Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 maja 2021r. powódka K. J. (1) wniosła o obniżenie z dniem 01 czerwca 2021 r. alimentów orzeczonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie X Wydział Cywilny i Rodzinny z dnia 12 czerwca 2021 r. w sprawie o sygn. akt X RC 1630/17 od powódki na rzecz małoletnich dzieci z kwoty po 750 zł miesięcznie do kwoty po 500 zł miesięcznie, płatne do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności każdej raty, poczynając od uprawomocnienia się wyroku. Ponadto wniosła o zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że od dnia 01 września 2020 roku pracuje w Katolickiej Szkole Podstawowej im. (...) w S. w pełnym wymiarze czasu jako nauczycielka angielskiego. Średnie wynagrodzenie za ostatnie trzy miesiące wynosiło 2.896,95 zł netto. Od dnia 19.08.2019 r. mieszka w S. przy ul. (...) na podstawie umowy użyczenia z firmą Usługi (...) - (...) Sp.z o.o. Ponosi koszty mieszkania, tj. czynsz 250 zł , fundusz remontowy 50 zł , ogrzewanie gazowe 230 zł, prąd 90 zł, tv i internet 90 zł, podatek od nieruchomości 30 zł miesięcznie. Ponadto ponosi wydatki : na bilet miesięczny 80 zł i telefon 90 zł, alimenty na dzieci w wysokości po 1500 zł. Miesięcznie pozostaje jej kwota 495,95 zł na utrzymanie. Wskazała, iż do tej pory w utrzymaniu w S. i realizacji kontaktów z dziećmi pomagali jej rodzice. Podała, iż były mąż nie wyrobił dzieciom legitymacji szkolnych , wobec czego ponosi wyższe koszty na zakup biletów dla nich. Nie jest w stanie realizować ustalonych kontaktów ze względu na niewielkie środki finansowe. Były mąż, mimo że pobiera świadczenie 500+ nie przekazuje dzieciom żadnych pieniędzy, gdy przebywają u niej w S., a podczas miesięcznego wakacyjnego pobytu dzieci z powódką nie przekazał żadnej kwoty na utrzymanie dzieci twierdząc, że wtedy to matka powinna w pełni zabezpieczyć pod względem finansowym pobyt dzieci (pozew k.3-5).

W odpowiedzi na pozew z dnia 17 czerwca 2021 r. małoletni pozwani, reprezentowani przez adw. M. B. wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz obciążenie powódki kosztami postepowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego pełnomocnika pozwanych według norm przepisanych. Wskazano, że ostatnio ustalono alimenty należne od powódki na rzecz małoletnich dzieci wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 21 kwietnia 2021 r. wydany w sprawie I ACa 239/20, w której to dacie uprawomocnił się pkt. III wyroku Sadu Okręgowego w Szczecinie z dnia 12 czerwca 2019 r., sygn. akt X RC 1630/17 zasadzający od powódki na rzecz małoletnich dzieci rentę alimentacyjną w wysokości po 750 zł miesięcznie na rzecz każdego z nich. Podniesiono , że od dnia ostatniego orzeczenia w sprawie alimentów nie nastąpiła jakakolwiek zmiana stosunków, która mogłaby uzasadniać żądanie pozwu. Wskazano, iż Sąd Okręgowy w uzasadnieniu wyroku z dnia 12 czerwca 2019 r. wskazał, że rodzice małoletnich są współwłaścicielami mieszkania, w którym zamieszkuje ojciec małoletnich pozwanych wraz z nimi, natomiast powódka wyzbyła się na rzecz swoich rodziców środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania w T., którego była właścicielką. Co prawda rodzice powódki dołożyli odpowiednia kwotę i nabyli za te pieniądze mieszkanie w S., jednak to oni są właścicielami tego mieszkania. W uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w sprawie I ACa 239/20 wskazano, że kwota 1500 zł w której powódka musi uczestniczyć w kosztach utrzymania małoletnich dzieci mieści się w granicach możliwości zarobkowych skarżącej. Sąd podkreślił przy tym, że u podstaw ustalania wysokości alimentów leżą możliwości zarobkowe, a nie aktualnie osiągane dochody. Sama powódka wskazuje na swoje bogate wykształcenie socjologiczne, logopedyczne, pedagogiczne oraz lingwistyczne i z tego powodu nie może oczekiwać ustalenia niższych alimentów tylko z tego powodu, że nie wykorzystuje swoich możliwości zarobkowych. Wszystkie przesłanki ustawowe stanowiące podstawę ustalenia wysokości alimentów na rzecz małoletnich dzieci istnieją nadal (odpowiedź na pozew k.47-51).

W piśmie z dnia 19 sierpnia 2021 r. powódka wskazała, że dzięki dodatkowej umowie o pracę zawartej jeszcze w 2019 roku w niepełnym wymiarze czasu pracy otrzymywane wynagrodzenie w 2020 roku pozwalało jej na opłacanie renty alimentacyjnej na dzieci po 750 zł. Obecnie nie ma możliwości znalezienia dodatkowego zatrudnienia w ramach umowy o prace lub umowy zlecenia gdyż większość Centrum (...) oraz Klubów (...) ograniczyło prowadzenia dodatkowych zajęć z języka angielskiego łącząc grupy językowe i tym samym zmniejszając zapotrzebowanie na nauczycieli. Jeszcze na początku maja 2021 r. zaproponowano jej od dnia 1 września 2021r. dalsza pracę w charakterze nauczyciela języka angielskiego w Katolickiej Szkole Podstawowej im. Św. Rodziny w S. w niepełnym wymiarze czasu pracy (1/2 etatu). Miesiące wakacyjne 2021 r. wykorzystała na poszukiwania pracy i ostatecznie od dnia 1 września 2021 r. podjęła prace w pełnym wymiarze jako nauczyciel języka angielskiego w XVIII Liceum Ogólnokształcącym w S. ale bez możliwości wypracowywania nadgodzin. Jest obecnie po stażu nauczycielem kontaktowym i w związku z brakiem możliwości wypracowania nadgodzin jej wynagrodzenie według stawek MEN będzie wynosić w granicach 2.311,71 zł. (pismo k.102-105).

Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2021 r. Sąd Rejonowy w Świnoujściu zwolnił powódkę od kosztów sądowych w całości. ( postanowienie k. 88).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie o sygn. akt X RC 1603/17 z dnia 12 czerwca 2019 r. z powództwa K. J. (1) przeciwko K. J. (2) rozwiązano przez rozwód związek małżeński stron K. J. (3) z domu D. i K. J. (2) zawarty dnia 18 kwietnia 2009 r. w K. i zapisany w akcie małżeństwa o oznaczeniu (...) sporządzonym w Urzędzie Stanu Cywilnego w K. z winy obu stron.

W pkt II wyroku Sąd wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi stron A. J. (1) urodzonym (...) i A. J. (2) urodzoną (...) powierzył obojgu rodzicom ustalając miejsce pobytu dzieci przy ojcu.

W pkt III Sąd kosztami utrzymania małoletnich A. J. (1) i A. J. (2) obciążył oboje rodziców i w związku z tym zasądził od powódki na rzecz dzieci renty alimentacyjne w wysokości po 750 zł miesięcznie na rzecz każdego z nich, płatne do 10-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności każdej raty, poczynając od uprawomocnienia się wyroku. Od powyższego wyroku apelację złożyła powódka .

Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie o sygn. akt I ACa 239/20 z dnia 21 kwietnia 2021r. w sprawie z powództwa K. J. (1) przeciwko K. J. (2) o rozwód na skutek apelacji powódki od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 12 czerwca 2019, sygn. akt X RC 1603/17 apelację oddalono.

Dowody:

- wyrok Sądu Okręgowego z 12 czerwca 2019 r. w sprawie X RC 1603/17 z uzasad.- k. 7,53-62;

- apelacja powódki – k.71-76;

- wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 21 kwietnia 2021 r. w sprawie I ACa 239/20 z uzasad. – k.77-87.

W czasie ostatniego orzekania w sprawie o alimenty małoletni A. J. (1) miał 7 lat i uczęszczał do szkoły podstawowej w K.. W szkole jadł obiady, których koszt wynosił około 100 zł miesięcznie. Koszty wyżywienia 500 zł, zakup ubrania i obuwia 200 zł. Małoletni nie uczęszczał na żadne dodatkowe zajęcia. Koszty utrzymania małoletniego wówczas ustalono na kwotę 1500zł miesięcznie.

Małoletnia A. miała wówczas 5 lat i chodziła do przedszkola. Koszt przedszkola wynosił około 250 zł miesięcznie i 7 zł dziennie za trzy posiłki, rozliczany na podstawie frekwencji dziecka.

Koszty utrzymania małoletniej wówczas ustalono na kwotę 1500zł miesięcznie.

Małoletni do momentu wyrokowania zamieszkiwali z matką u dziadków – rodziców powódki w K.. Powódka wspólnie z rodzicami prowadziła gospodarstwo domowe. Nie uczestniczyła w opłatach za mieszkanie, gdyż rodzice nie domagali się od niej udziału w tych opłatach. Nie posiadała wiedzy o kosztach utrzymania mieszkania rodziców. Od chwili wydania nieprawomocnego jeszcze wówczas wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 12 czerwca 2019 r. sygn. akt X RC 1603/17, ustalającego między innymi, że miejsce pobytu małoletnich A. J. (1) i A. J. (2) jest przy ojcu K. J. (2) od 12 lipca 2019 roku sprawował samodzielnie pieczę nad dziećmi i od tej pory ponosił wszystkie koszty związane z utrzymaniem małoletnich. K. J. (2) wystąpił do powódki z prośbą aby przyczyniała się do utrzymywania dzieci, poprzez płacenie alimentów w kwocie po 750 zł na każde z nich. Powódka nie przekazała mu żadnej kwoty na utrzymanie małoletnich wobec czego pismem z dnia 2 sierpnia 2019 r. K. J. (2) wniósł o udzielenie mu zabezpieczenia na czas trwania procesu. Postanowieniem z dnia 23 października 2019 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie udzielił zabezpieczenia na czas trwania procesu o rozwód w ten sposób, że zasądził od powódki na rzecz małoletnich dzieci stron A. J. (1) i A. J. (2) renty alimentacyjne po 750 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 1 listopada 2019 r.

Powódka poprzednio miała 33 lata. Ukończyła 4 semestry studiów wyższych -anglistyka . Do końca sierpnia 2017 r. była zatrudniona w przedszkolu w Ś. na umowę o prace i otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 2.000 zł brutto miesięcznie. W 2019 roku nie pracowała. Otrzymywała świadczenie wychowawcze w kwocie 500 zł. W sierpniu 2019 r. przeniosła się do S. i zamieszkała w mieszkaniu zakupionym przez jej rodziców znajdującym się przy ul. (...). Od września 2019 roku podjęła zatrudnienie jako nauczyciel języka angielskiego w niepublicznej placówce edukacyjnej – Pierwszej Szkoły Podstawowej (...) w S.. Jej zarobki netto wynosiły 2.800 zł. Ponadto miała możliwość uzyskiwania nagrody uznaniowej w wysokości 210 zł brutto.

Poprzednio Sąd ustalił możliwości zarobkowe powódki na kwotę 4000zł miesięcznie. Ponadto powódka wyzbyła się na rzecz swoich rodziców środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania w T., którego była właścicielem. Rodzice powódki dołożyli odpowiednią kwotę i kupili za te pieniądze mieszkanie w S. , w którym zamieszkała.

Przedstawiciel ustawowy małoletnich pozwanych miał 37 lat. Świadczył prace na podstawie umowy o prace i zarabiał miesięcznie 4.000-4.500 zł. Pozostał we wspólnym mieszkaniu stron i samodzielnie pokrywał koszty utrzymania mieszkania, które wynosiły około 1.000 zł.

Bezsporne a nadto dowody w aktach sprawy XRC 1603/17 : przesłuchanie powódki na rozprawie w dniu 6 października 2017 r. k. 64, e-protokół k. 64; przesłuchanie powódki na rozprawie w dniu 5 czerwca 2019 r. k. 422-425 e-protokół k. 428; - przesłuchanie pozwanego na rozprawie w dniu 6 października 2017 r. k. 65, e-protokół k. 64; - przesłuchanie pozwanego na rozprawie w dniu 5 czerwca 2019 r. k.425-427 e-protokół k. 428; postanowienie Sądu Okręgowego w Szczecinie o udzieleniu zabezpieczenia z dnia 23 października 2019 r. wraz uzasadnieniem – k.63-70.

Obecnie powódka K. J. (1) ma 37 lat, z zawodu nauczyciel. Nadal mieszka w S. w mieszkaniu rodziców. Posiada licencjat z socjologii o specjalności turystyka i rekreacja. Jest magistrem pedagogiki i rehabilitacji ruchowej oraz logopedą.

Pracowała w szkole podstawowej od 01 września 2019r. do 31 sierpnia 2020r. za wynagrodzeniem około 3000zł . Potem zatrudniona była w Katolickiej Szkole Podstawowej im. (...) przy ul. (...) w S. do dnia 31 sierpnia 2021r., na stanowisku nauczyciela języka angielskiego w wymiarze pełnego etatu. Osiągała wynagrodzenie netto w wysokości 2.948,10 zł za luty 2021r., 2.8061,15 zł za marzec 2021r. i 2.800,61 zł za kwiecień 2021r. W lipcu i sierpniu 2021r. otrzymała wynagrodzenie w wysokości 2.311,71 zł, we wrześniu - 2561,63zł , w październiku 2021r. - 2.590,39 zł netto.

W dniu 10 września 2020 r. zawarła dodatkową umowę o pracę na prowadzenie zajęć dydaktycznych z języka angielskiego z Europejską Wyższą Szkołą (...) na czas określony do 31 sierpnia 2022 r. na 1/4 wymiaru czasu pracy na 1/14 etatu -135 godzin lekcyjnych z wynagrodzeniem 400 zł brutto (303,10 zł netto). Wymiar czasu pracy wynika z liczby godzin, które określa szkolny plan nauczania. Pracuje w weekendy od godz. 8 do godz. 16-stej. W okresie od września 2021r. do 31.12.2021r. uzyskała wynagrodzenie łącznie 1.380,86 zł netto /4miesiące = 345,21 zł netto.

Od dnia 01 września 2021 r. zawarła umowę z XVIII Liceum Ogólnokształcącym im. J. W. w S. na pełny etat nauczyciela języka angielskiego na czas określony na jeden rok szkolny do dnia 31 sierpnia 2022 r., wynagrodzenie 3.034 zł, wysługa lat 5%.

W czasie trwania sprawy rozwodowej gdy mieszkała jeszcze w K. udzielała korepetycji z języka angielskiego. Odkąd mieszka w S. nie udziela korepetycji i nie ogłaszała się że udziela korepetycji. Na udzielanie korepetycji prywatnie nie musi mieć zgody dyrektora placówki w której obecnie pracuje.

Obecnie mieszka w S. w mieszkaniu przy ul. (...) o powierzchni 44 m ². Lokal został oddany do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia lokalu zawartej dnia 30.06.2019 r. z firmą Usługi (...) - (...) Sp. Z o.o. z siedzibą w K. należącą do ojca powódki. Opłaty za lokal wpłaca na konto firmy użyczającej mieszkania. W mieszkaniu zajmuje jeden pokój. W drugim mieszka od października 2021 r. inna lokatorka, z którą firma rodziców podpisała umowę na rok czasu. Koszty utrzymania mieszkania to : czynsz 250 zł, fundusz remontowy 50 zł, gaz 230 zł co dwa miesiące tj.115 zł miesięcznie i internet 100 zł. Płaci też za telefon 90 zł. Łącznie koszt utrzymania mieszkania wraz z internetem to kwota 515 zł. Powódka mieszka w tym mieszkaniu wraz z inną lokatorką więc koszt przypadający na nią to 1/2 wskazanych kosztów a więc około 257 zł.

Płaci alimenty na dwoje dzieci po 750 zł miesięcznie na każde z nich, łącznie 1500zł. Od momentu oddalenia jej apelacji nie ma kontaktu z dziećmi. Nie kupuje ubrań bo dostaje je od znajomych. Wyżywienie ma w szkole.

Była właścicielką mieszkania w T., które jej rodzice przepisali na nią. Mieszkanie sprzedała a pieniądze w kwocie 90.000 zł przekazała rodzicom, którzy zakupili mieszkanie w S. za kwotę 130.000 zł.

W roku 2020 uzyskała dochód w kwocie 44.778,12zł oraz odliczyła sobie ulgę na dziecko w kwocie 1112,04zł

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Świnoujście z dnia 22 lipca 2021 r., w sprawie sygn. akt I Ns190/20 , które uprawomocniło się dnia 26.08.2021r. dokonano podziału majątku wspólnego, Powódce przyznano na wyłączną własność składniki majątkowe : biżuterię o wartości 700 zł, środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym w Banku Spółdzielczym w W. w wysokości 1.661,95 zł oraz prawo użytkowania działko ogrodowej z prawem własności znajdującej się na niej murowanej altanki z wyposażeniem oraz na sadzeniami o łącznej wartości 17.500 zł. Ponadto zasądzono od byłego męża na jej rzecz kwotę 164.874,04 zł tytułem wyrównania udziałów majątku wspólnego , której płatność odroczono na okres 3 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia.

Dowody: - zaświadczenie k. 6; - umowa użyczenia lokalu – k.8;- potwierdzenia przelewów – k.9, 34, 36, 111-112;- potwierdzenie wpłaty alimentów – k.10,35;- zeznanie podatkowe PIT-37, PIT-0 – k.106-110; - umowa o pracę – k.122,123, 155; -przesłuchanie powódki – k.124v-125v;- przesłuchanie przedstawiciela ustawowego małoletnich – k.126-127;- zaświadczenia o zarobkach – k. 33, 133-135,154;- postanowienie SR Świnoujście z dnia 22 lipca 2021 r, sygn. akt I Ns190/20 – k. 132, 145-146,153.

Obecnie małoletni pozwany A. J. (1) ma 10 lat i chodzi do 4 klasy szkoły podstawowej a małoletnia A. ma 8 lat i chodzi do 2 klasy. A. chodzi na zajęcia piłki nożnej a A. na zajęcia taneczne. Dzieci są alergikami i biorą leki na alergię. Mają założone aparaty na zęby. Wizyty kontrolne u ortodonty odbywają się co 6 tygodni. Koszt jednej wizyty każdego dziecka to 200 zł. Rocznie jest to około 9 wizyt a więc roczny koszt opieki ortodontycznej to około 1800 zł na każde dziecko czyli około 150 zł miesięcznie. A. ma koślawość stóp i jest pod opieka lekarza ortopedy opłacanej przez NFZ. Małoletni A. ma wadę wzroku i zalecone noszenie okularów oraz ich wymianę co 6 miesięcy. Jednorazowy koszt okularów to 400 zł czyli 800 zł rocznie.

Miesięczny koszt utrzymania małoletniego A. to kwota około 1588 zł. Na koszty te składają się koszt utrzymania mieszkania w wysokości 1/3 kosztów ponoszonych na opłaty przez ojca małoletnich, które wynoszą około 1.000 zł miesięcznie (czynsz, prąd) to jest 330 zł. Ponadto są to koszty wyżywienie w wysokości 300 zł, obiady w szkole około 120 zł ( 6 zł za obiad dziennie x 20 obiadów w miesiącu), odzież i obuwie 300 zł, kosmetyki i środki czystości 100 zł, koszty szkolne tj. ubezpieczenie 100 zł rocznie – 8,30 zł miesięcznie i komitet rodzicielski 150 zł – 12,50 zł miesięcznie, zajęcia piłki nożnej 50 zł, wycieczki szkolne i wyjścia na imprezy okolicznościowe i rozrywki 50 zł, leki 100 zł, zakup okularów co 6 miesięcy 67 zł miesięcznie, wizyty u ortodonty ok. 150 zł.

Koszt utrzymania małoletniej A. to kwota około 1520 zł. Składają się na nie koszty utrzymania mieszkania w części przypadającej na małoletnią, tj. 330 zł, wyżywienie 300 zł, obiady w szkole około 120 zł ( 6 zł za obiad dziennie x 20 obiadów w miesiącu), odzież i obuwie 300 zł, kosmetyki i środki czystości 100 zł, koszty szkolne tj. ubezpieczenie 100 zł rocznie – 8,30 zł miesięcznie i komitet rodzicielski 150 zł – 12,50 zł miesięcznie, zajęcia taneczne 50 zł, wycieczki szkolne i wyjścia na imprezy okolicznościowe i rozrywki 50 zł, leki 100 zł, wizyty u ortodonty ok. 150 zł.

Dowody: - przesłuchanie przedstawiciela ustawowego małoletnich - k. 126-127;

Przedstawiciel ustawowy małoletnich pozwanych K. J. (2) ma 41 lat. Pracuje w firmie (...) w Ś. i zarabia wraz z premiami około 4.500 zł netto. Pobiera świadczenie 500+ na każde z dzieci. Składał wniosek o wyprawkę szkolną 300 zł na dzieci. Posiada samochód osobowy O. (...) rocznik 2003. Ponosi koszty utrzymania samochodu, którym dowozi dzieci do szkoły. Ze względu na zdalne nauczanie w szkołach kupił córce tablet a synowi laptop na co wydał około 4.000 zł. Zaciągnął kredyt hipoteczny w wysokości 120.000 zł na okres 20 lat z miesięczna ratą 800 zł aby spłacić powódkę z tytułu dokonanego podziału majątku wspólnego. Kwota spłaty to 165.000 zł.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Świnoujście z dnia 22 lipca 2021 r., w sprawie sygn. akt I Ns190/20 dokonano podziału majątku wspólnego. Poznany otrzymał składniki majątkowe: prawo samochodu marki O. (...) o wartości 3000zł, przyczepę samochodowa o wartości 1200zł, wyposażenie lokalu mieszkalnego w którym mieszka , tj. lodówka 1000zł, pralka 500zł, 2 telewizory 2000zł, zmywarka 450zł, meble 1100zł, sztućce 675zł, środki pieniężne w Banku Spółdzielczym w W. w wysokości 1661,95zł, , w Banku (...) 673,21zł, 0,86zł, łódź wędkarską 400zł.Ponadto otrzymał własność lokalu mieszkalnego nr (...) położony w Ś. przy ul. (...) o wartości 340.0000zł .

Dnia 18.11.2021r. przelał powódce kwotę 44.874,04zł oraz dnia 25.11.2021r. kwotę 120.000zł tytułem spłaty udziału zgodnie z postanowieniem Sądu w sprawie INs 190/20 .

Dowody: - przesłuchanie przedstawiciela ustawowego małoletnich k. 126-127;- potwierdzenie przelewu 120.000 zł – k.147;- potwierdzenie spłaty z tytułu podziału majątku – k.148-149., postanowienie k. 153,

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu powództwo K. J. (1) o obniżenie alimentów na rzecz małoletnich A. J. (1) i A. J. (2) z kwoty po 750 zł na rzecz każdego z nich do kwoty po 500 zł nie zasługiwało na uwzględnienie i jako takie podlegało oddaleniu.

Ustalony powyżej stan faktyczny oparty został na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a w szczególności na powyżej powołanych dowodach z dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach sprawy o rozwód Sądu Okręgowego w Szczecinie o sygn. akt X RC 1603/17 oraz sprawy o podział majątku Sądu Rejonowego w Świnoujściu sygn. akt I Ns190/20, albowiem strony nie kwestionowały zarówno autentyczności, jak i treści tychże dokumentów i jednocześnie Sąd nie powziął wątpliwości, co do wiarygodności przedmiotowych dokumentów. Ponadto podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły zeznania przedstawiciela ustawowego małoletnich pozwanych, które Sąd uznał za wiarygodne oraz zeznania powódki, które Sąd uznał za częściowo wiarygodne. Sąd nie uznał zeznań powódki za wiarygodne przede wszystkim z kwestii przedstawianych przez nią możliwości zarobkowych, które według niej miałyby wpływać na wysokość jej obowiązku alimentacyjnego a tym samym na obniżenie renty alimentacyjnej do wskazywanej przez nią wysokości.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Dla zasadności żądania obniżenia alimentów konieczne jest wykazanie, że nastąpiła istotna zmiana w zakresie wysokości usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego ( w tym przypadku ich obniżenie) bądź też że zmniejszyły się możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentacji, gdyż te okoliczności w myśl art. 135 k.r.o. decydują o zakresie obowiązku alimentacyjnego. Współzależność między tymi dwoma czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim zezwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentowania. Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone wyznacza treść art. 96 k.r.o., zgodnie z którym rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie – odpowiednio do uzdolnień – do pracy dla dobra społeczeństwa. Dlatego też rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (opieki, mieszkania, wyżywienia, odzieży, higieny osobistej, leczenia), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (w tym kształcenia) oraz dostarczenia wypoczynku. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia, stosownej do wieku i pory roku odzieży, środków ochrony zdrowia, kształcenia oraz pieczy nad jego osobą i majątkiem. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności zobowiązanego.

Według aktualnego również w obecnym stanie prawnym orzeczenia Sądu Najwyższego z 5 stycznia 1956 r. (3 CR 919/55, OSN 1957, nr III, poz. 74) małoletnie dzieci mają w zasadzie prawo do utrzymania na takim samym poziomie, na jakim żyją rodzice, wobec czego stopa życia rodziców jest jednym z podstawowych czynników decydujących o wysokości należnych tym dzieciom alimentów (zob. następnie pkt IV uchwały pełnego składu Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42). Ta zasada wynika z treści art. 87 k.r.o., z którego wynika zasada równej stopy życiowej w rodzinie, szczególnie między rodzicami i dziećmi (zob. B. Dobrzański, Kodeks rodzinny i opiekuńczy..., s. 783), oraz w art. 91 § 1 k.r.o. (zob. T. Dominiczyk, Kodeks rodzinny i opiekuńczy..., art. 133, uwaga 9) i art. 96 (zob. pkt IV uchwały pełnego składu (...) z 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42). Pozostałe kwestie odnoszące się do zakresu obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dzieci są regulowane w art. 135. Zgodnie z poglądem Sądu Apelacyjnego w Warszawie wyrażonym w orzeczeniu z dnia 5 kwietnia 2013 r. (VI ACz 749/13, niepubl.) usprawiedliwione potrzeby małoletniego dziecka stron powinny być oceniane z uwzględnieniem standardów panujących w ich środowisku i dotychczasowej stopy życiowej rodziny.

W niniejszej sprawie ustalenia wymagało, czy od daty ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów nastąpił istotna zmiana w zakresie wysokości usprawiedliwionych potrzeb małoletnich pozwanych i na ile jest on istotny. Ponadto Sąd ustalił, czy zmieniły się i jakie są obecnie możliwości majątkowe i zarobkowe powódki. Wysokość alimentów od powódki na rzecz małoletnich pozwanych A. i A. J. (2) określona została uprzednio w wyroku rozwodowym Sądu Okręgowego w Szczecinie w sprawie o sygn. akt X RC 1603/17 z dnia 12 czerwca 2019 r., który uprawomocnił się w wyniku oddalenia apelacji powódki w dniu 21 kwietnia 2021 r. wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie sygn. akt ACa 239/20, w kwocie po 750 zł na każdego z nich. Co istotne w pozwie o rozwód powódka wnosiła o alimenty od pozwanego na rzecz małoletnich dzieci stron w wysokości po 1.250 zł na rzecz każdego dziecka. Ponadto powódka wniosła o udzielenie zabezpieczenia w zakresie udziału pozwanego w kosztach utrzymania rodziny, poprzez zobowiązanie pozwanego do uiszczania kwot po 3.000 zł miesięcznie. Miesięczny koszt utrzymania dwojga małoletnich dzieci wskazywała na kwotę 3.290 zł. Ostatecznie kwota usprawiedliwionych kosztów utrzymania każdego z małoletnich została ustalona na kwotę 1.500 zł. Takie koszty utrzymania małoletnich dzieci stron ustalone zostały w obu instancjach orzekających w sprawie jak też w trakcie orzekania o udzieleniu zabezpieczenia postanowieniem z 23 października 2019 r. Konieczne jest przy tym zaznaczenie, że do okresu, kiedy małoletni jeszcze mieszkali z matką, powódka otrzymywała od pozwanego łącznie po 1.500 zł, tj. po 750 zł na każde dziecko. Wskazane środki wystarczały na pokrycie wszystkich uzasadnionych potrzeb małoletnich dzieci. Od lipca 2019 roku sytuacja życiowa stron uległa istotnej zmianie albowiem od tej chwili dzieci zamieszkują z ojcem i to on czyni względem nich osobiste starania o ich utrzymanie, wychowanie i dbanie o ich prawidłowy rozwój w większej aniżeli powódka części.

Biorąc pod uwagę niewielką ilość czasu od chwili ostatniego orzekania niecały miesiąc , a także zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy, w tym zeznania przedstawiciela ustawowego małoletnich pozwanych, którym Sąd dał wiarę i w niniejszej sprawie uznał, że wysokość usprawiedliwianych kosztów utrzymania małoletnich nie uległa zasadniczej zmianie. Kierując się zasadami doświadczenia życiowego oraz zawodowego Sąd uznał, że wskazywane przez przedstawiciela ustawowego małoletnich usprawiedliwione koszty utrzymania A. i A. nie zmieniły się a nawet w niewielkim stopniu wzrosły. Są to normalne koszty utrzymania dziecka w tym wieku. Należy zwrócić uwagę na to, że ojciec małoletnich nie wskazywał zawyżonych kosztów utrzymania, które byłyby wygórowane i miały ogólne koszty sztucznie zwiększać. Jako przykład podać można wskazywane koszty wyżywienia, które dwa lata temu określane na 500 zł a obecnie to 300 zł oraz obiady dzieci w szkole 120 zł, a więc wręcz niższe. Biorąc zatem powyższe ustalenia pod uwagę należy stwierdzić, że koszty utrzymania małoletnich pozostają na porównywalnym poziomie jak podczas ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów. Koszty te na pewno nie zmniejszyły się co mogłoby mieć wpływ na zakres obowiązku alimentacyjnego powódki. Obecnie koszty te kształtują się na poziomie 1588 zł na małoletniego A. oraz 1520 zł na małoletnią A.. Koszty te to kwota po 1/3 kosztów utrzymania mieszkania w wysokości 330 zł na każde dziecko. Ponadto po 300 zł na wyżywienie, obiady w szkole po około 120 zł na dziecko, odzież i obuwie po 300 zł na dziecko, kosmetyki i środki czystości po 100 zł, koszt ponoszone na szkołę tj. ubezpieczenie 8.30 zł i komitet rodzicielski 12,50zł, wyjścia na imprezy okolicznościowe i rozrywki 50 zł, leki na alergie po 100 zł, wizyty kontrolne u ortodonty ok. 150 zł. A. chodzi ponadto na zajęcia piłki nożnej, których koszt to 50 zł a A. na zajęcia taneczne za 50 zł miesięcznie. A. musi ponadto dwa razy do roku zmieniać okulary a ich koszt ro rocznie 800 zł tj. około 67 zł miesięcznie.

Odnosząc się natomiast do możliwości zarobkowych obowiązanych do alimentacji stwierdzić należy, że również się one nie zmieniły i pozostały na podobnym poziomie. Przedstawiciel ustawowy małoletnich pozwanych razem z premiami zarabia około 4.500 zł a więc tyle samo co podczas ostatniego orzekania o alimentach. Zarobki powódki netto wynosiły wówczas 2.800 zł a miała możliwość uzyskiwania nagrody uznaniowej w wysokości 210 zł brutto. Obecnie za październik 2021 r. otrzymała wynagrodzenie w wysokości 2.590,39 zł netto. Ma ponadto dodatkowe zatrudnienie na uczelni gdzie w weekendy prowadzi zajęcia dydaktyczne a otrzymuje z tego tytułu dodatkowo około 300 zł. Zatem jej miesięczne wynagrodzenie to kwota około 2.900 zł netto.

Należy w tym momencie zwrócić uwagę, że mając na myśli zarobkowe możliwości zobowiązanego, to należy tutaj mieć na uwadze, nie tylko faktycznie uzyskiwane przez niego dochody z tytułu świadczonej pracy, ale także te dochody, które byłby w stanie osiągać, gdyby w pełni wykorzystał w tej mierze swoje możliwości. Możliwości te z kolei w głównym stopniu zdeterminowane są posiadanym wykształceniem, doświadczeniem zawodowym, popytem na specjalistów w danej dziedzinie na rynku pracy, jego wiekiem, stanem zdrowia czy sytuacją w danym regionie. Zakres obowiązków alimentacyjnych może i powinien być większy od wynikających z faktycznych zarobków i dochodów zobowiązanego do alimentacji, jeśli przy właściwym i pełnym wykorzystaniu jego sił i umiejętności zarobki i dochody byłyby większe, a istniejące warunki społeczno-gospodarcze i ważne przyczyny takiemu wykorzystaniu nie stoją na przeszkodzie. Powódka wskazuje na swoje wszechstronne wykształcenie. Poza wykonywaniem zawodu nauczyciela języka angielskiego ma jeszcze licencjat z socjologii o specjalności turystyka i rekreacja, jest magistrem pedagogiki i rehabilitacji ruchowej oraz logopedą. Sama jednak przyznaje, że nie wykorzystuje swojego dodatkowego wykształcenia w celu podjęcia pracy dodatkowej i osiągania dodatkowych dochodów. Sąd nie zgadze się z je twierdzeniami, że mimo, posiadanego wykształcenia dodatkowego jest na straconej pozycji bowiem ma tylko wykształcenie w tych dziedzinach a nie ma doświadczenia. Jest to argument nieracjonalny albowiem w takich zawodach jest zapotrzebowanie na specjalistów i można by znaleźć dodatkowe zatrudnienie. Po to zdobywa wykształcenie , aby mieć lepszą pracę , a brak doświadczenia nie jest przeszkodą aby rozpocząć jakąś działalność i powoli takiego doświadczenia nabywać. Nawet przyjmując, że aby nawiązać dodatkowe zatrudnienie poza placówką, w której obecnie pracuje musi mieć zgodę dyrektora szkoły bazowej, to niezrozumiałe są dla Sądu jej twierdzenia, że nie ma zapotrzebowania na korepetycje z języka angielskiego. Wydaje się, że powódka w jakiś sposób piętrzy problemy wskazując na brak możliwości albo brak zapotrzebowania na świadczenie takich usług jak korepetycje językowe aby wykazać swoje niskie możliwości zarobkowe. Powódka jeszcze mieszkając w K. udzielała korepetycji a przenosząc się do większego miasta jakim jest S. i gdzie możliwości zarobkowe są lepsze, nie robi nic w tym kierunku aby takie dodatkowe zajęcie podjąć. Nie ogłasza się, że może udzielać korepetycji ,a analizując ceny na rynku tego typu usług należy uznać, że 50 -100zł za godzinę jest ceną stosunkowo niską a plan zajęć w szkole w wymiarze 18 godzin przy tablicy i 40 godzin związanych z innymi obowiązkami w szkole, nie pochłania tyle czasu aby nie mogła poświęcić na takie zajęcia choćby 4 godzin tygodniowo, co dałoby jej dodatkowy dochód w wysokości około 800 miesięcznie. Powódka pracuje w weekendy w sobotę i niedzielę od 8 do 16-stej i osiąga z tego tytułu jedynie 300 zł miesięcznie. Nie zasługują na uwzględnienie argumenty powódki, że nie ma gdzie prowadzić takich zajęć, bo nie ma mieszkania. Nie jest to do końca prawdziwe albowiem mieszka w mieszkaniu użyczonym przez rodziców, którzy mają siedzibę swojej firmy w mieszkaniu użyczonym powódce. Nie zasługują również na uwzględnienie twierdzenia powódki, że nie ma sprzętu aby mogła prowadzić korepetycje w trybie on-line. Powódka ma obecnie możliwości majątkowe pozwalające na zakup laptopa i prowadzenie korepetycji a tym samym znaczne zwiększenie swoich możliwości zarobkowych. W wyniku podziału majątku otrzymała od byłego męża kwotę 165.000 zł oraz działkę ogrodową o wartości 17.500 zł. W ramach podziału otrzymała także środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym w wysokości 1.661,95 zł oraz biżuterię o wartości 700 zł. Powódka twierdzi, że pieniądze z podziału majątku mają być przeznaczone na wkład na zakup mieszkania, gdyż musi kupić sobie mieszkanie. Tymczasem na podstawie umowy użyczenia może mieszkać w mieszkaniu należącym do firmy swoich rodziców. W tym kontekście postępowanie powódki jawi się jako nierozsądne. Powódka wyzbyła się na rzecz swoich rodziców środków uzyskanych ze sprzedaży swojego mieszkania w T., w wysokości 90.000 zł którego była wyłącznym właścicielem. Rodzice za te środki, dokładając odpowiednią kwotę zakupili mieszkanie w S., w którym obecnie mieszka powódka jednakże to rodzice powódki są formalnie jego właścicielami. Powódka nie wie, czy rodzice zwrócą jej te pieniądze. Skoro zatem powódkę było stać na to, aby darować swoim rodzicom posiadane środki pieniężne, co obniżyło jej możliwości majątkowe, obecnie powinna zwiększyć swoje możliwości zarobkowe, aby przyczyniać się do utrzymania dzieci na godziwym poziomie.

Sąd ustalił, że oboje rodzice mają możliwość zaspokojenia potrzeb małoletnich dzieci. Dochody obojga w chwili obecnej kształtują się na takim samym poziomie jak podczas ostatniego orzekania o alimentach. Możliwości zarobkowe powódki są wyższe niż osiągane aktualnie dochody z tytułu wynagrodzenia za pracę oraz zajęcia dodatkowego wykonywanego w weekendy. Biorąc pod uwagę aktualne dochody w wysokości 2.900 zł oraz płacone alimenty w wysokości 1.500 zł oraz koszty utrzymania mieszkania w części przypadającej na powódkę to jest w wysokości 257 zł na pozostałe swoje usprawiedliwione koszty utrzymania pozostaje jej kwota 1143 zł. Powódka twierdzi, że nie kupuje ubrań tylko dostaje od znajomych, a obiady je w szkole. Nie płaci także za wynajęcie mieszkania a ponosi jedynie koszty jego eksploatacji. Biorąc powyższe pod uwagę, a w szczególności fakt, że nie zmieniły się ani usprawiedliwione koszty utrzymania małoletnich, ani zarobkowe jak też majątkowe możliwości zobowiązanej do alimentacji może ona nadal partycypować w tych kosztach w wysokości po 750 zł na każde dziecko.

Biorąc powyższe pod uwagę, wobec stwierdzenia, że nie nastąpiła żadna zmiana stosunków mogąca być podstawą obniżenia alimentów Sąd w pkt I powództwo oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. wskazując, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na koszty procesu składały się koszty zastępstwa procesowego małoletnich powodów, reprezentowanych przez profesjonalnego pełnomocnika– adwokata, którego wynagrodzenie wyniosło 1800 zł zgodnie z § 4 ust.1 pkt.9 w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (pkt II wyroku).

sędzia Wioletta Paprotna

Sygn. akt III RC 72/21

ZARZĄDZENIE

Ś., dnia 07 lutego 2022 r.

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień.

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć powódce z pouczeniem o apelacji do Sądu Okręgowego w Szczecinie.

3.  Umieścić na portalu orzeczeń.

4.  Akta przedłożyć z apelacją lub za 21 dni od wykonania.

sędzia Wioletta Paprotna