Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 grudnia 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 grudnia 2021 r. w S.

sprawy W. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 9 czerwca 2021 r., sygn. akt VI U 695/20

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 300/21

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z 18.11.2020 roku, znak (...), na podstawie art. 112 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dokonał przeliczenia emerytury ubezpieczonej W. S..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z 12.01.2021 roku, znak: (...) ponownie dokonał ustalenia wysokości emerytury ubezpieczonej, na podstawie art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W. S. odwołała się od tych decyzji i wniosła o ich zmianę poprzez ustalenie wysokości emerytury na podstawie wskaźnika średniego dalszego trwania życia z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS z daty przejścia na emeryturę tj. wskaźnika właściwego na dzień 18.11.2020 roku; organ rentowy winien był prowadzić sprawę, tak jakby pierwotna decyzja o przyznaniu emerytury z 2013 roku nie została wydana. Skoro nową decyzją organ rentowy nie przeliczał emerytury, a wskutek wyroku TK ustalił jej poprawną wysokość, to jej ustalenie powinno nastąpić z uwzględnieniem aktualnych danych i wskaźników (zwaloryzowany kapitał początkowy, zwaloryzowane składki, wskaźnik średniego dalszego trwania życia).

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołań.

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wlkp. Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych połączył sprawy z odwołań od decyzji ZUS (...) oraz (...) z 9 czerwca 2021 r. i oddalił odwołanie ubezpieczonej.

Sąd Okręgowy ustalił, iż ubezpieczona W. S., ur. (...), była uprawniona do pobierania emerytury „wcześniejszej” przyznanej na podstawie art. 29 w zw. z art. 46 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, na mocy decyzji z 16.09.2008 r.

Decyzją z 14.11.2013 r. ZUS przyznał ubezpieczonej emeryturę na podstawie art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wyniosła 401.597,09 zł; średnie dalsze trwanie życia: 253 miesięcy; wyliczona kwota emerytury: 1317,98 zł. Na podstawie art. 25 ust. Ib ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych podstawa wymiaru tej emerytury została pomniejszona o sumę kwot pobranej emerytury przyznanej na podstawie art. 29 w zw, z art. 46 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wypłata emerytury została zawieszona, bowiem okazała się świadczeniem mniej korzystnym. Decyzją z 19.08.2015 r. ZUS odmówił prawa do przeliczenie świadczenia.

Wyrokiem z 06.03.2019 r. Trybunał Konstytucyjny w sprawie P 20/16 stwierdził, że art. 25 ust. Ib ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30.09.2017 r., w zakresie w jakim dotyczy kobiet urodzonych w 1953 roku, które nabyły przed dniem 1.01.2013 r. prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej ustawy - jest niezgodny z art. 2 Konstytucji RP.

Decyzją z 18.11.2020 Zakład, w oparciu o art. 112 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przeliczył emeryturę powszechną ubezpieczonej ustalając jej wysokość na 1580,73 zł. Decyzją z 12.01.2021 r. organ rentowy dokonał ponownego obliczenia emerytury z urzędu, na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej i dokonał przeliczenia świadczenia (bez pomniejszania podstawy emerytury o kwoty pobranych wcześniejszych emerytur) od 15.10.2013 r., tj. od dnia od którego podjęta byłaby wypłata emerytury. Podstawa obliczenia emerytury wyniosła kwota 404.246,93 zł. Wysokość emerytury od 15.10.2013 r. wyniosła 1695,61 zł. Wysokość emerytury od 01.01.2021 r. wynosi 2005,40 zł. Emerytura ustaloną decyzją z . 12.01.2021 r. jest świadczeniem korzystniejszym od dotychczas pobieranej wcześniejszej emerytury przyznanej decyzją z dnia 16.09.2008 roku. Na rozprawie ubezpieczona wskazała, że jej jedynym roszczeniem, w związku z toczącym się postępowaniem jest ustalenie korzystniejszego średniego, dalszego trwania życia przy obliczaniu wysokość świadczenia emerytalnego.

Sąd Okręgowy nie uwzględnił odwołania.

Według art. 26 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS:

1. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla

osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

2. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach,

3. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach.

4. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust, 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2,

5. Tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust 6.

6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Średnie dalsze trwanie życia składające się na podstawę obliczenia emerytury, zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej, ustala się na dzień złożenia wniosku o emeryturę. Okolicznością, która poprzedza i warunkuje ustalenie średniego dalszego trwania życia jest, zatem data złożenia wniosku o przyznanie emerytury, wobec czego średnie dalsze trwanie życia dla ubezpieczonej zostało określone według tablic obowiązujących w dacie osiągnięcia przez nią wieku emerytalnego i zgłoszenia wniosku o emeryturę.

Sporne decyzje wydane zostały w oparciu o art. 194j ustawy emerytalnej, zgodnie z którym: ust. 1. Kwotę emerytury przyznanej na podstawie art. 24 ustawy ubezpieczonemu urodzonemu w 1953 r., który wcześniej pobierał emeryturę wymienioną w art. 25 ust. Ib na podstawie wniosku złożonego przed dniem 1 stycznia 2013 r., ustała się ponownie od podstawy ustalonej z zastosowaniem art. 194i. Ust. 2. Przeliczeniu podlega podstawa obliczenia emerytury przyjęta w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury. Ust. 3. Do ustalenia nowej kwoty emerytury przyjmuje się średnie dalsze trwanie życia przyjęte w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury, a następnie uwzględnia się kolejne zmiany wysokości świadczenia. Z kolei zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 19.06.2020 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2020 r. poz. 1222) ustalenie wysokości emerytury na podstawie art, 194j ustawy zmienianej w art. 1 następuje z urzędu po upływie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

W ocenie Sądu Okręgowego już sama treść art. 194j ustawy wskazuje na to, iż organ rentowy zobowiązany był przyjąć wskaźnik średniego dalszego trwania życia taki, jaki został przyjęty w decyzji o przyznaniu emerytury z 14.11.2013 r. W postanowieniu z 21.10.2020 r., I UK 377/19 Sąd Najwyższy wskazał, iż rozpoznanie wniosku o ustalenie prawa do emerytury wymaga - o ile przepisy prawa nie stanowią inaczej - potwierdzenia tego prawa oraz jego wysokości według stanu prawnego obowiązującego w dniu złożenia wniosku. Oznacza to, że wniosek rozpatrywany jest na podstawie obowiązujących w chwili jego złożenia przepisów dotyczących sposobu wyliczenia emerytury. W sprawie kluczowe znaczenie ma fakt, że ubezpieczona złożyła wniosek o emeryturę 11.10.2013 r., a decyzja o przyznaniu jej emerytury została wydana w 14.11.2013 r i tej okoliczności nie zmieniało uznanie za niekonstytucyjne przepisów, które częściowo były przyjęte do ustalenia wysokości emerytury ubezpieczonej w 2013 roku. Zatem nie było podstawy do zmiany zaskarżonych decyzji w zakresie postulowanym przez ubezpieczoną.

Apelację od wyroku złożyła ubezpieczona, zarzucając naruszenie przepisu art. 25 ust. 1 i art. 26 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przez ich niewłaściwe zastosowanie, polegające na przyjęciu, że ubezpieczona przeszła na emeryturę w rozumieniu art. 26 ust. 1 ustawy w 2013 roku, choć stało się to dopiero 12 stycznia 2021, co miało wpływ na wysokość obliczonej zaskarżoną decyzją emerytury w wieku powszechnym, skoro do ustalenia jej wysokości organ rentowy przyjął błędnie średnie dalsze trwanie życia z tablicy średniego dalszego trwania życia opublikowanej w 2013 r. dla ubezpieczonej w wieku 60 lat i 2 miesiące w wysokości 253,70 m-cy, a nie dla ubezpieczonej w wieku faktycznego i prawnego przejścia na emeryturę wynoszącego 67 lat i 4 miesiące w wysokości 193 m-cy. Skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w ten sposób, że sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzeka co do istoty sprawy i ustala prawo wnioskodawczyni do emerytury obliczonej na podstawie składek na ubezpieczenie emerytalne i zwaloryzowanego kapitału początkowego z uwzględnieniem ich waloryzacji do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, tj. do 12.01.2021 r. przy przyjęciu wskaźnika średniego dalszego trwania życia zdały przyznania emerytury w 12.01.2021 r. w wysokości 193 dla osoby w wieku 67 i 4 miesiące; a nadto o

- zwrócenie się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o przesłanie informacji, jak ustalana jest przez ZUS emerytura w wieku powszechnym kobiet ubezpieczonych urodzonych w 1953 r., które: (a) prawo do emerytury przed osiągnięciem wieku emerytalnego mają ustalone na podstawie wniosku złożonego przed dniem 1 stycznia 2013 r., (b) ale wniosek o emeryturę powszechną złożyły dopiero po opublikowaniu w Dzienniku Ustaw wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. w sprawie o sygn. akt P 20/16 (Dz.U. z 2019 r., poz. 539), to jest nie wcześniej niż w dniu 21 marca 2019 r., a w szczególności jak ustalana jest podstawa obliczenia tej emerytury, i na jaki dzień ustalana jest średnia dalsza długość trwania życia ubezpieczonej — w celu przeprowadzenia dowodu na fakt, że ubezpieczona została nierówno i niezgodnie z Konstytucją RP potraktowana przez organ rentowy;

- przedstawienie na podstawie art. 193 Konstytucji Trybunałowi Konstytucyjnemu pytania prawnego co do zgodności: art. 194j ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 53 z późn. zm.) w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. poz. 1222: dalej powoływana jako: „ustawa zmieniająca”) z Konstytucją, w tym: art. 2 (zasada demokratycznego państwa prawnego) Konstytucji: art. 32 ust. 1 (zasada równości) w zw. z art. 67 ust. 1 i art. 64 ust. 2 Konstytucji. oraz art. 190 ust. 4 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji: w zakresie w jakim przepisy art. 194j ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowią, że przeliczeniu podlega podstawa obliczenia emerytury przyjęta w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury, a do ustalenia nowej kwoty emerytury przyjmuje się średnie dalsze trwanie życia przyjęte w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury, co według ubezpieczonej uniemożliwia sanację konstytucyjności sytuacji prawnej ubezpieczonej urodzonej w 1953 r., która przed 31 grudnia 2008 r. na podstawie art. 46 ustawy zmienionej nabyła prawo do wcześniejszej emeryturę i przeszła na tę emeryturę, a następnie po dniu Ol stycznia 2013 r. złożyła wniosek o ustalenie prawa do emerytury w wieku powszechnym, której wysokość została ustalona przy zastosowaniu art. 25 ust. lb ustawy zmienionej w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 637 z późn. zm.), co skutkowało obniżeniem podstawy obliczenia emerytury o sumę kwot pobranych emerytury wcześniejszej, gdyż przepisy te:

(a) ponownie wprowadzają w sytuacji prawnej kobiet ubezpieczonych urodzonych w 1953 r. wcześniej niemożliwe do przewidzenia konsekwencje decyzji o skorzystaniu z prawa wyrażonego w art. 46 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, uniemożliwiając przy tym skorzystanie z wynikającego z Konstytucji RP prawa do wznowienia postępowania, a także naruszając zasadę zaufania obywateli do państwa i stanowionego przezeń prawa;

(b) a także przede wszystkim prowadzą do nierównego, dyskryminującego traktowania kobiet ubezpieczonych urodzonych w 1953 r. poprzez dokonanie podziału tych ubezpieczonych w oparciu o arbitralne kryterium, które nie stanowi relewantnego czynnika różnicującego mającego oparciu w normach Konstytucji, naruszając przy tym prawo obywateli do równego traktowania w zakresie zabezpieczenia społecznego po osiągnięciu wieku emerytalnego, a także do równego traktowania w zakresie ochrony szeroko rozumianego prawa do własności (art. 32 ust. 1 w zw. z art. 67 ust. 1 i art. 64 ust. 2 Konstytucji RP), w tym poprzez przyjęcie, że ubezpieczona przeszła na emeryturę w 2013 r. i w tym roku wydano wywołującą obecnie skutki prawne w rozumieniu art. 194j ust. 2 ustawy decyzję o ustaleniu prawa do emerytury;

(c) naruszają chronione konstytucyjnie prawo własności poprzez doprowadzenie do uszczuplenia majątkowe w zakresie wysokości emerytury dla podmiotów podobnych, gdyż od odpowiedzi na to pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie niniejszej sprawy.

Sąd Apelacyjny rozważył sprawę i uznał, że apelacja jest niezasadna.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe, a poczynione ustalenia faktyczne nie są wadliwe i znajdują odzwierciedlenie w treści przedstawionych w sprawie dowodów, co czyni te ustalenia częścią niniejszego uzasadnienia. Sąd Apelacyjny podziela także w całości ocenę prawną sporu dokonaną przez Sąd Okręgowy, podkreślając że sąd pierwszej instancji trafnie dokonał interpretacji pojęcia przejścia na emeryturę w wieku powszechnym i jego skutków dla ustalenia daty przyjęcia danych, które tworzą wysokość świadczenia. Jednocześnie Sąd Apelacyjny nie dostrzegł potrzeby wystąpienia z zapytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego. Należy podkreślić, że tylko powzięcie zasadniczych wątpliwości sądu, a nie strony postępowania, może uzasadniać przedstawienie Trybunałowi Konstytucyjnemu pytania prawnego, od odpowiedzi na które zależy rozstrzygnięcie sprawy. Istotne jest, że przedstawianie wszelkich pytań prawnych, a w szczególności pytań prawnych dotyczących konstytucyjności przepisów prawa stosowanych przez sąd w celu rozstrzygnięcia danej sprawy, ma sens wówczas, gdy sąd co najmniej poweźmie wątpliwości co do zgodności przepisu prawa z Konstytucją i da temu wyraz w uzasadnieniu pytania prawnego (wyrok TK z 4 października 2000 r., P 8/00, OTK ZU 2000/6/189 i postanowienie TK z 12 kwietnia 2000 r., P 14/199m, OTK ZU 2000/3/90). W rozpoznawanej sprawie sąd drugiej instancji nie miał uzasadnionych wątpliwości co do konstytucyjności zastosowanego w sprawie przepisu ustawy emerytalnej, a co za tym idzie brak było podstaw do uwzględnienia wniosku skarżącej. Natomiast stronom sporu przysługuje prawo do zgłoszenia skargi konstytucyjnej.

W odpowiedzi na zarzuty naruszenia przepisów Konstytucji RP, poza powyższymi rozważaniami, należy również wskazać, że art. 67 ust. 1 Konstytucji RP zapewnia obywatelom prawo do zabezpieczenia społecznego w zakresie i formie określonej ustawą, czyli aktualnie obowiązującą ustawą emerytalną. Zaś zasady sprawiedliwości społecznej i równości wobec prawa, sformułowane w art. 2 i 32 Konstytucji, w odniesieniu do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie mogą być rozumiane w ten sposób, że wszyscy mają prawo do takich samych świadczeń. Równość wobec prawa oznacza jednakowe traktowanie osób spełniających takie same warunki. Jeżeli ustawa przyznaje uprawnienia określonemu kręgowi osób spełniających wymagane warunki, osoby nienależące do tego kręgu nie mogą powoływać się na zasadę równości, skoro wymaganych warunków nie spełniają. Równość wobec prawa należy rozumieć jako równość szans, a nie równość w zakresie wszystkich uprawnień (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2004 r., II UK 363/03, LEX nr 970141).

Wobec ubezpieczonej organ rentowy zastosował reguły ustalenia wysokości emerytury przyjęte w art. 194j ustawy emerytalnej, a oczekiwanie apelującej, że wobec niej zostaną zastosowanie reguły ustalenia wysokości emerytury tak jakby złożyła wniosek o prawo do emerytury w wieku powszechnym w 2021 r. (a nie jak faktycznie miało to miejsce w dniu 5 grudnia 2012 r.), nie znajduje żadnego oparcia w przywołanych zasadach Konstytucji RP. Zarzut naruszenia przepisów Konstytucji RP jest zatem nieuzasadniony.

Przechodząc do kolejnych zarzutów, Sąd Apelacyjny miał na uwadze, że Sąd Okręgowy, rozstrzygając niniejszą sprawę trafnie uznał, iż zaskarżona decyzja wydana została na podstawie art. 194i oraz art. 194j ust. 1-3 ustawy emerytalnej, a nie w wyniku wznowienia postępowania, a przepisy art. 194i oraz art. 194j ustawy emerytalnej wyraźnie wskazują w jaki sposób należy ustalić podstawę emerytury i jej wysokość. Wynika z nich, że do ustalenia nowej kwoty emerytury w zaskarżonej decyzji, organ rentowy powinien przyjąć podstawę przyjętą w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury z pominięciem art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej (podstawę wskazaną w decyzji z dnia 14 listopada 2013 r.), średnie dalsze trwanie życia, które zostało przyjęte w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury, tj. w przypadku ubezpieczonej 253,00 miesięcy, a następnie uwzględnić kolejne zmiany wysokości świadczenia. Prawidłowo przyjął Sąd pierwszej instancji, że wszystkie te warunki organ rentowy spełnił w zaskarżonej decyzji i obliczył emeryturę powszechną na dzień 15 października 2013 r. (dzień osiągnięcia wieku powszechnego przez ubezpieczoną według przepisów w tym czasie obowiązujących) w kwocie 1317,98 zł. Po uwzględnieniu waloryzacji kwota ta wzrosła do 2005,40 zł na dzień 12 stycznia 2021 r.

Z niebudzących żadnych wątpliwości okoliczności sprawy wynika, że skarżąca uzyskała prawo do emerytury w wieku powszechnym w systemie zdefiniowanej składki od 15 października 2013 r. Z treści środka zaskarżenia wywieść można, że ubezpieczona uzurpuje sobie prawo do roszczenia o dalsze waloryzowanie składników emerytury, po dniu uzyskania prawa do wypłaty świadczenia, jakimi są kapitał początkowy oraz zgromadzona składka emerytalna. W przekonaniu apelującej zaskarżoną decyzją z 12 styczeń 2021 r. organ winien był nie tylko obliczyć jej emeryturę z uwzględnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego, tj. bez pomniejszania o wcześniej pobrane emerytury, ale ponadto winien był dokonać ponownej waloryzacji kapitału oraz wszystkich składek na dzień zaskarżonej decyzji z 2021 r. łącznie z uwzględnieniem na nowo ustalonego dalszego trwania życia dla ubezpieczonej w wieku 67 lat i 4 miesięcy.

W związku z powyższym należy wskazać, że Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z 6 października 2015 r., III UZP 9/15 (Legalis nr 1336504) i z 3 listopada 2015 r., III UZP 12/15 (Legalis nr 1349157) jednoznacznie wyjaśnił, że kwotę emerytury w systemie zdefiniowanej składki ustala się tylko raz, albo w dniu nabycia prawa, albo w dniu realizacji ryzyka. Tak ustalona emerytura może być już tylko powiększona w przypadku dalszego opłacania składek w sposób podany w art. 108 ustawy emerytalnej. W odniesieniu do emerytury nabytej na podstawie art. 24 ustawy nie ma odpowiednika art. 110 tej ustawy, pozwalającego na ponowne ustalenie świadczenia w sytuacji zawieszenia prawa ze względu na nierozwiązanie stosunku pracy. W dniu wejścia w życie art. 25 ust. 1 ustawy emerytalnej ryzykiem emerytalnym było osiągnięcie wieku, a zatem wypłata emerytury przysługiwała bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. Decyzja wydawana była tylko jeden raz i w ustawie nie przewidziano przepisu ustalającego tryb przeliczenia podstawy wymiaru emerytury w systemie zdefiniowanej składki.

Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy należy wskazać, że skoro apelująca miała ustaloną podstawę obliczenia emerytury i wysokość emerytury w decyzji z 14 listopada 2013 r., to ani zawieszenie wypłaty, ani też wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 6 marca 2019 r., P 20/16, nie mogły powodować ponownego obliczenia podstawy wysokości świadczenia na dzień 12 stycznia 2021 r. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego, a w zasadzie wydana z uwzględnieniem jego treści ustawa zmieniająca, spowodowała ponowne obliczenie emerytury w wieku powszechnym, ale jedynie w takim zakresie, by wyliczonej kwoty emerytury nie pomniejszać o sumę kwot pobranych emerytur przyznanych na podstawie art. 29 w zw. z art. 46 ustawy emerytalnej. Podstawa wysokości emerytury ubezpieczonej ustalona została prawidłowo decyzją z 14 listopada 2013 r. Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego.

Sąd Okręgowy prawidłowo uznał, że nie ma możliwości uznania wniosku ubezpieczonej z 11 października 2013 r. za nieistniejący. Wniosek ten bowiem nie tylko został złożony, nigdy nie został cofnięty, a ponadto był rozpoznany przez organ rentowy decyzją z 14 listopada 2013 r., na podstawie której przyznano ubezpieczonej od 15 października 2013 r. prawo do emerytury powszechnej. Skoro zatem wniosek o prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego został złożony przez ubezpieczoną 11 października 2013 r. to powyższa data warunkuje ustalenie wysokości powszechnej emerytury w odniesieniu do: waloryzacji kapitału początkowego, waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonej, tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet opublikowanej w formie załącznika do komunikatu Prezesa GUS, przy uwzględnieniu treści art. 26 ust. 6 ustawy emerytalnej.

Reasumując Sąd Apelacyjny wskazuje, że wartości, które organ rentowy zastosował przy dokonywaniu obliczenia wysokości emerytury jednoznacznie wynikają z akt ubezpieczonej oraz znajdują potwierdzenie w prawomocnych decyzjach. W toku postępowania apelacyjnego, jak i przed Sądem Okręgowym ubezpieczona nie przedstawiła żadnych merytorycznych argumentów, które mogłyby podważyć prawidłowość zaskarżonej w tej sprawie decyzji. Sąd Apelacyjny uznał za nieprzydatną dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy odpowiedź na wniosek apelującej o zobowiązanie organu rentowego do wskazania jak jest ustalana przez ZUS emerytura w wieku powszechnym kobiet - ubezpieczonych urodzonych w 1953 r., które: a) prawo do emerytury przed osiągnięciem wieku emerytalnego mają ustalone na podstawie wniosku złożonego przed dniem 1 stycznia 2013 r., b) ale wniosek o emeryturę powszechną złożyły dopiero po opublikowaniu w Dzienniku Ustaw wyroku TK z dnia 6 marca 2019 r., P 20/16 (Dz. U. poz. 539), a w szczególności jak jest ustalana podstawa obliczenia tej emerytury i na jaki dzień ustalana jest średnia dalsza długość trwania życia ubezpieczonej. Informacja ta, w zamyśle ubezpieczonej, miała stanowić dowód nierównego i niezgodnego z Konstytucją RP potraktowana jej przez organ rentowy, co zważywszy na powyższy wywód, jest chybione, ponieważ świadczenie ubezpieczonej zostało ustalone zgodnie z obwiązującymi przepisami.

Z poszanowaniem powyższego Sąd Apelacyjny z treści apelacji ubezpieczonej wywiódł kluczowe w jego ocenie zarzuty, pozostawiając poza obszarem rozważań odbiegające od meritum sprawy wywody skarżącej. Zarzuty ubezpieczonej sąd odwoławczy rozważył w oparciu o całość materiału dowodowego oraz w konfrontacji z rozstrzygnięciem sądu pierwszej instancji.

W konsekwencji Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

SSA Jolanta Hawryszko