Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2021 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia SR Wioletta Sychniak

Protokolant: staż. Aleksandra Sikora

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2021 roku w Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w L.

przeciwko G. R.

o zapłatę

1.  zasądza od G. R. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w L. kwotę 15 242,73 zł (piętnaście tysięcy dwieście czterdzieści dwa złote i siedemdziesiąt trzy grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 9 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 4381 (cztery tysiące trzysta osiemdziesiąt jeden) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala powództwo w pozostałej części.

Sygn. akt I C 194/20

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym 10 października 2017 roku, wniesionym do Sądu Rejonowego w Rzeszowie, (...) S.A. z siedzibą w L. wniosła o zasądzenie od G. R. kwoty 15 260,15 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od:

- 10 106,57 zł od dnia 17 marca 2017 roku do dnia zapłaty,

- 3828,52 zł od dnia 20 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty,

- 17,42 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 617,88 zł od dnia 23 maja 2017 roku do dnia zapłaty,

- 349,91 zł od dnia 20 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty,

- 339,85 zł od dnia 21 lipca 2017 roku do dnia zapłaty,

oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i kwoty 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu Powód wskazał, że na podstawie umowy nr (...) z dnia 14 listopada 2016 roku świadczył na rzecz Pozwanego usługę dystrybucji energii elektrycznej, w związku z którą wystawił faktury VAT oraz notę odsetkową. Pozwany nie uregulował należności, dlatego pismem z 25 lipca 2017 roku został wezwany do dobrowolnej zapłaty kwoty objętej pozwem. (pozew k.2-4)

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Rzeszowie wydał 9 listopada 2017 roku nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, prowadzonym pod sygn. I Nc 3357/17, uwzględniając powództwo w całości. (nakaz zapłaty k.41)

Pozwany wniósł skutecznie sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości. Przed wdaniem się w spór podniósł zarzut niewłaściwości miejscowej. Wnosząc o oddalenie powództwa w całości, kwestionował legitymację bierną pozwanego, z uwagi na niezałączenie pełnomocnictwa dla osoby, która podpisała w imieniu Pozwanego umowę. Nadto wskazał na niedoręczenie mu faktur oraz żądał przedstawienia przez powoda protokołów z odczytów liczników.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k.45-50)

Sąd Rejonowy w Rzeszowie wydał 30 kwietnia 2019 roku postanowienie o przekazaniu sprawy do Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi jako miejscowo właściwego. Postanowieniem z 8 listopada 2019 roku sprostował wydane uprzednio postanowienie poprzez wskazanie, że sądem właściwym miejscowo jest Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi. (postanowienia k. 85, 95)

W odpowiedzi na sprzeciw Powód popierał powództwo w całości. Złożył uwierzytelnioną kserokopię pełnomocnictwa udzielonego przez Pozwanego R. P. do zawarcia umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej do (...). Nadto złożył pismo z 4 maja 2017 roku, w którym Pozwany osobiście wnosi o rozwiązanie umowy wskazując, iż została zawarta przez jego pełnomocnika.

(odpowiedź na sprzeciw z załącznikami k.105-108)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

14 listopada 2016 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L. zawarła z G. R., reprezentowanym przez pełnomocnika R. P., umowę nr (...) o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej na czas nieokreślony.

(umowa nr (...) z załącznikami k.5-12,

pełnomocnictwo dla R. P. k.107)

Punktem poboru energii elektrycznej, zgodnie z warunkami jej dostarczania był wyciąg narciarski/lokale niemieszkalne, zlokalizowany z K. (na terenie wsi P., która została włączona do granic administracyjnych miasta K. w gminie B.).

Zgodnie z § 5 ust.1 umowy, jej zawarcie przez odbiorcę pociągało za sobą obowiązek zapłaty (...) (...)) przez odbiorcę wynagrodzenia z tytułu świadczenia usługi dystrybucji energii elektrycznej. Wynagrodzenie OSD miało być płatne za poszczególne okresy rozliczeniowe, wskazane w warunkach dostarczenia i odbioru energii elektrycznej, z uwzględnieniem przyjętych tam okresów płatności. Termin płatności nie mógł być krótszy niż 14 dni od daty wystawienia dokumentu finansowego, z którego wynikał obowiązek zapłaty należności. Stosownie do ust. 2, do kwoty wynagrodzenia lub opłaty należnej (...)na podstawie umowy doliczany był podatek w ustawowej wysokości, którego zapłata obciążała odbiorcę. Integralną część umowy stanowią w szczególności regulamin świadczenia usług dystrybucji elektrycznej, warunki dostarczania i odbioru energii elektrycznej.

(umowa nr (...) z załącznikami k.5-12)

Pozwany był rozliczany za świadczoną usługę dystrybucji energii w grupie taryfowej(...) w jednomiesięcznych okresach rozliczeniowych. Zadeklarował roczne zużycie w wymiarze 250.000 kWh przy mocy przyłączeniowej 160 kW od grudnia do marca oraz 15 kW od kwietnia do listopada.

(załącznik nr 2b do umowy - warunki dostarczania i odbioru energii elektrycznej k.11- 12)

Rozliczenia za świadczone usługi dystrybucji dokonywane były między stronami na podstawie wskazań układów pomiarowo – rozliczeniowych dla konkretnego punktu poboru energii (§ 5 ust. 3 regulaminu świadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej). W razie stwierdzenia błędów w pomiarze lub odczycie wskazań układu pomiarowo – rozliczeniowego lub innych nieprawidłowości, które spowodowały zawyżenie lub zaniżenie należności za pobraną energię elektryczną,(...) dokonuje korekty uprzednio wystawionych faktur, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, w ten sposób że:

a.  korekta, obejmuje cały okres rozliczeniowy lub okres, w którym występowały stwierdzone nieprawidłowości lub błędy,

b.  podstawą do wyliczenia wielkości korekty faktur, o których mowa w lit. a) jest wielkość błędu odczytu lub wskazań układu pomiarowo rozliczeniowego,

c.  jeżeli określenie błędu, o którym mowa w lit. b) nie jest możliwe, podstawę do wyliczenia wielkości korekty stanowi średnia liczba jednostek energii elektrycznej za okres doby, obliczana na podstawie sumy jednostek energii elektrycznej prawidłowo wykazanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy w poprzednim okresie rozliczeniowym, pomnożona przez liczbę dni okresu, którego dotyczy korekta faktury,

d.  jeżeli nie można ustalić średniego dobowego zużycia energii elektrycznej na podstawie poprzedniego okresu rozliczeniowego, podstawą wyliczenia wielkości korekty jest wskazanie układu pomiarowo-rozliczeniowego z następnego okresu rozliczeniowego,

e.  w wyliczaniu wielkości korekty (...) uwzględnia sezonowość zużycia energii oraz inne udokumentowane przez Odbiorcę okoliczności mające wpływ na wielkość poboru tej energii. (§ 5 ust.17 regulaminu)

(załącznik nr 1 do umowy – regulamin świadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej k. 6-10)

W czasie trwania umowy Powód wystawił na rzecz pozwanego faktury VAT:

a.  nr (...) z 2 marca 2017 roku na kwotę 10 975,05 zł z terminem płatności oznaczonym na 16 marca 2017 roku,

b.  nr (...) z 4 kwietnia 2017 roku na kwotę 3845,94 zł z terminem płatności oznaczonym na 12 kwietnia 2017 roku,

c.  nr (...) z 8 maja 2017 roku na kwotę 617,88 zł z terminem płatności oznaczonym na 22 maja 2017 roku,

d.  nr (...) z 5 czerwca 2017 roku na kwotę 349,91 zł z terminem płatności oznaczonym na 19 czerwca 2017 roku,

e.  nr (...) z 5 lipca 2017 roku na kwotę 339,85 zł w terminem płatności oznaczonym na 20 lipca 2017 roku.

(faktury VAT k.13-19)

Nadto 4 kwietnia 2017 roku Powód wystawił notę odsetkową nr (...) na kwotę 17,42 zł w związku z nieterminową płatnością kwoty 1593,27 zł wynikającej z dokumentu (...), tj. 9 marca 2017 roku zamiast zakreślonego terminu 26 stycznia 2017 roku. (nota k. 20)

W związku z nieuregulowaniem należności na rzecz Powoda, 1 sierpnia 2017 roku skierował on do Pozwanego wezwanie do zapłaty kwot z opisanych wyżej faktur oraz noty obciążeniowej, tj. łącznie na kwotę 15 260,15 zł z terminie 7 dni od otrzymania pisma, wskazując, iż od należności głównej (...) S.A. Oddział R. naliczane są odsetki od terminów płatności każdej z faktur do dnia zapłaty, za który uważa się datę wpływu środków na podany przez powoda rachunek bankowy. Korespondencja została podjęta 1 sierpnia 2017 roku przez B. R. (nr pełnomocnictwa (...)). (wezwanie z potwierdzeniem odbioru k. 21-22)

Pismem z 4 maja 2017 roku (data wpływu do Powoda - 9 maja 2017 roku) Pozwany, w związku z zawarciem przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ł., której jest prezesem zarządu umowy na zakup energii elektrycznej z T., wypowiedział umowę dystrybucyjną z powodem w punkcie (...) w gminie B.. (wypowiedzenie k.108)

Stosownie do § 7 ust. 1-4 regulaminu odbiorca ma prawo zakupu energii od wybranego przez siebie sprzedawcy. Dla dokonania zmiany sprzedawcy musi zawrzeć z określonym sprzedawcą energii elektrycznej umowę sprzedaży oraz wypowiedzieć umowę zawartą z dotychczasowym sprzedawcą. (...) umożliwia dokonanie takiej zmiany nie później niż w terminie 21 dni od dnia poinformowania (...) o zawarciu umowy sprzedaży lub umowy kompleksowej z nowym sprzedawcą. Szczegółowy tryb postępowania z tym zakresie określa (...) (Instrukcja (...) i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej).

Odbiorca, zgodnie z § 9 ust.7 lit. a regulaminu, może wypowiedzieć umowę zawartą na czas nieoznaczony bez ponoszenia kosztów i odszkodowania składając do (...) pisemne oświadczenie. Jednocześnie jest zobowiązany pokryć należności za świadczone usługi dystrybucji energii. (załącznik nr 1 do umowy k.6-10)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie Powód dochodził świadczenia z umowy, tj. zapłaty za energię elektryczną dostarczoną do punktu wskazanego w umowie z 14 listopada 2016 roku nr (...) o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej.

Niewątpliwie strony zawarły umowę, o której stanowi art. 5 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2020 r., poz. 833 t.j.). Wprawdzie w sprzeciwie Pozwany zakwestionował fakt zawarcia umowy, a w konsekwencji swoją legitymację bierną, ale ten zarzut okazał się bezzasadny. Do odpowiedzi na sprzeciw Powód dołączył poświadczoną za zgodność z oryginałem kopię pełnomocnictwa z 12 października 2016 roku udzielonego przez Pozwanego R. P. do podpisania w jego imieniu umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej do nieruchomości stanowiącej własność G. R., położonej w P.. Podkreślenia wymaga, że Pozwany nie zakwestionował, ani faktu udzielenia pełnomocnictwa, ani wiarygodności i autentyczności samego dokumentu pełnomocnictwa. W treści pełnomocnictwa wyraźnie wskazano zakres umocowania, którym były objęte podpisanie umowy, jak i podejmowanie wszystkich czynności poprzedzających i zmierzających do jej zawarcia. W konsekwencji powyższego uznać należało za ważnie zawartą umowę nr (...) z 14 listopada 2016 roku. Nadto, okoliczność zawarcia umowy potwierdza złożenie 9 maja 2017 roku przez Pozwanego oświadczenia o wypowiedzeniu ww. umowy. Jeżeli bowiem Pozwany uważałby, że do zawarcia umowy nigdy nie doszło, to nie składałby opisanego oświadczenia w sytuacji, gdy chciał zawrzeć umowę z innym dostawcą energii elektrycznej.

W myśl art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Reguła ta znajduje również swój procesowy odpowiednik w treści art. 232 k.p.c., w świetle którego to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Obecnie to nie sąd jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, lecz strony. Dowodzenie własnych twierdzeń nie jest obowiązkiem strony ani materialnoprawnym, ani procesowym, a tylko spoczywającym na niej ciężarem procesowym i w konsekwencji sąd nie może nakazać, czy zobowiązać do przeprowadzenia dowodu i tylko od woli strony zależy, jakie dowody sąd będzie prowadził. Jeżeli strona uważa, że do udowodnienia jej twierdzeń wystarczy określony dowód i dlatego nie przytacza innych dowodów, to jej błąd nie jest usprawiedliwiony, sama ponosi winę niezgłoszenia dalszych dowodów i nie może zarzucać nieuzasadnionego uniemożliwienia wykazania jej praw. Zadaniem sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy ( por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997/ 6-7/76).

Co do zasady to powód – jako strona inicjująca postępowanie sądowe i zgłaszająca określone roszczenia, jest obarczony ciężarem udowodnienia ich istnienia i wysokości. Jednak w określonych sytuacjach procesowych może dojść do przerzucenia ciężaru dowodu na przeciwnika, jeżeli zgłasza fakty tamujące lub niweczące istnienie roszczenia powoda lub jego wysokość.

W realiach rozpoznawanej sprawy, do Powoda należało udowodnienie istnienia i wysokości roszczenia, tj. wynagrodzenia za dostarczoną energię elektryczną do nieruchomości Pozwanego. Powód udowodnił (o czym była już mowa), że strony wiązała umowa w okresie objętym pozwem. W celu wykazania wysokości dochodzonego roszczenia, złożył faktury obrazujące naliczone wynagrodzenie. Pozwany zakwestionował wysokość dochodzonego roszczenia w ten sposób, że zarzucił, tu cytat: „kwoty wskazane na załączonych fakturach nie znajdują odzwierciedlenia w stanie rzeczywistym, gdyż pozwanemu nie są znane okoliczności, w których dokonywane były odczyty liczników, kto reprezentował (...) SA i samego pozwanego podczas odczytów”. Otóż z treści umowy nie wynika, aby odczyty z układu pomiarowo – rozliczeniowego miały być dokonywane w obecności Pozwanego, albo osoby przez niego uprawnionej. Co do samego faktu dokonywania odczytów, to zauważyć należy, że do każdej faktury załączone jest jej szczegółowe rozliczenie, z którego wynika, kiedy był odczyt i jakie było wskazanie układu pomiarowo – rozliczeniowego oraz naliczenie należności za zużytą energie elektryczną. Chcąc podważyć prawidłowość rozliczenia, Pozwany powinien wskazać fakty, z których wywodzi, że albo odczytów nie było, albo wskazania odnotowano nieprawidłowo. Przypomnieć należy, że w § 5 regulaminu świadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej przewidziano możliwość dokonania korekt uprzednio wystawionych faktur w sytuacji stwierdzenia błędów w pomiarze lub odczycie wskazań układu pomiarowo – rozliczeniowego lub innych nieprawidłowości, które spowodowały zawyżenie lub zaniżenie należności za pobraną energię elektryczną. Kwestionując wysokość dochodzonej należności, Pozwany nie powołał się na żądne konkretne fakty wskazujące, że do nieprawidłowości doszło. W braku skonkretyzowanych zarzutów co do przedstawionych przez Powoda rozliczeń okoliczności, na które mieliby zeznawać świadkowie, których tożsamość podlegałaby dopiero ustaleniu w toku postępowania, były nieistotne. Pozwany chciał bowiem ustalać, kto reprezentował go przy odczytach (w sytuacji, kiedy nie było takiego wymagania), na okoliczność dokonywania odczytów (choć tego faktu wprost nie zakwestionował, lecz twierdził, że nie są mu znane okoliczności dokonywania odczytów) i sporządzania protokołów (w sytuacji, gdy z umowy nie wynika takie wymaganie). Z powyższych przyczyn dowód z zeznań środków podlegał pominięciu na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. Na tej samej podstawie pominięciu podlegał dowód z przesłuchania stron. Powód w toku postępowania przedstawił dokumenty potwierdzające umocowanie osoby podpisującej w imieniu pozwanego umowę toteż nieistotnym dla rozstrzygnięcia byłyby późniejsze twierdzenia pozwanego w sposób przeciwny, tj. o nieudzieleniu pełnomocnictwa, jeżeli powód dysponował takim dokumentem. Strony miałyby zeznawać na okoliczność braku odczytów, choć Pozwanemu (jak sam twierdził) nie są znane okoliczności dokonywania odczytów, a Powód okoliczności te udowadniał za pomocą dokumentów.

Zauważenia wymaga jeszcze jednak kwestia: z przebiegu całego postępowania można wyciągnąć wniosek, że Pozwany zmierzał do jego nieuzasadnionego przedłużenia. Zarzuty podniesione w sprzeciwie mają charakter ogólnikowy i nie zostały one sprecyzowane na dalszym etapie postępowania, pomimo tego, że po złożeniu przez Powoda odpowiedzi na sprzeciw Pozwany był wzywany do złożenia pisma przygotowawczego. Pozwany wprawdzie pismo złożył, ale nie zawiera ono żadnych nowych twierdzeń, ani wniosków dowodowych. Pozwany sprzeciwił się rozpoznaniu sprawy na posiedzeniu niejawnym, ale na rozprawie się nie stawił powołując się na okoliczności uniemożliwiające mu stawienie się w sądzie w bliżej niesprecyzowanym okresie czasu i nie dokumentując w żaden sposób swojego staniu zdrowia.

Podsumowując dotychczasowe rozważania: Sąd w oparciu o całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego uznał, że roszczenie Powoda zostało udowodnione co do zasady i co do wysokości, jeżeli chodzi o należność za dostarczoną energię elektryczną.

Inaczej natomiast wypada ocena roszczenia o zasądzenie odsetek z noty odsetkowej oraz za opóźnienie od kwot objętych sporem.

Wprawdzie z § 5 umowy wynika, że wynagrodzenie będzie płatne za poszczególne okresy rozliczeniowe wskazane w warunkach dostarczania i odbioru energii oraz z uwzględnieniem przyjętych tam okresów płatności. Jednak ze wspomnianych warunków (załącznik 2b) wynika jedynie, że rozliczenia następują w 1 miesięcznych okresach rozliczeniowych. Umowa stanowi, że termin płatności nie może być krótszy niż 14 dni od wystawienia dokumentu finansowego, który powinien być doręczony nie później niż 7 dni przed terminem płatności. Powód jednak nie przedstawił dowodów, w jakich terminach doręczał Pozwanemu faktury. Dlatego Sąd uznał, że zasadność naliczenia odsetek w nocie odsetkowej nie została udowodniona, zaś odsetki za opóźnienie od należności wynikających z faktur przedstawionych w niniejszej sprawie naliczył po upływie terminu do zapłaty wskazanego w treści przedsądowego wezwania do zapłaty.

Reasumując, w oparciu o złożony w sprawie materiał dowodowy Sąd ustalił, że w skład należnej powodowi kwoty tytułem zadłużenia pozwanego wynikłego z zawartej umowy wchodzą wszystkie kwoty wynikające z faktur w łącznej wysokości. Oddaleniu podlegało żądanie zasądzenia kwoty wynikającej z noty odsetkowej oraz odsetek od kwot wynikających z faktur, bowiem Powód w toku postępowania, mimo kwestionowania przez Pozwanego doręczenia mu dokumentów w postaci faktur i noty odsetkowej, nie wykazał okoliczności przeciwnej. W konsekwencji powyższego nie było możliwe orzeczenie odsetek od dat wskazanych w fakturach, a od daty wynikającej ze skierowanego do Pozwanego wezwania do zapłaty. W pozostałym zakresie, powództwo jako nieudowodnione – podlegało oddaleniu.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zapadło na postawie art. 100 zd. 2 k.p.c. Powód wygrał sprawę w przeważającej części i jedynie w nieznacznej części uległ przeciwnikowi, dlatego przysługuje mu zwrot całości poniesionych kosztów procesu. W toku postępowania wydatkował kwotę 4381,00 złotych, na którą składają się: 764,00 zł tytułem opłaty od pozwu, wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 3600 zł, zgodnie z treścią § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.