postawa oskarżonego po popełnieniu przestępstwa tj. wyrażenie skruchy przejawiające się w przyznaniu się do zarzucanego mu czynu oraz fakt zawarcia ugody z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych co do zwrotu nienależnie pobranej przez niego renty rodzinnej, jak i regulowanie tych należności w oparciu o ustalony harmonogram spłat.

Tym samym Sąd kierował się zasadą stanowiącą o tym, że kara pozbawienia wolności powinna stanowić ostateczny środek reakcji prawnokarnej wówczas, gdy kary o charakterze wolnościowym nie spełnią dyrektyw kary szczególnie, że oskarżony nie był uprzednio karany sądownie. Nadto Sąd zastosował wobec oskarżonego najkorzystniejsze przepisy, - zagrożenie ustawowe wskazane w art. 37a w brzmieniu sprzed 24 czerwca wynosiło bowiem w realiach niniejszej sprawy od 1 miesiąca do 2 lat ograniczenia wolności, zaś przepis art. 37a w nowym brzmieniu wskazuje już na zagrożenie ustawowe w wysokości od 3 miesięcy ograniczenia wolności do 2 lat.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

---

---

---

------------

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Oskarżyciel posiłkowy działający przez swojego profesjonalnego pełnomocnika nie złożył przy tym wniosku o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody. Sąd nie zdecydował się tym samym na orzeczenie środka kompensacyjnego określonego w przepisie art. 46 § 1 kk wobec braku takiego zobligowania. Wskazany w art. 46 kk obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę zaliczono do środków kompensacyjnych, zaś istota tego środka opiera się na założeniu, że jednym z celów procesu karnego jest rozwiązanie konfliktu pomiędzy sprawcą a pokrzywdzonym, a sposobem rozwiązania lub złagodzenia tego konfliktu jest m.in. naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem (kompensacyjna funkcja prawa karnego). Pokrzywdzony w trakcie procedowania nie wskazał w jakiej wysokości szkoda nie została dotychczas uregulowana. Nadto oskarżony już wcześniej zawarł z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych stosowną ugodę, która wykonuje. Powyższe zostało bowiem potwierdzone przez pokrzywdzonego. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego, w tym poglądem wyrażonym w orzeczeniu z dnia 12 kwietnia 2018 r. sygn. III KK 128/18, obowiązek naprawienia szkody dotyczy tylko szkody, której nie naprawiono, a sąd orzekając na podstawie art. 46 § 1 kk, uwzględnić musi rozmiar już naprawionej szkody. Zobowiązanie do naprawienia szkody nie może bowiem zmierzać do przysporzeń w majątku pokrzywdzonego.

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Orzekając o kosztach procesu, Sąd na mocy art. 627 kpk i art. 2 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23.06.1973 roku o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, na które składają się wydatki w wysokości 70 (siedemdziesięciu) złotych oraz opłata w wysokości 120 (stu dwudziestu) złotych. Sąd, po przeanalizowaniu sytuacji materialnej, zarobkowej i rodzinnej oskarżonego, uznał, że zapłata kosztów sądowych nie będzie stanowiła dla niego uciążliwości przekraczającej jego możliwości finansowe. W. O. uzyskuje stały dochód w wysokości 2600 złotych netto, a zatem z pewnością będzie on w stanie ponieść ciężar ww. kosztów.

Jednocześnie Sąd zaniechał przyznania pełnomocnikowi oskarżyciela posiłkowego kosztów związanych z jego udziałem w sprawie. Pełnomocnik nie wnosił o powyższe, a jego udział w przedmiotowej sprawie ograniczył się wyłącznie do złożenia oświadczeniu o działaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Nadto nie stawił się on na terminie rozprawy głównej.

1.881Podpis