Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 1 lipca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Gospodarczy XX Wydział Gospodarczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Zborzyńska

po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2021 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku: A. S.

z udziałem: (...) S.A. w W., S. P., T. P., M. S., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W., J. P., W. S. (1)

o udzielenie zabezpieczenia roszczenia przed wszczęciem postępowania

postanawia:

I.  zabezpieczyć do czasu prawomocnego zakończenia przyszłego postępowania roszczenie niepieniężne uprawnionego A. S.:

1.  przeciwko obowiązanemu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o ustalenie, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (KRS: (...)) nie może wykonywać prawa głosu ze wszystkich z (...) akcji (...) S.A. w W.;

2.  przeciwko obowiązanemu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (KRS (...)) o ustalenie, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. nie może wykonywać prawa głosy ze wszystkich (...) akcji (...) S.A. w W.,

poprzez:

zakazanie (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (KRS (...)) wykonywania prawa głosu ze wszystkich z (...) akcji (...) S.A. w W. oraz zakazanie (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (KRS (...)) wykonywania prawa głosu ze wszystkich z (...) akcji (...) S.A. w W., do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie z powództwa uprawnionego przeciwko obowiązanym;

II.  zagrozić obowiązanym (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. nakazaniem zapłaty kwoty 100.000,00 zł (sto tysięcy złotych) na rzecz uprawnionego A. S., w przypadku każdego naruszenia obowiązków określonych w niniejszym postanowieniu;

III.  w pozostałej części wniosek oddalić;

IV.  zakreślić uprawnionemu dwutygodniowy termin do wniesienia powództwa:

1.  przeciwko obowiązanemu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o ustalenie, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (KRS: (...)) nie może wykonywać prawa głosu ze wszystkich z (...) akcji (...) S.A. w W.;

2.  przeciwko obowiązanemu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (KRS (...)) o ustalenie, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. nie może wykonywać prawa głosy ze wszystkich (...) akcji (...) S.A. w W.

pod rygorem upadku zabezpieczenia.

SSO Anna Zborzyńska

Sygn. akt XX GCo 121/21

UZASADNIENIE

do postanowienia z dnia 01 lipca 2021 r. w przedmiocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia przed wszczęciem postępowania

Wnioskiem z dnia 16 czerwca 2021 r. uprawniony A. S. wniósł przeciwko obowiązanym (...) spółce akcyjnej w W., S. P., T. P., M. S., (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W., (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W., J. P., W. S. (1) o zabezpieczenie przed wszczęciem postępowania roszczeń przeciwko:

1.  obowiązanemu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o ustalenie, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (KRS: (...)) nie może wykonywać prawa głosu ze wszystkich z (...) akcji (...) S.A. w W.;

2.  oraz obowiązanemu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (KRS (...)) o ustalenie, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. nie może wykonywać prawa głosu ze wszystkich (...) akcji (...) S.A. w W.,

poprzez:

A.  (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) wykonywania prawa głosu ze wszystkich z (...) akcji (...) S.A. z siedzibą w W. oraz zakazanie (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) wykonywania prawa głosu ze wszystkich z (...) akcji (...) S.A. z siedzibą w W., do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie,

oraz dodatkowo poprzez:

B.  (...) S.A. z siedzibą w W., do czasu prawomocnego zakończenia postępowania rozpoznawczego:

a.  dopuszczania (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) do wykonywania prawa głosu ze wszystkich z (...) akcji (...) S.A. z siedzibą w W. podczas walnych zgromadzeń (...) S.A. z siedzibą w W., odbywających się w okresie od dnia udzielenia zabezpieczenia do dnia prawomocnego zakończenia postępowania rozpoznawczego;

b.  dopuszczania (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) do wykonywania prawa głosu ze wszystkich z (...) akcji (...) S.A. z siedzibą w W. podczas walnych zgromadzeń (...) S.A. z siedzibą w W., odbywających się w okresie od dnia udzielenia zabezpieczenia do dnia prawomocnego zakończenia postępowania rozpoznawczego;

c.  zaś w przypadku, gdyby doszło do oddania głosu przez (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) lub (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) podczas walnych zgromadzeń, o których mowa w pkt (a) i (b) powyżej poprzez: nakazanie (...) S.A. z siedzibą w W. nieuwzględniania głosów oddanych przez (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) i (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) przy obliczaniu wyników głosowań podczas walnych zgromadzeń (...) S.A. z siedzibą w W., odbywających się w okresie od dnia udzielenia zabezpieczenia do dnia prawomocnego zakończenia postępowania rozpoznawczego;

C.  zakazanie zbycia całości lub części akcji z (...) akcji (...) S.A. z siedzibą w W. przez (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) i zakazanie zbycia całości lub części akcji z (...) akcji (...) S.A. z siedzibą w W. przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. (KRS: (...)), chyba że (i) transakcja zostanie dokonana w trakcie sesji giełdowej na Giełdzie (...) S.A. lub (ii) transakcja będzie miała charakter pakietowy zgodnie z regulacjami Giełdy (...) S.A. lub ( (...)) cena zbycia akcji zostanie ustalona w wysokości nie niższej od średniej ceny rynkowej z trzech ostatnich miesięcy notowań akcji (...) S.A. z siedzibą w W. na Giełdzie (...) S.A., płatność ceny za wskazane akcje będzie miała miejsce w innej drodze niż potrącenie oraz płatność ceny nie zostanie odroczona;

D.  w razie zbycia całości lub części akcji przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) i (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. (KRS: (...)) albo wyłącznie przez (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. albo wyłącznie przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., poprzez zakazanie (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.;

a.  traktowania nabywców akcji (...) S.A. z siedzibą w W. jako akcjonariuszy Spółki;

b.  dopuszczania nabywców akcji (...) S.A. z siedzibą w W. podczas walnych zgromadzeń (...) S.A. z siedzibą w W., odbywających się w okresie od dnia udzielenia zabezpieczenia do dnia prawomocnego zakończenia postępowania rozpoznawczego;

c.  zaś w przypadku, gdyby doszło do oddania głosu przez nabywców akcji podczas walnych zgromadzeń, o których mowa w pkt (a) i (b) powyżej poprzez: nakazanie (...) S.A. z siedzibą w W. nieuwzględniania głosów oddanych przez nabywców akcji przy obliczaniu wyników głosowań podczas walnych zgromadzeń (...) S.A. z siedzibą w W., odbywających się w okresie od dnia udzielenia zabezpieczenia do dnia prawomocnego zakończenia postępowania rozpoznawczego, chyba że (i) transakcja zostanie dokonana w trakcie sesji giełdowej na Giełdzie (...) S.A. lub (ii) transakcja będzie miała charakter pakietowy zgodnie z regulacjami Giełdy (...) S.A. lub ( (...)) cena zbycia akcji zostanie ustalona w wysokości nie niższej od średniej ceny rynkowej z trzech ostatnich miesięcy notowań akcji (...) S.A. z siedzibą w W. na Giełdzie (...) S.A., płatność ceny za wskazane akcje będzie miała miejsce w innej drodze, niż potrącenie oraz płatność ceny nie zostanie odroczona.

Dodatkowo uprawniony wniósł o zagrożenie obowiązanym (...) S.A. z siedzibą w W., (...) sp. z o.o. w W., i (...) sp. z.o.o. w W. nakazaniem zapłaty na rzecz uprawnionego sumy pieniężnej w kwocie 500.000,00 zł za każdy przypadek naruszenia obowiązków określonych w postanowieniu o zabezpieczenie oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Uprawdopodobniając roszczenie o ustalenie przeciwko S. (...) oraz G. M. wskazano we wstępie, że w stosunku do T. P. i M. S. w dniu 19 kwietnia 2021 r. Sąd Okręgowy w Warszawie udzielił zabezpieczenia roszczeń uprawnionego o ustalenie, że ww. osoby nie mogą wykonywać prawa głosu ze wszystkich z (...) akcji (...) S.A. z siedzibą w W.. Pomimo to osoby te, w celu uchylenia się od wynikającego z ww. orzeczenia zabezpieczenia dokonały przeniesienia przysługujących im akcji w spółce (...) S.A. na kontrolowane przez nie spółki, tj. na obowiązanego S. (...) oraz G. M., co miało miejsce dnia 14 maja 2021 r.

Co do roszczeń objętych zabezpieczeniem uprawniony wyjaśnia, że jest byłym Prezesem Zarządu Spółki (...) S.A., a także akcjonariuszem posiadającym (...) akcji. Obowiązani T. P. oraz M. S. byli akcjonariuszami Spółki posiadającymi tożsamą liczbę akcji co uprawniony (odpowiednio (...) akcji oraz (...) akcji). (...) S.A. jest natomiast spółką publiczną, której akcje są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę (...) S.A., zaś przepisy Ustawy o Ofercie nakładają na akcjonariuszy spółek notowanych na (...) stosowne obowiązki.

Roszczenie o ustalenie, z którym składający wniosek ma zamiar wystąpić wynika z tego, że obowiązujące przepisy Ustawy o Ofercie wymagają, aby akcjonariusze danej spółki informowali Komisję Nadzoru Finansowego oraz spółkę (w której posiadają akcje) o każdym fakcie nabyciu przez siebie akcji, jeżeli w wyniku takiego nabycia akcjonariusze przekroczą określone progi w ogólnej liczbie głosów w spółce. Z kolei przepisy Ustawy o Ofercie zabraniają przekraczania przez akcjonariuszy progów 33% i 66% głosów w spółce, w inny sposób, niż poprzez ogłoszenie wezwania (tzw. obowiązek wezwaniowy).

Na skutek naruszeń obowiązujących przepisów, inwestorzy giełdowi są wprowadzani w błąd co do tego, kto jest rzeczywistym akcjonariuszem z (...) akcji Spółki. Pomimo przeniesienia posiadanych akcji ma S. (...) i G. M. rzeczywistym akcjonariuszem z tych akcji jest jej S. P., który z uwagi na swoje problemy finansowe „zaparkował” wskazane akcje na swoją matkę. Pomimo tego, że faktycznie S. P. (działający przez matkę T. P.) wraz z M. S. będący uprawnieni łącznie do (...) akcji, i takiej samej liczby głosów (co stanowi (...) % w ogólnej liczbie głosów w Spółce), to ani Spółka ani (...) nie otrzymała żadnej notyfikacji, a wskazane osoby nie ogłosiły wymaganego przez obowiązujące przepisy wezwania.

Uzasadniając interes prawy uprawniony wskazał na potrzebę udzielenia tymczasowej ochrony prawnej, z uwagi na to że w przypadku braku zabezpieczenie cel postępowania nie zostanie osiągnięty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniosek o zabezpieczenie roszczenia należało uwzględnić w części.

Stosownie do treści art. 730 i 730 ¹ k.p.c. przesłankami ustawowymi zabezpieczenia roszczenia są:

1.  dopuszczalność drogi sądowej lub postępowania przed sądem polubownym,

2.  uwiarygodnienie roszczenia, tj. uprawdopodobnienie jego zasadności,

3.  uprawdopodobnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Te trzy przesłanki dopuszczalności zabezpieczenia muszą istnieć łącznie, co oznacza, że brak chociażby jednej z nich, powoduje, że zabezpieczenie roszczenia jest niedopuszczalne.

Sąd jest ponadto zobowiązany do zapewnienia należytej ochrony prawnej uprawnionemu, jak i do nieobciążania obowiązanego ponad miarę. Jednocześnie zgodnie z art. 731 k.p.c. zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, wynika to z celu instytucji zabezpieczenia, którym jest udzielenie tymczasowej ochrony prawnej (por. postanowienie SN z 11.05.1983 r., II CZ 51/83, LEX nr 8532). Dotyczy to zarówno zabezpieczenia roszczeń pieniężnych, jak i niepieniężnych (por. postanowienie SN z 17.02.1986 r., IV CZ 17/86, LEX nr 8746), chyba że ustawa stanowi inaczej.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego w orzeczeniu z dnia 9 września 1961 r. sygn. akt IV CZ 54/61 (OSNC 1963, nr 6, poz. 114) iż: „Sąd w postępowaniu zabezpieczającym jest uprawniony oceniać wagę przesłanek uwiarygodniających roszczenie przez ich porównanie z przesłankami, które podważają uprawdopodobnienie powództwa. Przy ocenie, czy roszczenie jest wiarygodne, sąd powinien uwzględnić także znajdujący się w aktach sprawy materiał, który poddaje w poważną wątpliwość okoliczności mające uprawdopodobnić żądanie.”. Oznacza to, że sposób oceny wiarygodności roszczenia, z którym wnioskodawca ma zamiar wystąpić może być zależny od stanu materiału dowodowego w sprawie, a więc wpływ na sposób oceny wiarygodności roszczenia ma również to, czy wniosek o udzielenie zabezpieczenia został zgłoszony w toku postępowania, po przeprowadzeniu chociażby częściowego postepowania dowodowego.

Na aktualnym etapie postępowania, na ocenę przez Sąd stopnia wiarygodności roszczenia uprawnionego wpływ mogą mieć zatem jedynie fakty przedstawione w przedmiotowym wniosku, i zgłoszony na ich poparcie materiał dowodowy, w szczególności w postaci: prospektu emisyjnego spółki (...) S.A., (...) S.A., wydruku – informacji o akcjonariuszach (...) S.A., protokołu (...) z 22.04.2021 r., protokołu RN z 22.04.2021 r., raportu bieżącego nr 14, 15 i 18 wraz z załącznikami, protokołu RN z 24.04.2021 r., raportu bieżącego nr (...), (...) i (...) wraz z załącznikami, listy uprawnionych osób do udziału w (...) S.A. z 27.08.2020 r., protokołu (...) z 27.08.2020 r., KRS S. (...), KRS G. M., fotokopii akt rejestrowych S. (...) i G. M., oświadczenia A. S. i Ł. S. w przedmiocie pokrewieństwa z T. P., S. P., i J. P., (...) S.A. z dnia 28.10.2020 r. i 17.12.2020 r., protokołu RN z 31.05.2021 r., protokołu (...) z 31.05.2021, listy akcjonariusz (...) S.A. z 31.05.2021 r., raportu bieżącego spółki nr (...) z dnia 22.10.2020 r. i nr (...) z dnia 28.10.2020 r., sprawozdania zarządu (...) S.A., informacji z strony (...) S.A. na temat transakcji pakietowych na rynku regulowanym, nagrania audiowideo z obrad (...) z dnia 31.05.2021r.

Nadto należy mieć na uwadze, że wiarygodność roszczeń wnioskodawcy nie podlega ocenie przez pryzmat zarzutów obowiązanych, albowiem w niniejszym postępowaniu zarzuty na obecną chwilę nie mogły być podniesione.

W ocenie Sądu, okoliczności przedstawione przez uprawnionego w treści uzasadnienia wniosku, a także dokumentacja w postaci załączników, przemawiają za uznaniem ich jako uwiarygodnione, a zatem prowadzi to do stwierdzenia, że roszczenia o ustalenie, że Spółki (...) oraz G. M. nie mogą wykonywać prawa głosu z wszystkich posiadanych akcji zostały uprawdopodobnione.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na fakt, że spółka (...) S.A. jest spółką publiczną w rozumieniu art. 4 § 1 pkt 6 k.s.h w zw. z art. 4 pkt 20 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz.U.2020.2080 tj. z dnia 2020.11.25) (dalej: Ustawa o Ofercie), której akcje notowane są na Giełdzie (...) S.A. Pierwotnie, co wynika z przedstawionych wraz z wnioskiem dokumentów, jej założycielami byli: A. S., S. P. oraz M. S.. Kapitał tej spółki jest podzielony na (...) akcji zwykłych na okaziciela, o wartości nominalnej (...) złotych za każdą. Każda akcja daje natomiast prawo do „jednego” głosu na walnym zgromadzeniu. Z powyższego wynika zatem, że udział akcjonariusza w ogólnej liczbie akcji jest identyczny jak udział akcjonariusza w ogólnej liczbie głosów.

Obecnie procentowa wartość akcji w Spółce posiadana przez spółki (...) oraz G. M., po dokonaniu przeniesienia na te podmioty akcji przez T. P. i M. S., jak również przez W. S. (2) wynosi łącznie (...) - daje (...) ogólnej liczby akcji. W świetle załączonych do wniosku protokołów z walnych zgromadzeń, uprawdopodobniono istnienie porozumienia w rozumieniu art. 87 ust. 1 pkt 6 Ustawy o Ofercie pomiędzy S. P., a M. S.. Podkreślenia wymaga, że A. S. otrzymał propozycję sprzedaży swoich akcji na rzecz S. P. oraz M. S., którzy w tym celu zawarli porozumienie w rozumieniu art. 87 ust. 1 pkt 6 Ustawy o Ofercie.

W ramach powództwa o ustalenie, o którym mowa w art. 189 k.p.c., powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Przedmiotem ustalenia w drodze powództwa przewidzianego w tym artykule mogą być prawa i stosunki prawne, dla ustalenia których właściwa jest droga procesu cywilnego (np. ustalenie nieważności umowy, ugody sądowej, testamentu). Przesłanką merytoryczną powództwa o ustalenie jest interes prawny, rozumiany jako potrzeba ochrony sfery prawnej powoda, którą może uzyskać przez samo ustalenie stosunku prawnego lub prawa. Przesłanka ta, mając na uwadze treść wniosku została uprawdopodobniona, ponieważ wnioskodawca posiada interes prawny przez ustalenie że, obowiązany S. (...) oraz G. M. nie mogą wykonywać prawa głosu na skutek przekroczenia progu 33% ogólnej liczby głosów przy braku odpowiedniego zawiadomienia Spółki oraz KNF.

Zgodnie z treścią art. 73 ust. 1 Ustawy o Ofercie akcjonariusze, którzy chcą przekroczyć w spółce publicznej próg 33% ogólnej liczby głosów mogą to zrobić jedynie poprzez uprzednie ogłoszenie odpowiedniego wezwania. Dopuszczalna jest również sytuacja, gdy do przekroczenia progu 33% dochodzi bez uprzedniego ogłoszenia wezwania. W takim przypadku zgodnie z art. 73 ust. 2 Ustawy o Ofercie podmiot, który przekroczył próg 33% ogólnej liczby głosów bez wcześniejszego ogłoszenia wezwania, jest zobowiązany ogłosić wezwanie następcze, a więc wezwanie do zapisywania się na sprzedaż lub na zamianę akcji tej spółki w liczbie powodującej osiągnięcie 66% ogólnej liczby głosów. Zwolnienie z tego obowiązku jest wyłącznie wówczas, gdy w terminie 3 miesięcy jego udział w ogólnej liczbie głosów zmniejszy się i spadnie poniżej progu 33%, np. skutek zbycia akcji lub innych zdarzeń.

Artykuł 87 ustawy o ofercie obowiązki wezwaniowe i informacyjne nakłada również na podmioty, w przypadku których osiągnięcie lub przekroczenie danego progu ogólnej liczby głosów określonego w tych przepisach nastąpiło w związku z posiadaniem akcji przez osobę trzecią w imieniu własnym, lecz na zlecenie lub na rzecz tego podmiotu. Na podmioty, które zawierają porozumienie określone w art. 87 ust. 1 pkt 6 Ustawy o Ofercie nakładane są obowiązki wezwaniowe i informacyjne, które spoczywają odpowiednio na podmiotach zawierających porozumienie, o którym mowa w pkt 5, i posiadających akcje spółki publicznej, w liczbie zapewniającej łącznie osiągnięcie lub przekroczenie danego progu ogólnej liczby głosów określonego w tych przepisach.

Z kolei porozumienie określone w art. 87 ust 1 pkt 5 Ustawy o Ofercie oznacza pisemne lub ustne porozumienie dotyczące nabywania bezpośrednio lub pośrednio, lub obejmowania w wyniku oferty niebędącej ofertą publiczną przez te podmioty lub przez osobę trzecią, o której mowa w art. 87 ust 1 pkt 3 lit. a Ustawy o Ofercie, akcji spółki publicznej, zgodnego głosowania na walnym zgromadzeniu, lub prowadzenia trwałej polityki wobec spółki. Chodzi tu zatem o wszelkiego rodzaju porozumienia zawarte w celu wspólnego kształtowania polityki gospodarczej określonej spółki, kontrolowania składu jej akcjonariuszy oraz składu osobowego organów zarządzających bądź nadzorujących spółką.

Co ważne także art. 87 ust. 4 Ustawy o Ofercie wprowadza dodatkowo domniemanie istnienia porozumienia w przypadku posiadania akcji spółki publicznej przez małżonków, ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwo oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu. Zakłada się więc, że osoby te, jako związane ze sobą ścisłymi więziami emocjonalnymi, działają ze sobą w porozumieniu, bez obowiązku wykazywania tej okoliczności.

Mając powyższe okoliczności na uwadze składający wniosek skutecznie uprawdopodobnił to, że po wydaniu postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia w postępowaniu o sygn. akt XXVI GCo 74/21, na mocy którego nałożono na S. P. i M. S. zakazu wykonywania prawa z akcji Spółki, doszło do powstania spółki (...), na którą w całości osoby te przeniosły posiadane akcje, jak również zostało przeniesione część akcji na spółkę (...), co może budzić wyobrażenie o celowym obejściu nałożonego postanowieniem z dnia 19 kwietnia 2021 r. obowiązku.

Na gruncie niniejszego postępowania Sąd po analizie przedstawionych w wniosku dowodów i twierdzeń uznał za uprawdopodobnione to, że akcje posiadane przez S. (...) oraz G. M. zostały w ramach porozumienia nabyte, czym doprowadzono do przekroczenia progu akcji wynikający z art. 69 Ustawy o Ofercie, i co następczo zmaterializowało obowiązek informacji wynikający z art. 73 Ustawy o Ofercie. Wobec niewykonanie powyższego obowiązku na podstawie art. 89 ust 3 Ustawy o Ofercie Sąd uznał roszczenie uprawnionego o ustalenie, że obowiązani S. (...) oraz G. M. nie mogą wykonywać prawa głosu z posiadanych akcji za uprawdopodobnione.

W ocenie Sądu w sprawie spełniła się również druga przesłanka dopuszczalności udzielenia zabezpieczenia roszczeń przeciwko S. (...) i G. M. o ustalenie, w szczególności uprawniony wykazał interes prawny w udzieleniu mu zabezpieczenia.

Nie ma wątpliwości, iż brak zabezpieczenia sprawi, że ochrona przyznana uprawnionemu wskutek uwzględnienia jego powództwa byłaby iluzoryczna. W przypadku braku udzielenia zabezpieczenia może dojść do skorzystania z prawa głosu wynikających z posiadanych obecnie przez S. (...) oraz G. M. akcji, co może doprowadzić do nieprzewidywalnych skutków prawnych, których późniejsze wzruszenie może okazać się znacznie utrudnione lub niemożliwe. Okoliczność ta stanowi o istnieniu interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia roszczenia przed wszczęciem postępowania.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 730 ¹ k.p.c., określa się jako obiektywną w świetle obowiązujących przepisów, czyli wywołaną rzeczywistą koniecznością ochrony określonej sfery prawnej, potrzebę uzyskania orzeczenia sądowego odpowiedniej treści. W związku z tym, iż celem zabezpieczenia jest udzielenie tymczasowej ochrony prawnej podmiotom potrzebującym, interes prawny istnieje w przypadku, gdy zachodzi potrzeba zapewnienia uprawnionemu "należytej ochrony prawnej", zanim uzyska on ochronę definitywną (ostateczną), czyli zanim zostanie osiągnięty cel postępowania w sprawie, w związku z którym następuje udzielenie zabezpieczenia. Z kolei "należyta ochrona prawna" polega na usunięciu naruszenia albo zagrożenia naruszenia praw uprawnionego. O istnieniu interesu prawnego przemawia także zachowanie pozostałych obowiązanych (S. P., T. P., M. S.), gdyż jak się wydaje swoim działaniem osoby te doprowadziły poprzez przeniesienie akcji na inne podmioty (S. (...) i G. M.) do obejścia obowiązków nałożonych na nie w ramach wydanego postanowienia o zabezpieczeniu w postępowaniu o sygn. akt XXVI GCo 74/21. Udzielenie uprawnionemu tymczasowej ochrony prawnej w tym zakresie jest zatem również celowe.

Należy podnieść, iż sposób zabezpieczenia nie obciąża nadmiernie obowiązanych, a wskazany przez uprawnionego sposób zabezpieczenia nie narusza normy art. 731 k.p.c., bowiem zgodnie z stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w postanowieniu z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie o sygn. akt IV CSK 224/10 : „Zakaz wynikający z art. 731 k.p.c. nie dotyczy zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych przez unormowanie praw i obowiązków stron na czas trwania postępowania (art. 755 § 1 pkt 1 k.p.c.)”. Jak już wykazano powyżej uprawniony uprawdopodobnił, iż przysługuje mu roszczenie o ustalenie, co z uwagi na powołane wyżej stanowisko nie stanowi kolizji z art. 731 k.p.c. stanowiącym o zakazie udzielenia zabezpieczenia zmierzającym do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Sąd w części uwzględnił wniosek uprawnionego o zagrożenie obowiązanym nakazaniem zapłaty kwoty pieniężnej na rzecz wnioskodawcy, w przypadku każdorazowego naruszenia obowiązków określonych niniejszym postanowieniem w oparciu o art. 756 ² k.p.c. jedynie w zakresie zagrożenia nakazaniem zapłaty kwoty 100.000,00 zł oraz jedynie w stosunku do obowiązanych S. (...) i G. M..

Uregulowanie stosunków na czas trwania postępowania należy wiązać przede wszystkim z wymienionym w art. 755 § 1 pkt 1 k.p.c. sposobem zabezpieczenia polegającym na unormowaniu praw i obowiązków stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania. Są to bowiem pojęcia tożsame. W pierwotnym brzmieniu art. 755 § 1 k.p.c. była mowa właśnie o "unormowaniu stosunków na czas trwania postępowania". Przez uregulowanie stosunków na czas trwania postępowania należy rozumieć w szczególności ustanowienie przez Sąd tytułem zabezpieczenia określonych nakazów lub zakazów adresowanych do stron, albo uczestników postępowania. Tym nakazom lub zakazom odpowiadają z kolei określone prawa lub obowiązki stron i uczestników, o których mowa w art. 755 § 1 pkt 1 k.p.c.

Uwzględniając przedmiotowy wniosek w tym zakresie Sąd miał na uwadze głównie to, że po wydaniu postanowienia w sprawie XXVI GCo 74/21 doszło do obejścia obowiązków ustanowionym tym orzeczeniem, i przeniesieniu akcji na inne podmioty, co do których obowiązki wskazane w postanowieniu wydanym w sprawie XXVI GCo 74/21 nie mają zastosowania. Powyższe w ocenie Sądu przyczyni się do wykonania obowiązku wynikającego z niniejszego postanowienia, a co dalej za tym idzie sprawi, że ochrona udzielona uprawnionemu nie będzie bezskuteczna.

Co do kwoty pieniężnej Sąd uznał, że suma 500.000,00 zł jest kwotą zbyt wygórowaną w realiach niniejszej sprawy. Ubocznie należy także wskazać – aczkolwiek nie miało to znaczenia decydującego – że w sprawie XXVI GCo 74/21 uprawniony żądał zagrożenia zapłatą kwoty pieniężnej w wysokości 100.000,00 zł. Tym samym należy stwierdzić, że zagrożenie zapłatą kwoty 100.000,00 zł stanowić będzie wystarczającą gwarancję zastosowania się obowiązanych S. (...) i G. M. do wynikających z niniejszego postanowienia obowiązków.

Co do pozostałych obowiązanych Sąd nie orzekł o zagrożeniu zapłatą ww. kwoty pieniężnej z uwagi na to, że udzielone zabezpieczenie odnosi się wyłącznie do S. (...) i G. M..

Wniosek w zakresie proponowanych w pkt B, C, i D sposobów zabezpieczeń, podlegał także oddaleniu.

Co do sposobu zabezpieczenia w pkt I lit B petitum wniosku to dotyczy on unormowania prawa i obowiązków stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania (art. 755 § 1 pkt 1 k.p.c.). Uprawniony ma natomiast zamiar wytoczyć powództwo jedynie wobec S. (...) i G. M., co sprawia że sposób zabezpieczenia skierowany do (...) S.A. jako podmiotu, co do którego nie zostanie wytoczone powództwo jest bezprzedmiotowy. W postępowaniu głównym (...) S.A. nie będzie ani stroną, ani też uczestnikiem.

Co się tyczy natomiast sposobu zabezpieczenia w postaci zakazu zbywania akcji, a w przypadku zbycia akcji, do zakazania (...) S.A. traktowania osób tych jako akcjonariuszy, dopuszczania do uczestnictwa w walnych zgromadzeniach, nieuwzględnienia ewentualnie oddanych głosów, to Sąd sposób ten ocenia jako zbyt daleko idący i wykraczający poza sferę niniejszego postępowania. Co do zakazu zbycia akcji, to sposób ten nie ma wpływu na osiągnięcie celu postępowania o ustalenie, że S. (...) i G. M. nie mogą korzystać z prawa głosu. Zakaz zbycia akcji ingeruje także w zbyt daleko idącym stopniu w prawa akcjonariusza.

Odnośnie sposobu zabezpieczenia wskazanego w pkt I lit D petitum wniosku, to także jest on zbyt daleko idący. Sąd ma na uwadze to, że ewentualny nabywca jako adresat lub podmiot odczuwający skutki udzielonego zabezpieczenia nie mógłby w żaden sposób podjąć kroków w celu ochrony swoich praw. Zabezpieczenie w takiej formie naruszałoby prawa osób trzecich niezwiązanych w żaden sposób z obecnie zgłoszonym wnioskiem o zabezpieczenie roszczenia. Nadto, także i w tym wypadku zabezpieczenie kierowane jest do (...) S.A., które jak wskazano powyżej w przyszłym postępowaniu nie będzie miało, ani statusu strony, ani uczestnika.

Reasumując, opisane w pkt B, C i D sposoby zabezpieczeń są zbyt daleko idące, a także odnoszą się do podmiotów, co do których uprawniony nie ma zamiaru występować z powództwem o ustalenie, gdyż takie jak wynika z pkt I petitum wniosku, zamierza wytoczyć je wobec S. (...) i G. M..

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlegał również oddaleniu w zakresie żądania zasądzenia kosztów postępowania według norm przepisanych. Zgodnie z art. 745 § 1 k.p.c. o kosztach postępowania zabezpieczającego Sąd rozstrzyga w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie, a o kosztach postępowania zabezpieczającego później powstałych rozstrzyga na wniosek strony sąd, który udzielił zabezpieczenia. Stanowisko Sądu wynika z tego, iż postępowanie zabezpieczające nie ma samoistnego charakteru, lecz pozostaje w związku z merytorycznym (jurysdykcyjnym) postępowaniem w sprawie. Z tego względu postanowienia w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia nie mają charakteru postanowień kończących postępowanie w sprawie. Dlatego też o kosztach postępowania zabezpieczającego (w tym kosztach wykonania postanowienia) rozstrzyga się dopiero w orzeczeniu kończącym merytoryczne postępowanie w sprawie, co pozostaje w zgodności z ogólną regułą orzekania o kosztach, wyrażoną w art. 108 k.p.c.

Ponadto, Sąd wyznaczył uprawnionemu termin do wystąpienia z powództwem o ustalenie przeciwko obowiązanym S. (...) i G. M.. Zgodnie z art. 733 k.p.c., udzielając zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania w sprawie Sąd wyznacza termin, w którym pismo wszczynające postępowanie powinno być wniesione pod rygorem upadku zabezpieczenia. Termin ten nie może przekraczać dwóch tygodni.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, na podstawie art. 730 § 1 k.p.c. oraz art. 730 ¹ § 1-3 i art. 755 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. oraz art. 733 k.p.c., w zw. z art., 756 ² k.p.c. i art. 745 § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł, jak w punktach I, II, III, i IV sentencji.

SSO Anna Zborzyńska

ZARZĄDZENIE

(...) (...)

SSO Anna Zborzyńska