Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 421/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 23 kwietnia 2021 roku w sprawie VII K 670/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

- oskarżony cierpi na schorzenia układu kostnego,

dokumentacja medyczna

1411-46v

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.

dokumentacja medyczna,

dokumentacja została stworzona przez fachowy podmiot i nie nasuwa wątpliwości, nie była także kwestionowana przez żadna ze stron procesu; oskarżony nie ma przyznanego prawa do renty;

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- błędu w ustaleniach faktycznych przyjętego za podstawę orzeczenia, a polegającego na przyjęciu, iż słowa wypowiedziane przez M. Ś. (1) stanowią groźby w stosunku do D. S., a w konsekwencji obrazę przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu przez niewłaściwe zastosowanie art. 190 § 1 kk,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podnoszenie zarzutu naruszenia prawa materialnego jak i błędu w ustaleniach faktycznych co do tego samego czynu jest błędne. Należy bowiem wskazać, że taka konstrukcja skargi apelacyjnej uzasadnia wręcz potrzebę przytoczenia, choćby w skrótowej formie, kilku reguł obowiązujących w procedurze karnej, które zostały ukształtowane w praktyce sądowej oraz w nauce. I tak, w orzecznictwie Sądu Najwyższego, a także w doktrynie, od wielu lat są prezentowane zgodne poglądy, w myśl których obraza prawa materialnego polega na jego wadliwym zastosowaniu, lub niezastosowaniu, w orzeczeniu, które jest oparte na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych. Nie można zaś mówić o naruszeniu przepisów prawa materialnego w sytuacji, gdy wadliwość orzeczenia w tym zakresie jest wynikiem błędnych ocen i ustaleń faktycznych przyjętych za jego podstawę, bądź też jest wynikiem obrazy przepisów prawa procesowego. (zob. m.in.: wyrok z dnia 19 grudnia 1996 r., V KKN 116/96, OSNKW 1997, z. 3-4, poz. 34; wyrok z dnia 9 stycznia 2002 r., V KKN 319/99, LEX nr 53010; wyrok z dnia 10 maja 2002 r., IV KKN 61/99, LEX nr 53906; postanowienie z dnia 18 czerwca 2002 r., IV KK 113/02, LEX nr 55181; a także K. Marszał, S. Stachowiak, K. Zgryzek: Proces karny, Katowice 2005, s. 561; T. Grzegorczyk: Środki zaskarżenia w orzecznictwie Sądu Najwyższego w sprawach karnych w latach 1929-2000 (wybrane zagadnienia), PiPr 2000, nr 10, s. 46).

Skoro więc obrońca oskarżonego kwestionował dokonane przez sąd I instancji ustalenia faktyczne w uzasadnieniu skargi apelacyjnej, to tym samym wykluczało to możliwość podniesienia zarzutu obrazy prawa materialnego. Bowiem podnoszenie jednocześnie zarzutu obrazy prawa materialnego i błędu w ustaleniach faktycznych sądu meriti, co do tego samego, czynu jest błędne.

Oceny dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych dokonano łącznie z ocena zarzutu obrazy prawa procesowego – ad. 3.2.

Wniosek

- o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd rejonowy miał wszelkie podstawy faktyczne i prawne aby uznać oskarżonego za winnego przypisanego mu czynu. Wniesione zarzuty okazały się niezasadne. Brak podstaw do zmiany czy uchylenia wyroku z urzędu.

3.2.

- obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, a to:

1 art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez błędną ocenę dowodów wyrażającą się w uznaniu, że oskarżony groził pokrzywdzonemu, podczas gdy istniejący pomiędzy stronami konflikt rodzinny miał tego rodzaju przebieg, że to pokrzywdzony sprowokował oskarżonego ¡ podstępnie nagrał jego wypowiedzi oraz dodatkowo podsycał i prowokował M. Ś. (1) do rzekomego „grożenia"

2 art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez błędną ocenę dowodów wyrażającą się uznaniu, że za winą i sprawstwem oskarżonego przemawiają zeznania:

• świadka - T. Ś., który to był obecny podczas zajścia W dniu 8 maja 2020 r„ i z jego relacji nie wynika, iż wypowiadane zdania byłyby w stanie wzbudzić realne zagrożenie w kimkolwiek.

• świadka - R. K. (1), który uczestniczył w interwencji w dniu 8 maja 2020 r. i z relacji nie wynika, iż doszło do wypowiadania gróźb, gdyż nie był on obecny w czasie rozmowy oskarżonego pokrzywdzonego i świadka - T. Ś.

• świadków - R. R. i A. A., podczas gdy świadkowie nie byli naocznymi świadkami wypowiadanych słów, a ich zeznania się wzajemnie wykluczają.

- zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, stanowiących podstawę wyroku, polegający na przyjęciu iż słowa wypowiedziane przez oskarżonego stanowiły groźbę karalną, a tym samym uznanie sprawstwa M. Ś.;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zaskarżony wyrok jako sprawiedliwy, odpowiadający prawu karnemu materialnemu i nie uchybiający prawu karnemu procesowemu należało utrzymać w mocy. Argumenty zawarte w apelacji okazały się bezzasadne.

Zarzuty: błędu w ustaleniach faktycznych oraz błędnej oceny dowodów nie zasługują na uwzględnienie. Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny w oparciu o rzetelnie i wszechstronnie oceniony materiał dowodowy. Każdy istotny dowód został poddany analizie i oceniony w kontekście innych, powiązanych z nim dowodów. Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Rejonowy jest obiektywna, prawidłowa, zgodna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, oparta o całokształt ujawnionego na rozprawie materiału dowodowego i jako taka korzysta z ochrony jaką daje art. 7 kpk. Sąd Okręgowy nie będzie w tym miejscu tej oceny i tych ustaleń powielał, albowiem wobec doręczenia stronom odpisu uzasadnienia zaskarżonego wyroku, analiza ta powinna być im znana - dość powiedzieć, że sąd odwoławczy aprobuje dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę dowodów oraz oparte na niej ustalenia faktyczne. Odnosząc się do tej oceny należy podkreślić, że sąd meriti miał w polu rozważań kontekst sytuacyjny zdarzeń tj. nasilający spór na tle majątkowym pomiędzy pokrzywdzonym (i jego żoną) a oskarżonym, a swojej oceny dokonał bardzo ostrożnie i wnikoiwie.

Naruszenie art. 410 kpk, zarzucone w apelacji obrońcy oskarżonego, może polegać na oparciu wyroku na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, albo pominięciu przy wyrokowaniu okoliczności wynikających z przeprowadzonych dowodów (postanowienie SN z dnia 14 grudnia 2006 roku, sygn. akt III KK 372/06, OSN w SK 2006, nr 1, poz. 2450). Na żadną z takich sytuacji skarżący nie wskazuje. Dokonanie zaś ocen nie jest obrazą tego przepisu (wyrok SA w Krakowie z dnia 29 grudnia 2006 roku, sygn. akt II AKa 223/06, KZS 2007, nr 2, poz. 42). Jednocześnie art. 410 kpk nie może być rozumiany w ten sposób, że każdy z przeprowadzonych dowodów ma stanowić podstawę ustaleń sądu. Byłoby to oczywiście niemożliwe, gdy z różnych dowodów wynikają wzajemnie sprzeczne fakty, jak w realiach niniejszej sprawy. Nie można zarzucać, że niektóre dowody nie stanowiły podstawy ustaleń, jeśli sąd je rozważył i ocenił ich znaczenie w sposób przewidziany w art. 7 kpk (wyrok SA w Krakowie z dnia 17 kwietnia 2007 toku, sygn. akt II AKa 55/07, KZS 2007, nr 5 poz. 44). Sąd ma prawo oprzeć się na jednych dowodach, a pominąć inne, jeśli ich treść jest rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom. Obowiązkiem sądu jest wówczas wskazanie, dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych (art. 424 § 1 pkt 1 kpk). Sąd Rejonowy dokonuje tego w sposób szczegółowy w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Sąd Rejonowy przeprowadził analizę wszystkich zebranych dowodów i podał przyczyny dania wiary tym dowodom, na których oparte zostały ustalenia faktyczne i uzasadnił, dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Określony w art. 424 § 1 kpk obowiązek wskazania, jakie fakty Sąd uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych, został przez Sąd I instancji zrealizowany. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku skazującego oskarżonego zawiera dokładne ustalenie podstawy faktycznej orzeczenia, a więc przedstawia najistotniejsze fakty i okoliczności przebiegu zdarzeń będących przedmiotem rozpoznania oraz okoliczności mających znaczenie dla właściwej oceny poszczególnych zdarzeń. Ustalenia faktyczne, jakich wymaga art. 424 § 1 pkt 1 kpk, to jednoznaczne wskazanie konkretnych zachowań oskarżonego, korespondujących z opisem zdarzeń przypisanych, poprzez które zrealizowane zostały przedmiotowe i podmiotowe znamiona przypisanego oskarżonemu przestępstwa

W szczególności chybiony jest zarzut błędnej oceny zeznań pokrzywdzonego, a także świadków T. Ś., R. K. (2), R. R. oraz A. A..

Przede wszystkim nie ma racji skarżąc,y kiedy utrzymuje, że A. A. nie był bezpośrednim świadkiem wypowiadanych gróźb przez oskarżonego wobec pokrzywdzonego, skoro świadek ten obserwował zdarzenie z czerwca 2020 roku z oddalonego o kilka metrów samochodu. Świadek szczegółowo i konsekwentnie zrelacjonował przebieg zdarzenia i przytoczył słowa adresowane wobec pokrzywdzonego. Nadmienić należy, że w głównym zrębie relacje tego świadka odnośnie słów używanych przez oskarżonego pokrywają się z treścią zarejestrowaną przez pokrzywdzonego na nagraniu, które to nagranie stanowi obiektywny dowód w sprawie. Chybione są więc dywagacje skarżącego obrońcy dotyczące tego, że z uwagi na fakt, że A. A. jest pracownikiem pokrzywdzonego jego relacje są zniekształcone (celowo). Jak najbardziej należy więc dać wiarę zeznaniom tego świadka, z których wynika, że oskarżony groźby wypowiedział, a pokrzywdzony miał prawo spodziewać się, że groźby artykułowane przez oskarżonego zostaną spełnione. Podobne uwagi tyczą się oceny zeznań świadka R. R., który również znajdował się we wspomnianym samochodzie.

Apelant stara się wywrzeć wrażenie, że zeznania świadków A. A. oraz R. R. są niewiarygodne również z uwagi na niekonsekwencje w prezentowaniu wersji,tj. czy samochód miał uchylone drzwi czy też jedynie szybę. Od momentu zdarzenia z czerwca 2020 roku do momentu składania zeznań przez świadków upłyną znaczny okres czasu, który siłą rzeczy zatarł w pamięci świadków niektóre elementy zdarzenia, jednakowoż niezależnie od tego, to w obydwu przypadkach przyjąć należy, że samochód w którym znajdowali się świadkowie, nie stanowił hermetycznie zamkniętego szczelnego dla dostępu dźwięku miejsca, a ta okoliczność powodowała, że świadkowie istotnie jak to konsekwentnie utrzymywali, mogli słyszeć treść wymiany zdań między oskarżonym a pokrzywdzonym.

Co do R. K. (1) – interweniującego w dniu 08 maja 2020 roku funkcjonariusza policji – to istotnie nie był on bezpośrednim świadkiem gróźb adresowanych przez oskarżonego, jednak funkcjonariusze policji dotarli na miejsce zdarzenia już w sytuacji, gdy oskarżony po zajściu udał się do domu i nie można zapominać także o przyczynie zaistniałej interwencji, którą było zgłoszenie zaniepokojonej żony pokrzywdzonego. Sam więc fakt, że w obecności funkcjonariuszy policji, oskarżony już nie kontynuował swych przestępczych działań, a siłą rzeczy z zeznań funkcjonariusza nie wynika, aby był świadkiem ze słuchu - nie można skutecznie wysnuć twierdzenia co do błędnej oceny tego dowodu jako przemawiającego za sprawstwem oskarżonego. Powszechnie bowiem zdarza się, że sprawca oddali się już z miejsca zdarzenie przed przyjazdem funkcjonariuszy policji i nie kontynuuje już bezprawnych działań, co przecież nie może wpływać automatycznie na uznanie, że sytuacja, jaka stanowiła podstawę zgłoszenia interwencji, nie miała miejsca. Równie powszechne jest, że agresor w momencie przyjazdu funkcjonariuszy uspokaja się i kamufluje swe przestępcze zachowania.

Natomiast bezpośrednim świadkiem zdarzenia był T. Ś., a sposób jego zeznawania wskazuje na obiektywizm świadka. Sąd Rejonowy trafnie podniósł, że mimo, iż świadek także był atakowany słownie przez oskarżonego, nie prezentował w stosunku do niego skrajnie negatywnego nastawienia, uczciwie przyznał, że można się obawiać gróźb oskarżonego, ale jednocześnie bronił syna, że ten „chciał jedynie sobie na ojcu poćwiczyć”. Konstrukcja wypowiedzi T. Ś. wskazuje, że fakt niezawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa na jego szkodę wynika z braku chęci dokuczenia synowi, pogorszenia jego i tak trudnej sytuacji. Świadek ten wręcz dąży do próby usprawiedliwienia przestępczych działań syna. Nie można więc podzielić twierdzeń skarżącego obrońcy, że fakt niezawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa wynika jedynie z braku obawy u T. Ś. spełnienia groźby. Ponadto świadek ten przecież zamieszkuje osobno, kontakt z oskarżonym w zasadzie wynika z dbałości o żywy inwentarz, który pozostawił w domu zamieszkiwanym przez oskarżonego. T. Ś. posiada wsparcie swej córki i zięcia. Czuje się przy tym na tyle pewnie, że nie musi sięgać po wsparcie organów ścigania – nie oznacza to wcale, że nie odczuwała w tym czasie obawy przed oskarżonym w związku z jego groźbami. Czym innym jest bowiem stan obawy, a czym innym zdecydowanie się na złożenie wniosku o ściganie przestępstwa wobec swojego dziecka. Takie emocje niewątpliwie targały również siostrą i jej mężem, ale nie dziwi, że eskalacja zachowań oskarżonego skłoniła wreszcie bliskiego członka rodziny do złożenia wniosku o ściganie, a proces motywacyjny do podjęcia działania w tym zakresie, jaki zachodził w umysłach siostry oskarżonego i jej męża szczerze świadkowie ci opisali w swych zeznaniach – jako trudną decyzję, ale w rezultacie konieczną.

Wiarygodnie świadek T. Ś. przy tym opisał zachowanie i reakcje swojej synowej, które potwierdzają realność obawy spełnienia gróźb przez oskarżonego, utrzymywał także że oskarżony jest zdolny do nieobliczalnych zachowań i po prostu należy się jego obawiać. Gdyby był to świadek tendencyjny i nastawiony przez pokrzywdzonego, nie dążyłby do próby usprawiedliwienia działań oskarżonego, wykorzystałby fakt, że i on padł ofiarą gróźb, ale nie, zachował obiektywizm i uczciwość, relacjonując szczerze przebieg inkryminowanego wydarzenia.

Apelant podnosi, że konstrukcja i stylistyka wypowiedzi T. Ś. nie wskazuje, aby poczuł on się zagrożony czynami inkryminowanemu oskarżonemu i z tego faktu wywodzi, że także pokrzywdzony D. S. nie mógł odczuć realnej obawy przed groźbami wyartykułowanymi przez oskarżonego. Przestępstwo z art. 190 § 1 k.k. jest przestępstwem materialnym, jego skutkiem jest więc uzasadniona obawa adresata groźby, że będzie ona spełniona (postanowienie SN V KK 351/09). Nie jest natomiast istotne, czy dla powstania stanu zagrożenia w aspekcie subiektywnym podstawę stanowi to samo zdarzenie, jak dla innego pokrzywdzonego. Odczucie strachu związane z realnością spełnienia groźby ma w zasadzie indywidualny charakter.

W niniejszej sprawie z zeznań D. S. konsekwentnie podtrzymywanych na każdym z etapów postępowania wynika, że obawiał on się spełnienia wyartykułowanych przez oskarżonego gróźb. A. pomija przy tym milczeniem te fragmenty wypowiedzi świadka T. Ś., z których wynika wprost, że w ocenie tego świadka, D. S. „ może obawiać się gróźb ze strony oskarżonego, bowiem M. Ś. (1) jest osobą nieobliczalną i nie wiadomo, co może zrobić”. Świadek przecież opisał szereg sytuacji, jakie były udziałem jego syna, o których także informował pokrzywdzony oraz A. S. (1), których zbiorcza ocena daje zasadność uznania relacji tych świadków za wiarygodne, kiedy wskazują, że oskarżony jest osoba nieobliczalną, wybuchową , w gniewie niepohamowaną.

Nie istnieją żadne rozbieżności czy nieścisłości w zeznaniach w/w świadków, co do kwestii wzbudzenia u pokrzywdzonego uzasadnionej obawy spełnienia przez oskarżonego gróźb. Pokrzywdzony, w szczególności na rozprawie, szczegółowo zeznawał na okoliczność odczuwania stanu obawy, powodu tego stanu, świadkowie też wskazywali jakiego zagrożenia stan ten i w jakim okresie czasu dotyczył. W tym zakresie Sąd Rejonowy zgromadził materiał dowodowy i na jego podstawie poczynił prawidłowe ustalenia, zadając na rozprawie szereg pytań, na które odpowiadali świadkowie.

Na takie cechy osobowości i postaw oskarżonego, o jakich informowali pokrzywdzony i świadkowie, dobitnie wskazuje treść nagrania, które stanowi tylko fragment zdarzenia jakie miało miejsce w czerwcu 2020 roku.

Na kanwie treści tego nagrania apelant stara się wywrzeć wrażenie, że pokrzywdzony prowokował oskarżonego do wypowiedzenia gróźb karalnych, podsycał w nim agresję, dopingował go do obelżywych wypowiedzi. Sam pokrzywdzony zeznał, że dążył do wdanie się w dyskusję z oskarżonym – dla rozwiązania rodzinnych i majątkowych problemów, ale nie spodziewał się że M. Ś. (1) jest zdolny do działań, jakie są mu inkryminowane i że w pewnym momencie zaczął się po prostu obawiać realizacji tych gróźb. Z zeznań pokrzywdzonego wynika także, że został pouczony przez funkcjonariuszy przy pierwszym zajściu, że musi posiadać dowody stanowiące podstawę do podzielenia twierdzeń wniosku o ściganie i właściwie w takim celu posiadał dyktafon. Oceniając poziom natężenia i wymowę słów wypowiadanych przez oskarżonego: niezwykle obelżywych, nieprzemyślanych, impulsywnych, w formie słowotoku, trudno zdyskredytować ich pejoratywną wymowę, wagę, tylko z tej przyczyny, że pokrzywdzony używał słów zarejestrowanych na nagraniu, które apelant stara się poczytać jako próbę prowokacji i przejaw braku obawy pokrzywdzonego. Gdyby oskarżony był osobą wywarzoną, obliczalną, logicznie myślącą i nieagresywną z pewnością nie zachowałby się w sposób zarejestrowany na nagraniu, a przypomnieć należy, że nagranie dotyczy jedynie pewnego wycinka sytuacji, jaka miała miejsce w feralnym dniu w czerwcu 2020 roku. Pokrzywdzony w ten sposób uzyskał dowód wspierający jego wersję, jednakże przecież nie jedyny w sprawie, którego ocena pozwala na uznanie oskarżanego winnym zarzucanych mu czynów i nawet dyskredytując wartość dowodową nagrania jako „prowokację” jak tego oczekuje skarżący nie zmienia to ustaleń poczynionych przez sąd rejonowy w kwestii istnienia po stronie pokrzywdzonego uzasadnionej obawy spełnienia gróźb.

Zgodnie z regulacją art. 190 § 1 kk do ustawowych znamion przestępstwa należy m.in. „uzasadniona obawa” spełnienia groźby. „Dla realizacji znamion przestępstwa z art. 190 § 1 kk nie jest wymagane, aby sprawca miał rzeczywiście zamiar wykonać groźbę, ani też by musiały istnieć obiektywne możliwości jej realizacji. Nie jest też konieczne, by sprawca podjął jakiekolwiek działania zmierzające do spełnienia groźby. Wystarczy wykazać, że groźba subiektywnie, a więc w odbiorze osoby zagrożonej wywołała obawę jej spełnienia, a następnie fakt ten należy zweryfikować obiektywnie przez sąd dla stwierdzenia, czy zagrożony istotnie mógł w danych okolicznościach w ten sposób odebrać groźbę. Nadto groźba popełnienia przestępstwa nie musi być natychmiast spełniona i może ona odnosić się do zachowania, którego spełnienie ma nastąpić w odległej nawet przyszłości. Przepis art. 190 § 1 kk nie zawiera bowiem wymogu współczesności obawy do wypowiadanych słów.” (postanowienie SN (...)). Z powyższego wynika, że zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona przestępstwa określonego w art. 190 § 1 kk W tym miejscu należy podkreślić, że pokrzywdzony obawia się o siebie oraz swoją zonę oraz dziecko w związku nie tylko z działaniami uz przejawionymi przez oskarżonego,. Ale z tymi , których może on się jeszcze dopuścić. Takie same obawy artykułuje jego żona. Zgodnie z dyspozycja art. 190 § 1 kk groźba może też dotyczyć „popełnienia przestępstwa (…) na szkodę osoby najbliższej”, za którą z całą pewnością można uznać żonę i dziecko pokrzywdzonego.

Dlatego ustalenia faktyczne sądu meriti są prawidłowe, zaprezentowana w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku ocena dowodów pełna, logiczna i zgodna z doświadczeniem życiowym, a rozstrzygnięcie zawarte w zaskarżonym wyroku jest sprawiedliwe, nie uchybiające prawu materialnemu, zaś sam wyrok zapadł bez obrazy prawa procesowego.

Wniosek

- o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd rejonowy zgromadził kompletny materiał dowodowy w sprawie i przeprowadził prawidłową jego ocenę, która doprowadziła sąd ten do słusznego przekonania o sprawstwie i winie oskarżonego przypisanego mu czynu. Wniesione zarzuty okazały się niezasadne. Brak podstaw do zmiany czy uchylenia wyroku z urzędu.

3.3.

- obrazy art. 413 § 1 pkt 5 k.p.k. poprzez nie zawarcie rozstrzygnięcia co do czynu objętego oskarżenia, a dotyczącym pokrzywdzonej A. S. (2) - zdaniem skarżącego sąd błędnie dokonał m opisu czynu poprzez usunięcie z niego pokrzywdzonej A. S. (2), nie wydając przypadku wyroku uniewinniającego co do czynu z jej udziałem.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zmiana opisu czynu przypisanego w stosunku do tego opisu, który jest przedmiotem aktu oskarżenia, jest determinowana ustaleniami sądu poczynionymi w oparciu o całokształt ujawnionych w sprawie okoliczności i nierzadko jej dokonanie następuje wraz ze zmianą kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego. Modyfikując opis czynu zarzucanego w akcie oskarżenia w wyroku skazującym, sąd może, jeśli znajduje to oparcie w poczynionych ustaleniach, ograniczyć się do stwierdzenia, że skazuje oskarżonego za zarzucany mu czyn, ze wskazaniem jedynie zmiany, jakiej dokonuje w jego opisie (np. eliminując fragment zachowania lub precyzując datę czynu), albo samodzielnie opisać odmiennie czyn przypisany, pod warunkiem jego tożsamości z czynem zarzucanym (wyr. SA w Lublinie z 16.6.2016 r., II AKa 144/16, Legalis). W bardzo bogatej judykaturze poświęconej problematyce właściwego opisu czynu przypisanego wskazano na bardzo różne sytuacje faktyczne i prawne, determinujące zasadność lub konieczność zmiany opisu czynu zarzucanego oskarżonemu. Podkreślić w szczególności warto następujące wskazania: 1) sąd nie jest związany opisem czynu zarzucanego, a po wyjaśnieniu wszystkich istotnych okoliczności może i powinien nadać mu w wyroku dokładne określenie (art. 413 § 2 pkt 1 KPK), które może odbiegać od opisu przyjętego w akcie oskarżenia (zob. post. SN z 19.10.2006 r., II KK 246/06, OSNwSK 2006, Nr 1, poz. 1987); 2) wprowadzenie zmian w opisie czynu nie może jednak odbywać się dowolnie, chociażby ich materialna słuszność w najbardziej oczywisty sposób wynikała z dokonanych w toku postępowania dowodowego ustaleń. Zgodnie z wymogiem zasady skargowości zachowana zostać musi tożsamość czynu; 3) czyn przypisany musi mieścić się w tym samym zespole zachowań człowieka, które stały się podstawą poddania w akcie oskarżenia przejawów jego działalności wartościowaniu z punktu widzenia przepisów prawa karnego materialnego. Elementami składowymi ułatwiającymi określenie ram tożsamości "zdarzenia historycznego" są zaś: identyczność przedmiotu zamachu, identyczność podmiotów oskarżonych o udział w zdarzeniu, identyczność podmiotów pokrzywdzonych, a wreszcie tożsamość czasu i miejsca zdarzenia, zaś w wypadku odmiennego niż w akcie oskarżenia określenia tej daty i miejsca, analiza strony przedmiotowej i podmiotowej czynu w kontekście związku przyczynowego pomiędzy ustalonym zachowaniem osoby oskarżonej i wynikającym z tego zachowania skutkiem takiego działania bądź zaniechania (zob. wyr. SN z 5.9.2006 r., IV KK 194/06, OSNwSK 2006, Nr 1, poz. 1663);

Nie można uniewinnić od części zachowania składającego się na opis czynu przyjęty w akcie oskarżenia lub od przyjętej tam kwalifikacji prawnej (wyr. SN z 7.2.1979 r., IV KR 5/79, OSNKW 1979, nr 6, poz. 75). W takiej sytuacji należy w wyroku skazującym dokonać zmiany opisu (określenia) czynu przypisanego oskarżonemu, z pominięciem opisu zachowania, które w ocenie sądu nie stanowiło elementu tego czynu, a w zakresie kwalifikacji prawnej przyjąć taką, jaka wynika z ustaleń sądu dotyczących czynu i zawinienia. Nie jest możliwe „uniewinnienie od kwalifikacji prawnej” (post. SN z 20.12.2012 r., II KK 18/12, OSNKW 2013, nr 3, poz. 24).

W niniejszej sprawie sąd analizując zgromadzony materiał dowodowy, w tym przede wszystkim zeznania pokrzywdzonego, doszedł do przekonania, że adresatem gróźb wypowiedzianych przez oskarżonego był jedynie D. S.. W takiej sytuacji, mając na uwadze powyższe rozważania i poglądy judykatury sąd prawidłowo dokonał zmiany opisu czynu poprzez wyeliminowanie zapisu, że oskarżony groził A. S. (2), bez możliwości wydanie wyroku uniewinniającego w tym zakresie.

Sąd bowiem, uniewinniając oskarżonego, rozstrzyga negatywnie o kwestii jego odpowiedzialności karnej za zarzucany mu czyn. Wyrok uniewinniający wydaje się w wypadkach, gdy czynu nie popełniono, brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia, czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa (art. 414 § 1 w zw. z art. 17 § 1 pkt 1 i 2), z wyjątkiem przypadków gdy sprawca w chwili czynu był niepoczytalny (art. 414 § 1 in fine).

Uniewinnia się oskarżonego także wówczas, gdy okaże się, że sprawcą przestępstwa jest inna osoba niż oskarżony lub brak jest dostatecznych dowodów wskazujących na oskarżonego jako na jego sprawcę (J.R. K., Uwagi o redagowaniu wyroków uniewinniających, NP (...), s. 364; K. M., W. R., Wyrok uniewinniający jako kryterium oceny jakości postępowania przygotowawczego, P.. Praw. (...), s. 31; M. L., Wyrok uniewinniający a wyrok umarzający postępowanie karne, NP (...)–8, s. 18).

Wydanie wyroku uniewinniającego powoduje niemożność udowodnienia wskazanych wyżej okoliczności. Taki model dowodzenia na etapie wyrokowania jest konsekwencją rozkładu ciężaru dowodzenia, określonego przez zasadę domniemania niewinności oskarżonego. Wyrok taki wydaje się zarówno w wypadku udowodnienia okoliczności, których stwierdzenie wyklucza popełnienie przestępstwa, np. alibi, działanie w błędzie, jak i wówczas, gdy okoliczności tych nie można udowodnić, ale nie można ich także wykluczyć (R. Kmiecik, Dowód ścisły w procesie karnym, Lublin 1983, s. 181).

Nie jest możliwe uniewinnienie oskarżonego od poszczególnych elementów czynu określonych w akcie oskarżenia. Zasadnie Sąd Najwyższy wyjaśnia, że: „Wprawdzie przestępstwo ciągłe, składające się z dwóch lub większej liczby poszczególnych czynów, jest przestępstwem wieloczynowym, ale osądowi podlega jako jedno przestępstwo i dlatego nie jest dopuszczalne orzeczenie uniewinniające z niektórych fragmentów (poszczególnych czynów) tego przestępstwa, chyba że sąd nie przyjmuje konstrukcji przestępstwa ciągłego. Niedopuszczalne jest uniewinnienie od kwalifikacji prawnej powołanej w akcie oskarżenia (wyrok SN z 7.02.1979 r., IV KR 5/79, OSNKW 1979/6, poz. 75; postanowienie SN z 20.12.2012 r., II KK 18/12, OSNKW 2013/3, poz. 24; wyrok SA w Białymstoku z 23.08.2001 r., II AKa 170/01, KZS 2001/11, poz. 76).

Wniosek

- o uniewinnienie oskarżonego od czynu zarzuconego na szkodę A. S. (2) ;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd Rejonowy miał wszelkie podstawy do dokonania zmiany opisu czynu poprzez wyeliminowanie części zapisu dotyczącego działań oskarżonego na szkodę A. S. (2), bez konieczności uniewinnienia oskarżonego od tak zarzuconego czynu.

3.4.

- obrazy 627 k.p.k. w zw. z art. § 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 (dalej - rozporządzenie), poprzez przyznanie zawyżonych kosztów zastępstwa procesowego oskarżycielowi posiłkowemu w sytuacji uznania przez Sąd, iż sprawa nie jest ani zawiła, ani skomplikowana, co w konsekwencji prowadzi do wniosku, iż żądane koszty zastępstwa adwokackiego były znacząco zawyżone;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Orzekający sąd w kwestii poniesionych przez stronę kosztów zastępstwa prawnego zobowiązany jest do wydania rozstrzygnięcia mieszczącego się w granicach między jednokrotnością a sześciokrotnością stawki minimalnej określonej w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radcowskie.; zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2017 r., WO 14/17, postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 07.06.2018 r., V KK 130/18 opubl. Legalis. Per analogiam stosowane do czynności podjętych p[rzez radcę prawnego). Dodatkowo ustalając wysokość żądanych kosztów, sąd bierze pod uwagę także niezbędny nakład pracy obrońcy lub pełnomocnika, a także charakter sprawy i wkład pracy zastępcy prawnego w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy zauważyć należy, że co prawda niniejsza sprawa w istocie nie miała szczególnie zawiłego i skomplikowanego charakteru. Zgromadzony w niej materiał dowodowy nie należy do obszernych, zawarł się w jednym tomie akt, to jednak nie tylko te kwantyfikatory, jak tego oczekuje skarżący, mają wpływ na wysokość wydatków poniesionych w sprawie. Kwota wynagrodzenia z tytułu zastępstwa procesowego pełnomocnika oskarżyciela wynika także z zawartej pomiędzy w.w umowy. Zasądzona przez sąd rejonowy kwota jedynie nieco przewyższa jednokrotność stawki minimalnej za postępowanie w tej kategorii spraw, oscylując w granicach poniżej dwukrotności stawki. Oskarżony nie przyznawał się do winy, a postępowanie zakończyło się wydaniem wyroku skazującego. Wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia sprawy obejmował reprezentację formalno-prawną oskarżyciela połączoną z aktywnością procesową w postaci składania wniosków dowodowych, uczestnictwa w rozprawach, zadawania pytań. Dlatego też wynagrodzenie z tego tytułu znajduje uzasadnienie w aktywności pełnomocnika w czasie całego postępowania karnego.

Wobec powyższego niezbędny nakład pracy radcy prawnego, w szczególności poświęcony czas na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie, czynności podjęte w sprawie także wobec postawy oskarżonego, uzasadniają zasądzenie kwoty wynagrodzenia na poziomie określonym przez sąd rejonowy.

Wniosek

- domniemany - o obniżenie kwoty z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego do 1536 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd rejonowy w prawidłowy sposób ustalił w/w koszty zastępstwa procesowego zgodnie z zestawieniem kosztów, kierując się wytycznymi zawartymi w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radcowskie

3.5.

- asekuracyjny - obrazy prawa materialnego w innym wypadku niż kwalifikacja prawna czynu przypisanego oskarżonemu, co powoduje, że z powodu błędnej podstawy prawnej zaskarżony wyrok nie odpowiada prawu, a to: poprzez nie zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania, w sytuacji, gdy wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu. Cechowała go zajadłość, upór, powtarzalność, nieustępliwość, oskarżony kierował się niskim pobudkami (swoista nienawiścią do rodziny obdarowanej majątkiem, do którego sam przyznaje sobie prawo). Okoliczności te powodują, że stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego był na tyle duży, że nie pozwalał na warunkowe umorzenie postępowania.

Sąd Okręgowy uznał, że orzeczona wobec oskarżonego kara ograniczenia wolności jest adekwatna do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu, a nade wszystko spełni pożądane cele zapobiegawcze i wychowawcze, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd Rejonowy właściwie oceniając występujące po stronie oskarżonego okoliczności łagodzące i w żadnym wypadku nie przeceniając okoliczności go obciążających, wymierzył karę adekwatną do stopnia zawinienia i odzwierciedlającą stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu. Tak orzeczona kara nie stoi w sprzeczności z koniecznymi do uzyskania efektami wychowawczymi, zapobiegawczymi, także w zakresie prewencji ogólnej.

Obrońca oskarżonego złożył do akt dokumentację medyczną, która miała dowodzić niezdolności oskarżonego do wykonania kary orzeczonego rodzaju – bezskutecznie. Oskarżony nie ma przyznanego prawa do renty (w jakiejkolwiek formie), a praktyka zawodowa potwierdza, iż nawet osoby posiadające stwierdzona niezdolność do pracy, są w stanie wykonywać prace społecznie – użyteczną w ramach kary ograniczenia wolności (ewentualnie prace wskazane enumeratywnie) Kwestia ta stanowić będzie – ewentualnie - przedmiot bliższego rozpoznania w momencie skierowania oskarżonego do wykonania kary na etapie wykonawczym, w tym obejmować może badanie jego zdolności do odbycia kary, określenie jej rodzaju, miejsca wykonywania, harmonogramu świadczenia pracy etc. z uwzględnieniem udokumentowanych dolegliwości głównie związanych z funkcjonowaniem układu kostnego ( schorzenia kręgosłupa, kolan ).

Wniosek

- o warunkowe umorzenie postępowania;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd rejonowy prawidłowo ocenił stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu i zastosował właściwą reakcję karną.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok i wszystkie rozstrzygnięcia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

podano powyżej

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 2, 3 i 4

Na podstawie art. 636 § 1 kpk sąd okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwotę 840 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa radcowskiego świadczonego w postępowaniu odwoławczym. Zasądzając opłatę za czynności radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego, Sąd bierze pod uwagę nakład jego pracy, co wynika z § 15 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radcy prawnego z dnia 22 października 2015 r.. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego nie złożył zestawienia wydatków, a jego wkład w rozpoznanie sprawy na etapie postępowania odwoławczego był stosunkowo niewielki i ograniczył się do uczestnictwa w krótkiej rozprawie apelacyjnej. Uzasadnia to zasądzenie wydatków w minimalnej określonej w/w rozporządzeniem wysokości.

Ponieważ w toku postępowania odwoławczego oskarżony korzystał z pomocy obrońcy z urzędu na podstawie § 4 ust. 1 i 3, § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu zasądzono kwotę 516,60 zł. tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Jednocześnie korzystając z dyspozycji art. 624 kpk, zważywszy na sytuację materialną, rodzinną, ograniczenia w możliwości zarobkowania oraz, obciążenia wynikające z wyroku - sąd odwoławczy zwolnił oskarżonego od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, a poniesionymi w tym zakresie wydatkami obciążył Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wina, represja karna

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana