Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2021r.

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia SR Katarzyna Rybczyńska

Protokolant: Dorota Krupińska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 czerwca 2021r. w R.

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko R. S.

o podwyższenie alimentów

1)  zasądza od pozwanego R. S. na rzecz powoda J. S. alimenty w kwocie po 650 zł (sześćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie, płatne z góry począwszy od 15 marca 2021 r. do dnia 15-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat, a to w miejsce alimentów zasądzonych na rzecz powoda mocą wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Rybniku z 28 września 2011 roku w sprawie o sygnaturze akt IV RC 502/11;

2)  w pozostałej części powództwo oddala;

3)  odstępuje od obciążania stron kosztami postępowania;

4)  wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt: IV RC 380/20

UZASADNIENIE

Powód domagał się podwyższenia alimentów zasądzonych od pozwanego wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Rybniku z 28 września 2011 roku w sprawie o sygn. IV RC 502/11/4 do kwoty po 700 zł miesięcznie, do dnia 10 – tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności w terminie którejkolwiek z rat, począwszy od 10 września 2020 roku; wniósł ponadto o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu podano, że od czasu poprzedniego ustalenia alimentów nastąpiła istotna zmiana uzasadniająca ich podwyżkę. Powód pozostaje na utrzymaniu matki, której miesięczne dochody nie wystarczają na pokrycie jego kosztów utrzymania.

Pozwany w odpowiedzi na pozew domagał się oddalenia powództwa w całości.

Wskazał, że syn jest już pełnoletni i może podjąć zatrudnienie albowiem jego niepełnosprawność orzeczona jest w stopniu umiarkowanym. Nadto wydatki powoda i znaczne zadłużenie nie pozwalają na łożenie alimentów w kwocie większej aniżeli obecne zasądzone. (k. 46-46v).

W toku postępowania jurysdykcyjnego strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe ( 64-65).

Sąd ustalił.

Powód, ur. (...), jest synem pozwanego i D. P..

Ostatnie alimenty na rzecz powoda zostały ustalone mocą wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Rybniku z 28 września 2011 roku w sprawie o sygn. IV RC 502/11/4, na kwotę po 550 zł miesięcznie.

W dacie ustalenia alimentów powód miał 13 lat. Uczęszczał do VI klasy Szkoły Podstawowej Specjalnej w R.. Z powodu epilepsji i lekkiego upośledzenia umysłowego posiadał orzeczenie o niepełnosprawności. Mieszkał wraz z matką, która pracowała w Zakładzie Gospodarki Mieszkaniowej w R.. Z tego tytułu otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 1.500 zł miesięcznie. Na poczet czynszu płaciła miesięcznie kwotę 390 zł, za prąd 115 zł, natomiast za gaz 49 zł co drugi miesiąc. Miesięczny koszt utrzymania powoda wynosił średnio 550 zł.

Pozwany w dacie ustalenia poprzednich alimentów miał 39 lat. Pracował w Kopalni (...) w R.. Ówczesna żona pozwanego nie pracowała i leczyła się na nadciśnienie oraz raka szyjki macicy. Miesięczne wydatki pozwanego wynosiły odpowiednio:

- czynsz 530 zł,

- prąd 225 zł,

- telefon 100 zł,

- gaz 100 zł,

- raty na telewizor, drzwi i skuter 380 zł.

Obecnie powód ma 23 lata. W 2020 roku ukończył Szkołę Przysposabiającą do Pracy w R.. Posiada skończone trzy klasy szkoły zawodowej jako pomocnik kucharza. Nigdy nie pracował zawodowo oraz nie próbował szukać pracy. Mieszka wraz z matką w lokalu komunalnym. Miesięczne wynagrodzenie matki wynosi 2.400 zł. U powoda zdiagnozowano niepełnosprawność sprzężoną w postaci autyzmu, niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym oraz padaczkę. Powód posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym do 30 czerwca 2021 roku. Ustalono, że jest zdolny do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Miesięcznie otrzymuje rentę w wysokości 1.026 zł netto oraz zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 215 zł.

Podstawowe miesięczne wydatki powoda przedstawiają się następująco:

- energia elektryczna 51,92 zł,

- gaz 34,70 zł,

- czynsz 261 zł,

- lekarstwa 100 zł,

- wyżywienie 800 zł,

- odzież, obuwie 100 zł,

Łącznie: 1.347,62 zł.

Pozwany ma obecnie 49 lat. Ogólnie jest zdrowy. Pracuje zawodowo jako górnik w (...) Grupie (...). Z tego tytułu otrzymuje średnie miesięczne wynagrodzenie w wysokości 4.531,41 zł. Pobiera również Barbórkę w wysokości 4.450,79 zł, czternastą pensję 4.763,98 zł, ratę za węgiel 2.021,93 zł oraz drugą ratę za węgiel w wysokości 1.988,66 zł. Nie posiada żadnych nieruchomości. Mieszka wraz z partnerką w mieszkaniu spółdzielczym, którego głównym najemcą jest partnerka. Opłaty mieszkaniowe pozwany dzieli na pół z partnerką. Pozwany ma prawo jazdy, nie posiada samochodu. Oprócz powoda pozwany jest ojcem posiada także 19 – letniego syna A., na utrzymanie, którego łoży alimenty w wysokości 1.000 zł miesięcznie. Partnerka pozwanego pracuje w sklepie (...).

Pozwany z powodem nie utrzymuje żadnych kontaktów.

Miesięczne wydatki pozwanego przedstawiają się następująco:

- wyżywienie 900 zł,

- czynsz 296,50 zł,

- prąd 80 zł,

- gaz 37 zł,

- rata kredytu w (...) Banku SA 1.380 zł,

- rata kredytu w banku (...) 304 zł,

- rata za pralkę 138 zł,

- rata za telewizor 53 zł,

- rata za telefon 120 zł,

- lekarstwa 40 zł,

- odzież, obuwie 100 zł,

- zobowiązania alimentacyjne 1.000 zł

Łącznie: 4,448,50 zł.

Dowód: akta o sygn. IV RC 502/11/4, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 5-5v, odpis skrócony aktu urodzenia k. 6-6v, świadectwo ukończenia szkoły k. 7-7v, rachunki i faktury k. 9, 16-17, 47-48, 63, pismo ZUS k. 10-11, orzeczenie lekarza orzecznika k. 12-12v, 55-55v, orzeczenie o potrzebie leczenia specjalnego k. 13-14, potwierdzenie wypłaty k. 15, dokumentacja medyczna k. 18-27, zaświadczenie o zarobkach k. 57, harmonogramy spłat kredytów k. 58 – 60, potwierdzenie przelewów k. 61-62, przesłuchanie powoda k. 64, przesłuchanie pozwanego k. 64-65.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wymienione wyżej dowody przeprowadzone w niniejszej sprawie. Sąd w pełni oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, których wiarygodności nie podważano. Zeznania stron w szerokim zakresie odnajdowały odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym.

Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a przeprowadzone postępowanie Sąd uznał za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył.

M. - prawną podstawę rozpoznania żądania pozwu stanowią przepisy art. 133, 135 i 138 k.r.o..

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków, każda ze stron może żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Ustalenie czy nastąpiła zmiana stosunków następuje przez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi podczas ustalania wysokości poprzednich alimentów. Poprzez zmianę stosunków należy przede wszystkim rozumieć zarówno zmiany w statusie ekonomicznym strony powodowej, wynikające z usprawiedliwionych potrzeb, jak i zmianę zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Należy jednak pamiętać, że górny pułap świadczeń alimentacyjnych będą wyznaczały każdorazowo możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego i to nawet w sytuacji, gdyby nie zaspokajały one w pełni usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych (poruszone w wyroku Sądu Najwyższego z 20 sierpnia 1972 roku, III CRN 470/71, Gazeta (...) 1972, nr 9).

Zgodnie z regulacją art. 133 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Ostatnie orzeczenie w przedmiocie alimentów względem powoda zapadło dziesięć lat temu. Upływ tego okresu na nowo zdefiniował stosunki pomiędzy stronami. Bezspornym jest fakt, iż wraz z naturalnym rozwojem dziecka powiększają się także jego potrzeby. Wpływ na zmianę kosztów utrzymania stron mają także ceny towarów i usług i jest to okoliczność od nich niezależna. W międzyczasie powód osiągnął pełnoletniość. Niewątpliwie jego usprawiedliwione potrzeby od tego czasu wzrosły.

Powód jest dorosłym, ale nieusamodzielnionym dzieckiem pozwanego. Mieszka wraz z matką, która w części pokrywa jego wydatki oraz koszty utrzymania. Powód od wielu lat jest osobą niepełnosprawną i przez to posiada w wysokim stopniu ograniczone możliwości podjęcia pracy zawodowej i to tylko w warunkach pracy chronionej. Powodowi przysługuje świadczenie rentowe oraz zasiłek pielęgnacyjny. Pomimo to, jednak bezspornym jest fakt, że powodem dalej opiekuje się matka i dba o jego potrzeby. Jest osobą niesamodzielną i nie potrafi zatroszczyć się o swoje zaplecze finansowe. Matka, pomimo niskich dochodów, zabierała syna na wycieczki oraz dokonywała w domu drobnych napraw. Większe uposażenie finansowe otrzymane w związku z nagrodą jubileuszową pokryła na wymianę podłóg. Sprawuje również osobistą opiekę nad synem.

Pozwany natomiast jest osobą ogólnie zdrową, posiadającą stałe wynagrodzenie na poziomie 4.531,41 zł netto. Dodatkowo do składników wynagrodzenia dochodzi czternasta pensja, Barbórka oraz deputat węglowy. Nie utrzymuje z pozwanym żadnych kontaktów, nie kupuje mu prezentów, nie łoży w inny sposób aniżeli poprzez zobowiązanie alimentacyjne. Nie zasługuje na uwzględnienie argumentacja pozwanego, w zakresie ustalenia pierwszeństwa jego zobowiązań kredytowych nad zobowiązaniami względem syna. Jak sam pozwany wskazał, obecnie spłaca zobowiązania finansowe byłej żony, które przeznaczane były na rzeczy zbyteczne. Warto wskazać, że pierwszorzędnym zobowiązaniem pozwanego jest łożenie na utrzymanie niepełnosprawnego syna. Pozwany powinien liczyć się z tym, że posiada niepełnosprawnego syna, a następnie skalkulować swoje możliwości finansowe zaciągając kredyt, nie zaś odwrotnie.

Z tych też względów, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie 1 wyroku podwyższając ratę alimentacyjną o 100 zł miesięcznie. Ponad kwotę 650 zł powództwo oddalono, bacząc z jednej strony na wysokość miesięcznych usprawiedliwionych potrzeb powoda, jego dochód w postaci świadczenia rentowego, a z drugiej na możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego oraz zobowiązanie w postaci łożenia na utrzymanie drugiego syna.

Datę początkową nowego obowiązku ustalono w oparciu o datę doręczenia odpisu pozwu pozwanemu, bacząc na to, że uwzględnienie żądania od 10 września 2020r. byłoby dla pozwanego nadmiernym obciążeniem. O odsetkach na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych orzeczono w myśl przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c.. O natychmiastowej wykonalności punktu 1 wyroku Sąd orzekł na mocy art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c..

Na mocy art. 102 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. odstąpiono od obciążania uczestników kosztami postępowania z uwagi na ich sytuację osobistą i materialną.

Rb., 16.07.2021r.

SSR Katarzyna Rybczyńska