Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 marca 2014 r. w O.

sprawy z odwołania W. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wysokość renty rodzinnej

na skutek odwołania W. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 27 września 2013r. znak (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27.09.2013r. ZUS odmówił W. K. przeliczenia wysokości renty rodzinnej, którą otrzymuje po zmarłym mężu K. K..

W. K. odwołała się od tej decyzji. Stwierdziła, że nie zgadza się z wyliczeniem wysokości jej renty, lecz nie sprecyzowała, co dokładnie kwestionuje.

ZUS wniósł o oddalenie odwołania. Podniósł, że W. K. złożyła dnia 23.09.2013r. wniosek o ponowne naliczenie otrzymywanej przez nią renty rodzinnej i do wniosku dołączyła wyrok Sądu Rejowego w O. z dnia 19.04.2012r. ustalający u niej znaczny stopień niepełnosprawności od dnia 22.03.2011r. na stałe oraz ustalający konieczność stałej opieki innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. ZUS uznał, że treść dołączonego wyroku może mieć jedynie znaczenie dla ustalenia prawa do dodatku pielęgnacyjnego. A ponieważ W. K. otrzymuje taki dodatek w związku z ukończeniem 75 roku życia, zatem wyrok ten pozostawał bez znaczenia dla wysokości renty rodzinnej.

W toku postępowania pełnomocnik W. K. oświadczył, iż odwołująca kwestionuje uwzględniony przez ZUS staż pracy zmarłego K. K. oraz kwestionuje wybór podstawy wymiaru świadczenia. Złożył także dokumenty dotyczące stażu ubezpieczeniowego K. K., które dotychczas nie były złożone w ZUS-ie (k.14). Na mocy art.477 ¹⁰§2 kpc Sąd przekazał do ZUS celem rozpoznania wniosek o doliczenie do stażu pracy okres pełnienia służby wojskowej od dnia 04.11.1958r. do dnia 15.10.1960r. oraz zatrudnienia od dnia 01.08.1962r. do dnia 30.09.1965r. W wyniku tego ZUS wydał kolejną decyzję z dnia 16.01.2014r., którą przeliczył wysokość renty rodzinnej W. K. w związku ze zwiększeniem okresów składkowych. Od tej decyzji W. K. także się odwołała. Przy czym postępowanie jest we wstępnej fazie i sprawa nie zawisła jeszcze przed Sądem Okręgowym w Ostrołęce. Natomiast dnia 21.01.2014r. pełnomocnik W. K. złożył do akt niniejszej sprawy dalsze dokumenty związane ze stażem pracy K. K. (k.23).

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W. K. otrzymuje rentę rodzinną po mężu K. K. na mocy decyzji ZUS z dnia 15.03.2004r.

K. K. przed śmiercią uprawniony był do renty przyznanej w oparciu o przepisy ustawy z dnia 14.12.1982r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. Do ustalenia wysokości renty rodzinnej ZUS przyjął dotychczasową podstawę jej wymiaru tj. obliczoną z wynagrodzenia uzyskanego przez K. K. w okresie 12 miesięcy od czerwca 1980r. do maja 1981r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty z tego okresu wyniósł 99,94%. Nadto do ustalenia wysokości renty jaka przysługiwałaby osobie zmarłej, ZUS przyjął 11 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 13 lat i 9 miesięcy okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych, nieskładkowych i uzupełniających od zgłoszenia wniosku do ukończenia 60 lat życia. Ponadto ZUS uwzględnił przy wyliczaniu wysokości renty rodzinnej 50% zwiększenia, jakie przysługiwałoby osobie zmarłej z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie rolne za 46 kwartałów.

Dnia 24.09.2013r. W. K. złożyła do ZUS wniosek o przeliczenie wysokości renty i złożyła przy tym wniosku wyrok Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 19.04.2012r. wydany w sprawie IV U 63/11 dotyczący ustalenia wyższego stopnia niepełnosprawności.

Rozpoznając powyższy wniosek – ZUS wydał dnia 27.09.2013r. decyzję odmawiającą przeliczenia wysokości renty na podstawie złożonego wyroku. Wskazał bowiem, że w oparciu o wyrok Sądu Rejonowego W. K. mogłaby jedynie ubiegać się o przyznanie jej dodatku pielęgnacyjnego. Ponieważ jednak dodatek ten już jej przysługuje od dnia 01.10.2006r. w związku z ukończeniem 75 lat, zatem nie ma podstaw do zwiększenia wysokości renty.

W. K. złożyła odwołanie od tej decyzji, co zainicjowało przedmiotową sprawę.

W toku postępowania odwołująca podniosła, że nie zgadza się ze stażem pracy obliczonym przez ZUS oraz uwzględnionymi przez ZUS zarobkami zmarłego K. K.. Ponadto złożyła dodatkowe dokumenty dotyczące stażu pracy i wysokości zarobków męża.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem – zakres i przedmiot rozpoznania sądowego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyznacza przedmiot decyzji organu rentowego i żądanie zgłoszone w odwołaniu wniesionym do sądu (tak m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 02.03.2011r. (II UZ 1/11). Natomiast w wyroku z dnia 29.09.2000r. Sąd Najwyższy stwierdził, że w postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych niedopuszczalne jest merytoryczne rozpoznanie żądań, które wykraczają poza podstawę faktyczną zaskarżonej odwołaniem decyzji (II UKN 759/99).

W przedmiotowej sprawie odwołująca, zgłaszając do ZUS wniosek o przeliczenie swej renty, wskazywała jedynie na swój stopień niepełnosprawności, z czego ZUS wysnuł słuszny wniosek, iż jej intencją jest zwiększenie wysokości renty wobec jej stanu zdrowia. Tym samym ZUS prawidłowo uznał, że wniosek ten może być jedynie rozpoznawany jako żądanie przyznania dodatku pielęgnacyjnego. I tej kwestii dotyczyła jedynie zaskarżona decyzja. Wprawdzie na ostatniej rozprawie pełnomocnik odwołującej starał się wykazać, że W. K. we wniosku z dnia 23.09.2013r. wnosiła o przeliczenie wysokości renty, gdyż nie zgadzała się ze stażem pracy K. K. uznanym przez ZUS i z podstawą wymiaru renty, jednakże twierdzenie takie nie ma żadnych podstaw. Treść wniosku o przeliczenie jest bardzo ogólnikowa. Nie zawiera żadnych odniesień do kwestii stażu pracy K. K. ani do podstawy wymiaru renty. Do wniosku nie zostały także dołączone żadne dokumenty dotyczące stażu pracy K. K., które mogłyby wskazywać, że intencją odwołującej było przeliczenie jej renty na tej podstawie i do których ZUS mógłby się odnieść.

Zdaniem Sądu Okręgowego – ZUS prawidłowo odczytał intencję W. K., że wnosi ona o przeliczenie renty w związku z treścią wyroku Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 19.04.2012r. i prawidłowo ustalił, że wyrok ten może mieć znaczenie jedynie dla ustalenia prawa do dodatku pielęgnacyjnego. W przekonaniu Sądu pełnomocnik odwołującej, który należy zakładać, że był także autorem powoływanego wniosku, wzbogacony o wiedzę nabytą w trakcie postępowania, pragnie aktualnie nadać wnioskowi z dnia 23.09.2012r. inną treść aniżeli wynika to z jego literalnego brzmienia.

Reasumując – Sąd Okręgowy uznał, że ZUS prawidłowo uznał, iż wniosek z dnia 23.09.2013r. zmierza do zwiększenia renty w związku ze stanem zdrowia W. K. i prawidłowo został przez ZUS zakwalifikowany jako wniosek o dodatek pielęgnacyjny.

Ponieważ odwołująca taki dodatek posiada – ZUS zasadnie odmówił jej przyznania tego dodatku. Zasadnie też ZUS odmówił w zaskarżonej decyzji przeliczenia renty, albowiem W. K. nie złożyła przy wniosku żadnych dokumentów, które dawałyby podstawę do dokonania przeliczenia renty w oparciu o art.110 lub art.111 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.Dz.U. z 2013r., poz. 1440).

Natomiast w związku z dokumentami złożonymi przez pełnomocnika odwołującej w toku postępowania na rozprawie z dnia 09.01.2014r. ZUS wydał decyzję z dnia 16.01.2014r., w której ustalił wyższy staż ubezpieczeniowy K. K.. Zatem wszelkie kwestie związane ze stażem będą badane w postępowaniu dotyczącym odwołania od tej decyzji.

Natomiast w niniejszym postępowaniu, które dotyczy jedynie decyzji z dnia 27.09.2013r. – co wynika z przytoczonego powyżej orzecznictwa – nie ma podstaw do czynienia ustaleń dotyczących stażu pracy i wysokości zarobków K. K., celem ustalenia wysokości renty przysługującej odwołującej. Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 09.10.2013r. w sprawie IIIAUa 423/13 stwierdził, że sąd pracy i ubezpieczeń społecznych nie działa w zastępstwie organu rentowego, w związku z czym nie ustala prawa do świadczeń i choć samodzielnie oraz we własnym zakresie rozstrzyga wszelkie kwestie związane z prawem lub wysokością świadczenia objętego decyzją, to jego rozstrzygnięcie odnosi się do zaskarżonej decyzji.

Jedynie na marginesie podnieść należy, że wszelką dokumentację dotyczącą wysokości renty rodzinnej złożoną w trakcie postępowania w dniu 09.01.2014r. i w dniu 21.01.2014r. – Sąd przekazał do ZUS celem rozpoznania w trybie art.477 ¹⁰§2 kpc. Zgodnie bowiem z treścią tego przepisu – jeżeli ubezpieczony złożył nowe żądanie, dotychczas nie rozpoznane przez organ rentowy, Sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje do rozpoznania organowi rentowemu.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd na mocy art.477 ¹⁴§1 kpc oddalił odwołanie od decyzji z dnia 27.09.2013r.