Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V Kz 742/21

POSTANOWIENIE

Dnia 13 sierpnia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Łodzi w V Wydziale Karnym Odwoławczym
w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Damian Krakowiak

Protokolant: st. sekr. sąd. Sylwia Kurek

przy udziale Prokuratora Tomasza Grona

po rozpoznaniu w sprawie W. G.

oskarżonego o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k.

z zażalenia Prokuratora

na postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 27 maja 2021 roku

w przedmiocie zwrotu sprawy Prokuratorowi w celu uzupełnienia istotnych braków postępowania przygotowawczego

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.

postanawia:

utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 27 maja 2021 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zwrócił sprawę prokuratorowi celem uzupełnienia istotnych braków postępowania przygotowawczego.

Na powyższe orzeczenie zażalenie wniósł prokurator, zaskarżając postanowienie w całości oraz zarzucając obrazę przepisów postępowania, tj. art. 344a k.p.k., która miała wpływ na treść wydanego orzeczenia, poprzez błędne przyjęcie, iż akta sprawy wskazują na istotne braki tego postępowania, ze względu na nieprzeprowadzenie czynności wskazanych w części dyspozytywnej postanowienia, zaś ich dokonanie przez sąd powodowałoby znaczne trudności w prowadzeniu postępowania jurysdykcyjnego, podczas gdy prawidłowa analiza zgromadzonego materiału dowodowego nie daje podstaw do takiej oceny, a nawet przy przyjęciu, że. materiał dowodowy wymaga w powyższej kwestii uzupełnienia, wskazane dowody mogą zostać przeprowadzone przez Sąd bez znacznych trudności

Wobec powyższego, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji celem rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie prokuratora jest niezasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

Słusznie Sąd a quo wskazał na istotne braki postępowania przygotowawczego w postaci braku ustalenia osób pokrzywdzonych, ustalenia wysokości szkody oraz ustalenia okoliczności, czy nie zachodzą przesłanki określone w art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k.

W postępowaniu przygotowawczym zostały „zbagatelizowane” wyjaśnienia oskarżonego, który, przyznając się do dokonania czynów, wskazał, iż „przyznaje się do dokonania czynu oszustwa nieustalonej liczby osób” na portalu (...).pl.

Słusznie skarżący twierdził, iż wszechstronne rozważenie materiału dowodowego nie leży w jego gestii, jednakże uchybienie w postaci nieustalenia osób, wobec których dokonano oszustwa, jak choćby poprzez załączenie do materiału dowodowego historii numeru rachunku bankowego oskarżonego, czy zabezpieczenie sprzętów w postaci np. laptopa czy telefonu komórkowego w celu ustalenia tychże osób, stanowi istotny brak postępowania przygotowawczego i leży w gestii organów postępowania przygotowawczego. Nawet biorąc pod uwagę uprawnienie Sądu do orzeczenia o wysokości szkody, nie jest możliwe dokonanie tej czynności bez listy osób poszkodowanych czynem oskarżonego. Skoro zatem prokurator będzie ustalał listę pokrzywdzonych osób, winien również uzyskać wiedzę, w jakiej wysokości dokonano szkód na rzecz pokrzywdzonych, a następnie dopiero Sąd ewentualnie będzie mógł zweryfikować dane przedstawione przez organ ścigania.

Chodzi o to, aby nie doszło do przekształcenia rozprawy głównej
w swoiste śledztwo sądowe - tym samym instytucja przewidziana w art. 344a k.p.k. ma przeciwdziałać przyjmowaniu przez sądy zadań właściwych dla postępowania przygotowawczego
( T. Razowski, Formalna i merytoryczna kontrola..., s. 197 [w]: K. Eichstaedt, Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2021).

Zwrot sprawy w celu usunięcia istotnych braków postępowania przygotowawczego – jak zaznaczył Sąd Najwyższy – jest procesowym narzędziem egzekwowania spoczywającego na organie ścigania obowiązku przedstawienia sądowi materiałów postępowania zabezpieczającego dowody w takim stanie, jaki umożliwić ma sądowi orzekanie o przedmiocie procesu ( uchwała SN z 15.10.2000 r., I KZP 24/00, OSNKW 2000/11–12, poz. 96). Jest to pewnego rodzaju wytknięcie uchybienia organowi ścigania ( P. Migacz, E. Wojtyra, Zwrot sprawy do uzupełnienia postępowania przygotowawczego, Prok. i Pr. 1996/5, s. 107).

W realiach niniejszej sprawy winno nastąpić także rozważenie przez prokuratora, czy nie nastąpiła przesłanka z art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. Z akt wynika, iż Prokurator nie dokonał połączenia sprawy o sygn. akt 2 Ds. 319.2020 ze sprawą prowadzoną przez Prokuraturę Rejonową (...) o sygn. 2 Ds. 286.2020 ze względu na końcowy etap postępowania przygotowawczego w tamtej sprawie. Jednakże, mając na uwadze, iż tamtejsza Prokuratura zajmuje się czasookresem popełnienia czynu (...), nie można tracić z pola widzenia, iż akt oskarżenia w niniejszej sprawie prawdopodobnie dotyczy tej samej osoby, popełniającej w tym samym czasie ten sam czyn zabroniony na szkodę tych samych osób. Zgodnie z powołanym przepisem, postępowanie należy umorzyć, jeżeli postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się. Wydaje się, iż zachodzi zbieg podmiotowo-przedmiotowy w obu sprawach, zatem prokurator winien już na etapie postępowania przygotowawczego zweryfikować wszelkie okoliczności, które mogłyby przemawiać za ewentualnym umorzeniem postępowania. Jednakże brak weryfikacji wszystkich aspektów sprawy w przedmiotowej sprawie de facto uniemożliwił prokuratorowi dokonanie takiej analizy. Należałoby zatem zniwelować wszelkie uchybienia, aby podjąć właściwą procesowo i merytorycznie decyzję.

Marginalnie wskazać też trzeba, iż jakkolwiek słusznie skarżący wskazuje, że zmiana kwalifikacji prawnej czynu może zostać dokonana przez Sąd, to wydaje się zastanawiający brak właściwej kwalifikacji prawnej czynu przez prokuratora wobec dość oczywistego materiału dowodowego, który do tej pory został zgromadzony w aktach sprawy (jak choćby wyjaśnienia oskarżonego).

Wobec powyższej analizy, uznać należy, iż Sąd Rejonowy dokonał prawidłowego zwrotu na zasadzie art. 344a k.p.k. Prokurator wykona wszystkie czynności zalecone przez Sąd Rejonowy, a także inne czynności, których konieczność powstanie w toku prowadzonego postępowania przygotowawczego.