Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2020 r.

Sąd Rejonowy w Częstochowie XII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Joanna Knapińska

Protokolant : starszy sekretarz sądowy Katarzyna Szczepańska

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2020 r. w Częstochowie, na rozprawie

sprawy z powództwa M. Z.

przeciwko Powiatowi (...)

przy udziale interwenienta ubocznego Towarzystwa (...) w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Powiatu (...) na rzecz powoda M. Z. :

- kwotę 10.000 zł. (dziesięć tysięcy złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 lipca 2017r. do dnia zapłaty;

- kwotę 1.000 zł. (jeden tysiąc złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 lipca 2017r. do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.243 zł. (dwa tysiące dwieście czterdzieści trzy złote) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Częstochowie kwotę 760 zł. (siedemset sześćdziesiąt złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

5.  nakazuje pobrać od powoda z zasądzonego na jego rzecz roszczenia na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Częstochowie kwotę 179,12 zł. (sto siedemdziesiąt dziewięć złotych i dwanaście groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSR Joanna Knapińska

Sygn. akt XII C 2047/18

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym 21 maja 2018r. powód M. Z. domagał się zasądzenia od pozwanego Powiatu (...) kwoty 13.600 zł. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22.07.2017r. do dnia zapłaty, w tym 10.000 zł. tytułem zadośćuczynienia i 3600 zł. tytułem skapitalizowanej renty tytułem zwiększonych potrzeb obejmujących koszty opieki osób trzecich oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazano, iż w dniu 11.01.2016r. w miejscowości W. powód uległ wypadkowi – po wyjściu ze sklepu poślizgnął się na oblodzonej nawierzchni drogi i upadł, doznając złamania podudzia prawego oraz złamania kostki bocznej. Do zdarzenia doszło w pasie drogi (...) W. L. A. do drogi (...). Odpowiedzialność za stan drogi ponosi Powiat (...) jako zarządca drogi powiatowej, który nie zadbał o właściwe zimowe utrzymanie miejsca zdarzenia.

Powód został poddany specjalistycznemu leczeniu w Wojewódzkim Szpitalu (...) im. (...) w C., gdzie przeprowadzono operację - repozycję zamknięcia i zespolenia złamania kości piszczelowej prawej z gwoździem śródszpikowym typu E. S., repozycję otwartą i zespolenie koski bocznej podudzia prawego płytką M.+śruby (...). Po wypisaniu do domu powód otrzymał szereg wskazań i zaleceń dotyczących kontynuacji leczenia powypadkowego. Doznane obrażenia ciała skutkowały dolegliwościami natury fizycznej, bólem, jak również cierpieniem psychicznym. Po wypadku powód wymagał opieki i pomocy osób trzecich przy wykonywaniu podstawowych czynności. Żądanie zasądzenia skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb powód oparł na art. 444§2 kc, wskazując, ze pomoc była potrzebna 6 godzin dziennie przez 60 dni. Przyjmując stawkę 10 zł. za godzinę pracy powód powołał się na wysokość minimalnego wynagrodzenia w 2013r. i przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2013r.

W odpowiedzi na pozew z dnia 12.08.2019r. pozwany Powiat (...) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego. Zakwestionował roszczenie powódki w całości, podnosząc, że zgłoszone przez powoda dowody nie potwierdzają, że do upadku doszło na drodze powiatowej we wskazanym przez powoda miejscu, kiedy to miało miejsce oraz że przyczyną upadku był zły stan drogi i wina pozwanego. Pozwany powołał się na uchwałę nr 524/2013 Zarządu Powiatu w C. z dnia 2.10.2013r., zgodnie z którą droga w rejonie zdarzenia jest utrzymywana w V standardzie , w którym jezdnia jest odśnieżana w miejscach zasp, odśnieżany jest jeden pas ruchu z wykonaniem mijanek, jezdnia posypywana jest na odcinkach decydujących o możliwości ruchu. Droga w W. była zdaniem pozwanego utrzymana zgodnie z tym standardem. Przy drodze nie ma chodników .

Nadto pozwany wskazał, że złamanie nogi nie skutkuje taką niepełnosprawnością, która powoduje konieczność jakiejś nadzwyczajnej opieki, a powód nie wykazał, że takie koszty opieki poniósł.

Interwenient uboczny Towarzystwo (...) w W. , który przystąpił do sprawy po stronie pozwanej, a którego z pozwanym łączyła umowa ubezpieczenia potwierdzona polisą w okresie od dnia 1.01.2017r. do 31.12.2017r. , wniósł o oddalenie powództwa , zarzucając:

- niewykazanie, że do obrażeń ciała doszło u powoda w opisanych w pozwie okolicznościach,

- za utrzymanie wejścia do sklepu odpowiada dzierżawca sklepu , zgodnie z umową zawartą pomiędzy Gminą K. a A. M., prowadzącą tamże działalność gospodarczą,

- przyczynienie się powoda do powstania szkody – powód często chodził drogą, na której doszło do zdarzenia i miejsce to było mu dobrze znane,

- niewykazanie winy pozwanego jako zarządcy drogi publicznej - należyta staranność, do której w ocenie interwenienta był zobowiązany z mocy art. 355§2 kc nie oznacza bowiem staranności wyjątkowej,

- zawyżenie żądania co o wysokości wobec rozmiaru krzywdy oraz braku zwiększonych potrzeb powoda.

Sąd ustalił, i zważył co następuje:

W dniu 15.02.2017r. w W. około godziny powód M. Z., mieszkaniec tej miejscowości, po wyjściu ze sklepu prowadzonego przez A. M. poślizgnął się na oblodzonym terenie znajdującym się pomiędzy schodami ze sklepu a jezdnią i upadł. Zdarzenie miało miejsce w pasie drogi powiatowej (...) , na działce nr (...) . Teren ten jest nieutwardzony, parkują tam samochody. W chwili zdarzenia przed sklepem stał samochód dostawczy. Ze sklepu prowadzą dwa schody kończące się brukowaną tzw. podstopnicą . Schody i podstopnica były odśnieżone, natomiast parking na działce (...) był nieodśnieżony, niczym nie posypany. Było tam bardzo ślisko, co było przyczyną upadku powoda.

Droga powiatowa (...) znajduje się w zarządzie pozwanego powiatu (...) (bezsporne). Droga powiatowa została przez pozwanego na podstawie uchwały Zarządu Powiatu nr (...) zaliczona do dróg znajdujących się w V standardzie odśnieżania (jezdnia odśnieżana w miejscach zasp, odśnieżany jest jeden pas ruchu z wykonaniem mijanek, jezdnia posypywana jest na odcinkach decydujących o możliwości ruchu).

Sklep znajduje się na działce nr (...), stanowiącej własność Gminy K., dzierżawionej przez A. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowe (...). na podstawie umowy z dnia 1.09.2016r.

Działka nr (...) o powierzchni 0,0075 ha jest własnością Skarbu Państwa , w trwałym zarządzie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, wykupiona została przez Skarb Państwa i przeznaczona pod budowę autostrady (...). Sąsiaduje ona bezpośrednio z jezdnią drogi powiatowej (...).

( dowody: zeznania świadków A. Z. k. 82-83, K. W. k. 83, częściowo zeznania powoda k. 83-84, pisemne oświadczenie K. W. k. 19, protokół z wywiadu z powodem w toku postepowania likwidacyjnego wraz z odręcznym szkicem k. 66-67, wydruki zdjęć ze strony (...) - S. V. k. 20-21,86-89,99, mapa ewidencyjna k. 104, umowa dzierżawy k. 60, 61, wydruk z (...) k. 62, uchwała Zarządu Powiatu w C. nr (...) z załącznikami nr 1 i nr 4 k. 36-38, informacja o działce k. 39, plan zimowego odśnieżania k. 34-35, dziennik pracy sprzętu – akcja zima (...) k. 32-33)

U powoda stwierdzono złamanie podudzia prawego .Złamanie zostało unieruchomione w opatrunku gipsowym. Powód został przyjęty do Oddziału Ortopedii i Chirurgii Urazowo – Ortopedycznej , gdzie by hospitalizowany do 25.02.2017r. Był leczony operacyjnie. W dniu 21.02.2017r. wykonano zamknięte nastawienie złamania trzonu kości piszczelowej i zespolenie gwoździem śródszpikowym S. . Dodatkowo wykonano krwawe nastawienie i zespolenie złamania kostki bocznej i zespolenie koski bocznej podudzia prawego płytą M. i śrubami (...). Przy wypisie zalecono leżenie, chodzenie o kulach bez obciążania operowanej kończyny, wyższe jej układanie,, profilaktykę przeciwzakrzepową. Dasze leczenie powód prowadził w Przyszpitalnej (...) w ww. szpitalu. Rehabilitację powód prowadził we własnym zakresie według otrzymanych wskazówek. Przyjmował leki przeciwbólowe i przeciwobrzękowe. Korzystanie z kul łokciowych przy chodzeniu było potrzebne przez około 3 miesiące. W tym okresie wymagał pomocy innych osób przy czynnościach dnia codziennego, kąpieli, utrzymaniu porządku, zakupów, dowożeniu do lekarza, itp. Pomagała mu matka , kolega, który woził go do lekarza i czasami brat. Pomoc ta była konieczna przez 2 miesiące po opuszczeniu szpitala w wymiarze : 3 godziny dziennie przez pierwsze 3 tygodnie, 2 godziny przez następne 2 tygodnie i 1 godzina dziennie przez kolejny miesiąc.

Leczenie skutków wypadku trwało około 6 miesięcy, w planach jest także usunięcie złączników zespalających złamanie. Utrzymują się okazjonalne dolegliwości bólowe, które pojawiają przy przeciążeniu kończyny, zmianie warunków atmosferycznych.

W wyniku wypadku powód doznał złamania trzonu prawej kości piszczelowej i złamania kostki bocznej podudzia prawego z przemieszczeniem. Spowodowało to u niego trwały uszczerbek na zdrowiu w rozmiarze 8%. Następstwa upadku składające się na trwały uszczerbek na zdrowiu przejawiają się ograniczeniem pełnej sprawności kończyny prawej dolnej w zakresie stawu kolanowego i stawu skokowego, poszerzeniem obrysów stawu skokowego , bliznami pooperacyjnymi oraz osłabieniem wytrzymałości na przeciążenia , obrzmiewaniem stopy i okolicy stawu skokowego po przeciążeniu i na zmianę pogody.

Rokowania na przyszłość są korzystne, nie należy oczekiwać dodatkowych niekorzystnych skutków zdarzenia. Powód nie odzyska jednak pełnej sprawności sprzed wypadku.

(dowody: zeznania świadka A. Z. k. 82-83, dokumentacja medyczna z procesu leczenia powoda 24-25,. opinia biegłego chirurga D. K. k. 119-123, zeznania powoda k. 83-84)

W dniu 14.06.2017r. pełnomocnik powoda zwrócił się do pozwanego, kierując pismo do Starostwa Powiatowego, informując o zdarzeniu i wnosząc o przyznanie kwoty 25.000 zł. tytułem zadośćuczynienia i 4860 zł. zwrotu kosztów opieki. Pozwany jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej dot. dróg na podstawie umowy zawartej z Towarzystwem (...) w W.. Pozwany przekazał zgłoszenie ww. ubezpieczycielowi, który pismem z dnia 31.07.2017r. odmówił wypłacenia odszkodowania, wskazując, że za utrzymanie terenu, na którym przewrócił się powód, odpowiada dzierżawca działki, na której znajduje się sklep i przy której doszło do zdarzenia.

(dowody: pismo do Starostwa Powiatowego z dnia 15.02.2017r. k. 26, polisa z dnia 12.12.2016r. k. 54, pismo (...) z dnia 30.06.2017r. k. 56, pismo (...) z dnia 4.07.2017r. k. 57).

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na złożonych przez strony i niekwestionowanych dokumentach prywatnych i urzędowych. Sąd dał wiarę wyważonym zeznaniom świadków K. W. i A. Z.. Jeśli chodzi o zeznania powoda, Sąd uznając je za całkowicie wiarygodne co do przyczyny i skutków wypadku (które to okoliczności znajdują potwierdzenie w innych dowodach) i częściowo oparł się na nich ustalając miejsce zdarzenia. Wprawdzie przesłuchany na rozprawie powód mówił, ze przewrócił się na drodze, ale zarówno z zeznań świadka K. W., jak i wcześniejszej relacji samego powoda w toku postępowania likwidacyjnego i sporządzonego wówczas szkicu (vide k. 66-67) wynika, że miejsce upadku znajdowało się pomiędzy schodami i podstopnica , a jezdnia, czyli na działce nr (...) . Zarówno ustalony czas zdarzenia (omyłkowo podany w jednym miejscu w pozwie, ale jednoznacznie wynikający z dalszej jego części i zawnioskowanych dowodów ) jak i stan nawierzchni, na której powód się przewrócił w świetle zeznań świadków, zeznań powoda i zgromadzonej dokumentacji nie budzi wątpliwości. Natomiast ustalając skutki upadku powoda Sąd oparł się w głównej mierze na opinii biegłego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii lek. med. D. K., uznając ją za rzetelną i kompletną. Opinia nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd zważył, że żądanie przez powoda zasądzenia zadośćuczynienia i odszkodowania znajduje oparcie w treści art. 415 kc oraz art. 445 § 1 kc w związku z art. 444 § 1i2 kc. W niniejszym przypadku w grę wchodzi odpowiedzialność deliktowa na zasadzie winy, co wymagało od powoda wykazania szkody, winy pozwanego oraz związku przyczynowego pomiędzy tym zawinionym zachowaniem a powstałą szkodą.

W pierwszej kolejności należało zatem rozważyć, czy pozwany jest odpowiedzialny za stan terenu, na którym powód się przewrócił oraz czy w związku z tym można mówić o jego zawinionym zaniechaniu w zakresie utrzymania go w należytym stanie.

Działka nr (...) o powierzchni 0,0075 ha jest własnością Skarbu Państwa i pozostaje w trwałym zarządzie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, ponieważ jest przeznaczona pod budowę autostrady (...). Sąsiaduje ona bezpośrednio z jezdnią drogi powiatowej (...) S. D. powiatowa znajduje się w zarządzie pozwanego Powiatu (...), stosownie do art. 19 ust. 2 pkt. 3 ustawy z dnia 21.03. 1985r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U nr 2017. (...) z późn. zm.).

Czynnikiem przesądzającym o tym, kto jest zarządcą drogi, jest kategoria, do której droga została zaliczona. Sam fakt posiadania tytułu prawnego do gruntu zajętego pod drogę w postaci trwałego zarządu nie musi Ustalono oznaczać, ze zarządcą tej drogi jest ta jednostka. O pełnieniu funkcji zarządu drogi decyduje bowiem kategoria drogi, a nie tytuł prawny do gruntu (por. postanowienia NSA: z dnia 11.09.20-12r., II GW 8/12, z dnia 2.08.2011r. , (...) 51/11).

Ustalono, że powód nie przewrócił się na jezdni ani na chodniku, którego w tym rejonie nie ma. Miejscem upadku był teren przylegający bezpośrednio do jezdni, wykorzystywany przez pieszych oraz jako parking. Należało zatem odpowiedzieć na pytanie, czy pozwany odpowiada za stan tego miejsca , będącego własnością Skarbu Państwa, jako zarządca drogi powiatowej nr (...).

W tym celu należy sięgnąć do art. 4 ustawy o drogach publicznych, definiującego użyte w tej ustawie określenia. I tak zgodnie z tym przepisem droga to budowla wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiąca całość techniczno-użytkową, przeznaczona do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowana w pasie drogowym. Korona drogi to jezdnie z poboczami, pasami awaryjnego postoju lub pasami przeznaczonymi do ruchu pieszych, zatokami autobusowymi lub postojowymi, zaś zjazd to połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze, stanowiące bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Istotnym pojęciem jest pojęcie pasa drogowego , który oznacza wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowalne i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem , zabezpieczeniem oraz obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarzadzania drogą.

Jak wynika z tych oraz dalszych przepisów ustawy o drogach publicznych, obowiązku zarządcy drogi publicznej nie ograniczają się do samej jezdni. Zgodnie z art. 20 ww. ustawy do zarządcy należy m.in. utrzymanie nawierzchni dróg i chodników , drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających, przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników, przeprowadzanie okresowej kontroli stanu dróg ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym weryfikację cech i wskazanie usterek, które wymagają prac konserwacyjnych lub naprawczych ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Nadto zgodnie z art. 22 ww. ustawy zarząd drogi sprawuje nieodpłatny trwały zarząd gruntami w pasie drogowym.

Skoro odpowiedzialność zarządcy drogi nie decyduje tytuł prawny do gruntu, a kategoria drogi , należy uznać, że Działka nr (...) przylegająca do jezdni drogi powiatowej, mająca w przyszłości stanowić część autostrady, wykorzystywana zarówno przez pieszych jak i parkujących kierowców , położona – co wynika także z załączonych zdjęć z G. V. oraz mapy ewidencyjnej na k. 104 - w pasie drogowym drogi powiatowej , podlega zarządowi zarządcy tejże drogi, niezależnie od tego, że należy do Skarbu Państwa. Należy zauważyć, że stan tej części drogi –nie pozostaje bez znaczenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego, i to nie tylko , jeśli chodzi o możliwość doznania przez pieszych urazów wynikłych z upadku, ale może być przyczyną poważnych wypadków komunikacyjnych, jeśli jest oblodzona i śliska. Nie można w tej sytuacji uznać, ze zarządca drogi nie ma żadnych związanych z tym obowiązków. Utrzymanie drogi bowiem, zgodnie z art. 4 pkt. 20 ustawy o drogach publicznych to m.in. wykonywanie prac porządkowych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej. Działka ta jest w sposób oczywisty funkcjonalnie związana z sąsiadującą z nią drogą nr (...). .

Pozwany powołuje się także na wykonanie obowiązku odśnieżania drogi powiatowej zgodnie z V standardem odśnieżania na podstawie uchwały Zarządu Powiatu nr (...) (jezdnia odśnieżana w miejscach zasp, odśnieżany jest jeden pas ruchu z wykonaniem mijanek, jezdnia posypywana jest na odcinkach decydujących o możliwości ruchu). Nie może to jednak przesądzać o uznaniu, że pozwany jako podmiot odpowiedzialny za należyte utrzymanie drogi nie ponosi winy w sytuacji, gdy stosuje się do zaleceń tej uchwały, której sam jest autorem . Obowiązkiem zarządcy drogi jest utrzymywanie takiego stanu dróg, który zapewnia bezpieczeństwo jej użytkownikom ,zarówno kierowcom, jak i pieszym, zgodnie z cytowanymi przepisami ustawy o drogach publicznych , i w tym kontekście należy oceniać zawinienie zarządcy polegające na nienależytym wykonaniu tych obowiązków. W niniejszym przypadku pozwany zaniechał stosownych działań zmierzających do zapewnienia tego bezpieczeństwa , nie zadbał o zwalczenie śliskości, co w ocenie Sądu pozwala na przypisanie mu winy.

Paragraf 3 uchwały Rady Gminy K. – regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy K. w §3 stanowi, ze właściciele nieruchomości są zobowiązani do uprzątnięcia m.in. lodu i śniegu z części nieruchomości służących do użytku publicznego. Uchwała mówi o właścicielach nieruchomości, nie dzierżawcach. Jednak odnośnie zarzutu, że za stan terenu przylegającego do jezdni z jednej strony, a do działki dzierżawionej przez osobę prowadzącą sklep, odpowiada dzierżawca sklepu, czyli A. M., należało przede wszystkim zważyć, że przyjęcie, to na niej ciążył obowiązek należytego utrzymania „parkingu” przed sklepem, nie wyklucza solidarnej odpowiedzialności zarządcy drogi, zgodnie z art. 441§1 kc (por. wyrok Sadu Najwyższego z dnia 19.02.2010r., V CSK 360/09 , wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 3.10.2014r. , ACa 477/14).

Jak ustalono, powód upadł, ponieważ teren był oblodzony i było bardzo ślisko. . Istnieje zatem związek przyczynowy pomiędzy zawinionym zaniechaniem pozwanego, a szkodą doznaną przez powoda.

Brak podstaw do przyjęcia argumentacji strony pozwanej dotyczącej przyczynienia się powoda do zaistnienia zdarzenia . Fakt, że powód poruszał się po znanym sobie odcinku drogi sam przez się nie może być uznany za wynikający z nieostrożnego zachowania , które nie znalazło żadnego potwierdzenia w materiale dowodowym.

Sad Rejonowy zważył, że zadośćuczynienie przysługuje za doznaną krzywdę rozumianą jako cierpienie fizyczne i psychiczne. Ma na celu złagodzenie tych cierpień i zrekompensowanie doznanej krzywdy. Na wysokość zadośćuczynienia ma wpływ stopień i czas trwania cierpień fizycznych, czyli odczuwanego bólu i innych dolegliwości, a także cierpień psychicznych. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, iż zadośćuczynienie nie może być kwotą symboliczną, ale przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość adekwatną do warunków gospodarki rynkowej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 31 grudnia 2010 roku, III APa 21/10, POSAG 2011/1/51-78).

Przy określeniu kwoty należnego zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze opisane szczegółowo wyżej, stanowiące szkodę na osobie, skutki upadku : ból i dyskomfort związany bezpośrednio z doznanym urazem oraz późniejszym leczeniem, w szczególności operacyjnym , następującym później unieruchomieniem , kilkumiesięczny czas trwania leczenia i rehabilitacji, a także ograniczenie samodzielności i konieczność i korzystania z pomocy innych osób oraz dalsze skutki doznanego urazu. Następstwa upadku składające się na trwały uszczerbek na zdrowiu przejawiają się ograniczeniem pełnej sprawności kończyny prawej dolnej w zakresie stawu kolanowego i stawu skokowego, poszerzeniem obrysów stawu skokowego , bliznami pooperacyjnymi oraz osłabieniem wytrzymałości na przeciążenia , obrzmiewaniem stopy i okolicy stawu skokowego po przeciążeniu i na zmianę pogody. Powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu wynoszącego 8% i - zgodnie z ustaleniami biegłego - nie można oczekiwać całkowitego powrotu do pełnej sprawności sprzed wypadku.

W ocenie Sądu przy tak ustalonych skutkach wypadku dla powoda , w szczególności ustalonego trwałego uszczerbku na zdrowiu, zadośćuczynienie w żądanej przez powoda wysokości 10.000 zł. nie może być uznane za wygórowane Jest ono adekwatne zarówno w odniesieniu do obiektywnych przesłanek, a więc doznanego urazu i leczenia jak i subiektywnych odczuć powoda , mieści się ono w granicach kompensacyjnego rozumienia zadośćuczynienia, zwłaszcza mając na uwadze obecny poziom zarówno dochodów, jak i cen, a także przeciętny poziom życia. Otrzymana przez powoda kwota będzie stanowić dla niego realnie odczuwalną ekonomicznie wartość, nie obciążając nadmiernie pozwanego, nie doprowadzi także do nieuzasadnionego wzbogacenia pokrzywdzonego.

Odnoszą się natomiast do kwestii skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb, to to przedmiotową tematykę reguluje art. 444 § 2 kc w zw. z art. 415 kc. Utrwalone jest stanowisko, że renta z powodu zwiększenia się potrzeb może być zasądzona także na rzecz osoby niepracującej , a jej celem jest przede wszystkim pokrycie kosztów długotrwałej opieki , zakupu leków lub sprzętu rehabilitacyjnego. Należy zauważyć, że poszkodowany może się domagać zwrotu kosztów opieki także w oparciu o art. 444§1 kc. Powód wykazał, że powód w okresie dwóch miesięcy następujących po opuszczeniu szpitala miał zwiększone potrzeby przejawiające się w konieczności korzystania z pomocy innych osób. Ustalenia w tym zakresie poczynione zostały w oparciu zeznania powoda i jego matki , a przede wszystkim niekwestionowaną przez żadną ze stron opinię biegłego lekarza, z której wynika, że pomoc ta była potrzebna w wymiarze : 3 godziny dziennie przez pierwsze 3 tygodnie, 2 godziny przez następne 2 tygodnie i 1 godzina dziennie przez kolejny miesiąc, co przy przyjęciu stawki 10 zł. za godzinę daje łącznie kwotę 1000 zł.

Sąd zważył, że czynnikiem decydującym o możliwości żądania zwrotu tych kosztów, nie jest fakt, że zostały lub nie zostały rzeczywiście poniesione. Do przyznania renty z tego tytułu wystarcza samo istnienie zwiększonych potrzeb jako następstwo czynu niedozwolonego. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1976 r., IV CR 50/76, OSNC 1977, nr 1, poz. 11) Na tle art. 444§2 kpc również utrwaliło się stanowisko, podzielane przez Sad rozpoznający sprawę, że nie jest konieczne, aby poszkodowany rzeczywiście opłacił koszty potrzebnej opieki, stanowią ono element należnego poszkodowanemu odszkodowania nawet wtedy, jeśli opieka sprawowana była przez członków rodziny poszkodowanego. Z tego względu odszkodowanie w takim przypadku powinno odpowiadać wynagrodzeniu osoby mającej odpowiednie kwalifikacje do wykonywania takiej opieki (por. np. wyroki Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22.02.2018r. sygn. ACa 1963/16, Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 11.01.2018r. sygn. IACa 847/17, Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 19.01.2018r. sygn. IACa 812/17

Mając to na uwadze, powództwo uwzględniono w tym zakresie co do kwoty 1000 zł.

W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone.

Podstawę prawną orzeczenia stanowią art. 445 § 1 kc oraz art. 444 kc w zw. z art. 415 kc.

O odsetkach za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 481 kc . Strona pozwana nie zaprzeczyła, że otrzymała wezwanie do zapłaty zadośćuczynienia i refundacji kosztów opieki w terminie 30 dni (pismo z dnia 14.06.2017r.). Należy przywołać wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2011 r. stanowiący, iż w sytuacji gdy zobowiązany nie płaci zadośćuczynienia w terminie wynikającym z przepisu szczególnego lub w terminie ustalonym zgodnie z art. 455 in fine kc, czyli po wezwaniu zobowiązanego do zapłaty, uprawniony nie ma niewątpliwie możliwości czerpania korzyści z zadośćuczynienia, jakie mu się należy już w tym terminie. W konsekwencji odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia należnego uprawnionemu już w tym terminie powinny się należeć od tego właśnie terminu (V CSK 38/11, LEX nr 1129170).

Podstawę orzeczenia o kosztach procesu stanowi art. 100 kpc , przy uwzględnieniu faktu, że powódka wygrała w ok. 81% . Zarówno powód, jak i pozwany ponieśli koszty w wysokości po (...). (koszty zastępstwa prawnego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa ). Po stosunkowym rozliczeniu pozwany powinien zatem zwrócić powodowi kwotę 2243 zł. Również odpowiednio do wyniku sprawy strony musza pokryć nieopłacone koszty sądowe (od których powód był zwolniony) które wyniosły 939,12 zł. (680 zł. oplata , 259,12 zł. koszt opinii biegłego), powód z zasądzonego na jego rzecz roszczenia. Podstawę prawną w tym zakresie stanowi art. 113 ust. 1 i 4 oraz art. 83 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Mając na uwadze wynik sprawy Sąd nie uznał za celowe skorzystanie z możliwości uwzględnienia kosztów interwenienta ubocznego (art. 107 kpc).

SSR Joanna Knapińska