Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 8 marca 2021 roku (data prezentaty Biura Podawczego) powód T. L., zastępowany przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył pozew przeciwko małoletniemu synowi J. L. reprezentowanemu przez przedstawicielkę ustawową – matkę K. B., w którym wniósł o zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie VI Wydział Cywilny Rodzinny Odwoławczy z dnia 25 stycznia 2019 r., sygn. akt VI C 1223/17, w pkt 4, tj. w zakresie, w jakim ww. Sąd ustalił udział powoda w kosztach utrzymania małoletniego J. L. na kwotę 1 800 zł miesięcznie, płatną do rąk matki K. L. do dnia 10-ego każdego miesiąca z góry, poprzez obniżenie ww. kwoty do 1 200,00 zł, z zastrzeżeniem, że alimenty te nie będą wypłacane przez powoda w miesiącu lipcu oraz wniósł o obciążenie strony pozwanej kosztami procesu według norm przepisanych, w tym kosztami zastępstwa procesowego. Nadto wniósł o wydanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia w sposób opisany we wniosku ( k. 4-7 pozew).

W odpowiedzi na pozew z dnia 9 kwietnia 2021 roku (data prezentaty Biura Podawczego) małoletni pozwany J. L., reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową – matkę K. B., zastępowaną przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o nieuwzględnienie powództwa w całości i wniósł o zasądzenie od powoda na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. ( k. 113-126 odpowiedź na pozew).

Postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2021 roku wydanym w niniejszej sprawie tutejszy Sąd Rejonowy oddalił wniosek powoda T. L. o udzielenie zabezpieczenia roszczenia ( k. 168 postanowienie).

W dniu 14 czerwca 2021 roku (data prezentaty Biura Podawczego) małoletni pozwany J. L., reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową – matkę K. B., zastępowaną przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył pozew przeciwko swojemu ojcu T. L., w którym wniósł o podwyższenie alimentów z kwoty wynoszącej dotychczas 1 800 zł miesięcznie zasądzonej od pozwanego wzajemnego T. L. na rzecz małoletniego J. L. wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 25 stycznia 2019 r., sygn. akt VI C 1223/17 do kwoty 2 300 zł miesięcznie płatnych do rąk matki K. B. do 10-go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat i wniósł o zasądzenie od pozwanego wzajemnego na rzecz strony powodowej kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego. Nadto wniósł o wydanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia w sposób opisany we wniosku. ( k. 1-7 akt o sygn. VI RC 302/21 pozew wzajemny). Z uwagi na to, że wbrew treści art. 204 § 1 k.p.c. powództwo wzajemne zostało wniesione po wniesieniu odpowiedzi na pozew postanowieniem z dnia 29 września 2021 roku wydanym w niniejszej sprawie wyłączono do odrębnego rozpoznania spóźnione powództwo wzajemne o podwyższenie alimentów na rzecz małoletniego J. L. przeciwko T. L. ( k. 257 akt o sygn. VI RC 302/21 postanowienie). Następnie sprawa o podwyższenie alimentów została zarejestrowana pod sygn. akt VI RC 302/21 i postanowieniem z dnia 29 września 2021 roku wydanym we wskazanej sprawie połączono tę sprawę do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą prowadzoną pod sygn. akt VI RC 77/21 z powództwa T. L. przeciwko małoletniemu J. L. reprezentowanemu przez matkę K. B. o obniżenie alimentów i postanowiono dalej prowadzić sprawę o podwyższenie alimentów pod sygn. akt VI RC 77/21 ( k. 66 akt o sygn. VI RC 302/21 postanowienie).

W piśmie z dnia 3 września 2021 roku (data prezentaty Biura Podawczego) powód T. L., zastępowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa wzajemnego w całości i wniósł o zasądzenie od powoda wzajemnego na jego rzecz zwrotu kosztów procesu według norm prawem przepisanych, z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia wydanego w sprawie oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa ( k. 35-41 akt o sygn. VI RC 302/21 pismo procesowe).

Strony pozostały przy opisanych stanowiskach procesowych ( e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni J. L. ur. (...) pochodzi ze związku małżeńskiego T. L. i K. B. ( k. 11 odpis skrócony aktu urodzenia). W trakcie trwania małżeństwa do 2016 roku małżonkowie wraz z małoletnim synem J. mieszkali w W. w mieszkaniu należącym do K. B., nie posiadali wspólnego mieszkania i żyli na dobrym poziomie. Małoletni korzystał wówczas z prywatnej i publicznej służby zdrowia oraz uczęszczał do prywatnego przedszkola.

( e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania T. L., e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania K. B. ).

Wyrokiem z dnia 25 stycznia 2019 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI C 1223/17 Sąd Okręgowy w Warszawie VI Wydział Cywilny Rodzinny Odwoławczy rozwiązał przez rozwód związek małżeński zawarty pomiędzy T. L. urodzonym (...), a K. L., z d. B., urodzoną (...) bez orzekania o winie. W wyroku rozwodowym wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem J. L. powierzono obojgu rodzicom i ustalono miejsce pobytu małoletniego w każdorazowym miejscu zamieszkania matki dziecka oraz ustalono kontakty ojca T. L. z małoletnim synem J. L. poza miejscem zamieszkania dziecka z zobowiązaniem ojca do odebrania dziecka na kontakt i odwiezienia dziecka po zakończonym kontakcie w każdy pierwszy weekend miesiąca od soboty od godziny 10:00 do niedzieli do godziny 18:00, w okresie wakacji od 1 lipca od godziny 10.00 do 31 lipca do godziny 18:00 oraz w okresie ferii zimowych w pierwszym tygodniu ferii od poniedziałku od godziny 10:00 do niedzieli do godziny 18:00. Ponadto w wyroku rozwodowym kosztami utrzymania małoletniego J. L. obciążono oboje rodziców i udział w tych kosztach ojca T. L. ustalono na kwotę 1800 złotych miesięcznie, płatną do rąk matki, K. L. do dnia 10-go każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat. Wysokość alimentów została wspólnie uzgodniona przez T. L. i K. B. w trakcie rozprawy rozwodowej. (k. 232 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie protokół rozprawy, k. 234 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie wyrok)

W dacie wydania wyroku rozwodowego małoletni pozwany/powód wzajemny J. L. miał ukończone 7 i pół roku. Rozpoznano u niego zaburzenia zachowania wynikające z rozstania jego rodziców i był konsultowany psychologicznie oraz neurologicznie. ( k. 234 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie wyrok, e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania T. L., e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania K. B., k. 49-68, 91-96, 98-104, 173177 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie dokumentacja dot. kosztów utrzymania i dokumentacja medyczna i psychologiczna, k. 220-228 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie opinia (...) ).

Obecnie małoletni pozwany/powód wzajemny J. L. ma ukończone 10 lat. Od roku szkolnego 2016/2017 uczęszcza do prywatnej szkoły podstawowej, do której został zapisany przez matkę. Początkowo czesne w tej szkole wynosiło 1300 zł miesięcznie, a obecnie wzrosło do kwoty 1600 zł miesięcznie i do kosztów związanych z jego edukacją należy ubezpieczenie zdrowotne od nieszczęśliwych wypadków w szkole w wysokości 145 zł. Pomimo tego, że w prywatnej szkole jest bardzo wysoki poziom nauczania języka angielskiego uczęszcza również na prywatne lekcje języka angielskiego (cena zajęć wynosi 360 zł miesięcznie). Uczęszcza również na prywatne lekcje pływania (cena zajęć wynosi 460 zł miesięcznie) i korzystał w przeszłości również z opieki opiekunki. Pomimo tego, że po orzeczeniu rozwodu nie był diagnozowany w żadnej poradni psychologicznej, na życzenie matki raz w tygodniu korzysta z terapii psychologicznej. Ma krótszą jedną nogę, rozpoznano u niego małopłytkowość oraz idiopatyczną skoliozę młodzieńczą, w związku z czym od roku korzysta z prywatnej rehabilitacji (730 zł miesięcznie za dwie wizyty w tygodniu). Ma wadę zgryzu i nosi aparat ortodontyczny. Jego usprawiedliwione koszty utrzymania wynoszą po około 2900 zł miesięcznie i składają się na nie następujące wydatki: wyżywienie – około 800 zł miesięcznie, udział w kosztach utrzymania mieszkania – około 900 zł miesięcznie, paliwo – około 100 zł miesięcznie, kosmetyki, chemia domowa i środki czystości – około 100 zł miesięcznie, obuwie i ubrania – około 300 zł miesięcznie, zajęcia dodatkowe z języka angielskiego – około 200 zł miesięcznie, pozostałe wydatki związane z edukacją – około 300 zł miesięcznie, rehabilitacja – około 200 zł miesięcznie. ( e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania T. L., e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania K. B., k. 74-77, 128-131 oraz k. 10-13 akt o sygn. VI RC 302/21 dokumentacja medyczna, k. 78-82, 132-136 oraz k. 14-18 akt o sygn. VI RC 302/21 umowa kształcenia, k. 19-20 akt o sygn. VI RC 302/21 dokumentacja dot. kosztów utrzymania)

W dacie wydania wyroku rozwodowego przedstawicielka ustawowa małoletniego pozwanego/powoda wzajemnego K. B. miała 45 lat. Od 2004 roku jest zatrudniona w W. (...)w W. na stanowisku asystenta sędziego i jej wynagrodzenie wynosiło wówczas 4.070,43 zł netto miesięcznie. ( k. 234 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie wyrok, e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania K. B., k. 70, 105-108 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie zaświadczenie od pracodawcy, k. 71-89 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie dokumentacja dot. umowy najmu, zaciągniętych zobowiązań oraz kosztów utrzymania, k. 123-158 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie wydruk wiadomości tekstowych, 178-182 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie dokumentacja medyczna, k. 220-228 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie opinia (...) )

Obecnie przedstawicielka ustawowa małoletniego pozwanego/powoda wzajemnego K. B. ma 47 lat. Nie zawarła kolejnego związku małżeńskiego, nie jest z nikim związana i poza małoletnim synem J. nie ma innych dzieci. Mieszka w tym samym mieszkaniu co w dacie wydania wyroku rozwodowego, które zakupiła w 2014 roku za kwotę 750.000 złotych. Posiada także drugie mieszkanie zakupione w 2006 roku. W dalszym ciągu jest zatrudniona w W. (...) w W. na stanowisku starszego asystenta sędziego za wynagrodzeniem w wysokości około 5200 zł miesięcznie, przy czym jej wynagrodzenie jest pomniejszone w związku z zaciągniętą pożyczką socjalną na potrzeby mieszkaniowe o kwotę 530 zł miesięcznie i prywatnym pakietem medycznym LuxMed dla niej i syna J. o kwotę 283 zł miesięcznie. W 2019 roku uzyskała 87.359,03 zł dochodu ze stosunku pracy i 2.462,62 zł dochodu z innych źródeł (łącznie 89.821,65 zł dochodu). W 2020 roku uzyskała 97.248,64 zł dochodu ze stosunku pracy i 881,73 zł dochodu z innych źródeł (łącznie 98.130,37 zł dochodu). Do jej dochodów należą również czynsz z tytułu wynajęcia pokoju w drugim mieszkaniu w wysokości 1000 zł miesięcznie i z tytułu wynajęcia dwóch garaży w wysokości 300 zł miesięcznie i 250 zł miesięcznie. Otrzymuje również świadczenie 500+. W wyniku czego uzyskuje łącznie 5750 zł miesięcznie dochodu (nie wliczając kwoty uzyskanej z programu 500+). Do jej kosztów utrzymania należą czynsz w wysokości 1263 zł miesięcznie i opłaty za media w wysokości 660 zł miesięcznie oraz koszty związane z abonamentami telefonicznymi jej i syna w wysokości 250 zł miesięcznie oraz koszty paliwa w wysokości 350 zł miesięcznie. Nie konsultowała z ojcem małoletniego decyzji o zapisaniu syna do prywatnej szkoły podstawowej oraz na prywatne lekcje języka angielskiego i samodzielnie podpisała umowę ze szkołą uzasadniając to koniecznością utrzymania dziecku dobrej stopy życiowej. Uważa, że nie jest w stanie samodzielnie ponosić kosztów związanych z prywatną szkołą syna i rozważa zapisanie syna do publicznej szkoły. Uważa, że jej syn boi się zostawać sam w domu, ma zastrzeżenie co do realizacji kontaktów z synem przez ojca małoletniego. Jest właścicielką samochodu marki M. z 2019 roku, który zakupiła za kwotę 75.000 zł., płaci 4000 zł rocznie tytułem ubezpieczenia samochodu. Samochodem tym zawozi syna do szkoły i następnie pozostawia samochód w pobliżu szkoły syna i do pracy dojeżdża komunikacją miejską. Ponadto spłaca raty kredytowe związane z zakupionym dla syna laptopem. ( e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania T. L., e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania K. B., k. 83-85, 104-108, 137-139, 158-162 umowy pożyczki i kredytowe, k. 86-103, 140-157 deklaracje podatkowe, k. 109-110, 163-164 zaświadczenia o zarobkach)

W dacie wydania wyroku rozwodowego powód/pozwany wzajemnie T. L. miał 45 lat. Przez okres 5 lat pracował w W. w firmie (...) zajmującej się przetwórstwem owoców i warzyw na stanowisku kierownika zmiany za wynagrodzeniem w wysokości 5.000-7.000 zł netto (w zależności od sezonu). W 2016 roku z powodu stanu zdrowia swojego ojca wypowiedział umowę o pracę i przeprowadził się do C., gdzie zamieszkał w mieszkaniu swojej siostry. W 2016 roku uzyskał 73.297,67 zł dochodu ze stosunku pracy. Następnie przez 1,5 roku pracował w firmie (...) na stanowisku kierownika zakładu za wynagrodzeniem w wysokości 6.000-7.000 zł netto. W 2019 roku rozpoczął pracę w firmie (...) w miejscowości (...) na stanowisku kierownika zakładu za wynagrodzeniem w wysokości 7.000 zł netto i dodatkowo otrzymał samochód służbowy. ( k. 234 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie wyrok, e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania T. L., k. 3 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie zaświadczenie, k. 17-22, 25-28 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie deklaracje podatkowe, k. 220-228 akt o sygn. VI C 1223/17 Sądu Okręgowego w Warszawie opinia (...) )

Obecnie powód/pozwany wzajemnie T. L. ma 47 lat. Posiada wykształcenie wyższe inżynierskie. Poza małoletnim synem J. nie ma innych dzieci. Nie zawarł kolejnego związku małżeńskiego. Nie posiada zadłużenia i nie jest prowadzona przeciwko niemu egzekucja komornicza. Posiada ok. 60.000 zł oszczędności. Korzysta wyłącznie z publicznej opieki medycznej. W spadku po rodzicach odziedziczył wraz ze swoją siostrą dom o powierzchni 170 m ² położony w A. na działce o powierzchni 450 m ² w odległości 7 km od C.. W przeszłości próbował bezskutecznie sprzedać tę nieruchomość za kwotę 350.000 zł. Dom posiada ogrzewanie olejowe , koszt ogrzewania domu wynosi 7.000-9.000 zł rocznie. W domu tym mieszka wraz z obecną partnerką, z którą prowadzi wspólnie gospodarstwo domowe. Jeden z pokoi w tym domu jest przeznaczony dla jego syna J.. Jego partnerka jest kierownikiem produkcji w branży medycznej za wynagrodzeniem w wysokości około 5.000 zł netto miesięcznie, ma dwójkę dorosłych dzieci w wieku 19 i 25 lat mieszkających oddzielnie. Jego partnerka nie posiada własnego mieszkania oraz nie ma dodatkowych dochodów. Z powodu ogłoszenia upadłości firmy (...), pozwany wypowiedział umowę o pracę z tą firmą i zatrudnił się w C. w piekarni na stanowisku kierownika zakładu za wynagrodzeniem w wysokości 4.000-4.500 zł netto. W 2019 roku uzyskał 85.379,77 zł dochodu, w tym 43.988,04 zł dochodu z tytułu zatrudnienia i 41.391,73 zł dochodu z innych źródeł. W 2020 roku uzyskał 21.636,23 zł dochodu ze stosunku pracy oraz 21.976,60 zł z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej (przychód wyniósł 997.471,76 zł). W wyniku zwolnień grupowych i złej sytuacji finansowej firmy został zwolniony z pracy w piekarni (nie otrzymał wówczas odprawy). Następnie z powodu trudności ze znalezieniem zatrudnienia wynikających z wysokiego poziomu bezrobocia w regionie, w którym mieszka rozpoczął prowadzenie własnej działalności gospodarczej – prowadzenie dwóch sklepów (...) (w ramach franczyzy). Przed rozpoczęciem prowadzenia sklepów musiał zainwestować kwotę 2.000 zł i z uzyskiwanego przychodu musi odliczyć koszty związane z użytkowaniem mebli i sprzętu, które otrzymał od franczyzodawcy. W prowadzonej działalności gospodarczej do przewożenia towaru wykorzystuje samochód marki V. (...) o wartości 100.000 zł i jest zobowiązany do uiszczania przez kolejne 4 lata rat leasingowych na ten samochód w wysokości 1438 zł brutto miesięcznie. Uzyskiwany przez niego przychód uzależniony jest od obrotów i marży na sprzedawanych produktach i wynosi około 70.000-130.000 zł miesięcznie (w zależności od miesiąca). Przy czym po rozliczeniu się z franczyzodawcą na jego konto wpływa ok. 20.000-23.000 zł miesięcznie, z czego musi zapłacić podatki w wysokości około 6.000 zł miesięcznie, składki ZUS, wynagrodzenie 5 pracowników po 2.500 zł miesięcznie, biuro rachunkowe za 1000 zł i pozostałe opłaty związane z kosztami wykonywania działalności gospodarczej, w tym raty leasingowe i paliwo, w wyniku czego uzyskuje z każdego sklepu dochód w wysokości po około 2.000 zł netto miesięcznie (po dokonaniu opłat). Zatrudnia 5 pracowników i sam również zajmuje się sprzedażą produktów w należących do niego sklepach oraz zaopatrzeniem. Towar do jego sklepów dostarcza franczyzodawca , sam może zaopatrywać swoje sklepy wyłącznie w produkty regionalne, tj. warzywa i owoce (w określonym limicie). Znaczny wpływ na dochód uzyskiwany przez prowadzone przez niego sklepy jeszcze kilka miesięcy temu miał fakt, iż sklepy (...) w przeciwieństwie do supermarketów i hipermarketów mogły być otwarte w niedziele. Jednakże z powodu tego, iż w niedziele w sklepach może pracować tylko właściciel, nie ma obecnie możliwości prowadzenia samodzielnie dwóch sklepów otwartych w niedziele (kara umowna za nieotwarcie sklepu za jedną niedzielę wynosi 2700 zł). Dlatego też od stycznia 2022 roku planuje prowadzić jedynie jeden sklep. Jednocześnie w wyniku otwierania w ostatnim czasie sklepów wielkopowierzchniowych w niedziele uzyskiwany przez niego dochód z prowadzonej działalności gospodarczej uległ zmniejszeniu. Posiada również dodatkowe źródło dochodu w wysokości 900 zł miesięcznie z wynajmu należącego do niego mieszkania o powierzchni 37 m ² położonego w A., które otrzymał w darowiźnie od swoich rodziców. Ponosi koszty związane z dojazdami do W. na kontakty z synem i ponosi również wszystkie wydatki związane z realizacją tych kontaktów, w tym w czasie kontaktów wakacyjnych realizowanych od 1 lipca od godziny 10.00 do 31 lipca do godziny 18:00. W 2021 roku realizował kontakty z synem w czasie ferii oraz wakacji. Zaś od marca do czerwca oraz we wrześniu nie realizował kontaktów z synem. Chciałby zabrać syna na kilka dni do swojego miejsca zamieszkania w październiku 2021 roku. Uiszcza regularnie alimenty na utrzymanie syna ustalone w wyroku rozwodowym. Zdarza się również, że dobrowolnie partycypuje w dodatkowych wydatkach związanych z utrzymaniem syna, w tym ostatnio wspólnie z matką dziecka zakupili wspólnie grę dla syna za kwotę 500 zł, dzieląc się wydatkami po połowie. Kupił również prezent komunijny dla dziecka w postaci zegarka za 1000 zł i PlayStation 5 za 5000 zł. Z matką małoletniego kontaktuje się wyłącznie przez syna i poprzez wiadomości tekstowe. Matka dziecka nie zaprosiła go na przyjęcie komunijne dziecka, nie informuje go i uzgadnia z nim spraw dotyczących ich wspólnego syna i nie konsultowała z nim decyzji dotyczącej zapisania syna do szkoły prywatnej. Chciałby, żeby syn dokończył obecny rok szkolny w dotychczasowej szkole i od nowego roku szkolnego rozpoczął naukę w szkole publicznej. Uważa, że nie stać go na partycypowanie w kosztach czesnego za prywatną szkołę syna. Uważa również, że jego małoletni syn nie musi korzystać z prywatnej rehabilitacji. Zgadza się, aby jego syn uczęszczał na zajęcia dodatkowe z języka angielskiego (ale w niższej cenie niż dotychczas) i na basen (bez lekcji pływania, przy czym nie chce partycypować w tych kosztach, gdyż małoletni uczęszcza na basen w czasie kontaktów w nim i w tym czasie uczy syna pływania). Deklaruje, że jest w stanie pokrywać połowę usprawiedliwionych kosztów utrzymania dziecka, tj. 1350 zł miesięcznie. ( e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania T. L., e-protokół rozprawy z dnia 30 września 2021 roku zeznania K. B., k. 13-15, 20-21 umowy dot. zatrudnienia oraz świadectwo pracy, k. 16-19 wydruk z KRS, k. 22-23 bilanse, k. 36-56 oraz k. 53-64 akt o sygn. VI RC 302/21 deklaracje podatkowe, k. 21-33 akt o sygn. VI RC 302/21 wydruk wiadomości tekstowych, k. 40 akt o sygn. VI RC 302/21 zestawienie kosztów utrzymania, k. 42-43 akt o sygn. VI RC 302/21 zestawienie stopy bezrobocia, k 44-52 akt o sygn. VI RC 302/21 wydruki ze stron internetowych)

Powołany powyżej stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów wymienionych w treści uzasadnienia. Wskazać należy, iż część z tych dokumentów została złożona w formie kserokopii, jednakże strony postępowania nie kwestionowały ich wartości dowodowej, jak również Sąd nie miał żadnych wątpliwości w tym zakresie. Sąd przy ustalaniu stanu faktycznego w sprawie posłużył się również dokumentami znajdującymi się w aktach sprawy rozwodowej prowadzonej przez Sąd Okręgowy w Warszawie VI Wydział Cywilny Rodzinny Odwoławczy pod sygn. akt VI C 1223/17.

Ustalenia faktyczne w sprawie zostały poczynione również w oparciu o twierdzenia powoda/pozwanego wzajemnie T. L. i zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniego pozwanego/powoda wzajemnego K. B.. Co do zasady zeznania rodziców małoletniego były zbieżne, jednakże odmiennie oceniają oni wzajemną sytuację finansową, jak również koszty utrzymania dziecka. W ocenie Sądu przedstawicielka ustawowa znacznie zawyżyła koszty utrzymania małoletniego pozwanego/powoda wzajemnego. Z kolei pozwany zaniżył koszty utrzymania małoletniego (będzie szerzej o tym mowa w dalszej części uzasadnienia).

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie przedmiotem rozpoznania Sądu były dwa żądania: powództwo T. L. o obniżenie alimentów na rzecz jego małoletniego syna J. L. z kwoty 1.800 zł do kwoty 1.200 zł miesięcznie wraz z zastrzeżeniem, że alimenty te nie będą wypłacane w miesiącu lipcu i powództwo małoletniego J. L. o podwyższenie zasądzonych od jego ojca T. L. alimentów na jego rzecz z kwoty 1.800 zł miesięcznie do kwoty 2.300 zł miesięcznie.

Materialnoprawną podstawą obu tych powództw o zmianę wysokości alimentów jest art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w zw. z art. 135 § 1 k.r.o. Zgodnie z art. 138 dalej k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 19 lipca 1974 roku, sygn. akt II CO 9/74, powództwo o zmianę przewidziane w art. 138 k.r.o. wchodzi w grę w razie zmiany stosunków. Przez pojęcie "stosunków" w tym wypadku należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu. Art. 133 § 1 k.r.o. stanowi, iż rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie dziecka, w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania dziecka (art. 135 k.r.o.). Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokajane, wyznacza treść art. 96 k.r.o., według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie – odpowiednio do jego uzdolnień – do pracy dla dobra społeczeństwa. Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), a także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego), dostarczania rozrywek i wypoczynku. Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami.

Rozpoznając oba powództwa Sąd zatem obowiązany był zbadać, czy od daty poprzedniego ustalenia alimentów nastąpiła istotna i trwała zmiana okoliczności uzasadniająca zmianę wysokości alimentów płatnych przez T. L. na rzecz jego małoletniego syna J. L., która została ustalona w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie VI Wydziału Cywilnego Rodzinnego Odwoławczego z dnia 25 stycznia 2019 roku wydanego w sprawie o sygn. akt VI C 1223/17. Z uwagi na to, że w sprawie o rozwód nie zostało sporządzone uzasadnienie wyroku, w związku z tym tutejszy Sąd nie miał możliwości zapoznania się z ustaleniami poczynionymi przez Sąd Okręgowy w Warszawie w zakresie kosztów utrzymania dziecka w tamtym czasie.

Zwrócić jednak należało uwagę, iż od daty wydania wyroku rozwodowego upłynęło zaledwie 2 i pół roku. W związku z tak niewielkim upływem czasu zasadniczo katalog usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego J. L. nie uleg znacznej zmianie. W dacie wydania wyroku rozwodowego, jak i obecnie małoletni mieszka wyłącznie wraz ze swoją matką, uczęszcza do prywatnej szkoły podstawowej i od września 2021 roku rozpoczął kolejny rok szkolny, w którym praktycznie żadna szkoła nie prowadzi zajęć w systemie zdalnym, w wyniku czego nie musi obecnie korzystać z opieki opiekunki. Ustalając katalog usprawiedliwionych potrzeb małoletniego pozwanego/powoda wzajemnego J. L. i poszczególne koszty jego utrzymania Sąd wziął pod uwagę wiek małoletniego, sytuację i możliwości finansowe jego rodziców, jak również stanowisko rodziców małoletniego odnośnie wysokości poszczególnych wydatków na małoletniego wyrażone w pismach procesowych i w ich zeznaniach złożonych na rozprawie. Ponadto podkreślić należy, że istota świadczeń alimentacyjnych wiąże się z zapewnieniem uprawnionemu utrzymania niezbędnego, koniecznego, podstawowego i bieżącego.

Mając na względzie powyższe oraz biorąc pod uwagę zasady doświadczenia życiowego, inne postępowania w sprawach alimentacyjnych prowadzone przed tut. Wydziałem, jak również zarobki uzyskiwane przez rodziców małoletniego J. oraz ich możliwości zarobkowe, w ocenie Sądu miesięczne koszty utrzymania małoletniego powoda wynoszą po około 2900 zł miesięcznie i składają się na nie następujące wydatki: wyżywienie – około 800 zł miesięcznie, udział w kosztach utrzymania mieszkania – około 900 zł miesięcznie, paliwo – około 100 zł miesięcznie, kosmetyki, chemia domowa i środki czystości – około 100 zł miesięcznie, obuwie i ubrania – około 300 zł miesięcznie, zajęcia dodatkowe z języka angielskiego – około 200 zł miesięcznie, pozostałe wydatki związane z edukacją – około 300 zł miesięcznie, rehabilitacja – około 200 zł miesięcznie.

Odnosząc się do kosztów utrzymania małoletniego wskazać należy, iż największym wydatkiem związanym z jego utrzymaniem pozostaje wydatek związany z nauką w prywatnej szkole podstawowej, w której czesne wynosi aż 1600 zł miesięcznie. W ocenie Sądu powyższy wydatek pomimo tego, że prywatne szkoły oferują często wyższy poziom nauki niż szkoły publiczne, jest wydatkiem nieuzasadnionym. Podnieść należy bowiem, iż jak wskazują coroczne rankingi szkół niektóre szkoły publiczne położone w W. również oferują wysoki poziom nauczania, posiadają dobrą kadrę nauczycielską i nauka w tych szkołach podstawowych, w takim samym zakresie co w szkołach prywatnych, może przyczynić się do tego, że dziecko trafi do dobrej szkoły ponadpodstawowej. Tak jak w szkole prywatnej, jak i w publicznej sukces dziecka w dużej mierze uzależniony jest od uzdolnienia dziecka i czasu, który poświęci na naukę. Wskazać należy przy tym, iż oboje rodzice małoletniego byli zgodni co do tego, że małoletni został zapisany do tej szkoły przez matkę małoletniego bez poinformowania o tym fakcie ojca dziecka. Matka małoletniego tym samym w żadnym zakresie nie uzgodniła ze swoim byłym mężem czy będzie ich wspólnie stać na pokrywanie wydatków związanych z prywatną edukacją syna i czy ojciec dziecka będzie partycypował w tych wydatkach. Tym samym decydując się na zapisanie dziecka bez uzgodnienia z ojcem dziecka do tej szkoły matka małoletniego musiała więc zakładać, że samodzielnie będzie w stanie pokrywać wydatki związane z tą szkołą. Jednocześnie oboje rodzice małoletniego zgodnie zeznali, że obecnie nie stać ich na ponoszenie tych wydatków. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał wydatek związany z nauką małoletniego J. w prywatnej szkole podstawowej za wydatek nieuzasadniony i nie wliczył tego wydatku do katalogu usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego. Sąd mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego uznał, że miesięczne wydatki związane z edukacją małoletniego powoda nie powinny wyższe niż 300 zł miesięcznie.

Jednocześnie kwota podawana przez przedstawicielkę ustawową dotycząca pozostałych kosztów utrzymania małoletniego J. L. była w przypadku niektórych wydatków zbyt wygórowana, zarówno w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, jak i doświadczenia życiowego. Jednocześnie ojciec małoletniego starał się zaniżać niektóre wydatki związane z utrzymaniem jego syna. Sąd dokonał stosownego skorygowania części wydatków, a innych w ogóle nie uwzględnił. Nie sposób bowiem nie zgodzić się z pozwanym, iż pewne wydatki były zawyżone.

Sąd mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego za nieznacznie zawyżone uznał wydatki związane z lekcjami języka angielskiego. W ocenie Sądu biorąc pod uwagę zasady doświadczenia życiowego powyższe wydatki wydają się być obecnie konieczne, biorąc pod uwagę powszechność nauki języka angielskiego wśród dzieci w wieku szkolnym. Zgodzić należało się przy tym z ojcem małoletniego, że wydatek na ten cel nie powinien być większy niż 200 zł miesięcznie, biorąc pod uwagę również zarobki uzyskiwane przez rodziców małoletniego. Za nieuzasadniony należało uznać wydatek związany z lekcjami nauki pływania, w sytuacji, w której małoletni potrafi pływać i może z powodzeniem korzystać z pływania w czasie kontaktów z ojcem. Również za zawyżone należało uznać wydatki związane z wyżywieniem małoletniego, które mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego nie powinny być wyższe niż 800 zł miesięcznie. Jednocześnie, z uwagi na to, że nauka w szkołach podstawowych nie odbywa się już w formie zdalnej Sąd do kosztów utrzymania małoletniego nie wliczył wydatku związanego z zatrudnieniem opiekunki. Ponadto w ocenie Sądu koszty związane z rehabilitacją małoletniego nie powinny być wyższe niż średnio 200 zł miesięcznie, tj. około 2400 zł rocznie i powyższy wydatek jest uzasadniony jedynie w tym czasie, gdy małoletni nie jest w stanie korzystać z rehabilitacji w ramach NFZ.

Przechodząc do oceny drugiej przesłanki zakresu obowiązku alimentacyjnego, tj. do zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego wskazać należy, iż górną granicą świadczeń alimentacyjnych stanowią możliwości dochodowe i majątkowe strony zobowiązanej do alimentacji. Sąd oceniając możliwości dochodowe i majątkowe pozwanego wziął pod uwagę, iż pozwany w dacie wydania wyroku rozwodowego był zatrudniony na stanowisku kierowniczym w zakładzie produkcji żywności i jego zarobki wynosiły nawet 7000 zł netto miesięcznie. Z uwagi na tak wysokie zarobki pozwany uzgodnił w czasie rozprawy rozwodowej z matką małoletniego, że będzie partycypować w kosztach utrzymania syna w kwocie 1800 zł miesięcznie, co stanowiło nieznaczny udział w jego zarobkach. W ostatnim czasie sytuacja zawodowa pozwanego uległa znacznej zmianie, gdyż z powodu zmiany sytuacji na rynku pracy nie pracuje już na stanowisku kierowniczym w zakładzie produkcji żywności i nie jest w stanie znaleźć zatrudnienia na podobnym stanowisku w regionie, w którym mieszka. Sytuacja ta doprowadziła do tego, że założył własną działalność gospodarczą i prowadzi dwa sklepy (...). Sąd zwrócił uwagę, że uzyskuje on znaczne przychody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym po odliczeniu kosztów dotyczących franczyzy, zatrudnienia pracowników, podatków i innych kosztów związanych z prowadzonymi sklepami, pozostaje mu znacznie niższa kwota, w wyniku czego jego zarobki miesięczne wynoszą po około 5000 zł miesięcznie (wliczając w to kwotę, którą uzyskuje z najmu). W ocenie Sądu powód/pozwany wzajemnie T. L. obecnie wykorzystuje wszystkie swoje możliwości zarobkowe, biorąc pod uwagę jego wiek, wykształcenie, stan zdrowia i doświadczenie zawodowe, jak również biorąc pod uwagę sytuację występującą na rynku pracy w pobliżu jego miejsca zamieszkania. W związku z powyższym nie jest on obecnie w stanie uiszczać tak wysokich alimentów związanych z utrzymaniem małoletniego syna, które zostały ustalone w wyroku rozwodowym.

Z kolei przedstawicielka ustawowa małoletniego uzyskuje wyższe wynagrodzenie niż w dacie wydania poprzedniego orzeczenia w przedmiocie alimentów, gdyż jej wynagrodzenie wzrosło o ponad 1100 zł netto miesięcznie i jej sytuacja zawodowa, jak i pozazawodowa nie uległa zmianie, co również winno wpłynąć na wysokość ustalonych alimentów.

Podsumowując, wobec uznania, iż w sprawie nie zaszła zmiana stosunków uzasadniająca podwyższenie alimentów oddalono powództwo małoletniego J. L. o podwyższenie na jego rzecz alimentów z kwoty 1800 zł do kwoty 2300 zł miesięcznie jako nieuzasadnione (z uwagi także na częściowe uwzględnienie powództwa głównego). Z tych samych względów oddalono wniosek o udzielenie zabezpieczenia powództwa o podwyższenie alimentów jako nieuprawdopodobnione na podstawie art. 730 § 1 k.p.c. w zw. z art. 753 § 2 k.p.c.

Jednocześnie biorąc pod uwagę zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, iż doszło do istotnej zmiany stosunków, która uzasadniała obniżenie alimentów uiszczanych przez T. L. na utrzymanie małoletniego J. L.. Z uwagi na powyższe Sąd obniżył alimenty ustalone w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 25.01.2019r. w sprawie o rozwód prowadzonej pod sygn. akt VI C 1223/17 od powoda T. L. na rzecz jego małoletniego syna J. L. ur. (...) z kwoty 1.800 złotych miesięcznie do kwoty po 1.500 złotych miesięcznie. Przy czym aby nie doprowadzić do sytuacji wzajemnych rozliczeń dotyczących wpłaconej uprzednio kwoty alimentów, Sąd ustalił, iż pomniejszenie kwoty alimentów ma nastąpić od 01 października 2021 roku. Sąd jednocześnie, biorąc pod uwagę fakt, iż małoletni każdego roku zgodnie z harmonogramem kontaktów ustalonych w wyroku rozwodowym spędza cały lipiec pod opieką ojca i w tym czasie T. L. ponosi samodzielnie wydatki związane z utrzymaniem syna, ustalił, iż alimenty te nie będą płacone przez ojca za miesiąc lipiec każdego roku, poczynając od lipca 2022 roku. W pozostałym zakresie, powództwo o obniżenie alimentów należało oddalić jako nieuzasadnione.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu określoną w art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca jest obowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, także w przypadku częściowego oddalenia powództwa – z uwzględnieniem zasady stosunkowego rozdzielenia wyrażonej w przepisie art. 100 k.p.c.

W niniejszej sprawie żadna ze stron postępowania nie wygrała sprawy w całości. Mając na względzie końcowy wynik postępowania oraz fakt, że strona pozwana zwolniona była na podstawie art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy o kosztach sądowych od ponoszenia kosztów sądowych, Sąd kosztami postępowania obciążył powoda T. L. i w związku z częściowym uwzględnieniem powództwa nakazał zwrócić mu ze Skarbu Państwa kasa Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie kwotę 250 złotych tytułem zwrotu części wniesionej przez niego opłaty od pozwu.

Z uwagi na to, że obie strony poniosły koszty zastępstwa procesowego – gdyż obie korzystały z profesjonalnych pełnomocników i obie częściowo wygrały i częściowo przegrały proces, Sąd na podstawie art. 100 zdanie 1 k.p.c. zniósł wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie powołanych przepisów prawa.

(...)