Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 11 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Elżbieta Matyasik (spr.)

Sędziowie: SO Tomasz Tatarczyk

SO Barbara Braziewicz

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2014 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. G.

przeciwko A. G.

o podwyższenie alimentów

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 28 stycznia 2013 r., sygn. akt V RC 34/13

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej.

SSO Barbara Braziewicz SSO Elżbieta Matyasik SSO Tomasz Tatarczyk

Sygn. akt III Cz 417/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z 28 stycznia 2013 r. Sąd Rejonowy stwierdził brak jurysdykcji i odrzucił pozew D. G. o podwyższenie alimentów od pozwanego A. G.. W pisemnych motywach orzeczenia wskazał, że zarówno powód, jak i pozwany od kilku lat mieszkają na terenie Wielkiej Brytanii, wobec czego niniejszy pozew winien zostać złożony do Sądu w Wielkiej Brytanii gdzie strony mają miejsce zwykłego pobytu. Wobec tychże ustaleń Sąd Rejonowy uznał, że w odniesieniu do sądów polskich, przy uwzględnieniu regulacji zawartej w art. 3 pkt a i b Rozporządzenia Rady (WE) Nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych (Dz.U.UE L.2009.7.1) zasadnym jest w oparciu o art.1099 k.p.c. odrzucenie pozwu wobec stwierdzenia braku jurysdykcji krajowej.

W zażaleniu na powyższe postanowienie powód zarzucił naruszenie prawa materialnego, a to art. 63 ustawy z 4 lutego 2011 r. prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. Z 2011 r. Nr 80, poz. 432) przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że przepis ten bezwzględnie wyłącza jurysdykcję krajową sądu polskiego oraz przepisów Rozporządzenia Rady (WE) Nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych, przez błędne przyjęcie wyłącznej jurysdykcji sądu angielskiego do rozpoznania przedmiotowej sprawy. Nadto zarzucił naruszenie prawa procesowego polegające na uniemożliwieniu pozwanemu wdania się w spór na skutek przedwcześnie wydanego postanowienia o odrzuceniu pozwu w związku z brakiem jurysdykcji. W oparciu o tak podniesione zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi Rejonowemu celem przeprowadzenia prawidłowej procedury ustalającej właściwość jurysdykcyjną sądów państw członkowskich przewidzianej Rozporządzeniem Rady (WE) Nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. i ustalenie jurysdykcji sądu polskiego w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie powoda jest zasadne.

Zgodnie z artykułem 3 lit. a-b rozporządzenia Rady (WE) Nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych (Dz.U.UE L z dnia 10 stycznia 2009 r.) - sądami, które mają jurysdykcję do rozpoznawania spraw dotyczących zobowiązań alimentacyjnych w państwach członkowskich są : a) sąd zwykłego miejsca pobytu pozwanego; lub b) sąd zwykłego miejsca pobytu wierzyciela. Powyższe regulacje znajdują zastosowanie przed przepisami prawa krajowego, a zatem nie budzi wątpliwości, że powództwo o alimenty może być wytoczone przed sądem zwykłego miejsca pobytu pozwanego lub sąd zwykłego miejsca pobytu powoda.

Sąd pierwszej instancji odniósł się do powyższych przesłanek wskazując, że powód i pozwany od kilku lat mieszkają na terenie Wielkiej Brytanii, powód obecnie studiuje zaś pozwany pracuje w Wielkiej Brytanii i wobec tychże ustaleń przyjął, że w państwie tym znajduje się centrum egzystencji obu stron, czego nie zmienia okoliczność, że strony do nadal są zameldowane na terenie Polski. W oparciu o powyższe ustalenia Sąd pierwszej instancji stwierdzając brak jurysdykcji nie odniósł się do jurysdykcji wynikającej z wdania się pozwanego w spór przed sądem państwa członkowskiego, do którego został wniesiony pozew. Odpis pozwu nie został doręczony pozwanemu.

Zdaniem Sądu Okręgowego należy podzielić zarzut powoda, że stwierdzenie braku jurysdykcji było przedwczesne. Zgodnie bowiem z artykułem 5 rozporządzenia Rady (WE) Nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. - niezależnie od jurysdykcji wynikającej z innych przepisów niniejszego rozporządzenia sąd państwa członkowskiego, uzyskuje jurysdykcję, jeżeli pozwany wda się w spór przed tym sądem.

Zważywszy na regulację prawną zawartą w art. 5 powyższego rozporządzenia, nie budzi wątpliwości, że w przedmiotowej sprawie Sąd pierwszej instancji w pierwszej kolejności winien doręczyć pozwanemu odpis pozwu i dopiero po stwierdzeniu prawidłowości doręczenia i upływie czasu, w którym pozwany może wdać się w spór, przesądzi czy posiada jurysdykcję krajową czy też stwierdzi brak swojej jurysdykcji.

Z przytoczonych powyżej względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej.

SSO Barbara Braziewicz SSO Elżbieta Matyasik SSO Tomasz Tatarczyk