Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 225 /20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

(załącznik włączono do formularza uzasadnienia w punkcie 1.3)

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 10 czerwca 2020 r., sygn. akt III K 330/19

1.2. Podmioty wnoszące apelacje

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia – apelacja prokuratora Prokuratury (...)

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

ZAŁĄCZNIK Nr 1

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

I. R.

Popełnienie przez oskarżonego o personaliach: I. R. opisanych w zaskarżonym wyroku przestępstw:

1)  z art. 258 § 1 k.k., przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej;

2)  z art. 264 § 3 k.k. i art. 264a § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 kk. w zw. z art. 65 § 1 k.k., przypisanego w punkcie II części rozstrzygającej;

3)  z art. 157 § 2 k.k. i art. 160 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej.

Dowody przedstawione i omówione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego.

k. ………

1.

I. R.

Oskarżony I. R. nie był dotychczas karany na terenie Polski i Unii Europejskiej. W chwili popełnienia przypisanych czynów oskarżony nie miał zniesionej ani w znacznym stopniu ograniczonej ani ograniczonej poczytalności i w pełni zdawał sobie sprawę z bezprawności przedsiębranych działań. Od 2012r., czyli od czasu popełnienia przypisanych w niniejszym postepowaniu przestępstw do daty wyrokowania oskarżony nie wszedł w konflikt z prawem.

Oskarżony I. R., chociaż bezsprzecznie sam także był uchodźcą ubiegającym się o legalizację pobytu w Polsce, świadomie działał w zorganizowanej grupie przestępczej zajmującej się organizowaniem przekraczania granicy i pobytu na terytorium Polski obywatelom Indii i Pakistanu, w tym udzielaniu pomocy w składaniu wniosków w trybie ustawy o abolicji do (...) Urzędu Wojewódzkiego, a także zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia na terenie L..

Oskarżony I. R. nie miał jednak kluczowej pozycji w zorganizowanej grupie przestępczej, gdyż jej założycielem, kierownikiem i głównym beneficjentem przestępczego procederu był dotychczas nieujęty R. M., który związał się z Polką i miał rodzinę w L.. Członkowie rodziny R. M. byli także członkami grupy przestępczej i czerpali korzyści z jej działań. Właśnie R. M. był bezpośrednim organizatorem nielegalnego przerzutu obywateli Indii i Pakistanu do Polski, a także przyjmował od nielegalnie sprowadzonych cudzoziemców opisane w zarzutach korzyści majątkowe w zamian za zobowiązanie do zalegalizowania ich pobytu, powołując się przy tym na wpływy w (...) Urzędzie Wojewódzkim we W.. Poprzez powyższe działania doprowadził ich tym samym do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 157.310 zł. Organizował im także przy pomocy innych osób z grupy miejsce zamieszkania i wyżywienie na terenie L..

Oskarżony I. R. był spokrewniony R. M., a świadkowie określali go jako osobę nie mającą żadnej mocy decyzyjnej i całkowicie zależnego od R. M.. Rola oskarżonego o personaliach: I. R. w zorganizowanej grupie przestępczej polegała na przewożeniu wspólnie m.in. z M. R. cudzoziemców na terytorium Polski, a także wykonywał polecenia kierownika grupy, od którego by zależny, w tym zastraszał nielegalnie przewiezionych obywateli Indii i Pakistanu, aby ci płacili M. R..

zapytanie o karalność

k. 1122-1123

Dowody przedstawione i omówione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego.

k. ………

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

I. R.

Domaganie się uznania, że Sąd Okręgowy pominął wysoką społeczną szkodliwość popełnionych przez oskarżonego o personaliach: I. R. czynów, wyrażającą się w okolicznościach podmiotowych (umyślnym, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz z premedytacją i świadomością trudnej działaniu trudnej sytuacji życiowej i finansowej pokrzywdzonych, którzy znaleźli się w nieznanym im miejscu na terytorium Polski) i okolicznościach przedmiotowych (wykorzystaniu położenia pokrzywdzonych, w zamian za korzyści majątkowe sugerowaniu podjęcia się w stosunku do tych pokrzywdzonych zalegalizowania ich pobytu w ramach abolicji, chociaż zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa nie było to możliwe, o czym oskarżony wiedział.

Domaganie się danie wyrazu w zaostrzeniu wymiaru kar jednostkowych i kary łącznej postawy procesowej oskarżonego, który od 2013r. był poszukiwany Europejskim Nakazem Aresztowania i przez 7 lat ukrywał się wiedząc o poszukiwaniach. Dopiero po 7 latach intensywnych poszukiwań międzynarodowych został zatrzymany we Francji, a następnie przetransportowany do Polski, gdzie ostatecznie przedstawiono mu zarzuty karane, jak również tego, że oskarżony I. R. podczas śledztwa konsekwentnie nie przyznawał się do stawnych mu zarzutów zaprzeczając swojemu udziałowi w zorganizowanej grupie przestępczej, wbrew obciążającym dowodom, natomiast na rozprawie głównej nagle podjął decyzję o zmianie dotychczasowego stanowiska i złożył oświadczenie o przyznaniu się do wszystkich stawnych mu zarzutów i odmawiając jednocześnie składania wyjaśnień z obawy o swoje zdrowie i życie. Taką postawę prokurator ocenił jako instrumentalną i nakazującą zaostrzenie kar, podnosząc, ze jako okoliczności obciążające zostały zbagatelizowane przez Sąd Okręgowy.

Dowody przedstawione i omówione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego.

k. ……….

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Należało w pełni zaakceptować rekonstrukcję stanu faktycznego przeprowadzoną przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wraz z powołanymi tam dowodami pozwalającymi na rekonstrukcję tego stanu faktycznego. Nie ma potrzeby ponownie dowodów tych przywoływać wobec zakresu apelacji oskarżyciela publicznego, nie kwestionującego ustalonego stanu faktycznego, lecz domagającego się surowszych kar jednostkowych i kary łącznej.

Należało także w pełni zaakceptować ocenę wiarygodności wyjaśnień oskarżonego o personaliach: I. R..

Oskarżony miał pełną swobodę w wybraniu linii obrony i korzystał z pomocy obrońcy, co wykluczało jakiekolwiek zarzuty o niezrozumienie swojej sytuacji prawnej i znaczenia złożenia wyjaśnień, w których przyznał się do popełnienia przestępstwa.

Oskarżony I. R. podczas śledztwa nie przyznał się w całości do popełnionych przestępstw, lecz w obliczu dowodów przeprowadzonych na rozprawie głównej zmienił swoją postawę procesową, przyznając się w całości do popełnionych przestępstw, nie kwestionując ustalonego stanu faktycznego. Oskarżony I. R. zaakceptował także orzeczone wobec niego kary jednostkowe pozbawienia wolności i grzywny oraz karę łączną pozbawienia wolności.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Wyjaśnienia oskarżonego o personaliach: I. R. z postępowania przygotowawczego, w których nie przyznawał się do popełnienia zarzuconych przestępstw.

Była to celowa i świadoma linia obrony obliczona na uniknięcie lub istotne złagodzenie odpowiedzialności karnej oskarżonego.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut apelacji prokuratora Prokuratury (...)

1.

Zarzut rażącej niewspółmierności kar jednostkowych za przypisane w punkcie I, II i III części dyspozytywnej wyroku czyny wobec oskarżonego o personaliach: I. R. w wymiarze, odpowiednio:

⚫

6 miesięcy pozbawienia wolności,

⚫

10 miesięcy pozbawiania wolności oraz kary grzywny 84 stawek dziennych po 100 złotych każda,

⚫

4 miesięcy pozbawiania wolności,

⚫

a tym samym orzeczonej kary łącznej w wymiarze 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności

podczas, gdy okoliczności tej sprawy, zebrany materiał dowodowy w postaci treści zeznań pokrzywdzonych: S. K. oraz M. H. i świadków w osobach S. R. i J. F. oraz opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej jednoznacznie wskazywał, iż oskarżony z pełną premedytacją dopuścił się zarzuconych mu przestępstw, działając przy tym w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz mając świadomość trudnej sytuacji życiowej i finansowej obu pokrzywdzonych, którzy znaleźli się w nieznanym im miejscu na terytorium Polski, wykorzystując ich położenie i w zamian za korzyści majątkowe sugerował podjęcia się w stosunku do tych pokrzywdzonych zalegalizowania ich pobytu w ramach abolicji pomimo tego, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa (której to sytuacji oskarżony był w pełni świadomy) nie było to możliwe, a także mając na względzie wysoki stopień zawinienia, motywację, znaczny stopień społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonemu, uwzględniając sposób i okoliczności ich popełnienia, prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji nie uwzględnił w należytym stopniu dyrektyw sądowego wymiaru kary określonych w art. 53 kk, w tym celów zapobiegawczych i wychowawczych kary, jak również potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

I. Odnosząc się do apelacji Prokuratora Prokuratury (...) należy zdecydowanie odrzucić zarzuty o rażącej niewspółmierności kar jednostkowych pozbawienia wolności oraz kary łącznej 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności oraz kary grzywny w wymiarze 84 (osiemdziesięciu czterech) stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę po 100 (sto) złotych.

W pierwszej kolejności należy zważyć na to, że w swojej apelacji prokurator przedstawiła jako okoliczności obciążające, okoliczności odnoszące się do ustawowych znamion przypisanych oskarżonemu o personaliach: I. R. przestępstw: z art. 258 § 1 k.k. (przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej), z art. 264 § 3 k.k. i art. 264a § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 kk. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (przypisanego w punkcie II części rozstrzygającej), z art. 157 § 2 k.k. i art. 160 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. (przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej), co nie było w prawidłowe. Okoliczności te, zostały już bowiem uwzględnione przez ustawodawcę w rozmiarze sankcji karnej za te przestępstwa.

Ustawowe zagrożenie sankcją karną za wymienione przestępstwa odzwierciedlało ustalony przez ustawodawcę stopień karygodności tej kategorii czynów zabronionych, a zatem wyrażało zatem abstrakcyjne przekonanie ustawodawcy o granicach społecznej szkodliwości danego przestępstwa, nagminności tego rodzaju przestępstw oraz względach prewencyjnych w zakresie zapobiegania przestępstw i względach na społeczne oddziaływania kar przez ustanowienie odpowiednio wysokiej sankcji karnej. Z tych powodów nie można było traktować, jako obciążających, okoliczności podniesionych w uzasadnieniu apelacji prokuratora odnoszących się do ustawowych znamion przestępstwa, a mianowicie tego, że oskarżony „ z pełną premedytacją dopuścił się zarzuconych mu przestępstw, działając przy tym w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz mając świadomość trudnej sytuacji życiowej i finansowej obu pokrzywdzonych, którzy znaleźli się w nieznanym im miejscu na terytorium Polski, wykorzystując ich położenie i w zamian za korzyści majątkowe sugerował podjęcia się w stosunku do tych pokrzywdzonych zalegalizowania ich pobytu w ramach abolicji pomimo tego, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami’ prawa (której to sytuacji oskarżony był w pełni świadomy)” (cytat z apelacji prokuratora).

Te elementy przestępstw stanowiły ich istotę, a bez akceptacji ustawowych znamion przestępstwa (akceptowania wyszukiwania miejsc przestępstw i sposobu ich dokonania, z zamiarem bezpośrednim) nie byłoby w ogóle mowy o realizacji ich ustawowych znamion).

Jak słusznie wskazywano w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, „ okoliczności należące do znamion danego przestępstwa nie mogą być w zasadzie traktowane jako okoliczności wpływające na zaostrzenie lub złagodzenie kary. Okoliczności te mogą być jednak traktowane jako wpływające na wymiar kary wtedy, gdy w rachubę wchodzą okoliczności podlegające stopniowaniu co do ich nasilenia (np. stopień nietrzeźwości), jakości (np. stopień spowodowanego kalectwa) lub nagromadzenia. W wypadku skazania za przestępstwo na podstawie dwóch lub więcej zbiegających się przepisów okoliczności stanowiące znamiona przestępstw określonych w tych przepisach mogą być uznane za obciążające, z wyłączeniem tych, które mieszczą się w przepisie, na którego podstawie wymierzono karę" (wyrok SN z 18 grudnia 1974 r., sygn. V KR - 341/74, OSNKW 1975, Nr 2, poz. 25).

Na tę kwestię zwracał także wielokrotnie uwagę Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, wywodząc, że okoliczności, które stanowią znamiona czynu zabronionego przez ustawę karną i zostały już uwzględnione przez ustawodawcę przy zakreślaniu granic ustawowego zagrożenia (sankcji karnej), nie mogą być traktowane dodatkowo jako okoliczności wpływające na wymiar kary w ramach tej właśnie sankcji, chyba że podlegają stopniowaniu co do nasilenia lub jakości (por. wyrok SA we Wrocławiu z 9 maja 2012 r., sygn. II AKa - 112/12, LEX nr 1164207 oraz wyrok SA we Wrocławiu z 14 października 2005 r., sygn. II AKa - 256/05, OSA 2006, z. 2, poz. 7).

Orzekając kary jednostkowe, Sąd Okręgowy we Wrocławiu respektował granice ustawowego zagrożenia karą za poszczególne przestępstwa, nie stosując nadzwyczajnego złagodzenia kar i wymierzając je powyżej dolnych granic ustawowego zagrożenia. W ten sposób respektowane były także granice reakcji karnej na społeczną szkodliwość przypisanych oskarżonemu przestępstw, właśnie w granica h określonych przez ustawodawcę.

II. Odnosząc się w dalszym ciągu do zasadności zarzutu rażącej niewspółmierności kary sformułowanego w apelacji prokuratora, należy w pierwszej kolejności przypomnieć, że wielokrotnie zwracano uwagę w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych, jaki kryteria muszą być spełnione, aby uznać karę za rażąco niewspółmierną. W wyroku Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 9 stycznia 1973r., sygn. V KRN – 474/72 stwierdzono, że „ rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, iż zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo” (OSNKW 1973, nr 6, poz. 76).

Z kolei, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia z dnia 30 maja 2003r. sygn. II AKa – 163/03 dał wyraz temu, że „ nie każda różnica w ocenie wymiaru kary może uzasadniać zarzut rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która jest natury zasadniczej, to znaczy jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Niewspółmierność rażąca to znaczna, "bijąca w oczy" różnica między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną” (OSA 2003, z. 11, poz. 113).

III. Bez wątpienia orzeczone przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu kary jednostkowe pozbawienia wolności oraz kara grzywny w wymiarze 84 (osiemdziesięciu czterech) stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę po 100 (sto) złotych, a także kara łączna 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności.

Niewątpliwie stopień winy i społecznej szkodliwości popełnionych przez oskarżonego o personaliach: I. R. przestępstw: z art. 258 § 1 k.k. (przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej), z art. 264 § 3 k.k. i art. 264a § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 kk. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (przypisanego w punkcie II części rozstrzygającej), z art. 157 § 2 k.k. i art. 160 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. (przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej), był wysoki, co dostrzegł Sąd Okręgowy we Wrocławiu w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i co znalazło odpowiedni wyraz w wymierzonych karach jednostkowych i w karze łącznej. O wysokiej społecznej szkodliwości czynów oskarżonego świadczyły okoliczności podmiotowe czynu (umyślność, postać zamiaru bezpośredniego, a także motywy i pobudki oskarżonego, działającego na szkodę osób tej samej narodowości, z zamiarem osiągniecia korzyści majątkowej), jako również okoliczności przedmiotowe czynu (rodzaj naruszonych dóbr chronionych, czyli porządek publiczny oraz w jednym wypadku zdrowie pokrzywdzonego, okres działalności przestępczej, liczba osób pokrzywdzonych na tle wszystkich uchodźców wykorzystanych przez głównego organizatora przestępczego procederu, a jednocześnie wykorzystanie sytuacji życiowej uchodźców, starających się o legalizację pobytu w Polsce, jak również rolę oskarżonego w inkryminowanym procederze, która choć nie była marginalna, to nie charakteryzowała się decyzyjnością czy bezpośrednim czerpaniem z niej korzyści majątkowych od cudzoziemców przerzucanych nielegalnie na terytorium Polski). Oceniając te okoliczności Sąd Okręgowy we Wrocławiu wymierzył prawidłowe kary jednostkowe i karę łączną pozbawienia wolności.

Mimo dotychczasowej niekaralności oskarżonego na terenie Polski i Unii Europejskiej, jak również braku danych o jego demoralizacji i roli w przestępstwie, która nie była kluczowa, Sąd Okręgowy we Wrocławiu słusznie ocenił, iż wskazane właściwości i warunki osobiste oskarżonego nie czynią go osobnikiem tak bardzo niebezpiecznym społecznie, i tak silnie zdemoralizowanym, aby wymagał tak długotrwałej izolacji więziennej, jak to żądała prokurator w apelacji.

Należy szczególnie silnie zaakcentować, że nie może stanowić w żadnej mierze okoliczności obciążającej podniesiona w apelacji prokuratora okoliczność, że oskarżony I. R. podczas śledztwa nie przyznał się do winy i zrobił to dopiero na rozprawie głównej, w obliczu przeprowadzonych dowodów. Takie zachowanie procesowe oskarżonego, jest wyrazem jego podstawowych gwarancji procesowych, przewidzianych w przepisach procedury karnej, a mianowicie:

1)  art. 6 k.p.k. , zgodnie z którym oskarżonemu służy prawo do obrony, a zatem odpierania postawionych zarzutów;

2)  art. 74 § 1 k.p.k. , zgodnie z którym oskarżony nie ma obowiązku dowodzenia swej niewinności ani obowiązku dostarczania dowodów na swoją niekorzyść;

3)  art. 175 § 1 k.p.k. , zgodnie z którym oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia; może jednak bez podania powodów odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania lub odmówić składania wyjaśnień. O prawie tym należy go pouczyć.

Prawa procesowe oskarżonego należy respektować i szanować, natomiast skorzystanie z tych praw w żadnej mierze nie może stanowić podstawy do zarzutu, nakazującego z tych względów podwyższenie orzeczonych kar.

IV. Odnosząc się do apelacji Prokuratora Prokuratury (...)we W.należy zdecydowanie odrzucić zarzuty o rażącej niewspółmierności kar jednostkowych pobawienia wolności oraz kary łącznej 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności oraz kary grzywny w wymiarze 84 (osiemdziesięciu czterech) stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę po 100 (sto) złotych. Trzeba przy tym od razu mieć na względzie fakt, czego oskarżyciel publiczny w apelacji zdaje się nie zauważać, że orzeczone kary zostały w całości wykonane, gdyż na ich poczet zaliczono w całości okresy stosowania wobec oskarżonego tymczasowego aresztowania: od dnia 29 lutego 2016r. do dnia 28 kwietnia 2016r. oraz od dnia 29 kwietnia 2019r. g. 15:35 r. do dnia 10 czerwca 2020r., a zatem łącznie przez okres niemal jednego roku i czterech miesięcy. Właśnie przez ten pryzmat, jak długi był łączny okres izolacji więziennej oskarżonego należy oceniać, a także e kary wykonano w całości, należy oceniać czy osiągnięto wobec niego cele prewencji ogólnej i szczególnej określone w art. 53 § 1 i 2 k.k., w tym cele zapobiegawcze i wychowawcze kary wobec oskarżonego, jak również potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Z tej perspektywy, już na wstępie należy stwierdzić, że orzeczone kary nie były łagodne, a wykonane w całości nie mogły zostać uznane za rażąco niewspółmierne (nadmiernie łagodne), wobec cudzoziemca z innego kręgu kulturowego, nieznającego języka polskiego i sprowadzające się właściwie do jego izolacji, a nie skutecznych zabiegów resocjalizacyjnych i readaptacyjnych, jak to ma miejsce wobec innych skazanych nie mających trudności w odpowiedniej komunikacji i realizacji postawionych zadań resocjalizacyjnych i readaptacyjnych.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku zmianę wyroku poprzez:

1)  rozwiązanie orzeczenia w zakresie kary łącznej;

2)  wymierzenie wobec oskarżonego o personaliach: I. R.:

⚫

za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k., przypisane w punkcie I części rozstrzygającej – kary 2 lat pozbawiania wolności;

⚫

za przestępstwo z art. 264 § 3 k.k. i art. 264a § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 kk. w zw. z art. 65 § 1 k.k., przypisane w punkcie II części rozstrzygającej – kary 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności i kary grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych po 100 złotych każda;

⚫

za przestępstwo z art. 157 § 2 k.k. i art. 160 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej – kary 1 roku pozbawiania wolności;

⚫

wymierzenie za zbiegające się przestępstwa kary łącznej 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, przy jednoczesnym zaliczeniu na poczet orzeczonej kary grzywny okresu zatrzymania i tymczasowego aresztowania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek apelacji prokuratora o zaostrzenie wymierzonych kar jednostkowych i kary łącznej nie był zasadny, co wyczerpująco przedstawiono we wcześniejszym fragmencie niniejszego uzasadnienia wyroku.

Należało odrzucić zarzut apelacji prokuratora o rażącej niewspółmierności wymierzonych przez Sąd I instancji kar jednostkowych i kary łącznej pozbawienia wolności i wniosek o wymierzenie surowszych kar, co prowadziło do utrzymania w tym zakresie zaskarżonego wyroku. Orzeczone przez Sąd I instancji kary jednostkowe pobawienia wolności oraz kara łącznej 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności, jak również kara jednostkowa grzywny w wymiarze 84 (osiemdziesięciu czterech) stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę po 100 (sto) złotych były odpowiednie do stopnia winy oraz społecznej szkodliwości jego czynów, a także uwzględniały cele zapobiegawcze i wychowawcze, jak również właściwości i warunki osobiste oskarżonego (przecież niekaranego), jak również ostateczną postawę procesową oskarżonego, w tym wyrażoną przez niego skruchę. Sąd odwoławczy przy wymiarze kary wziął pod uwagę motywację oskarżonego, sposób działania, rodzaj i rozmiar następstw jego zachowań, sposób jego życia przed popełnieniem, ale też po popełnieniu zarzucanego mu przestępstwa. Na marginesie należy stwierdzić, że oskarżyciel publiczny nie wskazała w apelacji właściwie żadnej argumentacji uzasadniającej podwyższenie kary grzywny, zwłaszcza na tle stanu majątkowego oskarżonego, jego możliwości zarobkowych w Europie (ze znaczącymi ograniczeniami komunikacyjnymi i odmiennością kulturową), jak również potrzeby podwyższania kary grzywny w związku z domaganiem się orzeczenia o przepadku równowartości osiągniętej przez oskarżonego korzyści majątkowej z przestępstwa (art. 45 §1 k.k.).

Nie stracił Sąd Okręgowy z pola widzenia celów kary w zakresie prewencji ogólnej uznając, że jego czyn powinien być napiętnowany jako godzący w istotne dobra społeczeństwa. Orzeczone kary będą też jednoznacznie brzmiącym sygnałem dla każdego potencjalnego sprawcy, że społeczeństwo zdecydowanie i surowo napiętnuje tego rodzaju zachowania poprzez izolowanie sprawcy w celu sprawiedliwej odpłaty. Kary nie mogą być jednak nadmiernie surowe, bo przestaną być zrozumiale jako wyważone i sprawiedliwe, ani oderwane od właściwości i warunków osobistych sprawcy. Muszą więc zawierać element zapobiegawczy, ale też humanitarny i sprawiedliwościowy, a te cele spełnią orzeczone kary pozbawienia wolności i grzywny.

Wyrażona w art. 53 § 1 k.k. zasada swobodnego uznania sędziowskiego oznacza, że sąd może wprawdzie swobodnie poruszać się w granicach wyznaczonych dolną i górną granicą zagrożenia karnego, niemniej jednak jego uznanie nie ma charakteru dowolnego, co oznacza, że sąd, podejmując decyzję, musi wziąć pod uwagę kilka dyrektyw, które de facto ograniczają jego swobodę w zakresie wymiaru kary. Zasada ta jest realizowana tym pełniej, im większą swobodę w zakresie wymiaru kary ustawa pozostawia sędziemu. Podkreślenie w ustawie swobody sędziowskiego uznania stanowi refleks konstytucyjnej zasady niezawisłości sędziowskiej i oznacza, że nikt i nic - poza samym sądem (i oczywiście ustawowymi granicami) - nie może wpływać na rodzaj i wymiar kary (J. Wojciechowska, w: G. Rejman (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 1999, s. 915; także P. Hofmański, L.K. Paprzycki, A. Sakowicz (w:) Kodeks karny. Komentarz pod ref. M. Filara, wyd. V, WK 2016, teza 3 do art. 53 k.k.).

Już ustawowy wymiar kary wskazuje jak ustawodawca ocenia stopień społecznej szkodliwości poszczególnych przestępstw, a także oznacza normatywnie ramy prawne, w których następuje konkretyzacja przez sąd wymiaru kary stosowanego wobec sprawcy środka karnoprawnej reakcji na popełnienie czynu przestępnego. Bazowym jego elementem jest ustawowe zagrożenie, które odzwierciedla stopień karygodności określonej kategorii czynów zabronionych, dlatego na jego granice nie mogą mieć wpływu jakiekolwiek czynniki indywidualizujące występujące w realiach konkretnego stanu faktycznego (por. J. Raglewski, Model nadzwyczajnego złagodzenia kary w polskim systemie prawa karnego. Analiza dogmatyczna w ujęciu materialnoprawnym, Kraków 2008, s. 33; także P. Hofmański, L.K. Paprzycki, A. Sakowicz (w:) Kodeks karny. Komentarz pod ref. M. Filara, wyd. V, WK 2016, teza 3 do art. 53 k.k.).

Ustawowe zagrożenie karą wyraża zatem abstrakcyjne przekonanie ustawodawcy o granicach społecznej szkodliwości danego przestępstwa, nagminności tego rodzaju przestępstw oraz względach prewencyjnych w zakresie zapobiegania przestępstw i względach na społeczne oddziaływania kar przez ustanowienie odpowiednio wysokiej sankcji karnej. Ustawowe zagrożenie karą wyznacza pierwszy etap wymierzania kary wobec konkretnego sprawcy, gdyż sąd powinien w tej fazie zdecydować, czy orzec karę w granicach ustawowego zagrożenia, czy też nadzwyczajnie ją złagodzić lub obostrzyć ze względu na okoliczności czynu, właściwości i warunki osobiste sprawcy, a także postawę oskarżonego i jego zachowanie po popełnieniu przestępstwa, w tym postawę procesową.

W odniesieniu do oskarżonego o personaliach: I. R., orzeczone przez Sąd I instancji kary jednostkowe pobawienia wolności oraz kara łącznej 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności, jak również kara jednostkowa grzywny w wymiarze 84 (osiemdziesięciu czterech) stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę po 100 (sto) złotych, uwzględniały wszelkie okoliczności podmiotowe i przedmiotowe czynu, na tle zagrożenia ustawowego karą, wyrażające szkodliwość społeczną tego przestępstwa. Uwzględnione zostały także właściwości i warunki osobiste oskarżonego oraz jego postawę procesową i zachowanie przed i po popełnieniu przestępstwa. Wszelkie motywy takiego rozstrzygnięcia, a także bezzasadności wniosków apelacji obrońcy oskarżonego przedstawiono we wcześniejszym fragmencie uzasadnienia niniejszego wyroku i nie ma potrzeby ich powielać.

Lp.

Zarzut apelacji prokuratora Prokuratury (...)

2.

Zarzut obrazy prawa materialnego, a mianowicie przepisu art. 45 § 1 k.k. poprzez zaniechanie orzeczenia wobec oskarżonego o personaliach: I. R., za przypisane mu w punkcie II przestępstwo z art. 264 § 3 k.k. środka karnego w postaci przepadku korzyści majątkowej uzyskanej z jego popełnienia w kwocie 12.411,- złotych, podczas gdy przywołany powyżej przepis, jak też wskazania wynikające z opisu przypisanego oskarżonemu czynu obligowały Sąd do jego zastosowania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pełni zasadny był zarzut apelacji prokuratora Prokuratury (...) o obrazie prawa karnego materialnego, a mianowicie przepisu art. 45 § 1 k.k. poprzez zaniechanie orzeczenia wobec oskarżonego o personaliach: I. R., za przypisane mu w punkcie II przestępstwo z art. 264 § 3 k.k. środka karnego w postaci przepadku korzyści majątkowej uzyskanej z jego popełnienia w kwocie 12.411,- złotych, podczas gdy z opisu przypisanego oskarżonemu czynu wynikło, że taką korzyść osiągnął, a orzeczenie w tym zakresie miało charakter obligatoryjny.

Przepis art. 45 § 1 k.k. jest w tym zakresie jednoznaczny, stanowiąc, że jeżeli sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa, chociażby pośrednio, korzyść majątkową niepodlegającą przepadkowi przedmiotów wymienionych w art. 44 § 1 lub 6 k.k., to sąd ma obowiązek orzec przepadek takiej korzyści albo jej równowartości. Przepadku nie orzeka się w całości lub w części, jeżeli korzyść lub jej równowartość podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego o personaliach: I. R., na podstawie art. 45 § 1 k.k., przepadku korzyści majątkowej uzyskanej z popełnienia przestępstwa przypisanego oskarżonemu w punkcie II części dyspozytywnej, tj. w kwocie 12.411,- złotych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W pełni zasadny był wniosek apelacji prokuratora Prokuratury (...) o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego o personaliach: I. R., na podstawie art. 45 § 1 k.k., przepadku korzyści majątkowej uzyskanej z popełnienia przestępstwa przypisanego oskarżonemu w punkcie II części dyspozytywnej, tj. w kwocie 12.411,- złotych, gdyż orzeczenie takie miało charakter obligatoryjny. Wszelkie motywy takiego rozstrzygnięcia przedstawiono we wcześniejszym fragmencie uzasadnienia niniejszego wyroku i nie ma potrzeby ich powielać.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie stwierdzono występowania okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu określonych w art. 439 k.p.k., 440 k.p.k. i art. 455 k.p.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymano w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego o personaliach: I. R., za wyjątkiem: ścisłego określenia stosowanych przepisów Kodeksu karnego według stanu prawnego na dzień 30 czerwca 2015r., które były względniejsze dla oskarżonego i które faktycznie zastosował Sąd I instancji, a także orzeczenia – na podstawie art. 45 § 1 k.k. – przepadku korzyści majątkowej w wysokości 12.411,- (dwunastu tysięcy czterystu jedenastu) złotych uzyskanej z przestępstwa przypisanego oskarżonemu w punkcie II części rozstrzygającej.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Należało w pełni zaakceptować rekonstrukcję stanu faktycznego przeprowadzoną przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w uzasadnienia zaskarżonego wyroku wraz z powołanymi tam dowodami pozwalającymi na rekonstrukcję tego stanu faktycznego.

Należało także w pełni zaakceptować ocenę wiarygodności wyjaśnień oskarżonego o personaliach: I. R. na tle pozostałego materiału dowodowego zaprezentowaną przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zaskarżony wyrok zmieniono w stosunku do oskarżonego o personaliach: I. R. w ten sposób, że:

a)  na podstawie art. 4 § 1 k.k. stwierdzono, że podstawę wszelkich rozstrzygnięć zawartych w zaskarżonym wyroku stanowią przepisy kodeksu karnego według stanu prawnego na dzień 30 czerwca 2015r., które były względniejsze dla oskarżonego i które faktycznie zastosował Sąd I instancji (potrzeba wskazania stosowanego stanu prawnego i zmiany wyroku w tym zakresie wynikała ze zmiany stanu prawnego po wydaniu wyroku przed Sąd I instancji i jednoznacznego wskazania, jamki stan prawny został zastosowany);

b)  na podstawie art. 45 § 1 k.k. orzeczono wobec oskarżonego o personaliach: I. R. przepadek korzyści majątkowej w wysokości 12.411,- (dwunastu tysięcy czterystu jedenastu) złotych uzyskanej z przestępstwa przypisanego oskarżonemu w punkcie II części rozstrzygającej.

W pozostałej części zaskarżony wyrok wobec oskarżonego o personaliach: I. R. utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zaskarżonego wyroku przedstawiono we wcześniejszych fragmentach niniejszego uzasadnienia. W pozostałym zakresie wyrok utrzymano w mocy wobec niestwierdzenia w toku kontroli odwoławczej:

⚫

istnienia bezwzględnych powodów odwoławczych z art. 439 § 1 k.p.k.,

⚫

tego, że utrzymanie w mocy wyroku skutkowałoby rażącą niesprawiedliwością orzeczenia (art. 440 k.p.k.),

⚫

błędnej kwalifikacji prawnej (art. 455 k.p.k.),

⚫

a także niestwierdzenia z powodów opisanych wyżej nietrafności podniesionych w apelacjach zarzutów (art. 438 § 1 pkt 4 k.p.k.).

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie zachodziły okoliczności z art. 439 k.p.k.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie zachodziły okoliczności z art. 437 § 2 k.p.k. nakazujące uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a także nie zachodziła konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie zachodziły okoliczności z art. 437 § 2 k.p.k. nakazujące uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania.

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie zachodziły okoliczności z art. 454 § 1 k.p.k. nakazujące uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania z powodu ograniczeń ne peius.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie zachodziły okoliczności z art. 437 § 2 k.p.k. nakazujące uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Dlatego nie formułowano zapatrywań prawnych i wskazań co do dalszego postępowania.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

W oparciu o przepisy art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 635 k.p.k. oraz art. 636 § 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. zwolniono oskarżonego o personaliach: I. R. od należnych Skarbowi Państwa kosztów postępowania odwoławczego, w tym od opłaty za drugą instancję, obciążając Skarb Państwa wydatkami poniesionymi w tym postępowaniu.

Przy wspomnianym orzeczeniu wzięto zasady słuszności w związku z zakresem uwzględnionych środków odwoławczych, a także stan majątkowy, rodzinny i osobisty oskarżonego, uznając, że poniesienie kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze przekracza jego możliwości i nie może ich ponieść bez uszczerbku dla siebie i rodziny.

7.  PODPISY SĘDZIÓW