Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ua 132/20

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 5 listopada 2020 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zmienił decyzję (...) Oddział w T. z dnia 25 października 2019 roku i przyznał P. S. (1) prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy w wysokości 9170 złotych.

Sąd oparł się na następujących ustaleniach.

Wnioskodawca P. S. (2) był zatrudniony w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą R. na stanowisku spawacza. W dniu 5 grudnia 2018 roku koło godz. 8:00 miał miejsce wypadek zbiorowy, w wyniku którego ucierpieli P. S. (2) oraz D. C., którzy rozpoczęli pracę o godzinie 6:00. Pracownik, R. K. około godziny 7:30 rozpoczął prace polegające na podłączeniu butli z mieszanką gazową do instalacji zasilającej urządzenia spawalnicze i poprosił o pomoc wnioskodawcę oraz D. C.. Podczas otwierania zaworów instalacji, dostało się do niej zbyt duże ciśnienie powodujące rozszczelnienie. W momencie rozszczelniania instalacji, rozerwaniu uległ fragment około 10-15 cm. Jeden z fragmentów rozerwanej rury ranił D. C. wbijając się w udo nogi prawej, natomiast część rury miedzianej połączona z elastycznym przewodem połączonym bezpośrednio z butlą z dużą siłą uderzyła P. S. (1). Zdarzenie z dnia 5 grudnia 2018 roku zostało uznane za wypadek przy pracy. Wnioskodawca przebywał na Szpitalnym Oddziale Ratunkowym Wojewódzkiego Szpitala (...) w S. z rozpoznaniem urazu podbrzusza, moszny, jąder oraz urazów powierzchownych obu ud. W okresie od dnia 5 grudnia 2018 roku do dnia 7 grudnia 2018 roku wnioskodawca przebywał na Oddziale Urologii i Transplantacji N. Wojewódzkiego (...) w Ł. z rozpoznaniem stłuczenia narządów płciowych zewnętrznych, urazu moszny i jąder, jamy brzusznej, głowy, urazu powierzchownego obu ud oraz podejrzeniem torbieli pajęczynówki. Zaświadczeniem lekarskim z dnia 14 sierpnia 2019 roku lekarz urolog stwierdził, iż zakończył się proces leczenia i rehabilitacji P. S. (1), oraz że wnioskodawca jest zdolny do wykonywania pracy.

Orzeczeniem z dnia 22 października 2019 roku Komisja Lekarska ZUS oceniła 0% uszczerbku na zdrowiu spowodowanego skutkami wypadku przy pracy z dnia 5 grudnia 2018 roku.

U wnioskodawcy rozpoznaje się stan po przebytym urazie moszny powodującym powstanie krwiaków obu jąder leczonych zachowawczo, okresową testalgię /bóle jąder/ w wywiadzie. W związku z przebytym urazem moszny, skutkującym powstaniem krwiaków obu jąder i wymagającym długotrwałego leczenia, wnioskodawca doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, który wynosi 10% według poz. 82. U wnioskodawcy utrzymują się bóle jąder po stosunku płciowym oraz po wysiłku fizycznym, np. grze w piłkę. W wykonanym badaniu USG jąder w marcu 2020 roku obserwowano jeszcze zmiany pourazowe i to nie ich wielkość, ale obecność jest dowodem nieprawidłowości.

Dokonując powyższych ustaleń Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego lekarza urologa. Organ rentowy składając zastrzeżenia podnosił, iż biegły nie wskazał naruszenia sprawności organizmu, które było obiektywnie potwierdzone po zakończeniu leczenia i nie przypisał tego naruszenia do konkretnych zapisów z tabeli uszczerbkowej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zarzucał opinii brak rzeczowej analizy dokumentacji medycznej i przedstawienia jej Sądowi w sposób czytelny, a ponadto powoływał się na opisy badań i wizyt, które odbyły się kolejno w dniu 13 marca 2019 roku, 14 marca 2019 roku oraz 18 kwietnia 2019 roku i 14 sierpnia 2019 roku i nie potwierdzały krwiaków w jądrach oraz upośledzenia sprawności organizmu wywołanego wypadkiem przy pracy. W pisemnej opinii uzupełniającej biegły w pełni odniósł się do zastrzeżeń i pytań sformułowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazując, iż w marcu 2019 roku zaobserwowane w badaniu USG zmiany pourazowe u wnioskodawcy były dowodem na istniejące jeszcze nieprawidłowości, a zakończenie procesu leczenia P. S. (1) i odzyskanie przez niego zdolności do pracy obrazowały długość przebytego procesu rekonwalescencji. Biegły zwracał uwagę, iż dokonując kwalifikacji procentowej uszczerbku według tabeli uszczerbkowej posłużył się pozycją najbardziej zbliżoną do przypadku wnioskodawcy.

Organ rentowy kwestionował również pisemną opinię uzupełniającą biegłego urologa podnosząc, iż w żadnej z opinii (zarówno podstawowej, jak i uzupełniającej) biegły nie wykazał, żeby u wnioskodawcy w wyniku przebytego urazu powstało naruszenie sprawności ustroju uzasadniające orzeczenie procentowego uszczerbku na zdrowiu, a ponadto istnienia zaburzeń czynności organizmu w okresie przekraczającym 6 miesięcy, natomiast opisywana w badaniu USG w marcu 2019 roku zmiana w jądrze miała charakter strukturalny, nie upośledzała czynności jąder ani hormonalnie ani w zakresie prokreacyjnym, dlatego nie mogła być podstawą do ustalenia uszczerbku, a ponadto zmiana ta była udokumentowana jeszcze w trakcie trwania leczenia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwracał uwagę, że proces leczenia został zakończony przed upływem 6 miesięcy, a zarówno fakt, że wnioskodawca nie wymagał kontynuacji leczenia urologicznego, jak i wykonane badanie USG, dokumentujące prawidłowy stan jąder oraz moszny, a także prawidłowy wynik badania nasienia negowały tezę biegłego urologa o utrzymującym się wysokim uszczerbku na zdrowiu. Według stanowiska pozwanego, w ocenie uszczerbkowej w przypadku P. S. (1) nie znajdował zastosowania punkt 65 tabeli. W kolejnej pisemnej opinii uzupełniającej biegły urolog przychylił się do uwag o nieprecyzyjnym zastosowaniu punktu 65 tabeli uszczerbkowej i zmienił go na punkt 82. W pozostałym zakresie podtrzymał wnioski zawarte w dotychczasowo wydanych opiniach.

Również w stosunku do powyższej opinii Zakład Ubezpieczeń Społecznych złożył zastrzeżenia, jednakże nie mogły zostać uwzględnione przez Sąd w uwagi na to, iż stanowiły jedynie polemikę ze stanowiskiem biegłego urologa zwłaszcza, iż biegły w wydanych opiniach uzupełniających odpowiedział na pytania i wszelkie wątpliwości organu rentowego.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd uznał, że odwołanie zasługiwało na uwzględnienie. W sprawie niespornym pozostawało, że zdarzenie z udziałem odwołującego się jest wypadkiem przy pracy. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r., poz. 1205 ze zm.) za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych.

Osią sporu w rozpoznawanej sprawie było ustalenie wysokości rzeczywistego uszczerbku na zdrowiu, będącego skutkiem wskazanego wypadku.

Oceniając materiał dowodowy, Sąd oparł się na wnioskach opinii biegłego urologa (zarówno podstawowej, jak i dwóch uzupełniających), który przyjął, iż wnioskodawca w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 5 grudnia 2018 roku doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ustalając go w wysokości 10% według pozycji H.82 tabeli uszczerbków. Biegły formułując swoje wnioski wziął pod uwagę długotrwałość zwolnienia lekarskiego, które zostało wystawione w związku z przebytym urazem w dniu wypadku, a także rozpiętość czasową procesu leczenia wnioskodawcy, którego zakończenie zostało udokumentowane zaświadczeniem lekarskim specjalisty urologa z dnia 14 sierpnia 2019 roku stwierdzającym ponadto zdolność do wykonywania pracy. Wszelkie ustalenia biegłego jednoznacznie odpowiadały na zarzuty Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który zaprzeczał, jakoby w przypadku P. S. (1) pojawiły się zaburzenia czynności organizmu w okresie przekraczającym 6 miesięcy. Biegły zwracał uwagę, iż sama obecność w jądrach zmian pourazowych zaobserwowanych w marcu 2019 roku, a nie ich rozmiar świadczyły o istnieniu nieprawidłowości. Z kolei stwierdzenia zawarte w dokumentacji medycznej o tym, iż wnioskodawca dobrze się czuje przekładały się na wnioski o prawidłowo przeprowadzonym leczeniu. Należy również podkreślić, iż specjalista urolog również w pełni odniósł się do wątpliwości pozwanego w zakresie kwalifikacji przypadku wnioskodawcy do określonej pozycji w tabeli uszczerbków powołując się na możliwość ustalenia tej pozycji w sposób najbardziej zbliżony do charakteru powstałego urazu.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniósł organ rentowy, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając naruszenie art.11 ust. 1,2,3 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r., poz. 1205 ze zm.) poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, skutkujące uwzględnieniem odwołania podczas, gdy wnioskodawca nie ma prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy.

Ponadto zarzucono naruszenie art. 233 kpc polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów, skutkującej błędnym ustaleniem, że ubezpieczony doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, podczas gdy takie ustalenia nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.

Wskazano również na naruszenie art. 286 kpc poprzez jego niezastosowanie i niedopuszczenie dowodu z ustnego lub pisemnego uzupełnienia opinii biegłego (ewentualnie dodatkowej opinii) w celu wyjaśnienia istotnych dla sprawy okoliczności, a dotyczących istnienia upośledzenia sprawności organizmu po 6 miesiącach od zdarzenia.

Wskazując na powyższe zarzuty, skarżący wniósł o zmianę wyroku i oddalenie odwołania, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Ponadto wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego urologa.

Sąd Okręgowy w Łodzi, uwzględniając wniosek zawarty w apelacji, uzupełnił postępowanie dowodowe o opinię innego biegłego urologa.

W wyniku uzupełnienia materiału dowodowego Sąd II instancji ustalił, że wskutek wypadku przy pracy wnioskodawca doznał wielonarządowych urazów jamy brzusznej, obu jąder i moszny oraz obu ud. Stwierdzono poważne zaburzenia struktury budowy jąder pod postacią rozległego krwiaka w lewym jądrze oraz licznych małych krwiaków w prawym jądrze. Podczas leczenia stwierdzono stopniowe cofnięcie się opisywanych zmian i w wyniku procesu gojenia pozostały widoczne tylko w lewym jądrze zmiany włókniste i zrosty. To, że zmiany takie nie są widoczne w prawym jądrze nie oznacza, że nie doszło do zaburzeń budowy i zmian strukturalnych. Zaburzenia struktury budowy obu jąder w przebiegu procesu gojenia pourazowego są spowodowane przez zbliznowacenia i zrosty, co może prowadzić do trwałych zaburzeń funkcji uszkodzonych kanalików plemnikotwórczych, tj. zaburzeń produkcji plemników i zaburzeń ich drożności, a to powoduje zmiany patologiczne w nasieniu. Stwierdzone zmiany w 2 badaniach nasienia wnioskodawcy wykazały zmniejszenie liczby plemników o prawidłowej budowie do liczby 3%, która jest o 25% poniżej wymaganej normy Światowej Organizacji Zdrowia ( (...)). Normą dla prawidłowego spermiogramu jest posiadanie plemników o prawidłowej budowie >4% ogólnej ich liczby.

Z dużym prawdopodobieństwem należy stwierdzić, że wnioskodawca, jako 22 letni młody zdrowy mężczyzna, bez chorób towarzyszących miał prawidłowe wartości nasienia. Wobec tego istnieją przesłanki do uznania, że w wyniku wypadku przy pracy doszło do długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z punktu 83 tabeli uszczerbków. Wskazany punkt tabeli odnosi się do utraty jąder, do czego u wnioskodawcy nie doszło, ale na stąpiła częściowa utrata funkcji obu jąder, którą należy ocenić na 10% jako długotrwały uszczerbek na zdrowiu.

Dowód: opinia biegłego k 115-117

Zgodnie z wiedzą i doświadczeniem medycznym, każdy uraz narządów miąższowych, jak nerka, jądro wątroba czy mózg, po ustąpieniu krwiaka i powrocie do prawidłowej budowy prowadzi do zaburzenia funkcji tych narządów, a wykrycie tego zaburzenia zależy od zastosowanych badań. Jeżeli chodzi o wnioskodawcę, to należy z bardzo wysokim prawdopodobieństwem przyjąć, ze doszło do zaburzeń funkcji jąder, co potwierdziły dwukrotne badania czynności jąder. Każde z tych badań wykazało nieprawidłowości i zaburzenia istotnej wartości prawidłowego nasienia (zmniejszenie o 25%).

Dowód: opinia uzupełniająca k 136-137

Po przeprowadzeniu postępowania uzupełniającego Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Przeprowadzone postępowanie uzupełniające nie potwierdziło zarzutów organu rentowego.

Należy podkreślić, że dopuszczony przez sąd II instancji dowód z opinii innego biegłego urologa doprowadził do takich samych, końcowych konkluzji o istnieniu u wnioskodawcy długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10%.

To, że ZUS nie zgadza się z opinią, jak i obszerną opinią uzupełniającą nie oznacza, ze kolejny biegły również nie ma racji.

Zarówno biegły przed sądem rejonowym jak i biegły wydający opinię przed sądem II instancji zgodnie przyznali, że fakt, że zmiany pourazowe nie są widoczne w prawym jądrze, zaś w lewym jądrze występują zmiany włókniste nie oznacza, że nie doszło do zaburzeń budowy i zmian strukturalnych. Oczywistym jest, że wnioskodawca nie utracił żadnego z jąder, ale biegły uznał, że najbliższym w opisie jest punkt 83 tabeli uszczerbków.

Sąd Okręgowy, mając na uwadze powyższe ustalenia oraz ustalenia i rozważania dokonane przez Sąd I instancji przyjął, że wnioskodawca – w wyniku wypadku przy pracy z dnia 5 grudnia 2018 roku doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, związanego z uszkodzeniem narządów moczowo – płciowych (częściowa utrata funkcji obu jąder) i przyjął – za biegłym urologiem, M. S., punkt 83 tabeli uszczerbków jako najbardziej adekwatny. Przeprowadzone postępowanie dowodowe, w tym wielokrotnie formułowane wnioski przez biegłych potwierdziły, że stopień uszkodzenia jąder miał u wnioskodawcy charakter długotrwały i w badaniu nasienia – nawet po 6 miesiącach od zdarzenia - występowały patologiczne zmiany w nasieniu.

Sąd Okręgowy, na podstawie art.235 2 par. 1 pkt 5 kpc pominął wniosek dowodowy organu rentowego, zawarty w piśmie procesowym z dnia 09.07.2021 roku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego androloga, jako zmierzający do niepotrzebnego przedłużania postępowania. Ponadto organ rentowy miał wcześniej możliwość zgłoszenia tego wniosku, zaś obecnie nawet nie wskazał tezy dowodowej i faktów, na które wnioskowany dowód miałby być przeprowadzony.

Podsumowując, zdaniem Sądu Okręgowego wyrok sądu I instancji jest prawidłowy, co potwierdziło postępowanie dowodowe, uzupełnione w toku postępowania apelacyjnego. Dlatego, na podstawie art. 385 kpc apelację należało oddalić jako bezzasadną.