Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 sierpnia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2021 r. w Chełmnie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w G.

przeciwko W. S.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego W. S. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w G. kwotę 387,62 zł (trzysta osiemdziesiąt siedem złotych 62/100 grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od następujących kwot:

-

2,11 zł od dnia 22 stycznia 2019 roku do dnia 26 sierpnia 2021 roku,

-

94,80 zł od dnia 19 marca 2019 roku do dnia 26 sierpnia 2021 roku,

-

8,40 zł od dnia 24 października 2019 roku do dnia 26 sierpnia 2021 roku,

-

208,03 zł od dnia 21 maja 2019 roku do dnia 26 sierpnia 2021 roku,

-

8,40 zł od dnia 24 października 2019 roku do dnia 26 sierpnia 2021 roku,

-

1,76 zł od dnia 24 października 2019 roku do dnia 26 sierpnia 2021 roku,

-

64,12 zł od dnia 6 lipca 2019 roku do dnia 26 sierpnia 2021 roku.

II.  Należność zasądzoną w pkt I wyroku rozkłada na 3 (trzy) miesięczne raty w kwocie po 129,21 zł (sto dwadzieścia dziewięć złotych 21/100 groszy) płatne do dnia 15 (piętnastego) każdego miesiąca, poczynając od miesiąca następnego od tego w którym wyrok się uprawomocnił, z tym zastrzeżeniem, że w przypadku uchybienia przez pozwanego w spłacie kwoty odpowiadającej wysokości dwóch rat, wymagalna stanie się cała pozostała do spłaty należność, o której mowa w punkcie I orzeczenia wraz z niezapłaconymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczonymi do dnia zapłaty.

III.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 137,00 zł (sto trzydzieści siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia

Monika Mleczko – Pawlikowska

I C 153/20

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wystąpił przeciwko pozwanemu W. S. z powództwem w elektronicznym postępowaniu upominawczym o zapłatę:

-

kwoty 2,11 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty,

-

kwoty 94,80 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 marca 2019 r. do dnia zapłaty,

-

kwoty 8,40 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

-

kwoty 208,03 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 maja 2019 do dnia zapłaty,

-

kwoty 8,40 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

-

kwoty 1,76 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

-

kwoty 64,12 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 lipca 2019 r. do dnia zapłaty.

Powód wniósł również o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów sądowych w kwocie 30,00 zł oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swego żądania powód wskazał, że na podstawie umowy sprzedaży energii elektrycznej dostarczał stronie pozwanej energię elektryczną do lokalu wskazanego w przedmiotowej umowie. W związku z wykonywaniem usługi strona powodowa wystawiła i doręczyła pozwanemu faktury VAT:

-

nr (...)/1F, która stała się wymagalna dnia 21 stycznia 2019 r.,

-

nr (...)/1F, która stała się wymagalna dnia 18 marca 2019 r.,

-

nr (...)/1F/ (...), która stała się wymagalna dnia 18 marca 2019 r.,

-

nr (...)/1F/ (...), która stała się wymagalna dnia 20 maja 2019 r.,

-

nr (...)/1F, która stała się wymagalna dnia 20 maja 2019 r.,

-

nr (...)/1F, która stała się wymagalna dnia 5 lipca 2019 r.,

oraz notę odsetkową wykazaną fakturą nr (...), która stała się wymagalna dnia 20 maja 2019 r.

Pomimo wezwania z dnia 16 października 2019 r. strona pozwana nie wywiązała się z obowiązku zapłaty należności wynikających z umowy oraz należnych odsetek (k. 1-4 akt).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 4 grudnia 2019 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu ((...) (...)) (k. 4v akt).

Od powyższego nakazu pozwany W. S. w ustawowym terminie wniósł sprzeciw. W sprzeciwie tym wskazał ogólnie, iż nie zgadza się z żądaniem zawartymi w pozwie (k. 5v akt).

Postanowieniem z dnia 8 stycznia 2020 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu od wydanego nakazu zapłaty i przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Chełmnie (k. 8 akt).

Nadto w piśmie z dnia 20 sierpnia 2020 r. pozwany W. S. wskazał ponownie, iż nie zgadza się z kwotami które żąda powód i chciałby skorzystać z mediacji i wyraża na nią zgodę (k. 49 akt).

Postanowieniem z dnia 3 września 2020 r. Sąd skierował strony do mediacji. (k. 44 akt). Do mediacji nie doszło, gdyż jedna ze stron zrezygnowała z udziału w mediacji. (k. 64 akt).

Na rozprawie w dniu 20 maja 2021 r. pozwany oświadczył, iż kwestionuje żądanie pozwu co do wysokości w połowie. Wskazał, że odsetki zostały naliczone niesłusznie, bowiem miało miejsce odcięcie prądu podczas jego nieobecności w domu. Podniósł, iż nie jest w stanie przedstawić żadnych dokumentów, gdyż zagubiły się w związku ze zmianą miejsca zamieszkania (k. 70 akt).

W odpowiedzi na zobowiązanie Sądu, powód pismem z dnia 14 czerwca 2021 r. wskazał, iż na wartości do zapłaty wskazaną w fakturach składają się: wartość usługi (zużycie energii elektrycznej), odsetki za nieterminową spłatę, opłatę za wystawienie wezwania oraz kwota zadłużenia na dzień wystawienia dokumentu. Wyjaśnił, iż:

-

z faktury nr (...) w dniu 15 marca 2019 r. została uregulowana kwota 172,99 zł, w związku z czym do spłaty pozostała kwota dochodzona pozwem w wysokości 2,11 zł,

-

kwota 8,40 zł z tytułu opłaty za wystawienie wezwania wskazanej w fakturze nr (...),

-

kwota 94,80 zł z tytułu wartości usługi (zużycia energii elektrycznej) wskazana w fakturze nr (...),

-

kwota 8,40 zł z tytułu opłaty za wystawienie wezwania wskazanej w fakturze nr (...),

-

kwota 208,03 z tytułu wartości usługi (zużycia energii elektrycznej) wskazana w fakturze nr (...),

-

kwota 64,12 z tytułu wartości usługi (zużycia energii elektrycznej) wskazana w fakturze nr (...), skorygowana o kwotę 12,98 zł, w związku z czym do zapłaty pozostała kwota dochodzona pozwem,

-

kwota 1,76 zł wynikająca z noty odsetkowej wykazanej fakturą nr (...) (k. 76 akt).

Sąd ustalił, co następuje.

Powódka (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. na podstawie umowy sprzedaży energii elektrycznej dostarczała pozwanemu W. S. energię elektryczną do obiektu zlokalizowanego w (...), gmina U.. W związku z wykonywaniem usługi wystawiła i doręczyła pozwanemu faktury VAT:

-

nr (...)/1F wskazującą na łączną kwotę do zapłaty w wysokości 403,94 zł (w tym wartość usługi – 175,10 zł, odsetek za nieterminową wpłatę – 2,63 zł, opłatę za wezwanie do zapłaty – 8,40 zł oraz zadłużenie w wysokości 217,81 zł) z terminem płatności określonym na dzień 21 stycznia 2019 r.

-

nr (...)/1F, wskazującą na łączną kwotę do zapłaty w wysokości 291,44 zł (w tym wartość usługi – 94,80 zł, odsetek za nieterminową wpłatę – 2,11 zł, opłatę za wezwanie do zapłaty – 8,40 zł oraz zadłużenie w wysokości 186,13 zł) z terminem płatności określonym na dzień 18 marca 2019 r.

-

nr (...)/1F, wskazującą na łączną kwotę do zapłaty w wysokości 323,50 zł (w tym wartość usługi – 208,03 zł, odsetek za nieterminową wpłatę – 1,76 zł, opłatę za wezwanie do zapłaty – 8,40 zł oraz zadłużenie w wysokości 105,31 zł) z terminem płatności określonym na dzień 20 maja 2019 r.

-

nr (...)/1F, wskazującą na łączną kwotę do zapłaty w wysokości 400,60 zł (w tym wartość usługi – 77,10 zł oraz zadłużenie w wysokości 323,50 zł) z terminem płatności określonym na dzień 5 lipca 2019 r.

oraz notę odsetkową nr (...) na kwotę 1,76 zł z terminem płatności określonym na dzień 20 maja 2019 r.

/Dowody: umowa kompleksowa nr (...) – k. 21-22 akt, ogólne warunki umów kompleksowych – k. 23-26 akt, faktury VAT – k. 27-31, 33-34 akt, nota odsetkowa - k. 32 akt/

Pismem z dnia 24 lipca 2019 r. powód wezwał pozwanego W. S. do zapłaty zaległych należności wynikających m.in. z w/w faktur i noty odsetkowej w łącznej kwocie 387,62 zł w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Pozwany należności nie uregulował.

/Dowód: wezwanie przedsądowe – k. 35 akt/

Pozwany W. S. utrzymuje się z renty rolniczej w wysokości 1 100 zł. Posiada orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy. Nie otrzymuje żadnych dodatkowych zasiłków. Korzysta z pomocy rodziny. Obecnie zamieszkuje u swojego syna, któremu dokłada się do życia i opłat. Na leki comiesięcznie przeznacza około 240-250 zł. Wobec pozwanego toczy się kilka innych postępowań sądowych o zapłatę.

/Fakty znane Sądowi z urzędu, a nadto dowód: przesłuchanie pozwanego W. S. – k. 70v akt/

Sąd zważył, co następuje.

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o dokumenty przedłożone przez stronę powodową, którym dał w całości wiarę. Pozwany co do zasady nie kwestionował autentyczności tych dokumentów, a i Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowanych autentyczności. Ponadto ich zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy nie budziła wątpliwości Sądu. Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd oparł się także w części na dowodzie z przesłuchania pozwanego W. S., w zakresie w którym podnoszone przez niego fakty miały znaczenie dla rozstrzygnięcia. Jego zeznania nie były także kwestionowane przez stronę przeciwną.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Strona powodowa wywodziła swoje roszczenie z zawartej z pozwanym umowy kompleksowej sprzedaży energii elektrycznej – co było w sprawie bezsporne. Podstawą prawną żądania pozwu stanowił zatem art. 535§ 1 k.c. i art. 555 k.c. Zgodnie z art. 535 § 1 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu tę rzecz a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Poprzez odesłanie z art. 555 k.c. przepisy o sprzedaży stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz sprzedaży paliw. Informacyjnie wskazać należy, iż akcesoryjną podstawą prawną żądania powoda był także art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2020 r., poz. 471 t.j.).

W ocenie Sądu powód wykazał zasadność roszczenia zgłoszonego w pozwie. Przedłożył on bowiem łączącą strony umowę kompleksową i wystawione na jej podstawie faktury VAT oraz notę odsetkową. Strona powodowa nadto wyjaśniła szczegółowo, z których faktur wynikają jakie kwoty należne do zapłaty i czego dotyczą. Część kwot widniejąca na fakturach stanowiły wartości niezapłaconych usług, a część kwot stanowiły odsetki za nieterminową spłatę i opłaty za wezwania do zapłaty. Sąd dokładnie przeanalizował przedłożone przez powoda faktury. Podkreślenia wymaga fakt, iż na każdej fakturze wskazana jest na pierwszej stronie wartość do zapłaty, wskazanie za jaki okres niniejsze rozliczenie następuje, wskazanie ilości energii elektrycznej, wartość usługi, wymienione są także odsetki jeżeli były niezapłacone oraz opłata za wezwanie do zapłaty. Faktura zawiera również podsumowanie powyższych wartości z wyjaśnieniem (oznaczonym gwiazdką), iż wskazana kwota stanowi zadłużenie na dzień wystawienia dokumentu, a termin płatności zadłużenia nie ulega zmianie. Na drugiej stronie faktury, u dołu, znajduje się informacja o zadłużeniu. Są tam szczegółowo wyodrębnione numery faktur wraz z terminami płatności wynikających z nich należności, które nie zostały jeszcze niezapłacone. Analiza faktur prowadzi do wniosku, iż – wbrew twierdzeniom pozwanego - żądane przez powoda kwoty zostały wskazane prawidłowo.

Oceniając zasadność wytoczonego powództwa Sąd zważył, że z ogólnej reguły rozkładu ciężaru dowodu określonego w art. 6 k.c. wynika, że ten kto w procesie powołuje się na przysługujące mu prawo - czegoś żąda od innej osoby - musi wykazać poprzez dowody, fakty na których opiera to żądanie. Jeśli temu obowiązkowi nie podoła przegrywa proces. Natomiast w razie wykazania okoliczności faktycznych uzasadniających powództwo, druga strona, która odmawia zadośćuczynienia żądaniu pozwu, zobowiązana jest wykazać, że uprawnionemu dane prawo nie przysługuje, a więc fakty niweczące żądanie pozwu. Sąd najpierw winien był więc, w niniejszym procesie, rozstrzygnąć czy strona powodowa wykazała fakt zawarcia umowy sprzedaży przez pozwanego i prawidłowości dokonanych wyliczeń kwoty żądania, a dopiero gdyby doszedł do wniosku, na podstawie oceny dowodów, że fakty te zostały udowodnione, rozważyć winien, czy strona pozwana udowodniła twierdzenia dotyczące bezzasadności żądania powoda.

Sąd wskazuje, iż reguły wyrażonej w art. 6 k.c. nie należy rozumieć w ten sposób, iż cały ciężar dowodu leży po stronie powodowej. Jeżeli pozwany kwestionuje roszczenie powoda, zobowiązany jest wykazać je w postępowaniu dowodowym. Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela w tym zakresie pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie I(...) ((...), że wyrażonej w art. 6 k.c. reguły rozkładu ciężaru dowodu nie można rozumieć w ten sposób, że zawsze bez względu na okoliczność sprawy, obowiązek dowodzenia wszelkich faktów o zasadniczym dla rozstrzygnięcia sporu znaczeniu spoczywa na stronie powodowej. Jeżeli powód wykazał wystąpienie faktów przemawiających za słusznością dochodzonych pretensji, wówczas to pozwanego obarcza ciężar udowodnienia ekscepcji i okoliczności uzasadniających jego zdaniem oddalenie powództwa.

Mając powyższe na uwadze, wskazać należy, iż powód udowodnił, że została zawarta umowa kompleksowa na dostarczanie energii elektrycznej, energia była zgodnie z nią dostarczana oraz zostały wystawione faktury, które nie zostały w całości opłacone w terminie. Pozwany natomiast obowiązany był wykazać, iż żądane przez powoda kwoty zostały zapłacone, a zatem, iż zobowiązanie wygasło. Powód ciężarowi temu nie sprostał, dlatego też Sąd uznał, powództwo za zasadne w całości, o czym orzekł w pkt I sentencji wyroku na podstawie powołanych powyżej przepisów.

W tym miejscu należy odnieść się do wniosku pozwanego o rozłożenie świadczenia na raty. Zgodnie z art. 320 k.p.c. in principio w szczególnie uzasadnionych przypadkach Sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Wskazany przepis wprowadza tzw. moratorium sędziowskie - daje możliwość sądowi odroczenia wykonania wyroku. Zastosowanie moratorium sędziowskiego może mieć miejsce jedynie w wypadkach „szczególnie uzasadnionych”, tzn. wyjątkowych. Należy przyjąć, że owe „szczególne okoliczności” zachodzą wówczas, kiedy natychmiastowe wykonanie wyroku byłoby rażąco sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Przypadek szczególnie uzasadniony istnieje wtedy, gdy sytuacja majątkowa, rodzinna lub finansowa strony czyni nierealnym spełnienie całego świadczenia.

W ocenie Sądu zasadnym było rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty. Sąd wziął pod uwagę zarówno sytuację pozwanego jak i powódki, która jest dużym podmiotem gospodarczym dysponującym znacznie większym majątkiem. Zatem rozłożenie zasądzonej kwoty na raty nie naruszy jej interesu, ani nie uszczupli jej majątku, w taki sposób aby rozłożenie na raty było niezasadne. Rozkładając zasądzoną kwotę na raty, Sąd miał na uwadze zapewnienie realnych możliwości spłaty zobowiązania przez pozwanego, z uwagi na jego ciężką sytuację materialną. . Przy ustalaniu wysokości raty sąd uwzględnił miesięczny dochód pozwanego oraz jego stałe wydatki. Pozwany utrzymuje się jedynie z renty w kwocie 1 100 zł, przeciwko niemu toczyły się i toczy się kilka postępowań o zapłatę. Dlatego też Sąd postanowił rozłożyć pozwanemu zasądzone świadczenie na 3 miesięczne raty w kwotach po 129,21 zł każda. Z zeznań pozwanego wynikało, że miesięcznie jest w stanie spłacać jedynie taką kwotę. Ustalenie zatem rat w takiej wysokości jaką deklaruje pozwany umożliwi pełne zaspokojenie jego zobowiązania. Na wypadek opóźnienia w płatności poszczególnych rat zastrzeżone zostały odsetki ustawowe za opóźnienie na rzecz powoda. Celem wyważenia interesów stron zastrzeżono, że nieuiszczenie kwoty odpowiadającej sumie dwóch rat w terminie spowoduje natychmiastową wymagalność pozostałej części należności. Zapis ten powinien zmotywować pozwanego do terminowego regulowania rat i zapewnia powodowi możliwość prowadzenia egzekucji po uchybieniu płatności przez pozwaną co do całości zasądzonego roszczenia, co znacząco skróci odzyskanie należności, w przypadku braku chęci wywiązania się pozwanego z obowiązku uiszczania rat. Sąd zatem zasądzając odsetki od wskazanych kwot należności głównych i dat orzekł, iż są one należne do dnia 26 sierpnia 2021 r. - do dnia wydania wyroku. Powód będzie uprawniony do dalszego naliczania odsetek jedynie w przypadku opóźnienia w spłacie poszczególnych rat. Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w pkt I i II sentencji orzeczenia.

O kosztach procesu orzeczono w pkt III sentencji wyroku na podstawie art. 98§ 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne dla celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W niniejszej sprawie Sąd w całości uwzględnił powództwo, stąd też to pozwanego – jako stronę przegrywającą – obciążył kosztami procesu. Koszty procesu poniesione przez powoda opiewały na kwotę 137 zł i stanowiły: opłatę sądową od pozwu w kwocie 30 zł, wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w wysokości 90 zł ustalone zgodnie z § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 265 t.j.) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego. Sąd uznał, iż powyższe koszty procesu nie są na tyle wysokie, by uzasadniały odstąpienie od obciążenia nimi pozwanego.

Sędzia

(...)

ZARZĄDZENIE

1.  (...).

2.  (...).

3.  (...).

C. (...).

Sędzia

(...)