Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 marca 2019 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartosz Kasielski

Protokolant: aplikant aplikacji sędziowskiej M. S.

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2019 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z wniosku W. K.

przy udziale R. P., Z. R., S. M. i D. M.

o stwierdzenie nabycia spadku po T. P. i D. P. (1)

1.  stwierdza, że spadek po T. P., synu J. i M. z domu K., zmarłym w dniu 7 marca 2015 roku w Ł., ostatnio stale zamieszkałym w Ł.

na podstawie testamentu notarialnego z dnia 27 grudnia (...) roku, Rep A nr (...), otwartego i ogłoszonego przed Sądem Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w dniu 17 grudnia 2018 roku w sprawie sygn. akt I Ns 1141/18

nabył w całości W. K.;

2.  stwierdza, że spadek po D. P. (2) z domu M., córce B. i A. z domu S., zmarłej w dniu 7 czerwca 2018 roku w Ł., ostatnio stale zamieszkałej w Ł.

na podstawie testamentu notarialnego z dnia 27 grudnia (...) roku, Rep A nr (...), otwartego i ogłoszonego przed Sądem Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w dniu 17 grudnia 2018 roku w sprawie sygn. akt I Ns 1141/18

nabył w całości z dobrodziejstwem inwentarza W. K.;

3.  ustala, że każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 1141/18

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 26 listopada 2018 roku W. K. wystąpił o stwierdzenie nabycia spadku po T. P. w całości na podstawie testamentu notarialnego sporządzonego w dniu 27 grudnia (...) roku – Rep A nr (...) oraz po D. P. (1) w całości na podstawie testamentu notarialnego sporządzonego w dniu 27 grudnia (...) roku – Rep A nr (...).

(wniosek k. 4 – 5)

W odpowiedzi na wniosek, a także w toku rozprawy poprzedzającej wydanie postanowienia, R. P. zakwestionował treść złożonego testamentu sporządzonego przez T. P. jedynie w zakresie wydziedziczenia. Wniósł przy tym o to, aby sąd stwierdził kto dziedziczy spadek po obojgu zmarłych. Nadto potwierdził zupełność i prawdziwość złożonego przez wnioskodawcę zapewnienia spadkowego.

(protokół rozprawy z dnia 7 marca 2019 roku k. 33)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

T. P. zmarł w dniu 7 marca 2015 roku w Ł.. Przed śmiercią ostatnio stale zamieszkiwał w Ł. przy ulicy (...). W chwili śmierci był żonaty z D. P. (1). Zmarły pozostawił syna R. P..

Żaden ze spadkobierców zmarłego nie odrzucił spadku, nie zrzekł się dziedziczenia oraz nie został uznany za niegodnego dziedziczenia.

Nie było uprzednio prowadzone inne postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po T. P.. Nie został również sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia.

(akt zgonu k. 11, zapewnienie spadkowe – protokół rozprawy z dnia 7 marca 2019 roku k. 34)

D. P. (1), z domu M., zmarła w dniu 7 czerwca 2018 roku w Ł.. Przed śmiercią ostatnio stale zamieszkiwała w Ł. przy ulicy (...). W chwili śmierci była wdową. Zmarła nie miała dzieci. W chwili śmierci żyła jej siostra Z. R. oraz dwaj bratankowie – S. M. i M. M. (3).

Żaden ze spadkobierców zmarłej nie odrzucił spadku, nie zrzekł się dziedziczenia oraz nie został uznany za niegodnego dziedziczenia.

Nie było uprzednio prowadzone inne postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po D. P. (1). Nie został również sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia.

(akt zgonu k. 10, zapewnienie spadkowe – protokół rozprawy z dnia 7 marca 2019 roku k. 34)

W dniu 27 grudnia (...) roku T. P. sporządził przed notariuszem testament w formie aktu notarialnego – Rep A nr (...), w którym do całości spadku po sobie powołał W. K.. Jednocześnie oświadczył, że wydziedzicza swojego syna R. P..

(wypis z aktu notarialnego Rep A nr (...) k. 13, protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu k. 15)

W dniu 27 grudnia (...) roku D. P. (1) sporządziła przed notariuszem testament w formie aktu notarialnego – Rep A nr (...), w którym do całości spadku po sobie powołała W. K..

(wypis z aktu notarialnego Rep A nr (...) k. 12, protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu k. 14)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych aktów stanu cywilnego, wypisu aktu notarialnego obejmującego treść ostatniej woli T. P. oraz D. P. (1), a także zapewnienia spadkowego odebranego od wnioskodawcy w trybie art. 671 k.p.c.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W myśl art. 670 k.p.c. sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą. W szczególności bada, czy spadkodawca pozostawił testament, oraz wzywa do złożenia testamentu osobę, co do której będzie uprawdopodobnione, że testament u niej się znajduje. Jeżeli testament zostanie złożony, sąd dokona jego otwarcia i ogłoszenia.

W toku przedmiotowej sprawy zostały złożone testamenty sporządzone w formie notarialnej przez zmarłego w dniu 7 marca 2015 roku T. P. oraz przez zmarłą w dniu 7 czerwca 2018 roku D. P. (1).

W polskim prawie cywilnym istnieje pierwszeństwo dziedziczenia testamentowego, przed dziedziczeniem ustawowym. Dopiero w sytuacji, kiedy spadkodawca nie pozostawił testamentu, lub sporządzony przez niego testament jest nieważny, wchodzi w grę powołanie do spadku z ustawy (art. 926 k.c.).

Sporządzone przez spadkodawców testamenty z dnia 27 grudnia (...) roku odpowiadają formie określonej przez ustawodawcę w art. 950 k.c. – tzw. testament notarialny. W ramach ostatniej woli zarówno T. P., jak i D. P. (1) powołali do całości spadku W. K.. W toku prowadzonego postępowania nie została w ogóle zakwestionowana treść testamentu sporządzonego przez D. P. (1), natomiast treść testamentu sporządzonego przez T. P. została zanegowana przez R. P. jedynie w zakresie odnoszącym się do jego wydziedziczenia. W tym kontekście należy stwierdzić, że w ramach postępowania o stwierdzenie nabycia spadku kwestia wydziedziczenia pozostaje całkowicie irrelewantna z punktu widzenia jego przedmiotu, albowiem istotą tego postępowania jest wyłącznie ustalenie kręgu osób dziedziczących po zmarłym, czy to na podstawie ustawy, czy też na podstawie testamentu. Podnoszona przez uczestnika bezzasadność dokonanego przez zmarłego wydziedziczenia może mieć znaczenie dopiero w toku ewentualnego postępowania związanego z dochodzonym przez R. P. zachowkiem i to w tym procesie sąd będzie zobligowany do zbadania zasadności przyczyn wydziedziczenia. Podkreślić przy tym należy, że uczestnik nie zakwestionował w jakimkolwiek zakresie ważności testamentu, jak i samego faktu powołania do całości spadku W. K..

W toku postępowania nie zostały również zgłoszone przez któregokolwiek z uczestników żadne okoliczności, które skutkowałyby stwierdzeniem nieważności testamentów (art. 945 k.c.). W tak ukształtowanej sytuacji procesowej Sąd nie widział podstaw do przeprowadzenia z urzędu dowodów, które mogłyby prowadzić do podważenia złożonych testamentów.

Mając na względzie powyższe Sąd stwierdził nabycie spadku po zmarłym T. P. w całości na podstawie testamentu notarialnego sporządzonego w dniu 27 grudnia (...) roku – Rep A nr (...) przez W. K.. Stosownie do treści art. 1015 § 1 i 2 k.c. (w brzmieniu obowiązującym w dniu otwarcia spadku po T. P.) oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia wnioskodawcy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem przez niego spadku po zmarłym.

Sąd stwierdził natomiast nabycie spadku po zmarłej D. P. (1), z domu M., w całości na podstawie testamentu notarialnego sporządzonego w dniu 27 grudnia (...) roku – Rep A nr (...)przez W. K.. Mając na uwadze aktualną treść art. 1015 § 2 k.c., zgodnie z którym brak złożenia przez spadkobiercę oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, Sąd stwierdził, iż opisany wyżej spadek po zmarłej W. K. nabył z dobrodziejstwem inwentarza.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. ustalając, że każdy z uczestników poniesie je w związku ze swym udziałem w sprawie.