Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 1009/20

Sprawę rozpoznano z pominięciem przepisów o postępowaniu gospodarczym.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 września 2020 r. P. M. wniosła przeciwko (...) spółce akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 25.603,15 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 21 maja 2020 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Powódka dochodzi od pozwanego dopłaty do odszkodowania stanowiącego koszt naprawy uszkodzonego pojazdu, ubezpieczonego w pozwanym zakładzie ubezpieczeń.

Nakazem zapłaty z dnia 10 września 2020 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według nom przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 1 maja 2018 r. P. M. zakupiła od T. E. samochód B. (...) o nr VIN (...). Celem sfinansowania zakupu powódka zawarła z (...) spółką akcyjną (...) S.K.A umowę pożyczki.

Jako zabezpieczenie pożyczki, powódka zawarła z pożyczkodawcą umowę przewłaszczenia udziałów. Po spłacie pożyczki, powódka nabyła pełną własność pojazdu nr rej. (...), w związku ze zwrotnym przeniesieniem udziałów na powódkę.

Bezsporne, a nadto:

- zeznania świadka K. M. k. 133-135;

- zeznania powódki P. M. k. 135-136.

Dnia 24 maja 2018 r. powódka zawarła z (...) spółką akcyjną w W. umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz (...) Casco, uiszczając w całości należną składkę.

Dowód:

- certyfikat (...) k. 28;

- dodatkowe postanowienia umowy k. 29;

- potwierdzenie cesji k. 30;

- OWU k. 31-36;

- akta szkody, płyta CD k. 85, 126;

- dokumentacja fotograficzna k. 152-155, płyta CD k. 156;

- zeznania świadka J. L. k. 131-133;

- zeznania świadka K. M. k. 133-135;

- zeznania powódki P. M. k. 135-136.

Dnia 4 lutego 2019 r. pojazd powódki objęty ubezpieczeniem w pozwanym zakładzie ubezpieczeń został skradziony, co powódka zgłosiła pozwanemu. Na skutek działań Policji w dniu 6 lutego 2019 r. w trakcie pościgu doszło do znacznego uszkodzenia pojazdu poszkodowanej.

Bezsporne.

Dnia 6 czerwca 2019 r. poszkodowana odebrała pojazd z parkingu policyjnego w D., skąd został przetransportowany do warsztatu naprawczego w S., o czym powódka informowała pozwanego. Nadto powódka zgłosiła roszczenie w zakresie kosztów lawety w kwocie 984 zł.

Dowód:

- wiadomość e-mail z dnia 6 czerwca 2019 r. k. 38-39;

Przeciwko sprawcy kradzieży pojazdu powódki wniesiono akt oskarżenia. W związku z odzyskaniem pojazdu powódki wszczęto postępowanie administracyjne w sprawie ponownego zarejestrowania pojazdu.

Pismem z dnia 7 czerwca 2019 r. Policja poinformowała Wydział Komunikacji Urzędu Miasta S., iż doszło do ingerencji w zakresie numeru VIN. Oraz że nie sposób ustalić, kto zmodyfikował numer VIN, jednakże doszło do tego przed kradzieżą, możliwe że po lub przed sprowadzeniem pojazdu do kraju.

Dowód:
- pismo z dnia 7 czerwca 2019 r. k. 65-66.

- pismo z dnia 30 lipca 2019 r. k. 45;

- opinia k. 46-51.

Decyzją z dnia 10 marca 2020 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. uwzględniło odwołanie powódki: uchyliło w całości decyzję Prezydenta Miasta S. z dnia 30 grudnia 2019 r. o odmowie rejestracji pojazdu powódki i umorzyło postępowanie w pierwszej instancji w całości.

Dowód:

- decyzja SKO z dnia 10 marca 2020 r. k. 52-60;

- zeznania świadka K. M. k. 133-135;

- zeznania powódki P. M. k. 135-136.

Powódka umocowała J. L., który naprawiał pojazd powódki, do odbioru odszkodowania. Decyzją z dnia 22 sierpnia 2019 r. zakład ubezpieczeń przyznał na rzecz powódki kwotę 6053,47 zł tytułem kosztów naprawy, którą wypłacił warsztatowi naprawczemu.

Dowód:

- upoważnienie k. 40;

- decyzja (...) z dnia 22 sierpnia 2019 r. k. 37;

- lista wypłat odszkodowań k. 86;

- ustalenie wysokości szkody k. 87-91;

- zeznania świadka J. L. k. 131-133;

- zeznania świadka K. M. k. 133-135;

- zeznania powódki P. M. k. 135-136.

Dnia 4 października 2019 r. powódka uiściła na rzecz J. L. kwotę 8000 zł tytułem zaliczki na poczet naprawy pojazdu.

Dowód:
- potwierdzenie k. 44;

Dnia 13 października 2019 r. J. L. tytułem kosztów naprawy wystawił na rzecz powódki fakturę VAT nr (...) na kwotę 35 597,27 zł brutto.

Dowód:
- faktura VAT k. 41.

Przelewem z dnia 15 października 2019 r. powódka przelała na rzecz J. L. kwotę 11 597,27 zł tytułem ww. faktury VAT nr (...)- pierwsza transza.

Dowód:

- potwierdzenie przelewu k. 43;

- zeznania świadka K. M. k. 133-135;

- zeznania powódki P. M. k. 135-136.

Przelewem z dnia 17 grudnia 2019 r. powódka przelała na rzecz J. L. kwotę 6005,88 zł tytułem faktury VAT nr (...)- druga transza.

Dowód:

- potwierdzenie przelewu k. 42;

- zeznania świadka K. M. k. 133-135;

- zeznania powódki P. M. k. 135-136.

Wiadomością e-mail z dnia 11 lutego 2020 r. powódka zwróciła się do pozwanego o wypłatę dalszego odszkodowania na jej rzecz, cofając umocowanie warsztatowi naprawczemu, wskazując na pokrycie kosztów naprawy zgodnie z załączoną faktura VAT, oczekując zwrotu poniesionych kosztów.

Dowód:

- wiadomość e-mail z dnia 11 lutego 2020 r. k. 61;

Decyzją z dnia 30 kwietnia 2020 r. pozwany zakład ubezpieczeń podtrzymał swoją dotychczasową decyzję z dnia 1 października 2019 r., odmawiając wypłaty dalszego odszkodowania. Pozwany podniósł, iż umowa ubezpieczenia została zawarta pod wpływem błędu, zaś numer VIN na pojeździe nie odpowiada fabrycznemu wykonaniu, a tabliczka znamionowa została przeklejona, zaś numer silnika odpowiada pojazdowi z kierownica po prawej stronie. W dalszej korespondencji wniósł o zwrot przez powódkę wypłaconego na jej rzecz odszkodowania za naprawę w kwocie 10.994,12 zł.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 30 kwietnia 2020 r. k. 62;

Wiadomością e-mail z dnia 6 i 14 maja 2020 r. pełnomocnik powódki wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 25 603,15 zł tytułem poniesionych przez powódkę kosztów naprawy.

Dowód:

- wiadomość e-mail z dnia 6 maja 2020 r. k. 67;

- pismo z dnia 6 maja 2020 r. k. 68-70;

- wiadomość e-mail z dnia 14 maja 2020 r. k. 71;

- pismo z dnia 14 maja 2020 r. k. 72-74;

Decyzją z dnia 11 maja 2020 r. i z dnia 5 czerwca 2020 r. pozwany odmówił zmiany swojego stanowiska.

Dowód:
- decyzja (...) z dnia 11 maja 2020 r. k. 75.

- decyzja (...) z dnia 5 czerwca 2020 r. k. 63-64, 76-77;

Pojazd powódki został naprawiony i w późniejszym czasie został przez powódkę sprzedany.

Dowód:

- zeznania świadka K. M. k. 133-135;

- zeznania powódki P. M. k. 135-136.

Hipotetyczny koszt naprawy samochodu marki B. (...), nr rej. (...) w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 04 lutego 2019 r. i przy użyciu do naprawy wyłącznie nowych, oryginalnych części zamiennych sygnowanych logo producenta pojazdu, przywracającej pojazd do stanu poprzedniego wynosił 39 569,83 zł brutto VAT (32.170,59 zł netto).

Średnia rynkowa wartość samochodu B. (...), nr rej. (...) według jego stanu bezpośrednio przed zdarzeniem z dnia 4 lutego 2019 r. wynosiła 109 000 zł brutto. Ponieważ koszt naprawy pojazdu był wyraźnie niższy od jego wartości przed szkodą, naprawa pojazdu była ekonomicznie opłacalna, a szkoda była szkodą częściową.

Wartość tego samego pojazdu po uwzględnieniu jego uszkodzeń będących wynikiem wskazanej szkody wynosi 76 800 zł brutto.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 160-180.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie na podstawie dokumentów, których rzetelności i autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając jedynie częściowo odmienne wnioski. Sąd uznał w całości zeznania świadków oraz przesłuchanej w charakterze strony powódki. Ich wiarygodność nie została zakwestionowana przez stronę pozwaną. Podkreślić należy, że sąd z uwagi na sposób składania zeznań ocenił zeznania świadków i powódki w całości za szczere i prawdziwe. W pełni korespondują wzajemnie ze sobą i z materiałem dokumentarnym.

Sąd bazował również na opinii biegłego sądowego W. S., który potwierdził, że uszkodzenia pojazdu udokumentowane są fotograficzne, a skreślenia pozwanej na kosztorysie warsztatu są niesłuszne. Podkreślił biegły, że pojazd powódki w dacie szkody był samochodem dwuletnim, zużytym w niewielkim stopniu, zaś ujawnione ślady w zakresie VIN świadczą o naprawie, obejmującej elementy konstrukcji nośnej. Biegły wyjaśnił, że możliwe było jedynie ustalenie hipotetycznego kosztu przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody poprzez jego naprawę. Ponieważ nie było możliwości przeprowadzenia oględzin pojazdu, gdyż został on już sprzedany, a ponadto brak było dokumentacji naprawy poza rachunkiem za jej przeprowadzenie. Dlatego nie było możliwe ustalenie faktycznego kosztu realizacji tej naprawy, jak również oceny, czy przywrócono w jej wyniku pojazd do stanu poprzedniego. Odstąpiono od ustalenia różnicy wartości pojazdu przed szkodą i po naprawie samochodu, czyli tzw. utraty wartości handlowej pojazdu, gdyż rozpatrywana szkoda nie była pierwszą powstałą w omawianym pojeździe, a w takim przypadku utrata wartości handlowej nie występuje. Metodologia przyjęta przez biegłego nie budziła zastrzeżeń sądu. W szczególności zarzutów do opinii nie wnosił pozwany.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w całości zasadne.

Podstawę prawną roszczenia powódki oprócz zawartej ze stroną pozwaną umowy ubezpieczenia pojazdu stanowił przepis art. 805 § 1 k.c.

W rozpoznawanej sprawie niesporne były: fakt zawarcia przez powódkę umowy ubezpieczenia AC z pozwanym i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadała powódka jako osoba ubezpieczona.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego i ustalonego stanu faktycznego brak było podstaw do uznania umowy stron za nieważną, w szczególności bezwzględnie nieważną ze skutkiem ex tunc na podstawie art. 58 w zw. z art. 806 § 1 k.c.. Z jednej strony pozwany w toku likwidacji szkody powoływał się na błąd co do przedmiotu ubezpieczenia. Nie potwierdził się jednak zarzut pozwanego w tym zakresie, w szczególności iżby do oględzin, przed zawarciem umowy z pozwanym podstawiony został inny pojazd. Zwraca uwagę, że pozwany formułując tego typu zarzut, nie uchylił się od skutków oświadczenia woli dotkniętego tego rodzaju wadą. Z drugiej zaś strony w sprzeciwie podnosił zarzut sprzeczności z prawem, a nawet z zasadami współżycia społecznego (art. 58 k.c.) umowy ubezpieczenia pojazdu powódki mającego pochodzić z przestępstwa. Zarzut ten okazał się całkowicie chybiony. Sąd w całości podziela bardzo szczegółową i wyczerpującą argumentację powódki odpierającą te zarzuty pozwanego, zawartą w pozwie (k. 10 i nast. ) oraz w odpowiedzi na sprzeciw (k. 116 i nast.). Przyjmuje ją za własną bez potrzeby powielania jej w tym miejscu.

Powódka bowiem nabyła pojazd legalnie, za pośrednictwem instytucji finansowej – (...) S.A. Przedstawiciel tej instytucji pośredniczył również w zawarciu umowy ubezpieczenia z pozwanym. W szczególności opinia biegłego z zakresu badań mechanoskopijnych z laboratorium kryminalistycznego KWP w S. (k. 46 i nast.) nie może stanowić podstawy do przyjęcia tezy, że uszkodzony pojazd pochodził z przestępstwa, bądź przedmiotem umowy był inny samochód. Ponadto, odwołanie powódki do SKO w S. w związku z odmową rejestracji odzyskanego pojazdu zostało uwzględnione. Pojazd został legalnie zarejestrowany w Wydziale Komunikacji UM S.. Biegły sądowy powołany w niniejszej sprawie również potwierdził, że ujawnione ślady w zakresie VIN świadczą o naprawie, obejmującej elementy konstrukcji nośnej. Sąd oceniając zeznania przesłuchanych świadków i powódki, nie powziął jakichkolwiek wątpliwości co do ich uczciwości. Sąd w niniejszej sprawie nie dopatrzył się zatem nieważności przedmiotowej umowy ubezpieczenia z uwagi na normę wynikającą z art. 58 w zw. z art. 806 § 1 k.c. Dlatego zarzut pozwanej w tym zakresie nie jest zasadny.

Zwraca przy tym uwagę, że w toku likwidacji szkody nie budziła wątpliwości odpowiedzialność pozwanego zakładu ubezpieczeń, albowiem ubezpieczyciel pokrył powódce koszty lawety i wypłacił na rzecz powódki kwotę ogółem 10.994,12 zł tytułem odszkodowania za koszty naprawy pojazdu, uznając, że taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r., sygn. II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r., III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18 publ. tamże).

Sąd kierując się wnioskami biegłego, ustalił, że hipotetyczny, zasadny koszt naprawy z zastosowaniem części oryginalnych, wynosi 39.569,83 zł. I naprawa z użyciem takich części jest opłacalna. Koszt naprawy pojazdu wynikający z faktury warsztatu C.-T. w kwocie 36.597,27 zł jest nawet niższy od wyliczeń biegłego. Ustalono, że powódka pokryła koszty naprawy swojego pojazdu wynikające z faktury warsztatu C.-T. w kwocie dochodzonej pozwem, to jest w jakiej naprawy nie pokrył pozwany. Wobec czego uwzględnieniu z tego tytułu podlegała cała kwota dochodzona pozwem stanowiąca różnicę pomiędzy poniesionymi kosztami naprawy a wypłaconą dotychczas kwotą odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu, tj. kwota 25.603,15 zł (36.597,27 zł – 10.994,12 zł).

O odsetkach orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 21 maja 2020 r., a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c. Podstawę roszczenia odsetkowego stanowi art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (poprzednio „o terminach zapłaty w transakcjach handlowych”). Jako że upłynęły terminy zapłaty zgodnie z art. 7 ust. 3 wskazanej ustawy.

Stąd orzeczono jak w pkt I sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w pkt II wyroku, znajduje podstawę prawną w art. 98 k.p.c. Na koszty poniesione przez powódkę, która wygrała sprawę, składają się: kwota 1281 zł tytułem opłaty od pozwu, od pełnomocnictwa 17 złotych, wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika adekwatnie do wartości sporu 3600 złotych oraz wydatek na wynagrodzenie biegłego w kwocie 1259,52 złotych. Razem 6157,52 zł.

Sygn. akt XI GC 1009/20

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...) (...) (...)

3.  (...)