Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 387/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 12 marca 2021 sygn. akt II K 935/19

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mającego wpływ na jego treść, polegającego na przyjęciu, że zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na uznanie K. G. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 157 & 2 k.k., poprzez wyciągnięcie wadliwych wniosków opartych na nieprawidłowej argumentacji, błędnej ocenie zebranych dowodów, podczas gdy prawidłowa analiza zebranego materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że oskarżony nie dopuścił się popełnienia zarzucanego mu przestępstwa z art. 157 & 2 k.k.,

- obrazy przepisów postępowania mogącej mieć wpływ na treść wyroku tj. art. 7 k.p.k., art 410 k.p.k. polegającej na dowolnej ocenie materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania, w szczególności na uznaniu za niewiarygodne wyjaśnień oskarżonego i zeznań świadka K. N., poprzez dokonanie przez sąd dowolnej i wybiórczej oceny dowodów zgromadzonych i ujawnionych w toku postępowania sądowego, podczas gdy podstawę wyroku może tylko stanowić całokształt okoliczności ujawnionych w toku postępowania ocenionych swobodnie, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego oraz polegającej na pominięciu przy dokonywaniu ustaleń faktycznych istotnych okoliczności świadczących na korzyść oskarżonego,

- obrazy przepisów postępowania mogącej mieć wpływ na treść wyroku tj. art. 7 k.p.k., art 5 & 2 k.p.k. poprzez zastąpienie zasady swobodnej oceny dowodów oceną dowolną, bezpodstawną odmowę waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego oraz zeznaniom świadków K. N. i Ł. N. złożonym w toku postępowania sądowego, jak również rozstrzygnięcie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego i w konsekwencji uznanie, że oskarżony dopuścił się popełnienia czynu zarzucanego aktem oskarżenia, podczas gdy prawidłowa ocena zebranego materiału dowodowego dokonana przy uwzględnieniu zasady swobodnej oceny dowodów, zasad prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego, jak również zasady in dubio pro reo powinna prowadzić do wniosku, że oskarżony nie popełnił zarzucanego mu czynu

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego K. G. zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie sądu okręgowego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do nie budzącego wątpliwości ustalenia, że oskarżony K. G. był sprawcą przypisanego mu w zaskarżonym wyroku przestępstwa. Wyłoniło się w tej zasadniczej kwestii szereg wątpliwości, które zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 5 § 2 k.p.k. należało rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego, a w konsekwencji uniewinnić go od popełnienia czynu stypizowanego w art.157 & 2 k.k.

Podkreślić należy, że z uwagi na przewidziane w treści art. 5 § 1 k.p.k. domniemanie niewinności, wyrok uniewinniający zapada nie tylko wówczas, gdy udowodniono, że oskarżony jest niewinny, ale także – i przede wszystkim – wtedy, gdy nie udowodniono, że jest on winny zarzucanego czynu. Treść § 2 ww. przepisu formułującego zasadę in dubio pro reo przewiduje, że nie dające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść oskarżonego. Z sytuacją taką mamy do czynienia wówczas, gdy pomimo przeprowadzenia wszystkich dostępnych dowodów nie da się ustalić w sposób jednoznaczny stanu faktycznego. Wówczas wybiera się wersję, która dla oskarżonego jest najkorzystniejsza, choć nie wyklucza to tego, że mogło być inaczej, ale nie zdołano tego ustalić w sposób stanowczy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2008 roku w sprawie o sygn. akt V KK 267/08, LEX nr 485030).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, wbrew stanowisku sądu pierwszej instancji, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwolił na kategoryczne ustalenie winy i sprawstwa K. G. w zakresie zarzuconego mu czynu z art. 157 § 2 k.k. i na zakwestionowanie jego twierdzeń o zaatakowaniu jego samochodu, którym odjeżdżał z parkingu przyblokowego usytuowanego przy ulicy (...) w T., przez R. T. wbiegającego z chodnika na jezdnię, przy użyciu trzymanego w ręce tasaka - siekiery.

Zdaniem sądu odwoławczego kwestia sprawstwa ww. nie została w toku procesu w pełni wyświetlona i wciąż utrzymują się realne wątpliwości w kwestii jego odpowiedzialności karnej za zarzucany prywatnym aktem oskarżenia czyn.

Wyjść należy od tego, że nie stanowią jednoznacznego dowodu, pozwalającego na przyjęcie niewątpliwych ustaleń faktycznych co do zasadniczego przedmiotu procesu, zeznania pokrzywdzonego R. T. i brak jest podstaw do przyznania im przymiotu wiarygodności.

Tymczasem, jak wynika z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, stan faktyczny w sprawie został ustalony przez sąd merytoryczny w oparciu między innymi o relacje tego ostatniego oraz jego matki L. T. i jej partnera P. R., zwłaszcza jeśli chodzi o umyślne najechanie na pokrzywdzonego samochodem przez oskarżonego. Sąd ten nie deprecjonując ich waloru dowodowego, naruszył prawo procesowe poprzez dokonanie oceny zeznań tychże w sposób rażąco dowolny, wbrew zasadom prawidłowego rozumowania oraz wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego ( art. 7 k.p.k. ). Trzeba bowiem zauważyć, że zeznania wymienionych jakkolwiek zgodnie potwierdzają kontakt samochodu R. (...) nr rejestracyjny (...) z pieszym R. T., to nie przedstawiają jednolicie sposobu przemieszczenia się ciała tego ostatniego po uderzeniu, a nadto przeczą wcześniejszemu wypowiadaniu przez nich wszystkich gróźb karalnych pod adresem K. G., K. N. i J. N. oraz przeczą zaatakowaniu pojazdu oskarżonego przez R. T. i P. R., a w konsekwencji jego uszkodzeniu. Tymczasem ich przestępcze zachowania realizujące znamiona czynów z art. 190 & 1 k.k. i art. 288 & 1 k.k. zostały potwierdzone prawomocnym wyrokiem skazującym Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 25 lutego 2021 roku w sprawie II K 343/19 oraz relacjami procesowymi K. G., K. N., J. N. i Ł. N..

Zważywszy na dynamikę zaistniałego zdarzenia rozgrywającego się pomiędzy dwoma zwaśnionymi grupami osób, występującą po stronie oskarżonego K. G. obawę przed realizacją wypowiadanych uprzednio wobec niego i jego dziewczyny gróźb wyrządzenia im krzywdy fizycznej przez napastników ( w tym R. T. ), motywującą go do podjęcia ucieczki przed agresorami, a nadto element zaskoczenia zachowaniem R. T. przemieszczającego się z chodnika na jezdnię w czasie wyjeżdżania pojazdu z parkingu na ulicę (...) i demonstrującego trzymanym w ręce tasakiem chęć wykonania zamachu w kierunku nadjeżdżających, sąd odwoławczy powziął wątpliwości co do tego czy doszło do świadomego najechania na pokrzywdzonego. Bardziej prawdopodobne jest, że w zaistniałej sytuacji to R. T. wbiegając przed jadący samochód i atakując go niebezpiecznym narzędziem, doznał obrażeń ciała podczas kontaktu z jego karoserią.

Reasumując, zauważyć należy, że w świetle pojawiających się wątpliwości nie sposób stwierdzić stanowczo, że oskarżony z pełną świadomością najechał na pokrzywdzonego, a przypisanie odpowiedzialności karnej wymaga wykazania (udowodnienia) mu podjęcia zachowań przestępczych.

Samo stwierdzenie kontaktu samochodu oskarżonego z ciałem ofiary doznającej urazu nie może samo przez się prowadzić do przyjęcia, że przy jego świadomym udziale pokrzywdzony doznał obrażeń ciała określonych w art., 157 & 2 kk.

Udowodnienie popełnienia przestępstwa zachodzi wówczas, gdy w świetle przeprowadzonych dowodów fakt przeciwny dowodzonemu jest niemożliwy lub wysoce nieprawdopodobny. Spełnione przy tym winny być dwa warunki: obiektywna przekonywalność dowodów, czyli taka ich siła, że każdy normalnie oceniający człowiek nabiera przekonania o prawdziwości danego ustalenia, oraz przekonywalność subiektywna wywołana u organu oceniającego, która winna być całkowita i bezwzględna. Sąd przystępując do rozpoznania każdej sprawy winien zakładać, że oskarżony musi zostać uniewinniony, jeżeli przedstawione w przewodzie sądowym dowody nie pozwolą powziąć przekonania, iż wina została udowodniona w sposób wyłączający wszelkie wątpliwości (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 382/11, LEX nr 1171016).

W ocenie sądu okręgowego zgromadzone w niniejszej sprawie dowody nie dają podstaw do uznania, że sprawstwo i wina oskarżonego K. G. zostały udowodnione ponad wszelką wątpliwość, to tym samym zastosowanie reguły określonej w art. 5 § 2 k.p.k. było zabiegiem koniecznym.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku jest zasadny z przyczyn wskazanych powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił rozstrzygnięcie skazujące oskarżonego K. G. i uniewinnił go od popełnienia przypisanego wyrokiem czynu.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zaskarżonego wyroku zostały przedstawione w pkt. 3.1 niniejszego opracowania.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Wobec uniewinnienia oskarżonego przesądzono zasadę, że koszty sądowe w sprawie ponosi oskarżyciel prywatny - art. 632 pkt. 1 k.p.k..

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie o winie i karze

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana